ՄԱՐԿՈՍ 10
1 Կանգնելով՝ անկէ գնաց Հրէաստանի հողամասը, Յորդանանի միւս եզերքէն: Դարձեալ բազմութիւնները անոր շուրջ կը համախմբուէին, եւ ինչպէս սովորութիւն ունէր՝ դարձեալ կը սորվեցնէր անոնց:
Basa boe, Yesus se risiꞌ propensi Yudea, ma mamana-mamanaꞌ laen sia loe Yordan bobꞌoa rulu na. Mia bee-bꞌee atahori naeꞌ rema heo rala E. Onaꞌ a biasa, Yesus nanori se.
2 Փարիսեցիները եկան անոր քով ու հարցուցին՝ փորձելու համար զայն. «Արտօնուա՞ծ է մարդու մը՝ որ արձակէ իր կինը»:
Hambu atahori Farisi hira rema rae tao raꞌatutudꞌa E. Ratane rae, “Tungga hita atoran agama na naa, mete ma touꞌ sao ena, bole mahelaꞌ, do hokoꞌ?”
3 Ան ալ պատասխանեց անոնց. «Մովսէս ի՞նչ պատուիրեց ձեզի»:
Yesus nataa se nae, “Misinedꞌa dei! Atoran sasaot fo Baꞌi Musa fee hela neu hita nae taꞌo bee?”
4 Անոնք ըսին. «Մովսէս արտօնեց ամուսնալուծումի վկայագիր մը գրել եւ արձակել»:
Rataa rae, “Baꞌi Musa atoran na nae, touꞌ bole mahelaꞌ, sadꞌi fee susura mahelaꞌ neu sao na dei.”
5 Յիսուս պատասխանեց անոնց. «Ձեր սիրտին կարծրութեա՛ն համար գրեց ձեզի այդ պատուէրը.
Yesus naselu nae, “He! Rena dei! Huu hei langga fatu mara, naa de Baꞌi Musa suraꞌ taꞌo naa!
6 բայց արարչութեան սկիզբէն՝ Աստուած զանոնք արու եւ էգ ստեղծեց:
Afiꞌ hei liliꞌ dudꞌui fefeu na, leleꞌ Lamatualain tao lalai no raefafoꞌ! Nene suraꞌ hela nae, “Lamatualain tao atahori, touꞌ no inaꞌ.
7 “Այս պատճառով մարդը պիտի թողու հայրն ու մայրը, եւ պիտի յարի իր կնոջ,
Naa de, touꞌ a lao hela papa-mama na, neu nasodꞌa ralaꞌ esa no sao na,
8 ու երկուքը պիտի ըլլան մէ՛կ մարմին”: Ուստի ա՛լ երկու չեն, հապա՝ մէկ մարմին.
huu ruꞌa se dadꞌi esa ena.’
9 ուրեմն մարդը թող չզատէ ինչ որ Աստուած իրարու միացուցած է»:
Mete ma Lamatualain, tao nala sira ruꞌa se dadꞌi esa ena, atahori afiꞌ fee se mahelaꞌ fai!”
10 Տունը՝ իր աշակերտները դարձեալ նոյն բանը հարցուցին իրեն:
Basa boe ma, Yesus no mana tungga nara risiꞌ ume sa rala. Sia naa ratane Yesus nenori na faꞌ ra.
11 Ըսաւ անոնց. «Ո՛վ որ արձակէ իր կինը եւ ամուսնանայ ուրիշի մը հետ՝ շնութիւն կ՚ընէ անոր դէմ:
De nataa nae, “Seka hela hendiꞌ sao na, basa ma ana sao seluꞌ, naa hohongge ena!
12 Ու եթէ կին մը արձակէ իր ամուսինը եւ ամուսնանայ ուրիշի մը հետ՝ շնութիւն կ՚ընէ»:
Inaꞌ o onaꞌ naa boe! Mete ma ana hela hendi sao na, basa ma sao seluꞌ fai, naa hohongge boe!
13 Մանուկներ բերին իրեն՝ որպէսզի դպչի անոնց. բայց աշակերտները կը յանդիմանէին բերողները:
Leleꞌ esa, atahori ra rendi ana nara risiꞌ Yesus, roꞌe fee se papala-babꞌanggi. Te Yesus mana tungga nara ai atahori naa ra.
14 Երբ Յիսուս տեսաւ, ընդվզելով ըսաւ անոնց. «Թո՛յլ տուէք այդ մանուկներուն՝ որ գան ինծի, եւ մի՛ արգիլէք զանոնք, որովհետեւ Աստուծոյ թագաւորութիւնը այդպիսիներունն է:
Yesus mete-nita taꞌo naa, namanasa mana tungga nara nae, “Hela anaꞌ naa ra rema risiꞌ Au! Afiꞌ miꞌinggee! Te atahori onaꞌ sira ia ra, Lamatualain atahori nara.
15 Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի. “Ո՛վ որ չընդունի Աստուծոյ թագաւորութիւնը պզտիկ մանուկի մը պէս, բնա՛ւ պիտի չմտնէ անոր մէջ”»:
Misinedꞌa matalolole! Seka nau nema nandaa no Lamatualain, ana musi hii E, sama onaꞌ anaꞌ hii papa-mama na. Mete ma nda taꞌo naa sa, ana nda nandaa dadꞌi Lamatualain atahori na sa.”
16 Ու գիրկը առաւ զանոնք, ձեռք դրաւ անոնց վրայ եւ օրհնեց զանոնք:
Basa boe ma, Yesus holu nala anaꞌ naa ra, tao lima na neu esa-esaꞌ, de fee se papala-babꞌanggi.
17 Երբ ան դուրս ելաւ, ճամբան մարդ մը վազեց, ծնրադրեց անոր առջեւ ու հարցուց անոր. «Բարի՛ վարդապետ, ի՞նչ ընեմ՝ որ ժառանգեմ յաւիտենական կեանքը»: (aiōnios g166)
Yesus se rae lao boe, atahori mamasuiꞌ esa nela-nelaꞌ nema nae nandaa no E. Ana sendeꞌ lululangga na neu Yesus mata na, ma natane nae, “Papa Meser nene fehadat! Au ae utane mbei. Taꞌo ia, Papa. Au musi tao taꞌo bee, fo uhine tebꞌeꞌ au masoꞌ sorga fo usodꞌa o Lamatualain? (aiōnios g166)
18 Յիսուս ըսաւ անոր. «Ինչո՞ւ բարի կը կոչես զիս. մէկէ՛ն զատ բարի չկայ, որ Աստուած է:
Yesus nataa nae, “Taꞌo bee de ho mae Au, ‘nene fehadat’!? Nda hambu atahori esa nene fehadat, akaꞌ a Lamatualain.
19 Գիտե՛ս պատուիրանները. շնութիւն մի՛ ըներ, սպանութիւն մի՛ ըներ, գողութիւն մի՛ ըներ, սուտ վկայութիւն մի՛ տար, զրկանք մի՛ ըներ, պատուէ՛ հայրդ ու մայրդ»:
Ho muhine, Lamatualain parenda na ma fai maꞌahulu naa nae, ‘Afiꞌ misa atahori; Afiꞌ hohongge; Afiꞌ mumunaꞌo; Afiꞌ dadꞌi sakasii lelekoꞌ; Afiꞌ laka atahori fo haꞌi mala sudꞌiꞌ saa nara; Ma fee hadꞌat neu ho papa-mama ma.’”
20 Ան ալ պատասխանեց անոր. «Վարդապե՛տ, պահած եմ այդ բոլորը՝ պատանութենէս ի վեր»:
Atahori na nataa nae, “Tebꞌe, Papa Meser! Mia au soru ngga, au tungga basa parendaꞌ naa ra ena.”
21 Յիսուս անոր նայելով՝ սիրեց զայն եւ ըսաւ անոր. «Մէ՛կ բան կը պակսի քեզի. գնա՛, ծախէ՛ ունեցածդ, տո՛ւր աղքատներուն, ու գանձ պիտի ունենաս երկինքը. ապա վերցո՛ւր խաչը ու հետեւէ՛ ինծի»:
Yesus kasian atahori naa, de nafadꞌe nae, “Tebꞌe! Te feꞌe hela dalaꞌ esa. Ia naa baliꞌ fo seo hendi basa suꞌi mara. Basa naa, muu babanggi doiꞌ nara fee atahori toꞌataꞌ ra. Dei fo uma tungga Au leo. Te Lamatualain pala-baꞌe fee ho suꞌi-betas sia sorga!”
22 Ան ալ այս խօսքին համար խոժոռելով՝ տրտմած գնաց, որովհետեւ շատ ստացուածք ունէր:
Atahori naa rena Yesus oꞌola na taꞌo naa, rala na nambalulutu. Ana baliꞌ no rala sususaꞌ, huu eni suꞌiꞌ na naeꞌ.
23 Յիսուս՝ շուրջը նայելով՝ ըսաւ իր աշակերտներուն. «Ո՜րչափ դժուար է Աստուծոյ թագաւորութիւնը մտնել անոնց՝ որ դրամ ունին»:
Boe ma Yesus mete neu-nema, ma olaꞌ no mana tungga nara nae, “Rena e! Atahori mamasuiꞌ a memaꞌ susa lao esaꞌ nisiꞌ sorga!
24 Աշակերտները այլայլեցան անոր խօսքերէն. բայց Յիսուս դարձեալ ըսաւ անոնց. «Զաւակնե՛ր, ո՜րչափ դժուար է Աստուծոյ թագաւորութիւնը մտնել՝ իրենց դրամին վստահողներուն:
Rena taꞌo naa boe, mana tungga nara bingun. Te Yesus olaꞌ seluꞌ nae, “Rena matalolole! Mae dadꞌi Lamatualain atahori na, susa lao esaꞌ! Afiꞌ dꞌua mae naa mudaꞌ.
25 Դիւրին է որ ո՛ւղտը ասեղին ծակէն անցնի, քան թէ հարուստը Աստուծոյ թագաւորութիւնը մտնէ»:
Atahori mamasuiꞌ a nisiꞌ sorga dadꞌi Lamatualain atahori na, sususa na onaꞌ a banda onta monaeꞌ esa nisiꞌ lalae na tungga sosoot a ndola na.”
26 Անոնք չափազանց ապշեցան եւ ըսին իրարու. «Ա՛լ ո՞վ կրնայ փրկուիլ»:
Yesus ola taꞌo naa, tao se bau bingun, de ratane rae, “Mete ma memaꞌ taꞌo naa, seka bisa hambu masodꞌa?”
27 Յիսուս նայելով անոնց՝ ըսաւ. «Ատիկա անկարելի է մարդոց քով, բայց ոչ՝ Աստուծոյ քով. քանի որ ամէն բան կարելի է Աստուծոյ քով»:
Yesus mete esa-esa, boe ma nafadꞌe nae, “Atahori memaꞌ nda bisa tao sa. Te afiꞌ liliꞌ! Lamatualain bisa tao basaꞌ e!”
28 Պետրոս սկսաւ ըսել անոր. «Ահա՛ մենք թողուցինք ամէն ինչ եւ հետեւեցանք քեզի»:
Basa boe ma, Petrus olaꞌ nae, “Papa. Hai lao hela basa saa-saa mara ena fo tungga Papa. Te hai hambu saa?”
29 Յիսուս պատասխանեց. «Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի. “Չկայ մէկը՝ որ թողուցած ըլլայ տուն, եղբայրներ, քոյրեր, հայր, մայր, կին, զաւակներ, կամ արտեր՝ ինծի եւ աւետարանին համար,
30 ու չստանայ հարիւրապատի՛կը հիմա՝ այս ատեն՝ տուներ, եղբայրներ, քոյրեր, մայրեր, զաւակներ եւ արտեր՝ հալածանքներու հետ, ու յաւիտենական կեանքը՝ գալիք աշխարհին մէջ”: (aiōn g165, aiōnios g166)
Yesus nataa nae, “Au ufadꞌe hei taꞌo ia! Seka tungga Au, ma lao hela papa-mama nara, odꞌi-aꞌa nara, ana nara, osi na, ue-tatao na, no ume isi nara, fo neu bengga Lamatualain Hara-lii Malole na neu atahori sia bee-bꞌee, eni simbo baliꞌ buna-bꞌoaꞌ lao natun esa. Basa saa fo eni lao helaꞌ nara, eni simbo baliꞌ lenaꞌ naa. Te atahori tao e doidꞌosoꞌ, huu eni tungga Au. Te mete ma raefafoꞌ ia nateteꞌe, eni nasodꞌa nakandoo no Lamatualain. Naa, eni balaꞌ-bae na! (aiōn g165, aiōnios g166)
31 Բայց շատ առաջիններ պիտի ըլլան յետին, եւ յետիններ՝ առաջին»:
Misinedꞌa e! See naꞌamoko ao na, tungga Lamatualain dudꞌuꞌa na, atahori naa atahori anadikiꞌ seli. Te seka naloe ao na, tungga Lamatualain dudꞌuꞌa na, eni atahori monaeꞌ.”
32 Երբ անոնք դէպի Երուսաղէմ բարձրացող ճամբան էին, Յիսուս անոնց առջեւէն կ՚երթար: Անոնք այլայլած էին ու հետեւելով՝ կը վախնային: Դարձեալ քովը առնելով տասներկուքը, սկսաւ ըսել անոնց՝ ի՛նչ որ պիտի պատահէր իրեն.
Leleꞌ naa, Yesus se lao risiꞌ Yerusalem. Yesus laoꞌ naꞌahuluꞌ, ma mana tungga nara ro atahori laen nara raꞌabuit. Sira rasanedꞌa saa fo Ana olaꞌ dalahulu naa nae, atahori rae risa Eni sia Yerusalem. Naa de, ara dadꞌi bingun boe ramatau. Rena taꞌo naa, Yesus noꞌe nala mana tungga nara, de nafadꞌe seluꞌ saa fo atahori rae tao neu Eni sia Yerusalem.
33 «Ահա՛ Երուսաղէմ կը բարձրանանք, եւ մարդու Որդին պիտի մատնուի քահանայապետներուն ու դպիրներուն. մահուան պիտի դատապարտեն զայն, հեթանոսներուն պիտի մատնեն զայն,
Ana olaꞌ nae, “Rena o! Ia naa, hita tae Yerusalem teu. Au ia, Atahori Matetuꞌ a. Losa naa, ara seo Au neu malangga agama ro meser agama ra. Basa ma ara hukun risa Au. Boe ma ara mboꞌi nggari hendi Au neu atahori laen mana nda rahine Lamatualain sa.
34 պիտի ծաղրեն ու խարազանեն զայն, պիտի թքնեն անոր վրայ եւ սպաննեն զայն. բայց յարութիւն պիտի առնէ երրորդ օրը»:
Basa ma ara olaꞌ raꞌamamaeꞌ Au. Ara puras miru neu Au. Ara filo ralulutu Au ao ngga. Basa dei de, ara risa Au. Memaꞌ Au mate tebꞌe. Te finiesa na ma, Au usodꞌa baliꞌ.”
35 Ապա Յակոբոս ու Յովհաննէս՝ Զեբեդէոսի որդիները՝ գացին անոր քով, եւ ըսին. «Վարդապե՛տ, կ՚ուզենք որ ի՛նչ որ խնդրենք՝ ընես մեզի համար»:
Basa boe, Yakobis no Yohanis, Sabadius ana nara, rema risiꞌ Yesus. Ara roꞌe Yesus rae, “Papa Meser! Hai parlu.”
36 Ան ալ ըսաւ անոնց. «Ի՞նչ կ՚ուզէք՝ որ ընեմ ձեզի»:
Yesus natane se nae, “Hei parlu saa?”
37 Անոնք ալ ըսին իրեն. «Շնորհէ՛ մեզի, որ բազմինք մեզմէ մէկը՝ աջ կողմդ, ու միւսը՝ ձախ կողմդ քու փառքիդ մէջ»:
Rataa rae, “Taꞌo ia, Papa! Mete ma Papa endoꞌ toꞌu parendaꞌ ena, hai moꞌe Papa naꞌeꞌendoꞌ hai, esa sia Papa bobꞌoa ona ma, esa sia bobꞌoa dii ma. Fo hai o toꞌu parendaꞌ.”
38 Յիսուս ըսաւ անոնց. «Չէք գիտեր ի՛նչ կը խնդրէք: Կրնա՞ք խմել այն բաժակը՝ որ ես կը խմեմ, եւ մկրտուիլ այն մկրտութեամբ՝ որով ես կը մկրտուիմ»:
Yesus nataa nae, “Hei ruꞌa nggi nda mihine saa fo hei moꞌe sa. Te Au hambu doidꞌosoꞌ naeꞌ. De taꞌo bee? Hei dꞌua mae hei o bisa lemba doidꞌosoꞌ naa mo Au losa mate, do?”
39 Անոնք ըսին իրեն. «Կրնա՛նք»: Յիսուս ըսաւ անոնց. «Արդարեւ պիտի խմէ՛ք այն բաժակը՝ որ ես կը խմեմ, ու պիտի մկրտուի՛ք այն մկրտութեամբ՝ որով ես կը մկրտուիմ.
Rataa rae, “Hai bisa, Papa!” Yesus olaꞌ a seluꞌ no se nae, “Memaꞌ hei bisa lemba doidꞌosoꞌ naa, onaꞌ Au boe.
40 բայց իմ աջ կողմս եւ ձախ կողմս բազմիլը՝ իմս չէ տալը, հապա պիտի տրուի անո՛նց՝ որոնց համար պատրաստուած է»:
Te seka endoꞌ sia Au bobꞌoa dii-ona ngga, naa Au nda uꞌetuꞌ sa. Naa, Lamatualain mana naꞌetuꞌ. Ana naꞌetuꞌ basa ena, seka-seka mana endoꞌ sia mamanaꞌ naa.”
41 Երբ միւս տասը աշակերտները լսեցին, սկսան ընդվզիլ Յակոբոսի ու Յովհաննէսի դէմ:
Leleꞌ mana tungga laen nara rena Yakobis no Yohanis roꞌe taꞌo naa ma, ramanasa.
42 Իսկ Յիսուս իրեն կանչեց զանոնք եւ ըսաւ անոնց. «Գիտէք թէ հեթանոսներուն իշխան համարուածնե՛րը կը տիրապետեն իրենց վրայ, եւ անոնց մեծամեծնե՛րը կ՚իշխեն իրենց վրայ:
Basa ma Yesus noꞌe nala basa se, de nae, “Hei mihine ena, to? Atahori monaeꞌ mana toꞌu parendaꞌ ra akaꞌ a tuni-ndeni manggarau nara, losa ara nda bisa raꞌalalauꞌ saa sa bee. Boe ma malangga nusaꞌ fo nda rahine Lamatualain sa, ara parendaꞌ raꞌaꞌlelenaꞌ, losa manggarau nara nda bisa botiꞌ langga nara sa.
43 Բայց այդպէս թող չըլլայ ձեր մէջ. հապա ձեզմէ ո՛վ որ ուզէ մեծ ըլլալ՝ անիկա ձեր սպասարկո՛ւն ըլլայ,
Te hei afiꞌ tao taꞌo naa! Seka mia hei ia ra, nae dadꞌi neu atahori monaeꞌ, eni musi dadꞌi onaꞌ mana tulu-fali fo tao mataꞌ neu atahori laen.
44 ու ձեզմէ ո՛վ որ ուզէ գլխաւոր ըլլալ՝ անիկա բոլորին ստրո՛ւկը ըլլայ:
Seka nae dadꞌi neu malangga, eni musi dadꞌi onaꞌ ate.
45 Քանի որ մարդու Որդին եկաւ ո՛չ թէ սպասարկութիւն ընդունելու, հապա՝ սպասարկելու եւ իր անձը իբր փրկանք տալու շատերու համար»:
Te Au ia, tebꞌe-tebꞌe Atahori Matetuꞌ a. Au nda uma fo atahori tao mataꞌ neu Au sa. Te Au uma fo tao mataꞌ neu atahori naeꞌ. Au uma fee masodꞌa ngga teme-teme fo mboꞌi hendi atahori naeꞌ mia sira sala nara.”
46 Յետոյ եկան Երիքով: Երբ դուրս կ՚ելլէր Երիքովէն՝ աշակերտներով եւ մեծ բազմութեամբ, Տիմէոսի որդին՝ կոյր Բարտիմէոս՝ նստած էր ճամբային եզերքը ու կը մուրար:
Yesus no mana tungga nara losa kambo Yeriko. Leleꞌ ara rae lao rakandoo, boe ma atahori nae na seli tungga se. Sia naa o hambu atahori pokeꞌ esa endoꞌ hule-huleꞌ sia dalaꞌ a bife na. Nara na Bartimeos, Papa Timeos ana na.
47 Երբ լսեց թէ Յիսուս Նազովրեցին է, սկսաւ աղաղակել. «Յիսո՛ւս, Դաւիթի՛ Որդի, ողորմէ՜ ինծի»:
Ana rena nae mana tungga naa, Yesus mia Nasaret, boe ma ana nggasi nahereꞌ nae, “Yesus! Daud tititi-nonosi na, ee! Hai nea-nea Papa doo ena! Sue-lai au dei!”
48 Շատեր կը հրահանգէին անոր՝ որ լռէ: Բայց ան ա՛լ աւելի կ՚աղաղակէր. «Դաւիթի՛ Որդի, ողորմէ՜ ինծի»:
Rena ana nggasi naꞌo naa, boe ma atahori ra ai e rae, “He! Nee-nee!” Te ana nggasi nahereꞌ seluꞌ fai nae, “Yesus! Daud tititi-nonosi na, ee! Sue-lai au dei!”
49 Յիսուս կանգ առնելով՝ ըսաւ որ կանչեն զայն: Կանչեցին կոյրը եւ ըսին անոր. «Քաջալերուէ՛, ոտքի՛ ելիր, քե՛զ կը կանչէ»:
Boe ma Yesus nambariiꞌ. Ana denu nae, “Mo e nema!” Ara reu, de rae, “Mumuhoꞌo leo! Te Papa Meser noꞌe nggo. De uma leo!”
50 Ան ալ իր հանդերձը նետելով՝ կանգնեցաւ ու եկաւ Յիսուսի:
Rena taꞌo naa, Bartimeos piru hendi lafe na, boe ma ana nambariiꞌ haelalai, de neu nandaa no Yesus.
51 Յիսուս պատասխանեց անոր. «Ի՞նչ կ՚ուզես՝ որ ընեմ քեզի»: Կոյրը ըսաւ. «Ռաբբունի՛, թող աչքերս բացուին՝՝»:
Yesus natane e nae, “Ho nau saa?” Nataa nae, “Papa, e! Au oꞌe fo au bisa ita.”
52 Յիսուս ըսաւ անոր. «Գնա՛. հաւատքդ բժշկեց քեզ»: Իսկոյն անոր աչքերը բացուեցան, ու ճամբան կը հետեւէր Յիսուսի:
Yesus nafadꞌe seluꞌ e nae, “Huu ho mumuhere mae Au bisa uꞌuhahaiꞌ nggo, leleꞌ ia o, ho hai boe! Muu leo!” Boe ma mata na nita neuꞌ ena, de ana neu namaloloꞌ no Yesus.
