ՂՈԻԿԱՍ 9
1 Իր տասներկու աշակերտները հաւաքելով՝ զօրութիւն ու իշխանութիւն տուաւ անոնց բոլոր դեւերուն վրայ, եւ ախտերը բժշկելու:
Yesu wukutikisa kumi mimvuala miodi ayi wuba vana lulendo ayi luyalu lu totudila ziphevi zioso zimbimbi ayi lubelusila bambevo.
2 Ու ղրկեց զանոնք՝ որ քարոզեն Աստուծոյ թագաւորութիւնը եւ բժշկեն հիւանդները:
Bosi wuba tuma benda yamikisa luyalu lu Nzambi ayi wuba tuma babelusa bambevo.
3 Ըսաւ անոնց. «Ճամբորդութեան համար ոչի՛նչ առէք, ո՛չ գաւազան եւ ո՛չ պարկ, ո՛չ հաց եւ ո՛չ դրամ. ո՛չ ալ կրկին բաճկոն ունեցէք՝՝:
Wuba vana zithumunu ziazi: —Kadi nata kadi kiasa mu nzila: kadi nata nkawa, kadi tsaku, kadi khuta, kadi zimbongo. Kadi mutu kanata kikhutu kiviakisa.
4 Որո՛ւ տուն որ մտնէք՝ հո՛ն մնացէք, ապա անկէ մեկնեցէք:
Yoso nzo luela kota buna luvuanda muna nate luela botuka va divula beni.
5 Իսկ անոնք որ չեն ընդունիր ձեզ, երբ դուրս ելլէք այդ քաղաքէն՝ թօթուեցէ՛ք ձեր ոտքերուն փոշին անգամ, իբր վկայութիւն անոնց դէմ»:
Enati bamengi kulutambula buna mu thangu luela totuka mu divula beni, buna luba kukumuna mbungi-mbungi yi malu meno muingi kiba kimbangi kuidi bawu.
6 Անոնք ալ մեկնեցան եւ գիւղէ գիւղ կը շրջէին, ամէնուրեք աւետարանելով ու բուժելով:
Buna miyenda. Midiengila mu mala moso. Milonga nsamu Wumbote ayi mibelusa bambevo mu bibuangu bioso.
7 Հերովդէս չորրորդապետը՝ անոր բոլոր կատարածներուն մասին լսելով՝ տարակոյսի մէջ էր, որովհետեւ ոմանք ըսած էին.
Nyadi Elode wawu zitsangu zi mambu mamo mavioka, wukiyamisangolo. Bila bankaka batuba: “Yowani niandi wufulukidi mu bafua!”
8 «Յովհաննէս մեռելներէն յարութիւն առաւ», եւ ոմանք. «Եղիա յայտնուեցաւ», իսկ ուրիշներ ալ. «Նախկին մարգարէներէն մէկը յարութիւն առաւ»:
Vayi bankaka: “Eli niandi wumonikini.” Vayi bankaka “Niandi widi mbikudi wumosi mu mimbikudi mikhulu, niandi fulukidi.”
9 Հերովդէս ըսաւ. «Յովհաննէսը ե՛ս գլխատեցի, իսկ ո՞վ պիտի ըլլայ ասիկա՝ որուն մասին այսպիսի բաներ կը լսեմ»: Ու կը ջանար տեսնել զայն:
Vayi Elode wuba tuba: —Keti minu veka ndizengisa Yowani ntu! Vayi buna nani mutuwowo, ndilembu wilanga mambu momo? Buna wutomba nzila mu kummona.
10 Առաքեալները վերադարձան, ու պատմեցին անոր՝ ինչ որ ըրին. եւ առնելով զանոնք՝ մէկդի քաշուեցաւ ամայի տեղ մը, քաղաքի մը քով՝ որուն անունը Բեթսայիդա էր:
Mimvuala mivutuka ayi mivumbudila Yesu kipholo ki mamo mivanga; wuba nata va lutengo ku ndambu divula dibeti tedila Betisayida.
11 Երբ բազմութիւնները գիտցան՝ անոր հետեւեցան: Ինք ալ զանոնք ընդունելով՝ կը խօսէր անոնց Աստուծոյ թագաւորութեան մասին, եւ կը բժշկէր անո՛նք՝ որ բուժումի պէտք ունէին:
Vayi nkangu wu batu bu bazaba nsamu beni, buna banlandakana. Yesu wuba yakula, wuba yolukila nsamu wu kipfumu ki Nzambi ayi wu belusa batu baba tsatu yi belusu.
12 Երբ օրը սկսաւ մթննալ՝ տասներկուքը մօտեցան եւ ըսին անոր. «Արձակէ՛ բազմութիւնը, որպէսզի երթան շրջակայ գիւղերն ու արտերը, իջեւանին եւ ուտելիք գտնեն, որովհետեւ հոս ամայի տեղ մըն ենք»:
Buisi buna bueka yila, kumi mimvuala miodi va kaba ayi minkamba: —Vutula nkangu wu batu muingi benda mu mala ayi mu zitsola zifikimini mu diambu babaka bidia ayi minleku bila va buangu kikambulu batu tuidi.
13 Ըսաւ անոնց. «Դո՛ւք անոնց կերակուր տուէք»: Անոնք ալ ըսին. «Մենք հինգ նկանակէն ու երկու ձուկէն աւելի բան չունինք, եթէ չերթանք այդ ամբողջ ժողովուրդին համար կերակուր չգնենք»:
Vayi Yesu wuba kamba: —Luba vananu beno veka bidia. Vayi bawu bavutula: —Mampa matanu kaka madi yeto ayi zimbizi zizole zi nlangu. Mananga tidi beto veka tuenda sumbi bidia mu diambu di batu boso baba e?
14 (Արդարեւ հինգ հազարի չափ այր մարդիկ կային: ) Ըսաւ իր աշակերտներուն. «Նստեցուցէ՛ք ատոնք՝ յիսունական շարքերով»:
Bila nduka-nduka mili tanu yi babakala yiba vana. Yesu wukamba minlonguki miandi: —Luba vuandisa mu makabu ma makumatanu ma batu.
15 Այդպէս ըրին, ու բոլորն ալ նստեցուցին:
Buawu mivanga ayi mivuandisa batu boso.
16 Ինք ալ առաւ այդ հինգ նկանակներն ու երկու ձուկերը, դէպի երկինք նայելով՝ օրհնեց զանոնք, կտրեց ու տուաւ աշակերտներուն, որպէսզի հրամցնեն բազմութեան:
Buna Yesu wubonga mampa beni matanu ayi zimbizi beni zizole zi nlangu. Wumvumbula meso ku Yilu, wusakumuna mawu bosi wubukuna mawuayi wuvana mawu minlonguki miandi mu diambu bakabudila nkangu wu batu.
17 Կերան, բոլորն ալ կշտացան, եւ վերցնելով աւելցած բեկորները՝ տասներկու կողով լեցուցին:
Bawu boso badia ayi bayukuta. Mu bitini bisiadidila, batota kumi bipani biodi.
18 Երբ ինք առանձին կ՚աղօթէր, աշակերտները իրեն հետ էին, եւ հարցուց անոնց. «Բազմութիւնները ինծի համար ի՞նչ կ՚ըսեն, ո՞վ եմ»:
Lumbu kimosi Yesu kaba sambila va lutengu, minlonguki miandi miba yandi va kimosi. Buna wuba yuvula: —Buevi batu beti tubanga; minu ndidi nani e?
19 Անոնք ալ պատասխանեցին. «Ոմանք՝ Յովհաննէս Մկրտիչը, ուրիշներ՝ Եղիան, ուրիշներ ալ՝ նախկին մարգարէներէն մէկը, որ յարութիւն առած է»:
Minlonguki mimvutudila: —Bankaka beta tuba widi Yowani Mbotikii; bankaka Eli; bankakabeta tuba widi wumosi mu mimbikudi mi tsi khulu wufulukidi.
20 Ինք ըսաւ անոնց. «Իսկ դո՛ւք ի՞նչ կ՚ըսէք, ո՞վ եմ»: Պետրոս պատասխանեց. «Աստուծոյ Քրիստո՛սը»:
Buna wuba yuvula: —Vayi benu veka, lueta tuba ti minu ndidi nani e? Buna Piela wumvutudila: —Ngeyo widi Klisto, wu Nzambi.
21 Յիսուս ազդարարեց անոնց, ու պատուիրեց որ ո՛չ մէկուն ըսեն այս բանը:
Buna Yesu wuba kamba: —Lubika kamba mambu mama kadi kuidi mutu wumosi.
22 Եւ ըսաւ. «Պէտք է որ մարդու Որդին շատ չարչարանքներ կրէ, մերժուի երէցներէն, քահանայապետներէն եւ դպիրներէն, սպաննուի ու յարութիւն առնէ երրորդ օրը»:
Buna wubuela diaka: —Muana Mutu kafueti mona ziphasi ziwombo ayi bakulutu ba batu, bapfumu zi zinganga ayi minlongi mi mina miela kunloza. Wela vondu vayi wela fuluka mu lumbu kintatu.
23 Եւ կ՚ըսէր բոլորին. «Եթէ մէկը ուզէ գալ իմ ետեւէս՝ թող ուրանայ ինքզինք, ամէն օր վերցնէ իր խաչը ու հետեւի ինծի.
Buna wukamba batu boso ti: —Enati mutu tidi kundandakana buna kafueti kukizimbakana niandi veka vayi kabonga dikulusi diandi kadika lumbu ayi kandandakana.
24 որովհետեւ ո՛վ որ ուզէ փրկել իր անձը՝ պիտի կորսնցնէ զայն, իսկ ո՛վ որ կորսնցնէ իր անձը՝ ինծի համար, պիտի փրկէ զայն:
Bila woso tidi keba luzingu luandi wela luzimbisa vayi wosowela luzimbisa mu diambu diama, buna wela luvukisa.
25 Քանի որ մարդ ի՞նչ օգուտ կ՚ունենայ, եթէ շահի ամբողջ աշխարհը բայց կորսնցնէ ինքզինք, կամ տուժէ:
Enati mutu beki ntoto wumvimba vayi wukizimbisidi voti wukibivisidiniandi veka, buna ndandu mbi kambaka e?
26 Որովհետեւ ո՛վ որ ամօթ սեպէ զիս եւ իմ խօսքերս դաւանիլը, մարդու Որդին ալ ամօթ պիտի սեպէ զայն դաւանիլը՝ երբ գայ իր ու Հօր եւ սուրբ հրեշտակներուն փառքով:
Enati mutu wumfuididi tsoni voti fuidi tsoni mu diambu di mambu mama, buna Muana mutu wela kumfuila tsoni bu kela kuizila mu nkembuꞌandi, mu nkembo wu Tata ayi wu zimbasi zinlongo.
27 Բայց ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի. “Հոս կայնողներէն կան ոմանք՝ որ մահ պիտի չհամտեսեն, մինչեւ որ տեսնեն Աստուծոյ թագաւորութիւնը”»:
Bukiedika ndikulukamba ti batu bankaka badi vava balendi ba fuako nate bela mona kipfumu ki Nzambi.
28 Այս խօսքերէն գրեթէ ութ օր ետք՝ առնելով Պետրոսը, Յովհաննէսն ու Յակոբոսը՝ լեռը ելաւ աղօթելու:
Dinana di bilumbu bu bivioka, landila mambu momo, Yesu wubonga Piela, Yowani ayi Zaki ayi wuyenda ku mbata mongo mu kuenda sambila.
29 Մինչ կ՚աղօթէր, իր երեսին տեսքը փոխուեցաւ, եւ իր պատմուճանը ճերմակ ու փայլուն եղաւ:
Mu thangu kaba sambila, zizi kiandi kikituka, minledi miandimieka miphembi dio lio, milezama banga lusiemo.
30 Եւ ահա՛ երկու մարդիկ կը խօսակցէին իրեն հետ. անոնք֊ Մովսէսն ու Եղիան,
Batu buadi baba solula yandi: Moyize ayi Eli.
31 փառքով երեւցած, եւ կը խօսէին անոր այս կեանքէն մեկնումին մասին, որ պիտի իրագործուէր Երուսաղէմի մէջ:
Mu bawu mu monika nkembo. Bayolukila lufua lolo kela dukisa ku Yelusalemi.
32 Պետրոս ու անոր հետ եղողները քունով ծանրացած էին. երբ արթնցան, տեսան անոր փառքը եւ այդ երկու մարդիկը՝ որ անոր քով կեցած էին:
Piela ayi bakundi bandi buadi baba baleka. Mu thandu bakotuka, bamona nkembo wu Yesu ayi bamona batu beni baba buadi baba yandi.
33 Երբ անոնք զատուեցան անոր քովէն, Պետրոս ըսաւ Յիսուսի. «Վարդապե՛տ, լաւ է որ կենանք հոս եւ շինենք երեք վրան, մէկը՝ քեզի, մէկը՝ Մովսէսի ու մէկը՝ Եղիայի». որովհետեւ չէր գիտեր թէ ի՛նչ կը խօսէր:
Mu thangu batu beni baba nduka vambana ayi Yesu, Piela wunkamba: —Pfumu, bulutidi mboti tukala kuetu vava. Tueka tunga zinzozitatu zikapu: yimosi mu diambu diaku, yimosi mu diambu di Moyize, yimosi mu diambu di Eli. Vayi kasia zaba ko mambu momo katuba.
34 Մինչ այսպէս կը խօսէր, ամպ մը եկաւ եւ հովանի եղաւ անոնց վրայ. ու երբ անոնք ամպին տակ մտան՝ վախցան:
Buna wukidi tubi, dituti dimosi diyiza ayi diba fukidila. Buna minlonguki mimona tsisi mu thangu mikota mu dituti.
35 Ձայն մը եկաւ ամպէն՝ ըսելով. «Ա՛յս է իմ սիրելի Որդիս, անո՛ր մտիկ ըրէք»:
Buna mbembo yitotuka mu dituti beni yiwakana: —Niandu niandi Muanꞌama wundisobula, lunwila!
36 Երբ լսեցին այդ ձայնը՝ Յիսուս մինակ մնաց: Իրենք ալ լուռ կեցան, եւ այդ օրերը ո՛չ մէկուն բան մը պատմեցին իրենց տեսածներէն:
Mbembo yoyo bu yiwakana, Yesu niandi veka wusiala. Vayi bawu baba dio sui; Mu bilumbu bina basia yolukila ko kadi kuidi mutu wumosi mambu momo bamona.
37 Հետեւեալ օրը, երբ անոնք լեռնէն վար իջան, մեծ բազմութիւն մը դիմաւորեց զայն:
Mu lumbu kilanda bu baba kuluka mongo, nkangu wu batu wuyiza dengana Yesu.
38 Բազմութենէն մարդ մը գոչեց. «Վարդապե՛տ, կ՚աղերսե՜մ քեզի, նայէ՛ որդիիս, քանի որ իմ մէկ հատիկս է:
Muna nkangu beni mutotukila mutu wumosi wuyamikina: —A Nlongi, ndikuleba, tala muanꞌama wubakala. Wawu kaka muana widi yama.
39 Ահա՛ ոգի մը կը բռնէ զինք, ինք ալ յանկարծ կ՚աղաղակէ. ոգին զինք ցնցելով կը փրփրցնէ, ու հազիւ կը հեռանայ իրմէ՝ ջախջախելով զինք:
Mpeve yawu kumbuila, buna muana wunyamikinanga. Mpeve beni yinkuntutumunanga, yikuntotulanga difulu ayi bu yimeni kumvongisa bunabosi yinkumbikanga.
40 Աղերսեցի քու աշակերտներուդ՝ որ դուրս հանեն զայն, բայց չկրցան»:
Ndebidingi minlonguki miaku muingi miyitotula vayi misi nunganga ko.
41 Յիսուս պատասխանեց. «Ո՛վ անհաւատ ու խոտորեալ սերունդ, մինչեւ ե՞րբ ձեզի հետ պիտի ըլլամ եւ ձեզի հանդուրժեմ: Հո՛ս բեր որդիդ»:
Buna Yesu wuvutula: —Tsungi yikambulu minu ayi yimbimbi! Zithangu zikua ndielakadilanga yeno diaka va kimosi? Zithangu zikua ndiela buela kangilanga ntima mu bila kieno e? Buna wukamba mutu beni ti: —Tuala muanꞌaku vava!
42 Երբ կը մօտենար, դեւը գետին զարկաւ զայն ու սաստիկ ցնցեց:
Mu thangu muana kaba fikama, mpeve yimbimbi yinlumba va ntotoayi yitona kuntutumuna ngolo. Buna Yesu wutemina mu kingolo mpeveyimbimbi. Buna wubelusa muana wubakala ayi wutambika wawu kuidi Siandi.
43 Իսկ Յիսուս սաստեց անմաքուր ոգին, բժշկեց պատանին եւ տուաւ զայն իր հօր:
Babo basimina mu diambu di bunneni bu Nzambi. Buna babo bakidi simina mu diambu di mambu moso momo Yesu kaba vanganga, buna wukamba minlonguki miandi:
44 Բոլորը կ՚ապշէին Աստուծոյ մեծամեծ գործերուն վրայ: Մինչ բոլորն ալ կը սքանչանային Յիսուսի բոլոր ըրածներուն վրայ, ան ըսաւ իր աշակերտներուն. «Դուք այս խօսքերը ձեր մի՛տքը պահեցէք՝՝, որովհետեւ մարդու Որդին պիտի մատնուի մարդոց ձեռքը»:
—Lulunda bumbote mama luwilu bila Muana Mutu weka yekulu mu mioko mi batu.
45 Բայց անոնք չէին հասկնար այս խօսքը, եւ անոնցմէ ծածկուած էր՝ որպէսզի չըմբռնեն. ու կը վախնային հարցնել իրեն այդ խօսքին մասին:
Vayi minlonguki misia sudika ko mambu momo. Baba suekila tsundu yi mambu beni mu diambu mibika sudika. Ayi mimona tsisi mu yuvula tsunduyi mambu momo.
46 Մտածում մըն ալ ծագեցաւ անոնց մէջ, թէ արդեօք ո՛վ է մեծագոյնը իրենց մէջ:
Ziphaka zitotuka mu bawu na bawu mu diambu di zaba nani lutidi munneni.
47 Յիսուս ըմբռնելով անոնց սիրտին մտածումը՝ առաւ մանուկ մը, կայնեցուց զայն իր քով,
Yesu bu kazaba mayindu mawu ma mintima miawu, wubonga muanalezi, wuntedimisa va ndambu andi
48 ու ըսաւ անոնց. «Ո՛վ որ կ՚ընդունի այս մանուկը իմ անունովս՝ զի՛ս կ՚ընդունի, եւ ո՛վ որ զիս կ՚ընդունի՝ զիս ղրկո՛ղը կ՚ընդունի. որովհետեւ ա՛ն որ ամենէն պզտիկն է ձեր բոլորին մէջ, անիկա՛ պիտի ըլլայ մեծը»:
ayi wuba kamba: —Woso mutu wunyakula muana wawu mu dizina diama buna minu kuandi kayakudi. Ayi woso wundiakudi buna yakudi diaka mutu wowo wuntuma. Bila woso lutidi keva mu beno, buna niandi lutidi munneni.
49 Յովհաննէս ըսաւ. «Վարդապե՛տ, մէկը տեսանք որ դեւեր կը հանէր քու անունովդ, եւ արգիլեցինք զայն՝ քանի որ մեզի չի հետեւիր»:
Buna Yowani wunkamba: —A nlongi, tumueningi mutu wumosi wulembu totulanga ziphevizimbimbi mu dizina diaku. Vayi tunkandikidingi bila kadiatanga yetu va kimosi ko.
50 Յիսուս ըսաւ անոր. «Մի՛ արգիլէք, որովհետեւ ա՛ն որ մեզի հակառակ չէ, մեր՝՝ կողմէն է»:
Vayi Yesu wumvutudila ti: —Lubika kunkandika bila woso kambulu bumbeni kudi beno buna ku ndambu eno kadi.
51 Երբ իր աշխարհէն վերանալու ժամանակը հասաւ՝՝, հաստատապէս որոշեց՝՝ Երուսաղէմ երթալ:
Thangu yoyi Yesu kafueti kuendila ku diyilu bu yifuana, bunawubaka lukanu lu kuenda ku Yelusalemi.
52 Եւ իր առջեւէն ղրկեց պատգամաւորներ, որոնք երբ գացին՝ մտան Սամարացիներուն մէկ գիւղը, որպէսզի պատրաստութիւն տեսնեն իրեն համար:
Wufidisa mimvuala ku ntualꞌandi. Buna miyenda mikota mu buala bumosi bu Samali mu diambu minkubikila nleko.
53 Բայց չընդունեցին զայն, որովհետեւ անոր երեսը դէպի Երուսաղէմ ուղղուած էր:
Vayi basi Samali bamanga ku ntambula bila ku Yelusalemi kaba kuenda.
54 Երբ իր աշակերտները՝ Յակոբոս ու Յովհաննէս՝ տեսան ասիկա, ըսին անոր. «Տէ՛ր, կ՚ուզե՞ս որ ըսենք, որպէսզի երկինքէն կրակ իջնէ եւ սպառէ զանոնք, ինչպէս Եղիա ալ ըրաւ»:
Minlonguki miandi, Zaki ayi Yowani, bu mimona bobo, mituba: —Pfumu, tidi tutumina mbazu, yintotukila ku diyilu, yibuila batu baba muingi yiba yoka?
55 Դարձաւ ու յանդիմանեց զանոնք՝ ըսելով. «Չէք գիտեր թէ ի՛նչ հոգիի տէր էք.
Vayi Yesu wubaluka ayi wuba temina.
56 որովհետեւ մարդու Որդին եկաւ ո՛չ թէ մարդոց անձերը կորսնցնելու, հապա՝ փրկելու՝՝»: Եւ ուրիշ գիւղ մը գացին:
Buna bayenda ku buala bunkaka.
57 Երբ անոնք ճամբան կ՚երթային, մէկը ըսաւ անոր. «Տէ՛ր, պիտի հետեւիմ քեզի՝ ո՛ւր որ երթաս»:
Buna bakidi mu nzila mutu wumosi wuyiza kamba Yesu: —Nlongi thidi kulandakana koso ku wunkuenda.
58 Յիսուս ըսաւ անոր. «Աղուէսները որջեր ունին, ու երկինքի թռչունները՝ բոյներ, բայց մարդու Որդին տե՛ղ մը չունի՝ ուր հանգչեցնէ իր գլուխը»:
Yesu wumvutudila: —Mimbaku midi ayi minsuku miawu momo mieta leka ayi zinuni zidiayi zindiala ziawu vayi muana mutu kasi ko buangu kivundisila ntu andi.
59 Ուրիշի մըն ալ ըսաւ. «Հետեւէ՛ ինծի»: Իսկ ան ըսաւ. «Տէ՛ր, արտօնէ՛ ինծի, որ նախ երթամ՝ թաղեմ հայրս»:
Yesu wukamba kuidi wunkaka: —Ngeyo ndandakana. Vayi mutu beni wumvutudila: —A Pfumu, phani minsua ndienda tuami ziki siama.
60 Յիսուս ըսաւ անոր. «Թո՛ղ մեռելներուն՝ թաղել իրենց մեռելները, իսկ դուն գնա՛ ու քարոզէ՛ Աստուծոյ թագաւորութիւնը»:
Buna Yesu wunkamba: —Bika bazika batu bawu bafua vayi ngeyo yenda samuna Kipfumu ki Nzambi.
61 Ուրիշ մըն ալ ըսաւ. «Տէ՛ր, պիտի հետեւիմ քեզի. բայց արտօնէ՛ որ նախ հրաժեշտ առնեմ տանս մէջ եղողներէն»:
Wunkaka diaka wunkamba: —A Pfumu, ndiela kulandakana vayi bika theti ndienda vanimboti zitsuka kuidi dikanda diama.
62 Յիսուս ըսաւ անոր. «Ո՛չ մէկը՝ որ կը դնէ ձեռքը մաճին վրայ ու ետեւ կը նայի՝ յարմար է Աստուծոյ թագաւորութեան»:
Vayi Yesu wumvutudila: —Mutu wowo simbidi tsengu mu sala mu tsola vayi tedi ku manima, kasi fuana ko mu diambu di Kipfumu ki Nzambi.
