ՄԱՏԹԷՈՍ 10
1 Յետոյ, քովը կանչելով իր տասներկու աշակերտները, իշխանութիւն տուաւ անոնց՝ անմաքուր ոգիներուն վրայ, որպէսզի դուրս հանեն զանոնք, ու բուժեն ամէն տեսակ ախտ եւ ամէն տեսակ վատառողջութիւն:
He called to himself his twelve disciples, and gave them authority over unclean spirits, to cast them out, and to heal every disease and every sickness.
2 Ահա՛ւասիկ տասներկու առաքեալներուն անունները.- առաջինը՝ Սիմոն, որ Պետրոս կը կոչուի, եւ անոր եղբայրը՝ Անդրէաս,
Now the names of the twelve apostles are these. The first, Simeon [Hearing], who is called Peter [Rock]; Andrew [Manly], his brother; James son of Zebedee [Surplanter son of Yah Has Bestowed]; John [Yah is gracious], his brother;
3 Յակոբոս Զեբեդեան եւ անոր եղբայրը՝ Յովհաննէս, Փիլիպպոս ու Բարթողոմէոս, Թովմաս եւ Մատթէոս՝ մաքսաւորը, Յակոբոս Ալփեան ու Ղեբէոս՝ որ Թադէոս մականուանուեցաւ,
Philip [Loves horses]; Bartholomew [Son who suspends waters]; Thomas [Seeker of truth]; Matthew [Gift of Yah] the tax collector; James son of Alphaeus [Surplanter son-of Changing]; Lebbaeus [Child of courage], who was also called Thaddaeus [Child of heart];
4 Սիմոն Կանանացի եւ Յուդա Իսկարիովտացի, որ մատնեց զայն:
Simeon [Hearing] the Canaanite [Descendant of Humbled]; and Judas Iscariot [Praised Dagger-man], who also betrayed him.
5 Յիսուս ղրկեց այս տասներկուքը եւ պատուիրեց անոնց. «Մի՛ երթաք հեթանոսներու ճամբայէն, ու մի՛ մտնէք Սամարացիներու որեւէ քաղաք,
Yeshua [Salvation] sent these twelve out, and commanded them, saying, “Don’t go among the Gentiles, and don’t enter into any city of the Samaritans [people from Watch-mountain].
6 այլ մանաւանդ գացէ՛ք Իսրայէլի տան կորսուած ոչխարներուն:
Rather, go to the lost sheep of the house of Israel [God prevails].
7 Երբ երթաք, քարոզեցէ՛ք եւ ըսէ՛ք. “Երկինքի թագաւորութիւնը մօտեցած է”:
As you go, preach, saying, ‘The Kingdom of Heaven (God) is at hand!’
8 Բուժեցէ՛ք հիւանդները, մաքրեցէ՛ք բորոտները՝՝, հանեցէ՛ք դեւերը. ձրի՛ ստացած էք, ձրի՛ տուէք:
Heal the sick, cleanse the people afflicted with tzara'at ·leprosy·, and cast out demons. Freely you received, so freely give.
9 Մի՛ ունենաք ո՛չ ոսկի, ո՛չ արծաթ ու ո՛չ պղինձ՝ ձեր գօտիներուն մէջ.
Don’t take any gold, silver, or brass in your money belts.
10 ո՛չ ճամբորդութեան համար պարկ, ո՛չ կրկին բաճկոն, ո՛չ կօշիկ, ո՛չ գաւազան. որովհետեւ գործաւորը արժանի է իր կերակուրին:
Take no bag for your journey, neither two coats, nor shoes, nor staff: for the laborer is worthy of his food.
11 Երբ քաղաք մը կամ գիւղ մը մտնէք, տեղեկացէ՛ք թէ ո՛վ է արժանաւորը անոր մէջ, եւ մնացէ՛ք անոր քով՝ մինչեւ որ մեկնիք անկէ:
Into whatever city or village you enter, find out who in it is worthy; and stay there until you go on.
12 Երբ տուն մտնէք, բարե՛ւ տուէք անոր:
As you enter into the household, say “Shalom aleikhem! ·Complete peace my family·!
13 Եթէ այդ տունը արժանի է, ձեր բարեւը թող գայ անոր վրայ. իսկ եթէ արժանի չէ, ձեր բարեւը թող վերադառնայ ձեզի:
If the household deserves it, let your shalom ·complete peace· come on it, but if it is not, let your shalom ·complete peace· make teshuvah ·complete return· to you.
14 Եթէ մէկը չընդունի ձեզ ու մտիկ չընէ ձեր խօսքերը, երբ մեկնիք այդ տունէն կամ քաղաքէն, թօթուեցէ՛ք ձեր ոտքերուն փոշին:
Whoever does not receive you, nor hear your words, as you go out of that house or that city, shake off the dust from your feet.
15 Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի. “Սոդոմացիներու եւ Գոմորացիներու երկրին աւելի՛ դիւրին պիտի ըլլայ դատաստանին օրը, քան այդ քաղաքին”»:
Most certainly I tell you, it will be more tolerable for the land of Sodom [Burning] and Gomorrah [Rebellious people, Tyrants] in the day of judgment than for that city.
16 «Ահա՛ կը ղրկեմ ձեզ իբր ոչխարներ՝ գայլերու մէջ. ուրեմն խորագէ՛տ եղէք օձերու պէս, եւ աննենգ՝ աղաւնիներու պէս:
“Behold, I send you out as sheep among wolves. Therefore be wise as serpents, and harmless as doves.
17 Իսկ զգուշացէ՛ք մարդոցմէ. որովհետեւ ատեաններու պիտի մատնեն ձեզ, ու պիտի խարազանեն ձեզ իրենց ժողովարաններուն մէջ:
But beware of men: for they will deliver you up to councils, and in their synagogues they will scourge you.
18 Կառավարիչներու եւ թագաւորներու առջեւ պիտի տարուիք՝ իմ պատճառովս, իբր վկայութիւն անոնց ու հեթանոսներուն:
Yes, and you will be brought before governors and kings for my sake, for a testimony to them and to the nations.
19 Բայց երբ մատնեն ձեզ, մի՛ մտահոգուիք թէ ի՛նչպէս կամ ի՛նչ պիտի խօսիք, որովհետեւ ինչ որ պիտի խօսիք՝ պիտի տրուի ձեզի այդ ժամուն:
But when they deliver you up, don’t be anxious how or what you will say, for it will be given you in that hour what you will say.
20 Որովհետեւ ո՛չ թէ դուք էք որ պիտի խօսիք, հապա ձեր Հօր Հոգին՝ որ պիտի խօսի ձեր մէջ:
For it is not you who speak, but haRuach [the Spirit] of 'Avikah ·your Father· who speaks in you.
21 Եղբայրը մահուան պիտի մատնէ իր եղբայրը, եւ հայրը՝ զաւակը. ու զաւակներ պիտի ելլեն իրենց ծնողներուն դէմ եւ մեռցնեն զանոնք:
“Brother will deliver up brother to death, and the father his child. Children will rise up against parents, and cause them to be put to death.
22 Բոլորին ատելի պիտի ըլլաք իմ անունիս համար. բայց ո՛վ որ տոկայ մինչեւ վախճանը, անիկա՛ պիտի փրկուի:
You will be hated by all men for my name’s sake, but he who endures to the end will be saved.
23 Երբ այս քաղաքին մէջ հալածեն ձեզ, փախէ՛ք ուրիշ քաղաք մը. որովհետեւ ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի. “Պիտի չաւարտէք Իսրայէլի քաղաքները, մինչեւ որ մարդու Որդին գայ”:
But when they persecute you in this city, flee into the next, for most certainly I tell you, you will not have gone through the cities of Israel [God prevails], until the Son of Man has come.
24 Աշակերտը գերիվեր չէ իր վարդապետէն, ո՛չ ալ ծառան՝ իր տիրոջմէն:
“A disciple is not above his teacher, nor a servant above his lord.
25 Բաւական է աշակերտին՝ որ իր վարդապետին պէս ըլլայ, ու ծառային՝ իր տիրոջ պէս: Եթէ տանուտէրը կոչեցին Բէեղզեբուղ, ո՜րչափ աւելի՝ անոր տնեցիները»:
It is enough for the disciple that he be like his teacher, and the servant like his lord. If they have called the master of the house Ba'al-Zibbul [Lord of Flies], how much more those of his household!
26 « Ուրեմն մի՛ վախնաք անոնցմէ, որովհետեւ ոչինչ կայ ծածկուած՝ որ պիտի չյայտնուի, ու գաղտնի՝ որ պիտի չգիտցուի:
Therefore don’t be afraid of them, for there is nothing covered that will not be revealed; and hidden that will not be known.
27 Ինչ որ կ՚ըսեմ ձեզի խաւարի մէջ՝ խօսեցէ՛ք զայն լոյսի մէջ, եւ ինչ որ կը լսէք ականջի մէջ՝ քարոզեցէ՛ք տանիքներուն վրայ:
What I tell you in the darkness, speak in the light; and what you hear whispered in the ear, proclaim on the housetops.
28 Մի՛ վախնաք անոնցմէ՝ որ մարմինը կը սպաննեն ու չեն կրնար անձը սպաննել. այլ մանաւանդ վախցէ՛ք անկէ՝ որ կրնայ անձը եւ մարմինը կորսնցնել գեհենին մէջ: (Geenna g1067)
Don’t be afraid of those who kill the body, but are not able to kill the soul. Rather, fear him who is able to destroy both soul and body in Gehenna (Place of fiery torment for the dead). (Geenna g1067)
29 Երկու ճնճղուկ չե՞ն ծախուիր մէկ դանգի. սակայն անոնցմէ ո՛չ մէկը գետին կ՚իյնայ առանց ձեր Հօր կամքին:
“Are not two sparrows sold for an assarion coin (a trivial cost)? Not one of them falls on the ground apart from 'Avikah ·your Father·’s will,
30 Բայց ձեր գլուխին բոլոր մազերն ալ համրուած են:
but the very hairs of your head are all numbered.
31 Ուրեմն մի՛ վախնաք, որովհետեւ դուք շատ ճնճղուկներէ աւելի կ՚արժէք»:
Therefore don’t be afraid. You are of more value than many sparrows.
32 «Ուստի ո՛վ որ դաւանի զիս մարդոց առջեւ, ես ալ պիտի դաւանիմ զինք Հօրս առջեւ՝ որ երկինքն է:
Everyone therefore who confesses me before men, him I will also confess before 'Avi shebashamayim ·my Father in Heaven·.
33 Իսկ ո՛վ որ ուրանայ զիս մարդոց առջեւ, ես ալ պիտի ուրանամ զինք Հօրս առջեւ՝ որ երկինքն է»:
But whoever denies me before men, him I will also deny before 'Avi shebashamayim ·my Father in Heaven·.
34 «Մի՛ կարծէք թէ ես եկայ խաղաղութիւն ձգելու երկրի վրայ: Ես եկայ ո՛չ թէ խաղաղութիւն ձգելու, հապա՝ սուր:
“Don’t think that I came to send peace on the earth. I didn’t come to send peace, but a sword.
35 Որովհետեւ եկայ զատելու մարդը իր հօրմէն, եւ աղջիկը՝ իր մօրմէն, ու հարսը՝ իր կեսուրէն:
For I came to set a son at odds against his father, and a daughter against her mother, and a daughter-in-law against her mother-in-law.
36 Մարդուն թշնամիները՝ իր տնեցինե՛րը պիտի ըլլան:
A man’s foes will be those of his own household.
37 Ա՛ն որ ինձմէ աւելի կը սիրէ իր հայրը կամ մայրը՝ ինծի արժանի չէ, եւ ա՛ն որ ինձմէ աւելի կը սիրէ իր որդին կամ աղջիկը՝ ինծի արժանի չէ:
He who phileo ·affectionately loves, has high regard, approval of· father or mother more than me is not worthy of me; and he who phileo ·affectionately loves, has high regard, approval of· son or daughter more than me is not worthy of me.
38 Ա՛ն որ իր խաչը չ՚առներ ու իմ ետեւէս չի գար, ինծի արժանի չէ:
He who does not take his cross and follow after me, is not worthy of me.
39 Ա՛ն որ կը գտնէ իր անձը՝ պիտի կորսնցնէ զայն, եւ ա՛ն որ կը կորսնցնէ իր անձը ինծի համար՝ պիտի գտնէ զայն»:
He who seeks his life will lose it; and he who loses his life for my sake will find it.
40 «Ա՛ն որ ձեզ կ՚ընդունի՝ զի՛ս կ՚ընդունի. եւ ա՛ն որ զիս կ՚ընդունի՝ զիս ղրկո՛ղը կ՚ընդունի:
He who receives you receives me, and he who receives me receives him who sent me.
41 Ա՛ն որ մարգարէ մը կ՚ընդունի՝ մարգարէի անունով, մարգարէի վարձատրութիւն պիտի ստանայ. ու ա՛ն որ արդար մը կ՚ընդունի՝ արդարի անունով, արդարի վարձատրութիւն պիտի ստանայ:
He who receives a prophet in the name of a prophet will receive a prophet’s reward. He who receives a upright man in the name of a upright man will receive a upright man’s reward.
42 Եւ ո՛վ որ այս պզտիկներէն մէկուն միայն գաւաթ մը պաղ ջուր խմցնէ՝ աշակերտի անունով, ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի, բնա՛ւ իր վարձատրութիւնը պիտի չկորսնցնէ»:
Whoever gives one of these little ones just a cup of cold water to drink in the name of a disciple, most certainly I tell you he will in no way lose his reward.”
