ՂՈԻԿԱՍ 8
1 Անկէ ետք, ինք կը քարոզէր՝ քաղաքէ քաղաք ու գիւղէ գիւղ շրջելով, եւ կ՚աւետէր Աստուծոյ թագաւորութիւնը: Տասներկուքը իրեն հետ էին,
Peu après, il parcourut les villes et les villages, prêchant et apportant la bonne nouvelle du Royaume de Dieu. Il avait avec lui les douze,
2 նաեւ քանի մը կիներ՝ որոնք չար ոգիներէ ու հիւանդութիւններէ բուժուած էին.- Մարիամ՝ որ կը կոչուէր Մագդաղենացի եւ որմէ եօթը դեւ ելեր էր,
et quelques femmes qui avaient été guéries d'esprits mauvais et d'infirmités: Marie, dite de Magdala, de laquelle étaient sortis sept démons,
3 Յովհաննա, Հերովդէսի տան վերակացուին՝ Քուզայի կինը, Շուշան ու շատ ուրիշներ, որոնք կը սպասարկէին անոր իրենց ինչքով:
Jeanne, femme de Chuzas, intendant d'Hérode, Susanne, et plusieurs autres qui les servaient de leurs biens.
4 Երբ մեծ բազմութիւն հաւաքուեցաւ եւ ամէն քաղաքէ իրեն եկան, առակ մը ըսաւ անոնց.
Comme une grande foule s'assemblait et que des gens de toutes les villes venaient à lui, il parla par une parabole:
5 «Սերմնացան մը գնաց իր հունտը ցանելու: Մինչ կը ցանէր, քանի մը հունտեր ինկան ճամբային եզերքը եւ կոխկռտուեցան, ու երկինքի թռչունները լափեցին զանոնք:
« Le fermier sortit pour semer sa semence. Comme il semait, une partie de la semence tomba le long du chemin; elle fut piétinée, et les oiseaux du ciel la dévorèrent.
6 Ուրիշներ ինկան ժայռի վրայ, եւ հազիւ բուսած՝ չորցան, քանի բուսահող չկար:
Une autre partie de la semence tomba sur le rocher; à peine avait-elle poussé qu'elle se desséchait, faute d'humidité.
7 Ուրիշներ ալ ինկան փուշերու մէջ, ու փուշերը բուսնելով անոնց հետ՝ խեղդեցին զանոնք:
Une autre est tombée au milieu des épines; les épines ont poussé avec elle et l'ont étouffée.
8 Իսկ ուրիշներ ինկան լաւ հողի մէջ, ու բուսնելով՝ հարիւրապատիկ պտուղ տուին»: Երբ ըսաւ այս բաները՝ գոչեց. «Ա՛ն որ ականջ ունի լսելու՝ թող լսէ»:
Une autre est tombée dans la bonne terre; elle a poussé et donné cent fois plus de fruits. » En disant cela, il cria: « Que celui qui a des oreilles pour entendre entende! »
9 Իր աշակերտները հարցուցին իրեն. «Ի՞նչ է իմաստը այս առակին»:
Alors ses disciples lui demandèrent: « Que signifie cette parabole? »
10 Ան ալ ըսաւ. «Ձեզի՛ տրուած է հասկնալ Աստուծոյ թագաւորութեան խորհուրդները, բայց ուրիշներուն՝ առակներով կը խօսիմ. որպէսզի նայելով՝ չտեսնեն, ու լսելով՝ չհասկնան»:
Il dit: « Il vous a été donné de connaître les mystères du Royaume de Dieu, mais aux autres, cela a été donné en paraboles, afin qu'en voyant ils ne voient pas et qu'en entendant ils ne comprennent pas.
11 «Ուրեմն սա՛ է առակին իմաստը. հունտը՝ Աստուծոյ խօսքն է:
« Voici la parabole: La semence, c'est la parole de Dieu.
12 Ճամբային եզերքը եղողները անոնք են՝ որ կը լսեն. յետոյ Չարախօսը կու գայ եւ կը վերցնէ անոնց սիրտէն խօսքը, որպէսզի չհաւատան ու չփրկուին:
Ceux qui sont sur le chemin, ce sont ceux qui entendent; puis le diable vient et enlève la parole de leur cœur, afin qu'ils ne croient pas et ne soient pas sauvés.
13 Ժայռի վրայինները անոնք են, որ երբ լսեն՝ ուրախութեամբ կ՚ընդունին խօսքը: Բայց արմատ չունին. ատեն մը կը հաւատան, եւ փորձութեան ժամանակ կը հեռանան:
Ceux qui sont sur le rocher sont ceux qui, lorsqu'ils entendent, reçoivent la parole avec joie; mais ceux-là n'ont pas de racine. Ils croient pour un temps, puis tombent au moment de la tentation.
14 Փուշերու մէջ ինկածները անոնք են, որ լսելէ ետք՝ կ՚երթան, բայց կը խեղդուին այս կեանքին հոգերով, հարստութեամբ ու հաճոյքներով, եւ պտուղ չեն հասունցներ:
Ceux qui sont tombés parmi les épines, ce sont ceux qui ont entendu la parole, mais qui, en poursuivant leur chemin, sont étouffés par les soucis, les richesses et les plaisirs de la vie, et ils ne portent pas de fruit à maturité.
15 Իսկ լաւ հողի մէջ ցանուածները անոնք են, որ խօսքը լսելով՝ պարկեշտ ու բարի սիրտի մը մէջ կը պահեն զայն, եւ համբերութեամբ պտուղ կ՚արտադրեն»:
Ceux qui sont dans la bonne terre, ce sont ceux qui, d'un cœur honnête et bon, ayant entendu la parole, la retiennent fermement et portent du fruit avec persévérance.
16 «Ո՛չ մէկը՝ ճրագ մը վառելէ ետք՝ կը ծածկէ զայն անօթով մը, կամ կը դնէ մահիճի մը ներքեւ. հապա կը դնէ աշտանակի՛ մը վրայ, որպէսզի ներս մտնողները տեսնեն լոյսը:
Personne, après avoir allumé une lampe, ne la couvre d'un récipient ou ne la met sous un lit; mais il la met sur un support, afin que ceux qui entrent voient la lumière.
17 Որովհետեւ չկայ գաղտնիք մը՝ որ բացայայտ պիտի չըլլայ, ո՛չ ալ պահուած բան մը՝ որ պիտի չգիտցուի ու երեւան չելլէ:
Car il n'y a rien de caché qui ne doive être révélé, ni de secret qui ne doive être connu et mis en lumière.
18 Ուրեմն զգուշացէ՛ք թէ ի՛նչպէս կը լսէք. որովհետեւ ո՛վ որ ունի՝ պիտի տրուի անոր, իսկ ո՛վ որ չունի՝ անկէ պիտի առնուի նոյնիսկ ինչ որ ինք կը կարծէ թէ ունի»:
Prenez donc garde à la manière dont vous entendez. Car celui qui a, on lui donnera; et celui qui n'a pas, on lui ôtera même ce qu'il croit avoir. »
19 Անոր մայրն ու եղբայրները եկան իրեն, բայց բազմութենէն չէին կրնար մօտենալ իրեն:
Sa mère et ses frères vinrent le voir, mais ils ne purent s'approcher de lui à cause de la foule.
20 Անոր լուր տուին՝ ըսելով. «Քու մայրդ ու եղբայրներդ դուրսը կայնած են եւ կ՚ուզեն տեսնել քեզ»:
Des gens lui dirent: « Ta mère et tes frères sont dehors, ils veulent te voir. »
21 Ան ալ պատասխանեց անոնց. «Իմ մայրս ու եղբայրներս անո՛նք են, որ կը լսեն Աստուծոյ խօսքը եւ կը գործադրեն զայն»:
Mais il leur répondit: « Ma mère et mes frères sont ceux qui entendent la parole de Dieu et la mettent en pratique. »
22 Օր մը՝ ինք նաւ մտաւ իր աշակերտներուն հետ, եւ ըսաւ անոնց. «Ծովակին միւս եզերքը անցնինք»: Մեկնեցան.
Or, un de ces jours, il monta dans une barque, lui et ses disciples, et il leur dit: « Passons de l'autre côté du lac. » Ils se mirent donc à l'eau.
23 բայց մինչ կը նաւարկէին՝ ինք քնացաւ: Հովի փոթորիկ մը իջաւ ծովակին վրայ. նաւը կը լեցուէր ջուրով, եւ իրենք վտանգի մէջ էին:
Mais comme ils naviguaient, il s'endormit. Une tempête de vent s'abattit sur le lac, et ils prenaient une quantité d'eau dangereuse.
24 Մօտեցան, արթնցուցին զինք ու ըսին. «Վարդապե՛տ, վարդապե՛տ, կը կորսուինք»: Ան ալ ոտքի ելաւ, սաստեց հովն ու ալիքները. եւ անոնք հանդարտեցան ու խաղաղութիւն եղաւ:
Ils s'approchèrent de lui et le réveillèrent en disant: « Maître, Maître, nous sommes en train de mourir. » Il se réveilla et menaça le vent et le déchaînement de l'eau; alors ils cessèrent, et le calme revint.
25 Ըսաւ անոնց. «Ո՞ւր է ձեր հաւատքը»: Անոնք՝ վախով համակուած՝ զարմացան, եւ կ՚ըսէին իրարու. «Արդեօք ո՞վ է ասիկա, որ կը հրամայէ նոյնիսկ հովերուն ու ջուրին, եւ կը հնազանդին իրեն»:
Il leur dit: « Où est votre foi? » Effrayés, ils étaient dans l'étonnement et se disaient les uns aux autres: « Qui donc est celui-ci, pour qu'il commande même aux vents et aux eaux, et qu'ils lui obéissent? ».
26 Նաւարկելով իջան Գադարացիներուն երկիրը, որ Գալիլեայի դիմացն է:
Ils arrivèrent ensuite dans le pays des Gadaréniens, qui est en face de la Galilée.
27 Երբ ինք ցամաք ելաւ, քաղաքէն մարդ մը հանդիպեցաւ իրեն: Ան դեւեր ունէր ներսը՝ երկար ժամանակէ ի վեր. հանդերձ չէր հագներ, ո՛չ ալ տան մէջ կը բնակէր, հապա՝ գերեզմաններու մէջ:
Lorsque Jésus mit pied à terre, un homme de la ville qui avait des démons depuis longtemps vint à sa rencontre. Il ne portait pas de vêtements, et n'habitait pas dans une maison, mais dans les tombeaux.
28 Տեսնելով Յիսուսը՝ աղաղակեց, ինկաւ անոր առջեւ եւ ըսաւ բարձրաձայն. «Դուն ի՞նչ գործ ունիս ինծի հետ, Յիսո՛ւս, Ամենաբա՛րձր Աստուծոյ Որդի. կ՚աղերսե՛մ քեզի, մի՛ տանջեր զիս»:
Voyant Jésus, il poussa un cri, se prosterna devant lui et dit d'une voix forte: « Qu'ai-je à faire avec toi, Jésus, Fils du Dieu Très-Haut? Je t'en prie, ne me tourmente pas! »
29 (Որովհետեւ հրամայեց անմաքուր ոգիին՝ որ ելլէ այդ մարդէն. արդարեւ երկար ատեն էր որ գրաւած էր զայն, եւ ան կապուած կը պահուէր՝ շղթաներով ու ոտնակապերով, բայց կը կոտրտէր կապերը եւ դեւէն կը քշուէր անապատը: )
Car Jésus ordonnait à l'esprit impur de sortir de cet homme. Car l'esprit impur s'était souvent emparé de cet homme. On le gardait sous bonne garde et on le liait avec des chaînes et des entraves. En brisant les liens, il a été poussé par le démon dans le désert.
30 Յիսուս հարցուց անոր. «Ի՞նչ է անունդ»: Ան ալ ըսաւ. «Լեգէոն». որովհետեւ շատ դեւեր մտած էին անոր մէջ:
Jésus lui demanda: « Quel est ton nom? » Il dit: « Légion », car beaucoup de démons étaient entrés en lui.
Ils le supplièrent de ne pas leur ordonner d'aller dans l'abîme. (Abyssos g12)
32 Հոն խոզերու մեծ երամակ մը կար, որ լեռը կ՛արածէր: Աղաչեցին անոր՝ որ արտօնէ իրենց անոնց մէջ մտնել. եւ արտօնեց իրենց:
Or, il y avait là un troupeau de porcs nombreux qui paissaient sur la montagne, et ils le supplièrent de leur permettre d'entrer dans ceux-là. Et il le leur permit.
33 Ուստի դեւերը՝ դուրս ելլելով մարդէն՝ մտան խոզերուն մէջ. ու երամակը գահավէժ տեղէն ծովակը վազեց եւ խեղդուեցաւ:
Les démons sortirent de l'homme et entrèrent dans les porcs, et le troupeau se précipita du haut de la rive escarpée dans le lac et fut noyé.
34 Խոզարածները տեսնելով պատահածը՝ փախան, ու պատմեցին քաղաքը եւ արտերը:
Lorsque ceux qui les nourrissaient virent ce qui était arrivé, ils s'enfuirent et le racontèrent dans la ville et dans les campagnes.
35 Մարդիկ դուրս ելան՝ պատահածը տեսնելու: Եկան Յիսուսի քով, ու գտան այն մարդը՝ որմէ դեւերը ելած էին, նստած Յիսուսի ոտքերուն քով, հագուած եւ սթափած. ու վախցան:
Les gens sortirent pour voir ce qui s'était passé. Ils s'approchèrent de Jésus et trouvèrent l'homme d'où étaient sortis les démons, assis aux pieds de Jésus, habillé et sain d'esprit; et ils eurent peur.
36 Անոնք որ տեսեր էին պատահածը, պատմեցին անոնց թէ ի՛նչ կերպով դիւահարը բուժուեցաւ:
Ceux qui avaient vu cela leur racontèrent comment celui qui avait été possédé par des démons avait été guéri.
37 Գադարացիներուն շրջակայքը եղող ամբողջ բազմութիւնը կը թախանձէր անոր՝ որ երթայ իրենցմէ, որովհետեւ մեծ վախով համակուած էին: Ան ալ նաւ մտնելով վերադարձաւ:
Tous les habitants du pays d'alentour, les Gadaréniens, le prièrent de s'éloigner d'eux, car ils avaient très peur. Alors il monta dans la barque et s'en retourna.
38 Մարդը՝ որմէ դեւերը ելած էին, կ՚աղերսէր անոր որ ընկերանայ իրեն: Բայց Յիսուս արձակեց զայն եւ ըսաւ.
L'homme d'où étaient sortis les démons le pria de l'accompagner, mais Jésus le renvoya en disant:
39 «Վերադարձի՛ր տունդ, ու պատմէ՛ ամէն ինչ որ Աստուած ըրաւ քեզի»: Ան ալ գնաց, եւ ամբողջ քաղաքին մէջ հրապարակեց ամէն ինչ որ Յիսուս ըրաւ իրեն:
« Retourne dans ta maison, et annonce les grandes choses que Dieu a faites pour toi. » Il s'en alla, proclamant dans toute la ville les grandes choses que Jésus avait faites pour lui.
40 Երբ Յիսուս վերադարձաւ, բազմութիւնը ընդունեց զինք, որովհետեւ բոլորը կը սպասէին իրեն:
Lorsque Jésus revint, la foule l'accueillit, car tous l'attendaient.
41 Եւ ահա՛ Յայրոս անունով մարդ մը եկաւ, որ ժողովարանի պետ էր: Յիսուսի ոտքը իյնալով՝ կ՚աղաչէր անոր որ իր տունը մտնէ,
Voici qu'arrive un homme nommé Jaïrus. C'était un chef de la synagogue. Il se jeta aux pieds de Jésus et le pria d'entrer dans sa maison,
42 որովհետեւ ունէր մէկ հատիկ աղջիկ մը, գրեթէ տասներկու տարեկան, որ մահամերձ էր: Երբ Յիսուս կ՚երթար, բազմութիւնը կը սեղմէր զինք:
car il avait une fille unique, âgée d'environ douze ans, et elle était mourante. Mais, comme il s'en allait, la foule se pressait contre lui.
43 Կին մը, որ արիւնահոսութիւն ունէր տասներկու տարիէ ի վեր, եւ իր ամբողջ ունեցածը ծախսած էր բժիշկներուն, բայց ո՛չ մէկէն կրցած էր բուժուիլ,
Une femme qui avait un flux de sang depuis douze ans, qui avait dépensé tout son argent en médecins et qui ne pouvait être guérie par aucun d'eux,
44 ետեւէն մօտենալով՝ անոր հանդերձին քղանցքին դպաւ, եւ իր արիւնահոսութիւնը անմի՛ջապէս դադրեցաւ:
vint derrière lui et toucha la frange de son manteau. Aussitôt, le flux de son sang s'arrêta.
45 Ու Յիսուս ըսաւ. «Ո՞վ էր ան՝ որ դպաւ ինծի»: Երբ բոլորը կ՚ուրանային, Պետրոս եւ իրեն հետ եղողները ըսին. «Վարդապե՛տ, բազմութիւնը քեզ կը սեղմէ ու կը ճնշէ, եւ կ՚ըսես. “Ո՞վ դպաւ ինծի”»:
Jésus dit: « Qui m'a touché? » Comme tous le niaient, Pierre et ceux qui étaient avec lui dirent: « Maître, la foule te presse et te bouscule, et tu dis: « Qui m'a touché? »".
46 Յիսուս ըսաւ. «Մէ՛կը դպաւ ինծի, որովհետեւ գիտակցեցայ թէ զօրութիւն մը դուրս ելաւ ինձմէ»:
Mais Jésus dit: « Quelqu'un m'a touché, car je me suis aperçu qu'une force était sortie de moi. »
47 Երբ կինը տեսաւ թէ ըրածը անկէ թաքուն չմնաց, դողալով եկաւ, անոր առջեւ ինկաւ, եւ ամբողջ ժողովուրդին առջեւ յայտարարեց անոր թէ ի՛նչ պատճառով դպեր էր անոր, եւ թէ ի՛նչպէս անմի՛ջապէս բժշկուեցաւ:
La femme, voyant qu'elle n'était pas cachée, vint en tremblant; et, se jetant à terre devant lui, elle lui déclara, en présence de tout le monde, la raison pour laquelle elle l'avait touché, et comment elle avait été guérie aussitôt.
48 Յիսուս ըսաւ անոր. «Քաջալերուէ՛, աղջի՛կ, հաւատքդ բժշկեց քեզ. գնա՛ խաղաղութեամբ»:
Il lui dit: « Ma fille, réjouis-toi. Ta foi t'a guérie. Va en paix. »
49 Երբ ինք դեռ կը խօսէր, ժողովարանի պետին տունէն մէկը եկաւ եւ ըսաւ. «Աղջիկդ մեռաւ, ա՛լ մի՛ անհանգստացներ վարդապետը»:
Comme il parlait encore, quelqu'un de la maison du chef de la synagogue vint lui dire: « Ta fille est morte. Ne trouble pas le maître. »
50 Բայց երբ Յիսուս լսեց ասիկա՝ ըսաւ անոր. «Մի՛ վախնար, միա՛յն հաւատա, ու պիտի ապրի»:
Mais Jésus, l'entendant, lui répondit: « N'aie pas peur. Crois seulement, et elle sera guérie. »
51 Երբ տունը մտաւ, ո՛չ մէկուն թոյլ տուաւ որ մտնէ, բայց միայն՝ Պետրոսի, Յակոբոսի ու Յովհաննէսի, եւ աղջիկին հօր ու մօր:
Lorsqu'il arriva à la maison, il ne laissa entrer personne, si ce n'est Pierre, Jean, Jacques, le père de l'enfant et sa mère.
52 Բոլորն ալ կու լային եւ կը հեծեծէին անոր վրայ. բայց ինք ըսաւ. «Մի՛ լաք. ան մեռած չէ, հապա կը քնանայ»:
Tous pleuraient et la pleuraient. Mais il dit: « Ne pleurez pas. Elle n'est pas morte, mais elle dort. »
53 Անոնք ալ զինք ծաղրեցին, քանի գիտէին թէ մեռաւ:
Ils se moquaient de lui, sachant qu'elle était morte.
54 Իսկ ինք բոլորն ալ դուրս հանելով՝ բռնեց անոր ձեռքէն, ու գոչեց՝ ըսելով. «Աղջի՛կ, ոտքի՛ ելիր»:
Mais il les fit tous sortir, et, la prenant par la main, il l'appela en disant: « Enfant, lève-toi! »
55 Անոր հոգին վերադարձաւ, եւ ան անմի՛ջապէս կանգնեցաւ: Յիսուս հրամայեց՝ որ անոր ուտելիք տան:
Son esprit revint, et elle se leva aussitôt. Il ordonna qu'on lui donne quelque chose à manger.
56 Անոր ծնողները զմայլած մնացին, եւ ինք պատուիրեց անոնց՝ որ պատահածը ո՛չ մէկուն ըսեն:
Ses parents furent stupéfaits, mais il leur ordonna de ne rien dire à personne de ce qui s'était passé.
