ՄԱՏԹԷՈՍ 12
1 Այդ ատեն Յիսուս՝ Շաբաթ օր մը՝ գնաց արտերու մէջէն. իր աշակերտները՝ անօթենալով՝ սկսան ցորենի հասկեր փրցնել եւ ուտել:
En ce temps-là, Jésus passait par les blés, le jour du sabbat, et ses disciples, qui avaient faim, se mirent à arracher des épis et à les manger.
2 Երբ Փարիսեցիները տեսան՝ ըսին անոր. «Ահա՛ քու աշակերտներդ կը գործեն, մինչդեռ արտօնուած չէ գործել Շաբաթ օրը»:
Les pharisiens, voyant cela, lui dirent: «Tes disciples font une chose qu'il n'est pas permis de faire un jour de sabbat.»
3 Ան ալ ըսաւ անոնց. «Չէ՞ք կարդացեր Դաւիթի ըրածը, երբ ինք եւ իրեն հետ եղողները անօթեցան.
Mais Jésus leur dit: «n’avez-vous pas lu ce que fit David, lorsque lui et ceux qui étaient avec lui eurent faim:
4 մտաւ Աստուծոյ տունը, ու կերաւ առաջադրութեան հացերը, որ ո՛չ իրեն արտօնուած էր ուտել, ո՛չ ալ իրեն հետ եղողներուն, բայց միայն քահանաներուն:
comment il entra dans la maison de Dieu, et mangea les pains de proposition, ce qu'il ne lui était pas permis de manger, non plus qu'à ceux qui l'accompagnaient, mais aux sacrificateurs seuls.
5 Կամ թէ Օրէնքին մէջ չէ՞ք կարդացեր թէ քահանաները կը սրբապղծեն Շաբաթը տաճարին մէջ՝ Շաբաթ օրերը, եւ անպարտ են:
Ou bien n’avez-vous pas lu dans la Loi que, le jour du sabbat, les sacrificateurs profanent le sabbat dans le temple, sans être coupables pour cela.
6 Բայց կը յայտարարեմ ձեզի թէ այստեղ տաճարէ՛ն աւելի մեծ մէկը կայ:
Or, je vous dis qu'il y a ici plus que le temple.
7 Եթէ գիտնայիք թէ ի՛նչ ըսել է. “Կարեկցութի՛ւն կ՚ուզեմ, ու ո՛չ թէ զոհ”, այն ատեն չէիք դատապարտեր անպարտները.
Si vous saviez ce que signifie cette parole: «Je veux la miséricorde et non le sacrifice, »; vous n'auriez pas condamné des innocents;
8 որովհետեւ մարդու Որդին տէրն է Շաբաթին»:
car le Fils de l'homme est maître du sabbat.»
9 Մեկնելով անկէ՝ եկաւ անոնց ժողովարանը:
Jésus, ayant quitté ce lieu, entra dans la synagogue.
10 Հոն մարդ մը կար, որուն ձեռքը չորցած էր: Ամբաստանելու համար զինք՝ հարցուցին անոր. «Արտօնուա՞ծ է բուժել Շաբաթ օրը»:
Il s'y trouvait un homme qui avait la main sèche, et l’on demanda à Jésus s'il était permis de guérir, le jour du sabbat: c'était afin de l'accuser.
11 Ան ալ ըսաւ անոնց. «Ձեզմէ ո՞վ է այն մարդը, որ եթէ ոչխար մը ունենայ եւ ան փոսի մէջ իյնայ Շաբաթ օրը, չի բռներ ու վեր չի հաներ զայն:
Jésus leur dit: «Quel est celui d'entre vous, qui, n'ayant qu'une brebis, si elle vient à tomber, un jour de sabbat, dans une fosse, ne la prend et ne l'en retire?
12 Հետեւաբար մարդը ո՜րչափ աւելի կ՚արժէ ոչխարէն: Ուրեմն արտօնուած է բարիք գործել Շաբաթ օրը»:
Combien un homme ne vaut-il pas mieux qu'une brebis! Ainsi, il est permis de bien faire le jour du sabbat.»
13 Այն ատեն ըսաւ այդ մարդուն. «Երկարէ՛ ձեռքդ»: Ան ալ երկարեց, եւ առողջացաւ միւսին պէս:
Alors il dit à l'homme: «Etends la main.» Il retendit, et elle redevint saine comme l'autre.
14 Իսկ Փարիսեցիները դուրս ելլելով՝ խորհրդակցեցան անոր դէմ թէ ի՛նչպէս կորսնցնեն զայն:
Les pharisiens sortirent et tinrent conseil contre lui, sur les moyens de le faire périr;
15 Երբ Յիսուս գիտցաւ՝ մեկնեցաւ անկէ: Մեծ բազմութիւններ հետեւեցան անոր, եւ բուժեց բոլորը.
mais Jésus, en ayant eu connaissance, s'éloigna de ces lieux. Une grande foule le suivit, et il guérit tous leurs malades;
16 բայց սաստիկ հրահանգեց անոնց՝ որ ո՛չ մէկուն յայտնեն զինք,
et il leur commanda sévèrement de ne pas le faire connaître,
17 որպէսզի իրագործուի Եսայի մարգարէին միջոցով ըսուած խօսքը.
afin que s'accomplît ce qui a été dit par Ésaïe, le prophète:
18 «Ահա՛ իմ ծառաս՝ որ ընտրեցի, եւ իմ սիրելիս՝ որուն հաճեցաւ իմ անձս. իմ Հոգիս պիտի դնեմ անոր վրայ, ու իրաւունքը պիտի հռչակէ հեթանոսներուն:
«Voici le serviteur que je me suis choisi, le bien-aimé, en qui j'ai mis toute mon affection. Je lui donnerai mon Esprit, et il annoncera la justice aux nations.
19 Ո՛չ պիտի հակառակի, ո՛չ պիտի պոռայ, եւ ո՛չ մէկը պիտի լսէ անոր ձայնը հրապարակներուն մէջ:
Il ne contestera point, il ne criera point, on n'entendra pas sa voix dans les places publiques;
20 Պիտի չփշրէ ջախջախուած եղէգը ու պիտի չմարէ պլպլացող պատրոյգը, մինչեւ որ իրաւունքը հասցնէ յաղթութեան:
il n'achèvera point de briser le roseau froissé, et il n'éteindra point le lumignon qui fume encore, jusqu’à ce qu'il ait fait triompher la justice.
21 Եւ հեթանոսները պիտի յուսան անոր անունին»:
Et les nations mettront leur espérance en son nom.»
22 Այն ատեն բերին իրեն կոյր ու համր դիւահար մը, եւ բուժեց զայն, այնպէս որ համրն ու կոյրը խօսեցաւ եւ տեսաւ:
Alors on lui amena un démoniaque aveugle et sourd-muet, et il le guérit; de sorte que le muet parlait et voyait.
23 Ամբողջ բազմութիւնը զմայլեցաւ, ու կ՚ըսէր. «Արդեօք ասիկա՞ է Դաւիթի որդին»:
Toute la foule était ravie en admiration, et disait: «N'est-ce point là le Fils de David?»
24 Բայց երբ Փարիսեցիները լսեցին՝ ըսին. «Ասիկա ուրիշ բանով դուրս չի հաներ դեւերը, բայց միայն դեւերուն Բէեղզեբուղ իշխանով»:
Les pharisiens entendant cette parole, dirent: «Il ne chasse les démons que par Belzébuth, prince des démons.»
25 Յիսուս գիտնալով անոնց մտածումները՝ ըսաւ անոնց. «Ինքնիր դէմ բաժնուած որեւէ թագաւորութիւն՝ կ՚աւերի, եւ ինքնիր դէմ բաժնուած որեւէ քաղաք կամ տուն՝ չի կրնար կենալ:
Jésus connaissant, leurs pensées, leur dit: «Tout royaume en proie aux divisions se détruit, et toute ville ou maison en proie aux divisions ne subsistera point.
26 Եթէ Սատանա՛ն դուրս հանէ Սատանան, բաժնուած է ինքնիր դէմ. ուրեմն անոր թագաւորութիւնը ի՞նչպէս պիտի կենայ:
Si Satan chasse Satan, il est divisé; comment donc son royaume subsistera-il?
27 Ու եթէ ես Բէեղզեբուղո՛վ կը հանեմ դեւերը, ձեր որդիները ինչո՞վ կը հանեն. ուստի անո՛նք պիտի ըլլան ձեր դատաւորները:
Et si moi, je chasse les démons par Belzébuth, par qui vos fils les chassent-ils? C'est pourquoi ils seront eux-mêmes vos juges.
28 Բայց եթէ ես Աստուծոյ Հոգիով կը հանեմ դեւերը, ուրեմն Աստուծոյ թագաւորութիւնը հասած է ձեր վրայ:
Mais, si je chasse les démons par l’Esprit de Dieu, le royaume de Dieu est donc venu vers vous.
29 Կամ մէկը ի՞նչպէս կրնայ մտնել ուժեղ մարդու մը տունը եւ յափշտակել անոր կարասիները, եթէ նախ չկապէ այդ ուժեղ մարդը, եւ ա՛յն ատեն կողոպտէ անոր տունը:
Et comment peut-on entrer dans la maison de l'homme fort et piller ses biens, si l’on n'a auparavant lié cet homme fort, après quoi on pillera sa maison.
30 Ա՛ն որ ինծի հետ չէ՝ ինծի հակառակ է, եւ ա՛ն որ ինծի հետ չի ժողվեր՝ կը ցրուէ:
Qui n'est pas avec moi, est contre moi; et qui n'assemble pas avec moi, disperse.
31 Ուստի կը յայտարարեմ ձեզի. “Ամէն տեսակ մեղք ու հայհոյութիւն պիտի ներուի մարդոց, բայց Սուրբ Հոգիին դէմ եղած հայհոյութիւնը պիտի չներուի մարդոց”:
C'est pourquoi je vous dis que tout péché et tout blasphème seront pardonnés aux hommes; mais le blasphème contre l'Esprit ne leur sera point pardonné.
32 Ո՛վ որ խօսք մը ըսէ մարդու Որդիին դէմ՝ պիտի ներուի անոր, բայց ո՛վ որ խօսի Սուրբ Հոգիին դէմ՝ պիտի չներուի անոր, ո՛չ այս աշխարհին մէջ եւ ո՛չ գալիքին մէջ»: (aiōn g165)
A celui qui aura parlé contre le Fils de l'homme, on le lui pardonnera; mais à celui qui aura parlé contre le Saint-Esprit, on ne le lui pardonnera ni dans ce temps-ci, ni dans le siècle à venir. (aiōn g165)
33 «Կա՛մ լա՛ւ սեպեցէք ծառը, ու անոր պտուղը լաւ կ՚ըլլայ, կա՛մ վա՛տ սեպեցէք ծառը, եւ անոր պտուղը վատ կ՚ըլլայ. որովհետեւ ծառը կը ճանչցուի իր պտուղէն:
Ou dites que l'arbre est bon et que son fruit est bon, ou dites que l'arbre est mauvais et que son fruit est mauvais; car c'est au fruit qu'on connaît l'arbre.
34 Իժերո՛ւ ծնունդներ, ի՞նչպէս կրնաք՝ չար ըլլալով՝ բարի բաներ խօսիլ. որովհետեւ բերանը կը խօսի սիրտին լիութենէն:
Race de vipères, comment pouvez-vous dire de bonnes choses, méchants comme vous l'êtes? car de l'abondance du coeur la bouche parle.
35 Բարի մարդը իր սիրտին բարի գանձէն կը հանէ բարի բաներ, իսկ չար մարդը իր սիրտին չար գանձէն կը հանէ չար բաներ:
L'homme de bien tire de bonnes choses de son bon trésor, et le méchant tire de mauvaises choses de son mauvais trésor.
36 Բայց կը յայտարարեմ ձեզի. “Ամէն դատարկ խօսքի համար՝ որ մարդիկ կը խօսին, հաշիւ պիտի տան դատաստանին օրը”:
Je vous déclare qu'au jour du jugement les hommes rendront compte de toute parole mauvaise qu'ils auront dite;
37 Որովհետեւ քու խօսքերէ՛դ պիտի արդարանաս, եւ քու խօսքերէ՛դ պիտի դատապարտուիս»:
car par vos paroles vous serez justifiés, et par vos paroles vous serez condamnés.»
38 Այն ատեն դպիրներէն ու Փարիսեցիներէն ոմանք ըսին իրեն. «Վարդապե՛տ, նշա՛ն մը կ՚ուզենք տեսնել քեզմէ»:
Alors des scribes et des pharisiens prirent la parole, et lui dirent: «Maître, nous voudrions te voir faire un miracle?»
39 Իսկ ինք պատասխանեց անոնց. «Չար եւ շնացող սերունդը նշան կը խնդրէ: Ուրիշ նշան պիտի չտրուի անոր, բայց միայն Յովնան մարգարէին նշանը:
Mais Jésus leur répondit: «Cette génération méchante et adultère, réclame un miracle; eh bien! il ne lui en sera point accordé d'autre que celui de Jonas, le prophète:
40 Որովհետեւ ինչպէս Յովնան մնաց կէտ ձուկին փորին մէջ՝ երեք օր ու երեք գիշեր, այնպէս մարդու Որդին պիտի մնայ երկրի սիրտին մէջ՝ երեք օր եւ երեք գիշեր:
de même que Jonas passa trois jours et trois nuits dans le ventre d'un grand poisson, ainsi le Fils de l'homme passera trois jours et trois nuits dans le sein de la terre.
41 Նինուէի մարդիկը դատաստանին օրը պիտի կանգնին այս սերունդին դէմ ու պիտի դատապարտեն զայն, որովհետեւ զղջացին Յովնանի քարոզութեամբ. եւ ահա՛ Յովնանէ մեծ մէկը կայ հոս:
Les Ninivites se lèveront au jour du jugement avec cette génération, et la condamneront; car ils se repentirent à la prédication de Jonas, et il y a ici plus que Jonas.
42 Հարաւի թագուհին դատաստանին օրը ոտքի պիտի ելլէ այս սերունդին դէմ ու զայն պիտի դատապարտէ, որովհետեւ ինք եկաւ երկրի ծայրերէն՝ Սողոմոնի իմաստութիւնը լսելու. եւ ահա՛ Սողոմոնէ մեծ մէկը կայ հոս»:
La reine du Midi se lèvera au jour du jugement avec cette génération, et la condamnera; car elle vint du bout du monde pour entendre la sagesse de Salomon: et il y a ici plus que Salomon.»
43 «Երբ անմաքուր ոգին դուրս կ՚ելլէ մարդէ մը՝ կը շրջի անջուր տեղեր, հանգստութիւն կը փնտռէ, ու չի գտներ:
«Quand l'esprit impur est sorti d'un homme, il va par les lieux arides, cherchant du repos, et il n'en trouve point.
44 Այն ատեն կ՚ըսէ. “Վերադառնամ իմ տունս՝ ուրկէ ելայ”: Կու գայ եւ կը գտնէ զայն՝ պարապ, աւլուած ու զարդարուած:
Alors il se dit: «Je vais retourner dans la maison d'où je suis sorti; il revient et la trouve vacante, balayée et mise en ordre.
45 Այն ատեն կ՚երթայ, եւ կ՚առնէ իրեն հետ եօթը ուրիշ ոգիներ՝ իրմէ աւելի չար, ու մտնելով հոն կը բնակին. եւ այդ մարդուն վերջին վիճակը կ՚ըլլայ առաջինէն աւելի գէշ: Ա՛յսպէս պիտի ըլլայ այս չար սերունդին ալ»:
Alors il va prendre avec lui sept autres esprits plus méchants que lui, puis ils y entrent et s'y établissent; et la dernière condition de cet homme est pire que la première. Il en sera de même de cette méchante génération.
46 Մինչ ինք կը խօսէր բազմութեան, իր մայրն ու եղբայրները կայնած էին դուրսը, եւ կը ջանային խօսիլ իրեն հետ:
Pendant qu'il parlait encore à la foule, sa mère et ses frères étaient dehors, qui cherchaient à lui parler.
47 Մէկը ըսաւ իրեն. «Ահա՛ քու մայրդ ու եղբայրներդ կայնած են դուրսը, եւ կը ջանան խօսիլ քեզի հետ»:
On lui dit: «Ta mère et tes frères sont là dehors, et ils cherchent à te parler.»
48 Ինք ալ պատասխանեց իրեն ըսողին. «Ո՞վ է իմ մայրս, ու որո՞նք են իմ եղբայրներս»:
Mais Jésus répondit à celui qui le lui disait: «Qui est ma mère, et qui sont mes frères?
49 Եւ երկարելով իր ձեռքը դէպի իր աշակերտները՝ ըսաւ. «Ահա՛ մայրս ու եղբայրներս.
Puis, étendant la main sur ses disciples, il dit: «Voici ma mère et mes frères,
50 որովհետեւ ո՛վ որ կը գործադրէ իմ երկնաւոր Հօրս կամքը, անիկա՛ է իմ եղբայրս, քոյրս եւ մայրս»:
car celui qui fait la volonté de mon Père qui est dans les deux, celui-là est mon frère, et ma soeur, et ma mère.»
