ՄԱՐԿՈՍ 12
1 Ապա սկսաւ առակներով խօսիլ անոնց հետ ու ըսել. «Մարդ մը այգի տնկեց, ցանկ քաշեց անոր շուրջը, հնձանի փոս փորեց, աշտարակ կառուցանեց, մշակներու յանձնեց զայն, եւ ճամբորդեց:
Il se mit alors à leur parler en paraboles. «Un homme planta une vigne, il l'entoura d'une haie, creusa un pressoir, bâtit une tour, puis il l'afferma à des vignerons et quitta le pays.
2 Ատենին ծառայ մը ղրկեց մշակներուն, որպէսզի մշակներէն ստանայ այգիին պտուղէն:
Au temps des vendanges, il envoya un serviteur aux vignerons pour recevoir d'eux une part de la récolte;
3 Իսկ անոնք բռնեցին, ծեծեցին զայն ու պարապ ճամբեցին:
mais les vignerons l'ayant pris, le battirent et le renvoyèrent les mains vides.
4 Դարձեալ ուրիշ ծառայ մըն ալ ղրկեց անոնց. զայն ալ քարկոծելով՝ գլուխը վիրաւորեցին եւ անպատուուած ճամբեցին:
Le maître leur envoya encore un autre serviteur: ils le frappèrent à la tête et le maltraitèrent indignement.
5 Դարձեալ ուրիշ մը ղրկեց, ու զայն սպաննեցին: Շատ ուրիշներ ալ ղրկեց, որոնցմէ ոմանք ծեծեցին եւ ոմանք սպաննեցին:
Il en envoya un troisième, qu'ils tuèrent; et ils en maltraitèrent beaucoup d'autres, battant les uns, tuant les autres.
6 Տակաւին սիրելի որդի մը ունէր. վերջապէս զայն ալ ղրկեց անոնց՝ ըսելով. “Թերեւս պատկառին որդիէս”:
Le maître avait encore un fils unique, un fils bien-aimé, il le leur envoya le dernier, se disant: «Ils respecteront mon fils.»
7 Բայց այդ մշակները ըսին իրարու. “Ա՛յս է ժառանգորդը. եկէ՛ք սպաննենք զայն, ու ժառանգութիւնը մե՛րը պիտի ըլլայ”:
Mais ces vignerons se dirent entre eux: «C'est l'héritier; venez, tuons-le, et l'héritage sera à nous.»
8 Բռնեցին զայն, սպաննեցին եւ այգիէն դուրս հանեցին:
Là-dessus, ils le prirent, le tuèrent et le jetèrent hors de la vigne.
9 Ուրեմն այգիին տէրը ի՞նչ պիտի ընէ. պիտի գայ ու կորսնցնէ մշակները, եւ այգին պիտի տայ ուրիշներու:
Que fera donc le maître de la vigne? — Il viendra, fera périr ces vignerons, et donnera la vigne à d'autres.
10 Չէ՞ք կարդացեր սա՛ գրուածը. “Այն քարը՝ որ կառուցանողները մերժեցին, անիկա՛ եղաւ անկիւնաքարը.
Vous n'avez pas lu non plus ce passage de l'Ecriture: «La pierre, que les constructeurs avaient mise au rebut, est devenue la pierre angulaire.
11 ասիկա Տէրոջմէ՛ն եղաւ, եւ սքանչելի է մեր աչքերուն”»:
C'est par la volonté du Seigneur qu'elle l’est devenue, et elle est une merveille à nos yeux.»
12 Անոնք կը ջանային բռնել զայն, բայց բազմութենէն կը վախնային. որովհետեւ գիտցան թէ այդ առակը խօսեցաւ իրենց դէմ: Ուստի թողուցին զայն, եւ գացին:
Les sénateurs cherchaient à l'arrêter, mais la crainte du peuple les retint: ils avaient compris que c'était à eux que s'adressait cette parabole. Ils le quittèrent et s'en allèrent.
13 Փարիսեցիներէն ու Հերովդէսեաններէն ոմանք ղրկեցին անոր, որպէսզի խօսքով բռնեն զայն:
Ils envoyèrent vers lui des pharisiens et des hérodiens, pour lui faire une question insidieuse.
14 Անոնք եկան եւ ըսին անոր. «Վարդապե՛տ, գիտենք թէ ճշմարտախօս ես, ու ո՛չ մէկուն համար հոգ կ՚ընես. քանի որ երեսպաշտութիւն չես ըներ մարդոց, հապա ճշմարտութեամբ կը սորվեցնես Աստուծոյ ճամբան: Արտօնուա՞ծ է կայսրին տուրք տալ. տա՞նք՝ թէ չտանք»:
Ceux-ci vinrent lui dire: «Maître, nous savons que tu es vrai, et que tu ne te soucies de qui que ce soit, car tu ne fais pas acception de personnes, mais tu enseignes en toute vérité la voie de Dieu. Est-il permis, ou non, de payer le tribut à César?
15 Յիսուս գիտնալով անոնց կեղծաւորութիւնը՝ ըսաւ անոնց. «Ինչո՞ւ զիս կը փորձէք: Բերէ՛ք ինծի դահեկան մը՝ որ տեսնեմ»:
Devons-nous payer, oui ou non?» Mais Jésus connaissant leur hypocrisie, leur dit: «Pourquoi essayez-vous de me surprendre? Apportez-moi un denier, que je le voie.»
16 Անոնք ալ բերին: Ըսաւ անոնց. «Որո՞ւնն են այս պատկերն ու գրութիւնը»: Անոնք ըսին իրեն. «Կայսրի՛ն»:
Ils en apportèrent un; et Jésus leur dit: «De qui sont cette effigie et cette légende?» — «De César, » lui dirent-ils.
17 Յիսուս ալ պատասխանեց անոնց. «Ինչ որ կայսրինն է՝ կայսրի՛ն տուէք, եւ ինչ որ Աստուծոյ է՝ Աստուծո՛յ oտուէքp»: Ու զարմացան իր վրայ:
Jésus reprit: «Rendez à César ce qui est à César, et à Dieu ce qui est à Dieu.» Et il les étonna par sa réponse.
18 Սադուկեցիներն ալ, որոնք կ՚ըսեն թէ յարութիւն չկայ, եկան անոր քով եւ հարցուցին իրեն.
Des sadducéens, gens qui prétendent qu'il n'y a point de résurrection, vinrent vers Jésus, et lui posèrent cette question:
19 «Վարդապե՛տ, Մովսէս գրեց մեզի. “Եթէ մէկուն եղբայրը մեռնի, ու կինը այրի ձգէ եւ զաւակ չթողու, անոր եղբայրը թող առնէ անոր կինը ու զարմ տայ իր եղբօր”:
«Maître, Moïse nous a donné cette loi: «Si un frère meurt et qu'il laisse une femme sans laisser d'enfants, que son frère épouse la veuve et suscite lignée à son frère.»
20 Ուրեմն եօթը եղբայրներ կային. առաջինը կին առաւ եւ մեռաւ, ու զարմ չթողուց:
Il y avait sept frères: le premier se maria, et mourut sans laisser de postérité.
21 Երկրորդը առաւ զայն եւ մեռաւ. ա՛ն ալ զարմ չթողուց. նոյնպէս ալ երրորդը:
Le second épousa la veuve, et mourut aussi sans postérité. Le troisième pareillement.
22 Եօթն ալ զայն առին ու զարմ չթողուցին. բոլորէն ետք՝ կինն ալ մեռաւ:
Enfin aucun des sept frères ne laissa de postérité. Après eux tous, la femme mourut aussi.
23 Ուրեմն յարութեան ատեն, երբ յարութիւն առնեն, անոնցմէ որո՞ւն կինը պիտի ըլլայ. որովհետեւ եօթն ալ ունեցան զայն իբր կին»:
Duquel d'entre eux sera-t-elle la femme dans la résurrection, lorsqu'ils seront ressuscités, car tous les sept l'ont épousée?»
24 Յիսուս պատասխանեց անոնց. «Արդեօք դուք մոլորած չէ՞ք՝ քանի որ ո՛չ Գիրքերը գիտէք, ո՛չ ալ Աստուծոյ զօրութիւնը:
Jésus leur répondit: «N'est-ce pas, parce que vous ne connaissez ni les Écritures, ni même la puissance de Dieu, que vous êtes dans l'erreur?
25 Արդարեւ երբ մեռելներէն յարութիւն առնեն, ո՛չ կ՚ամուսնանան եւ ո՛չ ամուսնութեան կը տրուին, հապա երկինքի հրեշտակներուն պէս կ՚ըլլան:
Quand on ressuscitera, ni hommes, ni femmes ne se marieront, mais ils seront comme les anges qui sont dans les cieux.
26 Բայց մեռելներուն մասին՝ թէ յարութիւն կ՚առնեն, Մովսէսի գիրքին մէջ չէ՞ք կարդացեր, թէ ի՛նչպէս Աստուած մորենիին մէջէն խօսեցաւ անոր՝ ըսելով. “Ե՛ս եմ Աբրահամի Աստուածը, Իսահակի Աստուածը եւ Յակոբի Աստուածը”:
Quant aux morts, nul doute qu'ils ne ressuscitent. N'avez-vous pas lu dans le livre de Moïse, dans le passage où il est parlé du buisson, comment Dieu s'exprima, quand il dit à Moïse: «Je suis le Dieu d'Abraham, le Dieu d’Isaac et le Dieu de Jacob?»
27 Ան մեռելներուն Աստուածը չէ, հապա՝ ողջերուն. ուրեմն դուք շատ մոլորած էք»:
Il n'est pas Dieu des morts, mais Dieu des vivants. Vous êtes donc dans une grande erreur.»
28 Դպիրներէն մէկը մօտեցաւ, մտիկ ըրաւ անոնց՝ երբ կը վիճաբանէին, ու նշմարելով թէ լաւ պատասխանեց անոնց՝ հարցուց անոր. «Ո՞րն է բոլոր պատուիրաններուն առաջինը»:
Un scribe témoin de cette discussion, trouvant que Jésus leur avait bien répondu, s'approcha, et lui demanda: «Quel est le premier de tous les commandements?»
29 Յիսուս պատասխանեց անոր. «Բոլոր պատուիրաններուն առաջինը սա՛ է. “Մտի՛կ ըրէ, ո՛վ Իսրայէլ. Տէրը՝ մեր Աստուածը՝ միա՛կ Տէրն է:
Jésus répondit: «Le premier commandement, c'est: «Ecoute Israël: le Seigneur notre Dieu et le seul Seigneur,
30 Սիրէ՛ Տէրը՝ քու Աստուածդ՝ ամբողջ սիրտովդ, ամբողջ անձովդ, ամբողջ միտքովդ եւ ամբողջ զօրութեամբդ”: Ա՛յս է առաջին պատուիրանը:
et tu aimeras le Seigneur ton Dieu de tout ton coeur, de toute ton âme, de toute ta pensée et de toute ta force.»
31 Ու երկրորդը՝ ասոր նման. “Սիրէ՛ ընկերդ քու անձիդ՝՝ պէս”: Ասոնցմէ մեծ ուրիշ պատուիրան չկայ»:
Voici le second: «Tu aimeras ton prochain comme toi-même.» Il n'y a pas d'autre commandement plus grand que ceux-là.»
32 Դպիրը ըսաւ անոր. «Լա՛ւ, վարդապե՛տ, ճշմարտութեամբ ըսիր թէ Աստուած մէ՛կ է, եւ անկէ զատ ուրիշ մը չկայ.
Le scribe lui dit: «Maître, tu as vraiment bien parlé, quand tu as dit qu'il est le «seul Seigneur, » et qu'il n'y en a point d'autre que lui,
33 նաեւ ամբողջ սիրտով, ամբողջ խելքով, ամբողջ անձով ու ամբողջ զօրութեամբ զայն սիրելը, եւ ընկերը իրեն պէս սիրելը՝ բոլոր ողջակէզներէն ու զոհերէն աւելի է»:
et que «l'aimer de tout son coeur, de toute sa pensée, de toute son âme et de toute sa force, et aimer son prochain comme soi-même, » c'est plus que tous les holocaustes et tous les sacrifices.»
34 Յիսուս՝ տեսնելով որ ան խելամտութեամբ պատասխանեց, ըսաւ անոր. «Աստուծոյ թագաւորութենէն հեռու չես»: Եւ ա՛լ ուրիշ ո՛չ մէկը կը յանդգնէր բան մը հարցնել անոր:
Jésus, voyant qu'il avait sagement répondu, lui dit: «Tu n'es pas loin du royaume de Dieu.» Et personne n'osait plus lui poser de questions.
35 Երբ Յիսուս կը սորվեցնէր տաճարին մէջ՝ ըսաւ. «Դպիրները ի՞նչպէս կ՚ըսեն թէ “Քրիստոս Դաւիթի որդին է”:
Jésus, continuant à enseigner dans le temple, ajouta: «Comment se fait-il que les scribes disent que le Messie est fils de David?
36 Արդարեւ ի՛նք՝ Դաւիթ՝ Սուրբ Հոգիով կ՚ըսէ. “Տէրը ըսաւ իմ Տէրոջս. «Բազմէ՛ իմ աջ կողմս, մինչեւ որ քու թշնամիներդ պատուանդան դնեմ ոտքերուդ»”:
David lui-même, animé du Saint-Esprit, a dit: «Le Seigneur dit à mon Seigneur: «Assieds-toi à ma droite jusqu'à ce que j’aie fait de tes ennemis ton marchepied, »
37 Ուրեմն ի՛նք՝ Դաւիթ՝ Տէր կը կոչէ զայն. ի՞նչպէս ան կ՚ըլլայ իր որդին»: Բազմութենէն շատեր հաճոյքով մտիկ կ՚ընէին անոր:
David lui-même l'appelle «Seigneur, » et d'où vient qu'il est son fils?» Et la masse du peuple prenait plaisir à l'entendre.
38 Իր ուսուցումին մէջ կ՚ըսէր անոնց. «Զգուշացէ՛ք դպիրներէն, որոնք կ՚ուզեն երկայն հանդերձներով շրջիլ, կը փնտռեն բարեւները՝ հրապարակներուն վրայ,
Il leur disait encore dans son enseignement: «Gardez-vous des scribes, qui aiment à se promener en robes, qui recherchent les salutations dans les places publiques,
39 առաջին աթոռները՝ ժողովարաններու մէջ, եւ առաջին բազմոցները՝ ընթրիքներու մէջ.
les premiers sièges dans les synagogues et les premières places dans les repas:
40 որոնք կը լափեն այրիներուն տուները, ու իբր պատրուակ՝ աղօթքը կ՚երկարեն: Ասոնք աւելի՛ խստութեամբ պիտի դատուին՝՝»:
ces gens qui dévorent les maisons des veuves, sous prétexte de longues prières, seront jugés d'autant plus sévèrement.»
41 Յիսուս գանձանակին դիմաց նստած՝ կը նայէր թէ բազմութիւնը գանձանակին մէջ ի՛նչպէս դրամ կը ձգէ: Շատ հարուստներ՝ շատ բան ձգեցին:
Jésus, s'étant assis en face du trésor, observait la foule qui mettait de l'argent dans le tronc. Plusieurs riches y mettaient beaucoup.
42 Աղքատ այրի մըն ալ եկաւ ու երկու լումայ ձգեց, որ նաքարակիտ մը կ՚ընէ:
Il vint une pauvre veuve qui y mit deux pites, ce qui vaut un quart de sol.
43 Իր աշակերտները կանչելով իրեն՝ ըսաւ անոնց. «Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի թէ այս աղքատ այրին՝ գանձանակը դրամ ձգողներուն բոլորէն աւելի ձգեց.
Alors Jésus, ayant appelé ses disciples, leur dit: «Je vous assure que cette pauvre veuve a donné plus que tous ceux qui ont mis dans le tronc,
44 որովհետեւ բոլորը իրենց առատութենէն ձգեցին, բայց ան՝ իր կարօտութենէն՝ ձգեց իր ամբողջ ունեցածը, իր ամբողջ ապրուստը»:
car tous ont mis de leur superflu, tandis qu'elle a donné de son nécessaire, tout ce qu'elle possédait, tout ce qu'elle avait pour vivre.»
