ՄԱՐԿՈՍ 1
1 Աստուծոյ Որդիին՝ Յիսուս Քրիստոսի աւետարանին սկիզբը:
The beginning of the gospel of Jesus Christ, the Son of God.
2 Ինչպէս Մարգարէներուն մէջ գրուած է. «Ահա՛ ես կը ղրկեմ իմ պատգամաւորս քու առջեւէդ. ան պիտի պատրաստէ ճամբադ՝ քու առջեւդ»:
As it is written in the Prophets, “Behold, I am sending my messenger ahead of yoʋ, who will prepare yoʋr way before yoʋ,
3 «Անապատին մէջ գոչողին ձայնը. “Պատրաստեցէ՛ք Տէրոջ ճամբան, շտկեցէ՛ք անոր շաւիղները”»:
the voice of one crying out in the wilderness, ‘Prepare the way of the Lord; make his paths straight,’”
4 Յովհաննէս կը մկրտէր անապատին մէջ եւ կը քարոզէր ապաշխարութեան մկրտութիւնը՝ մեղքերու ներումին համար:
John came baptizing in the wilderness and preaching a baptism of repentance for the remission of sins.
5 Ամբողջ Հրէաստանի երկիրը ու բոլոր Երուսաղեմացիները կ՚երթային անոր: Բոլորը կը մկրտուէին անկէ Յորդանան գետին մէջ՝ իրենց մեղքերը խոստովանելով:
The whole Judean countryside was going out to him, and so were the people of Jerusalem. They were all being baptized by him in the river Jordan, confessing their sins.
6 Յովհաննէս հագած էր ուղտի մազէ հագուստ, եւ իր մէջքը կապած էր կաշիէ գօտի. իր կերակուրը մարախ ու վայրի մեղր էր:
Now John was clothed with camel's hair and wore a leather belt around his waist; he ate locusts and wild honey.
7 Ան կը քարոզէր ու կ՚ըսէր. «Ինձմէ հզօրը կու գայ իմ ետեւէս: Ես արժանի չեմ ծռելու եւ անոր կօշիկներուն կապերը քակելու:
He proclaimed, “After me comes one who is mightier than I, the strap of whose sandals I am not worthy to stoop down and untie.
8 Արդարեւ ես ջուրո՛վ մկրտեցի ձեզ, բայց ան Սուրբ Հոգիո՛վ պիտի մկրտէ ձեզ»:
I have baptized you with water, but he will baptize you with the Holy Spirit.”
9 Այդ օրերը Յիսուս Գալիլեայի Նազարէթէն եկաւ, ու Յովհաննէսէ մկրտուեցաւ Յորդանանի մէջ:
In those days Jesus came from Nazareth of Galilee and was baptized by John in the Jordan.
10 Իսկոյն ջուրէն դուրս ելլելով՝ տեսաւ երկինքը բացուած, եւ Հոգին՝ որ աղաւնիի պէս կ՚իջնէր իր վրայ.
Immediately as he was coming up from the water, he saw the heavens being split apart and the Spirit descending on him like a dove.
11 ու ձայն մը եկաւ երկինքէն՝ որ կ՚ըսէր. «Դո՛ւն ես իմ սիրելի Որդիս՝ որուն հաճեցայ»:
Then a voice came from heaven: “Yoʋ are my beloved Son, in whom I am well pleased.”
12 Իսկոյն Հոգին անապատը մղեց զայն:
Immediately the Spirit drove him out into the wilderness,
13 Քառասուն օր հոն էր՝ անապատին մէջ՝ Սատանայէն փորձուած. գազաններու հետ էր, եւ հրեշտակները կը սպասարկէին իրեն:
and he was there in the wilderness for forty days, being tempted by Satan. He was with the wild beasts, and the angels ministered to him.
14 Յովհաննէսի մատնուելէն ետք Յիսուս՝ Գալիլեա գալով՝ Աստուծոյ արքայութեան աւետարանը կը քարոզէր
After John was put in prison, Jesus went to Galilee, preaching the gospel of the kingdom of God
15 ու կ՚ըսէր. «Ժամանակը լրացած է, եւ Աստուծոյ թագաւորութիւնը մօտեցած է. ապաշխարեցէ՛ք, ու հաւատացէ՛ք աւետարանին»:
and saying, “The time is fulfilled, and the kingdom of God has drawn near. Repent and believe in the gospel.”
16 Երբ Գալիլեայի ծովուն եզերքը կը քալէր, տեսաւ Սիմոնը եւ Սիմոնի եղբայրը՝ Անդրէասը, ծովը ուռկան նետած, որովհետեւ ձկնորս էին:
As Jesus was walking by the Sea of Galilee, he saw Simon and Andrew his brother (that is, Simon's brother) casting a net in the sea, for they were fishermen.
17 Յիսուս ըսաւ անոնց. «Եկէ՛ք իմ ետեւէս, ու մարդո՛ց որսորդ պիտի ընեմ ձեզ»:
Jesus said to them, “Follow me, and I will make you become fishers of men.”
18 Անոնք ալ իսկոյն թողուցին իրենց ուռկանները եւ հետեւեցան անոր:
So they immediately left their nets and followed him.
19 Անկէ քիչ մը յառաջ երթալով՝ տեսաւ Զեբեդեան Յակոբոսն ու անոր եղբայրը՝ Յովհաննէսը, որոնք նաւուն մէջ կը կարկտնէին իրենց ուռկանները:
Going on a little farther from there, he saw James the son of Zebedee and John his brother as they were in the boat mending their nets.
20 Իսկոյն կանչեց զանոնք. անոնք ալ գացին անոր ետեւէն, նաւուն մէջ ձգելով իրենց հայրը՝ Զեբեդէոսը վարձկաններուն հետ:
Immediately he called them, and they left their father Zebedee in the boat with the hired men and followed him.
21 Մտան Կափառնայում, եւ իսկոյն Շաբաթ օրը ժողովարանը մտնելով՝ կը սորվեցնէր:
They went to Capernaum, and immediately on the Sabbath Jesus went into the synagogue and began teaching.
22 Անոնք կ՚ապշէին անոր ուսուցումին վրայ, որովհետեւ անոնց կը սորվեցնէր իշխանութիւն ունեցողի մը պէս, ո՛չ թէ դպիրներուն պէս:
The people were astonished at his teaching, because he was teaching them as one who had authority, and not as the scribes.
23 Անոնց ժողովարանին մէջ մարդ մը կար՝ անմաքուր ոգիով: Ան աղաղակեց.
Now in their synagogue there was a man who was possessed by an unclean spirit. He cried out,
24 «Թո՛ղ մեզ. դուն ի՞նչ ունիս մեզի հետ, Յիսո՛ւս Նազովրեցի. միթէ մեզ կորսնցնելո՞ւ եկար: Գիտեմ թէ ո՛վ ես՝ Աստուծոյ Սուրբը»:
“Leave us alone! What do yoʋ have to do with us, Jesus of Nazareth? Have yoʋ come to destroy us? I know who yoʋ are—the Holy One of God.”
25 Յիսուս զայն սաստեց՝ ըսելով. «Պապանձէ՛ ու ելի՛ր ատկէ»:
But Jesus rebuked him, saying, “Be silent, and come out of him!”
26 Անմաքուր ոգին սաստիկ ցնցեց զայն, բարձրաձայն աղաղակեց եւ ելաւ անկէ:
So the unclean spirit convulsed the man and came out of him, crying out with a loud voice.
27 Բոլորը այլայլեցան, ա՛յնքան՝ որ կը հարցնէին իրարու. «Այս ի՞նչ է. ի՞նչ նոր ուսուցում է ասիկա, որովհետեւ անմաքուր ոգիներո՛ւն ալ կը հրամայէ իշխանութեամբ, ու կը հնազանդին իրեն»:
All the people were amazed so that they questioned among themselves, saying, “What is this? What new teaching is this that with authority he commands even the unclean spirits, and they obey him?”
28 Եւ իսկոյն իր համբաւը տարածուեցաւ Գալիլեայի ամբողջ շրջակայքը:
And the news about him immediately spread throughout all the surrounding region of Galilee.
29 Իսկոյն ժողովարանէն ելլելով՝ Յակոբոսի ու Յովհաննէսի հետ մտաւ Սիմոնի եւ Անդրէասի տունը:
After leaving the synagogue, they immediately went to the house of Simon and Andrew, with James and John.
30 Սիմոնի զոքանչը պառկած էր՝ տենդով հիւանդացած. իսկոյն անոր մասին ըսին իրեն:
Now Simon's mother-in-law lay sick with a fever, and they immediately told Jesus about her.
31 Յիսուս մօտեցաւ, բռնեց անոր ձեռքէն ու ոտքի հանեց զայն. իսկոյն տենդը թողուց զայն, եւ կը սպասարկէր անոնց:
So he went over to her and raised her up, taking hold of her hand. Immediately the fever left her, and she began to serve them.
32 Երբ իրիկուն եղաւ, արեւին մայր մտած ատենը՝ բոլոր ախտաւորներն ու դիւահարները իրեն կը բերէին:
When evening came, after the sun had set, they brought to Jesus all who were sick and those who were possessed by demons.
33 Ամբողջ քաղաքը դուռը հաւաքուած էր:
The whole city was gathered together at the door,
34 Շատ հիւանդներ՝ զանազան ախտերէ բուժեց, եւ շատ դեւեր դուրս հանեց: Դեւերուն թոյլ չէր տար որ խօսին, որովհետեւ կը ճանչնային զինք:
and he healed many who were sick with various diseases. He also cast out many demons, but he would not allow the demons to speak, because they knew who he was.
35 Առտուն՝ արշալոյսէն շատ առաջ՝ կանգնեցաւ, դուրս ելաւ, գնաց ամայի տեղ մը, ու հոն աղօթեց:
Early the next morning, while it was still very dark, Jesus rose and departed. He went off to a desolate place and prayed there.
36 Սիմոն եւ իրեն հետ եղողները հետապնդեցին զայն:
Simon and his companions searched diligently for him,
37 Երբ գտան զայն՝ ըսին անոր. «Բոլորը կը փնտռեն քեզ»:
and when they found him, they said to him, “Everyone is looking for yoʋ.”
38 Ըսաւ անոնց. «Եկէ՛ք երթանք մերձակայ գիւղաքաղաքները, որպէսզի հոն ալ քարոզեմ, որովհետեւ եկած եմ ա՛յս նպատակով»:
Jesus said to them, “Let us go into the neighboring towns so that I may preach there also, for that is why I have come.”
39 Եւ անոնց ժողովարաններուն մէջ կը քարոզէր՝ ամբողջ Գալիլեայի մէջ, ու դեւեր կը հանէր:
So he was preaching in their synagogues in all of Galilee and casting out demons.
40 Բորոտ մըն ալ եկաւ. կ՚աղաչէր, կը ծնրադրէր ու կ՚ըսէր անոր. «Եթէ ուզես՝ կրնա՛ս զիս մաքրել»:
Then a leper came up and knelt before him, begging him, “If yoʋ are willing, yoʋ can make me clean.”
41 Յիսուս գթալով՝ երկարեց ձեռքը, դպաւ անոր եւ ըսաւ. «Կ՚ուզե՛մ, մաքրուէ՛»:
Moved with compassion, Jesus stretched out his hand, touched the man, and said to him, “I am willing; be made clean.”
42 Երբ ասիկա ըսաւ անոր, իսկոյն բորոտութիւնը գնաց անկէ, ու մաքրուեցաւ:
When he said this, the leprosy immediately departed from the man, and he was made clean.
43 Իսկ ինք ազդարարեց անոր եւ իսկոյն ուղարկեց՝ ըսելով անոր.
Then Jesus sternly warned him and immediately sent him away,
44 «Զգուշացի՛ր որ ո՛չ մէկուն բան մը ըսես. հապա գնա՛, ցո՛յց տուր քեզ քահանային, ու մատուցանէ՛ քու մաքրուելուդ ընծան՝ որ Մովսէս պատուիրեց, իբր վկայութիւն անոնց»:
saying to him, “Be sure not to say anything to anyone, but go show yoʋrself to the priest and offer for yoʋr cleansing what Moses commanded, as a testimony to them.”
45 Բայց ան դուրս ելլելով՝ սկսաւ շատ հրապարակել եւ բանը տարածել, այնպէս որ ա՛լ ինք չէր կրնար բացայայտօրէն քաղաք մը մտնել, հապա դուրսը՝ ամայի տեղեր էր. սակայն ամէն կողմէ կու գային իրեն:
But the man went out and began to proclaim it widely and to spread the news, so that Jesus could no longer openly enter a town, but was out in desolate places. Yet people were coming to him from everywhere.
