ՄԱՐԿՈՍ 14
1 Երկու օր ետք՝ Զատիկ ու Բաղարջակերք էր. եւ քահանայապետներն ու դպիրները կը փնտռէին թէ ի՛նչպէս վարպետութեամբ բռնեն զայն եւ սպաննեն:
Deux jours s'étaient écoulés avant la Pâque et la fête des pains sans levain. Les principaux sacrificateurs et les scribes cherchaient comment se saisir de lui par ruse et le faire mourir.
2 Բայց կ՚ըսէին. «Ո՛չ տօնին ատենը, որպէսզի ժողովուրդին մէջ աղմուկ չըլլայ»:
Car ils disaient: « Pas pendant la fête, car il pourrait y avoir une émeute parmi le peuple. »
3 Երբ ինք Բեթանիա էր, սեղան նստած՝ բորոտ Սիմոնի տունը, կին մը եկաւ՝ որ ունէր ալապաստրէ շիշ մը, լեցուած մեծածախս նարդոսի օծանելիքով. կոտրեց այդ շիշը ու թափեց օծանելիքը անոր գլուխին վրայ:
Comme il était à Béthanie, dans la maison de Simon le lépreux, et qu'il était à table, une femme vint, tenant un vase d'albâtre contenant un onguent de nard pur, très coûteux. Elle brisa le vase et en versa sur la tête du lépreux.
4 Ոմանք ընդվզեցան իրենք իրենց մէջ եւ ըսին. «Ինչո՞ւ այդ օծանելիքը վատնուեցաւ.
Mais quelques-uns s'indignèrent entre eux, disant: « Pourquoi ce parfum a-t-il été gaspillé?
5 քանի որ ատիկա կրնար ծախուիլ երեք հարիւր դահեկանէն աւելի, ու տրուիլ աղքատներուն». եւ սաստիկ կը սրդողէին իրեն դէմ:
Car on aurait pu le vendre pour plus de trois cents deniers et le donner aux pauvres. » Ils grognent donc contre elle.
6 Բայց Յիսուս ըսաւ. «Թողուցէ՛ք զայն, ինչո՞ւ կ՚անհանգստացնէք զինք. ան լաւ գործ մը ըրաւ ինծի:
Mais Jésus dit: « Laisse-la tranquille. Pourquoi l'importuner? Elle a fait une bonne action pour moi.
7 Որովհետեւ ամէ՛ն ատեն ունիք աղքատները ձեզի հետ, ու ե՛րբ ուզէք՝ կրնաք բարիք ընել անոնց. բայց ամէն ատեն չունիք զիս:
Car vous avez toujours les pauvres avec vous, et quand vous le voulez, vous pouvez leur faire du bien; mais vous ne m'aurez pas toujours, moi.
8 Ան ըրաւ ի՛նչ որ կրնար. մարմինս նախապէս օծեց՝ իմ թաղումիս համար:
Elle a fait ce qu'elle pouvait. Elle a oint mon corps à l'avance pour l'ensevelir.
9 Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի. “Ամբողջ աշխարհի մէջ՝ ո՛ւր որ այս աւետարանը քարոզուի, անոր ըրածն ալ պիտի պատմուի՝ իր յիշատակին համար”»:
Je vous le dis en vérité, partout où cette Bonne Nouvelle sera prêchée dans le monde entier, on parlera aussi de ce que cette femme a fait, en souvenir d'elle. »
10 Յուդա Իսկարիովտացին, տասներկուքէն մէկը, գնաց քահանայապետներուն՝ որ զայն մատնէ անոնց:
Judas Iscariot, qui était l'un des douze, s'en alla vers les principaux sacrificateurs, afin de le leur livrer.
11 Անոնք ալ լսելով՝ ուրախացան, եւ իրեն դրամ ալ խոստացան: Ուստի կը փնտռէր պատեհութիւն մը՝ որ մատնէր զայն:
Ceux-ci, l'ayant appris, se réjouirent, et promirent de lui donner de l'argent. Il cherchait comment il pourrait le livrer commodément.
12 Բաղարջակերքի առաջին օրը, երբ կը մորթէին զատիկը, անոր աշակերտները ըսին իրեն. «Ո՞ւր կ՚ուզես որ երթանք պատրաստենք, որպէսզի ուտես զատիկը»:
Le premier jour des pains sans levain, où l'on immole la Pâque, ses disciples lui demandèrent: « Où veux-tu que nous allions pour préparer que tu manges la Pâque? »
13 Իր աշակերտներէն երկուքը ղրկեց եւ ըսաւ անոնց. «Գացէ՛ք քաղաքը, ու ձեզի պիտի հանդիպի մարդ մը՝ որ ուսին վրայ կը տանի ջուրի սափոր մը. հետեւեցէ՛ք անոր,
Il envoya deux de ses disciples et leur dit: « Allez à la ville, et là, un homme portant une cruche d'eau vous rencontrera. Suivez-le,
14 եւ ո՛ւր որ մտնէ՝ տանտիրոջ ըսէ՛ք. “Վարդապետը կ՚ըսէ. "Ո՞ւր է իջեւանը, ուր պիտի ուտեմ զատիկը՝ աշակերտներուս հետ"”:
et là où il entrera, dites au maître de maison: « Le maître dit: Où est la chambre d'amis, où je pourrai manger la Pâque avec mes disciples? »
15 Ան ալ պիտի ցուցնէ ձեզի մեծ վերնայարկ մը՝ կահաւորուած ու պատրաստ. հո՛ն պատրաստեցէք մեզի»:
Il te montrera lui-même une grande chambre haute meublée et prête. Prépare-toi à nous y accueillir. »
16 Իր աշակերտները գացին, մտան քաղաքը, եւ ինչպէս իրենց ըսաւ՝ այնպէս գտան, ու պատրաստեցին զատիկը:
Ses disciples sortirent et entrèrent dans la ville; ils trouvèrent les choses comme il leur avait dit, et ils préparèrent la Pâque.
17 Երբ իրիկուն եղաւ՝ եկաւ տասներկուքին հետ:
Le soir venu, il arriva avec les douze.
18 Երբ սեղան նստան եւ կ՚ուտէին, Յիսուս ըսաւ. «Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի թէ ձեզմէ մէկը՝ որ հիմա ինծի հետ կ՚ուտէ, պիտի մատնէ զիս»:
Comme ils étaient assis et qu'ils mangeaient, Jésus dit: « Je vous le dis en toute certitude, l'un de vous me livrera, celui qui mange avec moi. »
19 Անոնք սկսան տրտմիլ ու մէկ առ մէկ ըսել անոր. «Միթէ ե՞ս եմ», եւ ուրիշ մը. «Միթէ ե՞ս եմ»:
Ils commencèrent à s'attrister et à lui demander, l'un après l'autre: « N'est-ce pas moi? » Et un autre dit: « Ce n'est pas moi, n'est-ce pas? »
20 Ան ալ պատասխանեց անոնց. «Տասներկուքէն ա՛ն՝ որ ինծի հետ թաթխեց իր ձեռքը պնակին մէջ:
Il leur répondit: « C'est l'un des douze, celui qui trempe avec moi dans le plat.
21 Արդարեւ մարդու Որդին կ՚երթայ՝ ինչպէս գրուած է իրեն համար. բայց վա՜յ այն մարդուն, որուն միջոցով կը մատնուի մարդու Որդին: Այդ մարդուն լաւ պիտի ըլլար՝ որ ծնած չըլլար»:
Car le Fils de l'homme va comme il est écrit de lui, mais malheur à l'homme par qui le Fils de l'homme est livré! Il vaudrait mieux pour cet homme qu'il ne soit pas né. »
22 Երբ անոնք կ՚ուտէին՝ Յիսուս հաց առաւ, օրհնեց, կտրեց, տուաւ անոնց եւ ըսաւ. «Առէ՛ք, ա՛յս է իմ մարմինս»:
Pendant qu'ils mangeaient, Jésus prit du pain; et, après l'avoir béni, il le rompit et le leur donna, en disant: « Prenez, mangez. Ceci est mon corps. »
23 Նաեւ բաժակը առաւ, շնորհակալ եղաւ ու տուաւ անոնց. բոլորն ալ խմեցին անկէ:
Il prit la coupe, et, après avoir rendu grâces, il la leur donna. Ils en burent tous.
24 Ըսաւ անոնց. «Ա՛յս է իմ արիւնս, նո՛ր ուխտին արիւնը, որ կը թափուի շատերո՜ւ համար:
Il leur dit: « Ceci est mon sang, le sang de la nouvelle alliance, qui est répandu pour la multitude.
25 Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի. “Ասկէ ետք որթատունկին բերքէն բնա՛ւ պիտի չխմեմ մինչեւ այն օրը՝ երբ նո՛ր խմեմ զայն Աստուծոյ թագաւորութեան մէջ”»:
Je vous le dis en vérité, je ne boirai plus du fruit de la vigne jusqu'au jour où je le boirai à nouveau dans le Royaume de Dieu. »
26 Օրհներգելէ ետք՝ գացին Ձիթենիներու լեռը:
Après avoir chanté un cantique, ils se rendirent sur le mont des Oliviers.
27 Յիսուս ըսաւ անոնց. «Այս գիշեր բոլորդ ալ պիտի գայթակղիք իմ պատճառովս. որովհետեւ գրուած է. “Հովիւը պիտի զարնեմ, ու ոչխարները պիտի ցրուին”:
Jésus leur dit: « Vous serez tous scandalisés par moi cette nuit, car il est écrit: « Je frapperai le berger, et les brebis seront dispersées ».
28 Բայց յարութիւն առնելէս ետք՝ ձեզմէ առաջ պիտի երթամ Գալիլեա»:
Cependant, quand je serai ressuscité, je vous précéderai en Galilée. »
29 Պետրոս ըսաւ անոր. «Թէեւ բոլորն ալ գայթակղին, ես՝ բնա՛ւ՝՝»:
Mais Pierre lui dit: « Bien que tous soient offensés, je ne le serai pas. »
30 Յիսուս ըսաւ անոր. «Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ քեզի. “Դուն ա՛յսօր, այս գիշեր իսկ, դեռ աքաղաղը երկու անգամ չկանչած՝ երե՛ք անգամ պիտի ուրանաս զիս”»:
Jésus lui dit: « Je te le dis en toute certitude, aujourd'hui même, cette nuit, avant que le coq chante deux fois, tu me renieras trois fois. »
31 Պետրոս աւելի կը պնդէր ու կ՚ըսէր. «Նոյնիսկ եթէ պէտք ըլլայ որ քեզի հետ մեռնիմ, բնա՛ւ պիտի չուրանամ քեզ»: Նո՛յնպէս կ՚ըսէին բոլորն ալ:
Mais il parla d'autant plus: « S'il faut que je meure avec vous, je ne vous renierai pas. » Ils dirent tous la même chose.
32 Եկան վայր մը՝ որուն անունը Գեթսեմանի էր, եւ ըսաւ իր աշակերտներուն. «Հո՛ս նստեցէք՝ մինչեւ որ ես աղօթեմ»:
Ils arrivèrent dans un lieu appelé Gethsémané. Il dit à ses disciples: « Asseyez-vous ici, pendant que je prie. »
33 Իրեն հետ առնելով Պետրոսը, Յակոբոսն ու Յովհաննէսը, սկսաւ սաստիկ այլայլիլ եւ շատ վշտանալ:
Il prit avec lui Pierre, Jacques et Jean, et commença à être profondément troublé et affligé.
34 Հետեւաբար ըսաւ անոնց. «Իմ անձս չափազանց տրտում է՝ մեռնելու աստիճան. հո՛ս մնացէք եւ արթո՛ւն կեցէք»:
Il leur dit: « Mon âme est extrêmement triste, jusqu'à la mort. Restez ici et veillez. »
35 Քիչ մը առջեւ երթալով՝ ինկաւ գետին, իր երեսին վրայ, եւ աղօթեց, որ եթէ կարելի է՝ այդ ժամը անցնի իրմէ:
Il s'avança un peu, se jeta à terre, et pria pour que, s'il était possible, l'heure passe loin de lui.
36 Ան ըսաւ. «Աբբա՛, Հա՛յր, ամէն բան կարելի է քեզի. հեռացո՛ւր այս բաժակը ինձմէ: Բայց ո՛չ թէ ինչպէս ե՛ս կ՚ուզեմ, հապա՝ ինչպէս դո՛ւն կ՚ուզես»:
Il dit: « Abba, Père, tout t'est possible. Je t'en prie, éloigne de moi cette coupe. Toutefois, ce n'est pas ce que je désire, mais ce que tu désires. »
37 Երբ եկաւ ու քնացած գտաւ զանոնք՝ ըսաւ Պետրոսի. «Սիմո՛ն, կը քնանա՞ս. չկրցա՞ր ժա՛մ մը արթուն մնալ:
Il vint et les trouva endormis, et il dit à Pierre: « Simon, tu dors? Ne pourrais-tu pas veiller une heure?
38 Արթո՛ւն մնացէք եւ աղօթեցէ՛ք, որպէսզի չմտնէք փորձութեան մէջ. իրաւ է թէ հոգին յօժար է, բայց մարմինը՝ տկար»:
Veillez et priez, afin que vous ne tombiez pas dans la tentation. L'esprit est bien disposé, mais la chair est faible. »
39 Դարձեալ գնաց աղօթեց՝ նոյն խօսքը ըսելով:
Il s'en alla de nouveau et pria, disant les mêmes paroles.
40 Ապա վերադարձաւ եւ դարձեալ քնացած գտաւ զանոնք. որովհետեւ անոնց աչքերը ծանրացած էին, ու չէին գիտեր ի՛նչ պատասխանել անոր:
Il revint de nouveau et les trouva endormis, car leurs yeux étaient très appesantis, et ils ne savaient que lui répondre.
41 Երրորդ անգամ ալ եկաւ եւ ըսաւ անոնց. «Ասկէ ետք քնացէ՛ք ու հանգստացէ՛ք. բաւական է, ժամը հասաւ, ահա՛ մարդու Որդին պիտի մատնուի մեղաւորներուն ձեռքը:
Il revint pour la troisième fois et leur dit: « Dormez maintenant, et reposez-vous. C'est assez. L'heure est venue. Voici que le Fils de l'homme est livré aux mains des pécheurs.
42 Ոտքի՛ ելէք՝ երթա՛նք: Ահա՛ մօտեցաւ ա՛ն՝ որ պիտի մատնէ զիս»:
Levez-vous! Allons-y. Voici que celui qui me trahit est tout proche. »
43 Մինչ ան դեռ կը խօսէր, իսկոյն Յուդա՝ տասներկուքէն մէկը՝ եկաւ, եւ իրեն հետ՝ քահանայապետներէն, դպիրներէն ու երէցներէն ղրկուած մեծ բազմութիւն մը, սուրերով եւ բիրերով:
Aussitôt, comme il parlait encore, Judas, l'un des douze, arriva, accompagné d'une foule armée d'épées et de bâtons, composée des principaux sacrificateurs, des scribes et des anciens.
44 Զայն մատնողը նշան մը տուեր էր անոնց՝ ըսելով. «Ո՛վ որ համբուրեմ՝ ա՛ն է, բռնեցէ՛ք զայն ու տարէ՛ք ապահովութեամբ»:
Or, celui qui le trahissait leur avait donné un signe, en disant: « Celui que je vais embrasser, c'est lui. Saisissez-le, et menez-le en sûreté. »
45 Երբ ինք եկաւ՝ իսկոյն մօտեցաւ անոր եւ ըսաւ. «Ռաբբի՛, Ռաբբի՛», ու համբուրեց զայն:
Dès qu'il fut arrivé, il s'approcha de lui et dit: « Rabbi! Rabbi! » et le baisa.
46 Եւ անոնք ձեռք բարձրացուցին անոր վրայ ու բռնեցին զայն:
Ils posèrent leurs mains sur lui et le saisirent.
47 Քովը կայնողներէն մէկը՝ քաշեց սուրը, զարկաւ քահանայապետին ծառային եւ խլեց անոր ականջը:
Mais un de ceux qui étaient là, tirant son épée, frappa le serviteur du grand prêtre et lui coupa l'oreille.
48 Յիսուս ըսաւ անոնց. «Իբր թէ աւազակի՞ դէմ եկաք՝ սուրերով ու բիրերով բռնելու զիս:
Jésus leur répondit: « Êtes-vous sortis, comme un brigand, avec des épées et des bâtons pour me saisir?
49 Ամէ՛ն օր ձեր քով էի եւ տաճարին մէջ կը սորվեցնէի, ու չբռնեցիք զիս. բայց այս բոլոր բաները եղան՝ որպէսզի գրուածները իրագործուին»:
J'étais chaque jour avec vous dans le temple, enseignant, et vous ne m'avez pas arrêté. Mais c'est afin que les Écritures s'accomplissent. »
50 Բոլոր աշակերտներն ալ թողուցին զայն եւ փախան:
Ils le quittèrent tous, et s'enfuirent.
51 Երիտասարդ մը անոր կը հետեւէր՝ մերկ մարմինին վրայ կտաւ մը առած, սակայն երիտասարդները բռնեցին զայն:
Un jeune homme le suivit, ayant jeté autour de lui une toile de lin sur son corps nu. Les jeunes gens le saisirent,
52 Ան ալ ձգեց կտաւը, եւ մերկ փախաւ անոնցմէ:
mais il laissa le linceul et s'enfuit nu devant eux.
53 Տարին Յիսուսը քահանայապետին, եւ անոր քով համախմբուեցան բոլոր քահանայապետները, երէցներն ու դպիրները:
Ils emmenèrent Jésus chez le grand prêtre. Tous les chefs des prêtres, les anciens et les scribes se réunirent avec lui.
54 Պետրոս հեռուէն հետեւեցաւ անոր մինչեւ ներսը՝ քահանայապետին գաւիթը. նստաւ սպասաւորներուն հետ, ու կը տաքնար կրակին քով:
Pierre l'avait suivi de loin, jusqu'à ce qu'il fût entré dans la cour du grand prêtre. Il était assis avec les officiers, et se chauffait à la lumière du feu.
55 Քահանայապետները եւ ամբողջ ատեանը վկայութիւն կը փնտռէին Յիսուսի դէմ՝ որպէսզի մեռցնեն զայն, ու չէին գտներ.
Les chefs des prêtres et tout le conseil cherchaient des témoins contre Jésus pour le faire mourir, mais ils n'en trouvèrent aucun.
56 որովհետեւ շատեր սուտ վկայութիւն կու տային անոր դէմ, բայց վկայութիւնները համանման չէին:
Car plusieurs rendaient un faux témoignage contre lui, et leurs témoignages ne concordaient pas les uns avec les autres.
57 Ոմանք ալ կանգնեցան եւ սուտ վկայութիւն տուին անոր դէմ՝ ըսելով.
Quelques-uns se levèrent et rendirent un faux témoignage contre lui, en disant:
58 «Մենք լսեցինք ատկէ՝ որ կ՚ըսէր. “Ես պիտի քակեմ այդ ձեռակերտ տաճարը, եւ պիտի կառուցանեմ ուրիշ մը՝ անձեռակերտ՝ երեք օրուան մէջ”»:
« Nous l'avons entendu dire: Je détruirai ce temple fait de main d'homme, et en trois jours j'en bâtirai un autre fait de main d'homme. »
59 Բայց ա՛յդպէս ալ իրենց վկայութիւնը համանման չէր:
Même ainsi, leur témoignage ne concordait pas.
60 Քահանայապետը՝ մէջտեղ կանգնելով՝ հարցուց Յիսուսի. «Ոչի՞նչ կը պատասխանես. ի՞նչ կը վկայեն ասոնք քեզի դէմ»:
Le grand prêtre se leva au milieu, et demanda à Jésus: « N'as-tu pas de réponse? Qu'est-ce que c'est que ces gens-là qui témoignent contre toi? »
61 Բայց ան լուռ կը կենար ու ոչինչ կը պատասխանէր: Քահանայապետը դարձեալ հարցուց անոր. «Դո՞ւն ես Քրիստոսը, օրհնեա՜լ Աստուծոյ Որդին»:
Mais il se taisait et ne répondait rien. Le grand prêtre lui demanda de nouveau: « Es-tu le Christ, le Fils du Bienheureux? »
62 Յիսուս ըսաւ. «Ե՛ս եմ. եւ պիտի տեսնէք մարդու Որդին՝ բազմած Զօրութեան աջ կողմը, ու եկած երկինքի ամպերով»:
Jésus dit: « Je le suis. Vous verrez le Fils de l'homme assis à la droite de la puissance, et venant avec les nuées du ciel. »
63 Քահանայապետը պատռեց իր հանդերձները եւ ըսաւ. «Ա՛լ ի՞նչ պէտք ունինք վկաներու:
Le grand prêtre déchira ses vêtements et dit: « Qu'avons-nous encore besoin de témoins?
64 Լսեցի՛ք ատոր հայհոյութիւնը. ի՞նչ կը թուի ձեզի»: Բոլորը դատապարտեցին զայն՝ թէ մահապարտ է:
Vous avez entendu le blasphème! Qu'en pensez-vous? » Ils le condamnèrent tous à être digne de mort.
65 Ոմանք սկսան թքնել անոր վրայ, ծածկել անոր երեսը, կռփահարել զայն եւ ըսել անոր. «Մարգարէացի՛ր»: Իսկ սպասաւորները ապտակ կը զարնէին անոր:
Les uns se mirent à cracher sur lui, à lui couvrir le visage, à lui donner des coups de poing, et à lui dire: « Prophétise! » Les officiers le frappèrent avec la paume de leurs mains.
66 Պետրոս վարը՝ գաւիթն էր: Քահանայապետին աղախիններէն մէկը եկաւ,
Comme Pierre était dans la cour d'en bas, une des servantes du grand prêtre vint,
67 ու տեսնելով Պետրոսը՝ որ կը տաքնար, նայեցաւ անոր եւ ըսաւ. «Դո՛ւն ալ Յիսուս Նազովրեցիին հետ էիր»:
et voyant Pierre se chauffer, elle le regarda et dit: « Tu étais aussi avec le Nazaréen, Jésus! »
68 Բայց ան ուրացաւ՝ ըսելով. «Չեմ գիտեր, ու չեմ հասկնար թէ ի՛նչ կը խօսիս»: Երբ դուրս ելաւ՝ նախագաւիթը, աքաղաղը կանչեց:
Mais il le nia, disant: « Je ne sais ni ne comprends ce que tu dis. » Il sortit sur le porche, et le coq chanta.
69 Աղախինը դարձեալ տեսաւ զայն, եւ սկսաւ ըսել շուրջը կայնողներուն. «Ասիկա՛ ալ անոնցմէ է»:
La servante le vit et se mit de nouveau à dire à ceux qui étaient là: « C'est l'un d'eux. »
70 Ան ալ դարձեալ ուրացաւ: Քիչ մը ատենէն ետք՝ դարձեալ շուրջը կայնողները ըսին Պետրոսի. «Ճշմա՛րտապէս դուն անոնցմէ՛ ես, որովհետեւ Գալիլեացի ես, եւ խօսուածքդ ալ կը նմանի»:
Mais il le nia de nouveau. Au bout d'un certain temps, ceux qui étaient là dirent à Pierre: « Tu es vraiment l'un d'eux, car tu es Galiléen, et ton langage le montre. »
71 Բայց ան սկսաւ նզովել ու երդում ընել՝ ըսելով. «Չեմ ճանչնար այդ մարդը՝ որուն մասին կը խօսիք»:
Mais il se mit à maudire et à jurer: « Je ne connais pas cet homme dont vous parlez! ».
72 Իսկոյն երկրորդ անգամ աքաղաղը կանչեց: Պետրոս յիշեց այն խօսքը՝ որ Յիսուս ըսեր էր իրեն. «Դեռ աքաղաղը երկու անգամ չկանչած՝ դուն երե՛ք անգամ պիտի ուրանաս զիս». եւ սկսաւ լալ:
Le coq chanta pour la deuxième fois. Pierre se souvint des paroles que Jésus lui avait dites: « Avant que le coq chante deux fois, tu me renieras trois fois. » Quand il pensait à cela, il pleurait.
