ՄԱՏԹԷՈՍ 12
1 Այդ ատեն Յիսուս՝ Շաբաթ օր մը՝ գնաց արտերու մէջէն. իր աշակերտները՝ անօթենալով՝ սկսան ցորենի հասկեր փրցնել եւ ուտել:
En ce temps-là, — un jour de sabbat, — Jésus passa par les blés. Ses disciples avaient faim; ils se mirent à cueillir des épis et à manger.
2 Երբ Փարիսեցիները տեսան՝ ըսին անոր. «Ահա՛ քու աշակերտներդ կը գործեն, մինչդեռ արտօնուած չէ գործել Շաբաթ օրը»:
Les Pharisiens les virent. «Voilà tes disciples, dirent-ils à Jésus, qui font ce qu'il n'est pas permis de faire un jour de sabbat.»
3 Ան ալ ըսաւ անոնց. «Չէ՞ք կարդացեր Դաւիթի ըրածը, երբ ինք եւ իրեն հետ եղողները անօթեցան.
Il leur répondit: «N'avez-vous pas lu ce que fit David lorsqu'il eut faim, et ce que firent ses compagnons?
4 մտաւ Աստուծոյ տունը, ու կերաւ առաջադրութեան հացերը, որ ո՛չ իրեն արտօնուած էր ուտել, ո՛չ ալ իրեն հետ եղողներուն, բայց միայն քահանաներուն:
— comment il entra dans la maison de Dieu et mangea les pains de proposition, qu'il n'était permis de manger ni à lui, ni à ses compagnons, mais aux prêtres seuls?
5 Կամ թէ Օրէնքին մէջ չէ՞ք կարդացեր թէ քահանաները կը սրբապղծեն Շաբաթը տաճարին մէջ՝ Շաբաթ օրերը, եւ անպարտ են:
N'avez-vous pas aussi lu dans la Loi que, le jour du sabbat, les prêtres violent dans le Temple le repos sabbatique et cependant sont innocents?
6 Բայց կը յայտարարեմ ձեզի թէ այստեղ տաճարէ՛ն աւելի մեծ մէկը կայ:
Or, je vous le dis, il y a ici quelque chose de plus grand que le Temple.
7 Եթէ գիտնայիք թէ ի՛նչ ըսել է. “Կարեկցութի՛ւն կ՚ուզեմ, ու ո՛չ թէ զոհ”, այն ատեն չէիք դատապարտեր անպարտները.
Si vous saviez ce que signifie: «Je veux miséricorde et non sacrifice» vous n'auriez pas condamné des innocents:
8 որովհետեւ մարդու Որդին տէրն է Շաբաթին»:
le Fils de l'homme est maître du sabbat.»
9 Մեկնելով անկէ՝ եկաւ անոնց ժողովարանը:
Il partit de là et se rendit dans leur synagogue.
10 Հոն մարդ մը կար, որուն ձեռքը չորցած էր: Ամբաստանելու համար զինք՝ հարցուցին անոր. «Արտօնուա՞ծ է բուժել Շաբաթ օրը»:
Il s'y trouvait un homme qui avait une main paralysée; pour avoir un prétexte à accusation, ils lui posèrent une question: «Est-il permis, dirent ils, de guérir les jours de sabbat?»
11 Ան ալ ըսաւ անոնց. «Ձեզմէ ո՞վ է այն մարդը, որ եթէ ոչխար մը ունենայ եւ ան փոսի մէջ իյնայ Շաբաթ օրը, չի բռներ ու վեր չի հաներ զայն:
Il leur répondit: «Si l’un de vous n'a qu'une brebis et que, le jour du sabbat, cette brebis tombe dans une fosse, est-ce qu'il ne la prendra pas, est-ce qu'il ne la retirera pas?
12 Հետեւաբար մարդը ո՜րչափ աւելի կ՚արժէ ոչխարէն: Ուրեմն արտօնուած է բարիք գործել Շաբաթ օրը»:
De quel prix cependant n'est pas un être humain en comparaison d'une brebis? Donc, il est permis les jours de sabbat d'être bienfaisant.»
13 Այն ատեն ըսաւ այդ մարդուն. «Երկարէ՛ ձեռքդ»: Ան ալ երկարեց, եւ առողջացաւ միւսին պէս:
Là-dessus, il dit à l'homme: «Étends ta main. Il l’étendit et elle redevint aussi saine que l’autre.
14 Իսկ Փարիսեցիները դուրս ելլելով՝ խորհրդակցեցան անոր դէմ թէ ի՛նչպէս կորսնցնեն զայն:
Quant aux Pharisiens, ils sortirent et allèrent se concerter entre eux sur les moyens de le perdre.
15 Երբ Յիսուս գիտցաւ՝ մեկնեցաւ անկէ: Մեծ բազմութիւններ հետեւեցան անոր, եւ բուժեց բոլորը.
Jésus l'apprit et partit de là. Beaucoup le suivirent; il les guérit tous
16 բայց սաստիկ հրահանգեց անոնց՝ որ ո՛չ մէկուն յայտնեն զինք,
et, par des menaces, il leur interdit de le faire connaître.
17 որպէսզի իրագործուի Եսայի մարգարէին միջոցով ըսուած խօսքը.
(C'était pour que fût accompli ce qu'avait dit le prophète Ésaïe:
18 «Ահա՛ իմ ծառաս՝ որ ընտրեցի, եւ իմ սիրելիս՝ որուն հաճեցաւ իմ անձս. իմ Հոգիս պիտի դնեմ անոր վրայ, ու իրաւունքը պիտի հռչակէ հեթանոսներուն:
«Voici mon serviteur, celui que j'ai élu, Mon bien-aimé, celui en qui mon âme s'est complu; Je mettrai m on Esprit sur lui Et il annoncera le jugement aux nations;
19 Ո՛չ պիտի հակառակի, ո՛չ պիտի պոռայ, եւ ո՛չ մէկը պիտի լսէ անոր ձայնը հրապարակներուն մէջ:
Il ne disputera pas; il ne criera pas; On n'entendra pas sa voix dans les places publiques;
20 Պիտի չփշրէ ջախջախուած եղէգը ու պիտի չմարէ պլպլացող պատրոյգը, մինչեւ որ իրաւունքը հասցնէ յաղթութեան:
Il ne brisera pas le roseau froissé Et il n'éteindra pas la mèche encore fumante, Jusqu'à ce qu'il ait fait triompher sa cause
21 Եւ հեթանոսները պիտի յուսան անոր անունին»:
Et les nations espéreront en son nom.»)
22 Այն ատեն բերին իրեն կոյր ու համր դիւահար մը, եւ բուժեց զայն, այնպէս որ համրն ու կոյրը խօսեցաւ եւ տեսաւ:
On lui présenta alors un démoniaque aveugle et muet; il le guérit de sorte que le muet parlait et voyait.
23 Ամբողջ բազմութիւնը զմայլեցաւ, ու կ՚ըսէր. «Արդեօք ասիկա՞ է Դաւիթի որդին»:
Et la multitude était toute transportée et disait: «Celui-là n'est-il point le Fils de David?
24 Բայց երբ Փարիսեցիները լսեցին՝ ըսին. «Ասիկա ուրիշ բանով դուրս չի հաներ դեւերը, բայց միայն դեւերուն Բէեղզեբուղ իշխանով»:
Les Pharisiens, l'entendant, dirent: «Celui-là ne chasse les démons que par le prince des démons, Beelzéboul.»
25 Յիսուս գիտնալով անոնց մտածումները՝ ըսաւ անոնց. «Ինքնիր դէմ բաժնուած որեւէ թագաւորութիւն՝ կ՚աւերի, եւ ինքնիր դէմ բաժնուած որեւէ քաղաք կամ տուն՝ չի կրնար կենալ:
Mais Jésus, connaissant leurs pensées, leur dit: «Tout Royaume divisé contre lui-même tombe en ruines; nulle ville, nulle maison divisée contre elle-même ne subsistera.
26 Եթէ Սատանա՛ն դուրս հանէ Սատանան, բաժնուած է ինքնիր դէմ. ուրեմն անոր թագաւորութիւնը ի՞նչպէս պիտի կենայ:
Or, si Satan chasse Satan, il est divisé contre lui-même, comment alors son Royaume subsistera-t-il?
27 Ու եթէ ես Բէեղզեբուղո՛վ կը հանեմ դեւերը, ձեր որդիները ինչո՞վ կը հանեն. ուստի անո՛նք պիտի ըլլան ձեր դատաւորները:
Et si, moi, je chasse les démons par Beelzéboul, par qui vos fils les chassent-ils? C'est pourquoi ils seront eux-mêmes vos juges!
28 Բայց եթէ ես Աստուծոյ Հոգիով կը հանեմ դեւերը, ուրեմն Աստուծոյ թագաւորութիւնը հասած է ձեր վրայ:
Mais si c'est par l'Esprit de Dieu que je chasse les démons, le Royaume de Dieu est donc venu jusqu'à vous.»
29 Կամ մէկը ի՞նչպէս կրնայ մտնել ուժեղ մարդու մը տունը եւ յափշտակել անոր կարասիները, եթէ նախ չկապէ այդ ուժեղ մարդը, եւ ա՛յն ատեն կողոպտէ անոր տունը:
«Comment quelqu'un peut-il entrer dans la maison du guerrier et lui ravir ce qu'il possède s'il n'a tout d'abord chargé de liens le guerrier. Ce n'est qu'alors qu'il pourra piller sa maison.»
30 Ա՛ն որ ինծի հետ չէ՝ ինծի հակառակ է, եւ ա՛ն որ ինծի հետ չի ժողվեր՝ կը ցրուէ:
«Qui n'est point avec moi est contre moi, et qui n'amasse point, avec moi, disperse.
31 Ուստի կը յայտարարեմ ձեզի. “Ամէն տեսակ մեղք ու հայհոյութիւն պիտի ներուի մարդոց, բայց Սուրբ Հոգիին դէմ եղած հայհոյութիւնը պիտի չներուի մարդոց”:
C'est pourquoi je vous dis ceci: tout péché, tout blasphème sera pardonné aux hommes, mais le blasphème contre l'Esprit ne sera point pardonné.
32 Ո՛վ որ խօսք մը ըսէ մարդու Որդիին դէմ՝ պիտի ներուի անոր, բայց ո՛վ որ խօսի Սուրբ Հոգիին դէմ՝ պիտի չներուի անոր, ո՛չ այս աշխարհին մէջ եւ ո՛չ գալիքին մէջ»: (aiōn g165)
Si quelqu'un prononce un mot contre le Fils de l'homme, il lui sera pardonné; mais si quelqu'un parle contre l'Esprit saint, il ne lui sera pardonné ni dans ce siècle, ni dans l'autre.». (aiōn g165)
33 «Կա՛մ լա՛ւ սեպեցէք ծառը, ու անոր պտուղը լաւ կ՚ըլլայ, կա՛մ վա՛տ սեպեցէք ծառը, եւ անոր պտուղը վատ կ՚ըլլայ. որովհետեւ ծառը կը ճանչցուի իր պտուղէն:
«Dites l'arbre bon et son fruit bon, ou dites l'arbre mauvais et son fruit mauvais, car au fruit on connaît l'arbre.»
34 Իժերո՛ւ ծնունդներ, ի՞նչպէս կրնաք՝ չար ըլլալով՝ բարի բաներ խօսիլ. որովհետեւ բերանը կը խօսի սիրտին լիութենէն:
«Engeance de vipères! Comment, étant méchants, pourriez-vous dire de bonnes choses; c'est de l'abondance du coeur que la bouche parle.
35 Բարի մարդը իր սիրտին բարի գանձէն կը հանէ բարի բաներ, իսկ չար մարդը իր սիրտին չար գանձէն կը հանէ չար բաներ:
De son bon trésor l'homme bon tire de bonnes choses; de son mauvais trésor l'homme mauvais tire de mauvaises choses.»
36 Բայց կը յայտարարեմ ձեզի. “Ամէն դատարկ խօսքի համար՝ որ մարդիկ կը խօսին, հաշիւ պիտի տան դատաստանին օրը”:
Je vous le déclare, au jour du Jugement les hommes rendront compte de toute parole oiseuse qu'ils auront dite.
37 Որովհետեւ քու խօսքերէ՛դ պիտի արդարանաս, եւ քու խօսքերէ՛դ պիտի դատապարտուիս»:
Par tes paroles, en effet, tu seras justifié et par tes paroles condamné.»
38 Այն ատեն դպիրներէն ու Փարիսեցիներէն ոմանք ըսին իրեն. «Վարդապե՛տ, նշա՛ն մը կ՚ուզենք տեսնել քեզմէ»:
«Alors quelques-uns des Scribes et des Pharisiens vinrent lui dire: «Maître, nous voulons voir un signe de toi.»
39 Իսկ ինք պատասխանեց անոնց. «Չար եւ շնացող սերունդը նշան կը խնդրէ: Ուրիշ նշան պիտի չտրուի անոր, բայց միայն Յովնան մարգարէին նշանը:
Il répondit par ces paroles: «Mauvaise et adultère génération! elle demande un signe! et nul signe ne lui sera donné, sinon celui du prophète Jonas.
40 Որովհետեւ ինչպէս Յովնան մնաց կէտ ձուկին փորին մէջ՝ երեք օր ու երեք գիշեր, այնպէս մարդու Որդին պիտի մնայ երկրի սիրտին մէջ՝ երեք օր եւ երեք գիշեր:
De même, en effet, que Jonas fut trois jours et trois nuits dans le ventre de la baleine, de même le Fils de l'homme sera trois jours et trois nuits dans le sein de la terre.»
41 Նինուէի մարդիկը դատաստանին օրը պիտի կանգնին այս սերունդին դէմ ու պիտի դատապարտեն զայն, որովհետեւ զղջացին Յովնանի քարոզութեամբ. եւ ահա՛ Յովնանէ մեծ մէկը կայ հոս:
Lors du jugement, les hommes de Ninive se lèveront avec cette génération et la condamneront, car, eux, ils se repentirent à la prédication de Jonas. Et voici, sous vos yeux, plus que Jonas!
42 Հարաւի թագուհին դատաստանին օրը ոտքի պիտի ելլէ այս սերունդին դէմ ու զայն պիտի դատապարտէ, որովհետեւ ինք եկաւ երկրի ծայրերէն՝ Սողոմոնի իմաստութիւնը լսելու. եւ ահա՛ Սողոմոնէ մեծ մէկը կայ հոս»:
Lors du jugement, la reine du Midi se lèvera avec cette génération et la condamnera, car cette reine vint des extrémités de la terre pour écouter la sagesse de Salomon. Et voici, sous vos yeux, plus que Salomon!»
43 «Երբ անմաքուր ոգին դուրս կ՚ելլէ մարդէ մը՝ կը շրջի անջուր տեղեր, հանգստութիւն կը փնտռէ, ու չի գտներ:
Lorsque l'Esprit impur est sorti d'un homme, il erre par des lieux arides, cherchant du repos, et il n'en trouve pas.
44 Այն ատեն կ՚ըսէ. “Վերադառնամ իմ տունս՝ ուրկէ ելայ”: Կու գայ եւ կը գտնէ զայն՝ պարապ, աւլուած ու զարդարուած:
Il dit alors: «Je retournerai dans ma maison, d'où je suis parti»; il y revient et la trouve vide, nettoyée et parée.
45 Այն ատեն կ՚երթայ, եւ կ՚առնէ իրեն հետ եօթը ուրիշ ոգիներ՝ իրմէ աւելի չար, ու մտնելով հոն կը բնակին. եւ այդ մարդուն վերջին վիճակը կ՚ըլլայ առաջինէն աւելի գէշ: Ա՛յսպէս պիտի ըլլայ այս չար սերունդին ալ»:
Là-dessus, il va s'associer sept autres Esprits plus méchants que lui-même; ils y pénètrent et y demeurent; et le dernier état de cet homme devient pire que le premier. Ainsi en sera-t-il de cette génération mauvaise!»
46 Մինչ ինք կը խօսէր բազմութեան, իր մայրն ու եղբայրները կայնած էին դուրսը, եւ կը ջանային խօսիլ իրեն հետ:
Comme il parlait encore à la foule, sa mère et ses frères, qui se tenaient dehors, demandèrent à l'entretenir.
47 Մէկը ըսաւ իրեն. «Ահա՛ քու մայրդ ու եղբայրներդ կայնած են դուրսը, եւ կը ջանան խօսիլ քեզի հետ»:
(Quelqu'un lui dit: voilà ta mère et tes frères, qui se tiennent dehors et demandent à te parler.)
48 Ինք ալ պատասխանեց իրեն ըսողին. «Ո՞վ է իմ մայրս, ու որո՞նք են իմ եղբայրներս»:
Il répondit à celui qui le lui disait: «Qui est ma mère et qui sont mes frères?»
49 Եւ երկարելով իր ձեռքը դէպի իր աշակերտները՝ ըսաւ. «Ահա՛ մայրս ու եղբայրներս.
Puis, étendant la main sur ses disciples, il ajouta:
50 որովհետեւ ո՛վ որ կը գործադրէ իմ երկնաւոր Հօրս կամքը, անիկա՛ է իմ եղբայրս, քոյրս եւ մայրս»:
«Voici ma mère et mes frères! Car faire la volonté de mon Père, qui est dans les cieux, c'est être mon frère, c'est être ma soeur, c'est être ma mère!»
