ՂՈԻԿԱՍ 24
1 Մէկշաբթի օրը՝ առտուն շատ կանուխ՝ եկան գերեզմանը, ու բերին այն բոյրերը՝ որ պատրաստած էին. ուրիշ ոմանք ալ եկան անոնց հետ:
But very early on the first day of the week they went to the tomb, taking with them the spices that they had prepared.
2 Գտան քարը՝ գերեզմանէն մէկդի գլորուած,
They found that the stone had been rolled away from the tomb;
3 ու ներս մտնելով՝ հոն չգտան Տէր Յիսուսի մարմինը:
and, on going into it, they could not find the body [of the Lord Jesus].
4 Երբ մեծ տարակոյսի մէջ էին այս մասին, ահա՛ երկու մարդիկ՝ լուսափայլ տարազով՝ հասան անոնց:
While they were at a loss to account for this, all at once two men stood beside them, in dazzling clothing.
5 Քանի վախցած ըլլալով՝ խոնարհեցուցին իրենց երեսները դէպի գետին, այդ մարդիկը ըսին անոնց. «Ինչո՞ւ ողջը կը փնտռէք մեռելներուն մէջ:
But, when in their fear the women bowed their faces to the ground, the men said to them: “Why are you looking among the dead for him who is living?
6 Ան հոս չէ, հապա յարութիւն առաւ. յիշեցէ՛ք թէ ի՛նչպէս խօսեցաւ ձեզի, երբ դեռ Գալիլեայի մէջ էր, ըսելով.
[He is not here; but he has risen.] Remember how he spoke to you before he left Galilee —
7 “Մարդու Որդին պէտք է որ մատնուի մեղաւոր մարդոց ձեռքը, խաչուի, եւ յարութիւն առնէ երրորդ օրը”»:
How he said that the Son of Man must be betrayed into the hands of wicked men, and be crucified, and rise again on the third day.”
8 Այն ատեն յիշեցին անոր խօսքերը,
Then they remembered the words of Jesus,
9 ու վերադառնալով գերեզմանէն՝ պատմեցին այս բոլորը տասնմէկին եւ ուրիշներու:
and, on returning from the tomb, they told all this to the Eleven and to all the rest.
10 Այս կիներն էին՝ Մարիամ Մագդաղենացին, Յովհաննա, Յակոբոսի մայրը՝ Մարիամ, եւ անոնց հետ ուրիշներ ալ, որոնք պատմեցին այս բաները առաքեալներուն:
There were Mary of Magdala, and Joanna, and Mary, the mother of James. The other women, too, spoke about this to the Apostles.
11 Սակայն ասոնց առջեւ զառանցանք թուեցան անոնց խօսքերը, ու չէին հաւատար անոնց:
What they said seemed to the Apostles mere nonsense, and they did not believe them.
12 Բայց Պետրոս կանգնեցաւ եւ վազեց դէպի գերեզմանը. ծռելով՝ տեսաւ թէ լաթերը առանձին դրուած էին, ու գնաց՝ ինքնիրեն զարմանալով այդ պատահածին վրայ:
[But Peter got up and ran to the tomb. Stooping down he saw nothing but the linen wrappings, and he went away, wondering to himself at what had taken place.]
13 Եւ ահա՛ նոյն օրը աշակերտներէն երկուքը կ՚երթային Էմմաւուս անունով գիւղ մը, որ Երուսաղէմէն վաթսուն ասպարէզ հեռու էր:
It happened that very day that two of the disciples were going to a village called Emmaus, which was about seven miles from Jerusalem,
14 Անոնք կը խօսէին իրարու հետ այս բոլոր պատահարներուն մասին:
talking together, as they went, about all that had just taken place.
15 Մինչ անոնք կը խօսակցէին ու կը վիճաբանէին, Յիսուս ինք ալ՝ մօտենալով՝ կ՚երթար անոնց հետ.
While they were talking about these things and discussing them, Jesus himself came up and went on their way with them;
16 բայց անոնց աչքերը ծածկուած էին, որպէսզի չճանչնան զինք:
but their eyes were blinded so that they could not recognise him.
17 Եւ ըսաւ անոնց. «Ինչի՞ մասին կը խօսակցիք՝ իրարու հետ քալելով, ու տրտում ալ էք»:
“What is this that you are saying to each other as you walk along?” Jesus asked. They stopped, with sad looks on their faces,
18 Անոնցմէ մէկը՝ որուն անունը Կղէովպաս էր, պատասխանեց անոր. «Միայն դո՞ւն ես որ՝ Երուսաղէմի մէջ պանդխտացած ըլլալով՝ չես գիտեր թէ ինչե՜ր պատահեցան հոն, այս օրերս»:
and then one of them, whose name was Cleopas, said to Jesus: “Are you staying by yourself at Jerusalem, that you have not heard of the things that have happened there within the last few days?”
19 Ան ալ ըսաւ անոնց. «Ի՞նչ»: Անոնք ալ ըսին անոր. «Ինչ որ կը վերաբերի Նազովրեցի Յիսուսի, որ գործով ու խօսքով եղաւ զօրաւոր մարգարէ մը՝ Աստուծոյ եւ ամբողջ ժողովուրդին առջեւ.
“What things do you mean?” asked Jesus. “Why, about Jesus of Nazareth,” they answered, “who, in the eyes of God and all the people, was a Prophet, whose power was felt in both his words and actions;
20 ի՜նչպէս քահանայապետներն ու մեր պետերը մահուան մատնեցին զայն, եւ խաչեցին:
and how the Chief Priests and our leading men gave him up to be sentenced to death, and afterwards crucified him.
21 Իսկ մենք կը յուսայինք թէ ի՛նքն էր որ պիտի ազատագրէր Իսրայէլը: Բացի այս բոլորէն՝ այս երրորդ օրն է, որ այս բաները պատահեցան:
But we were hoping that he was the Destined Deliverer of Israel; yes, and besides all this, it is now three days since these things occurred.
22 Նոյնիսկ մեր մէջէն քանի մը կիներ շշմեցուցին մեզ. անոնք առտու կանուխ գացին գերեզմանը,
And what is more, some of the women among us have greatly astonished us. They went to the tomb at daybreak
23 ու չգտնելով անոր մարմինը՝ եկան եւ ըսին թէ հրեշտակներու տեսիլք ալ տեսան, որոնք ըսեր են թէ “ան ողջ է”:
And, not finding the body of Jesus there, came and told us that they had seen a vision of angels who told them that he was alive.
24 Մեզմէ ոմանք ալ գացին գերեզմանը, ու ա՛յնպէս գտան՝ ինչպէս ըսին այդ կիները. սակայն չտեսան զինք»:
So some of our number went to the tomb and found everything just as the women had said; but they did not see Jesus.”
25 Ան ալ ըսաւ անոնց. «Ո՛վ յիմարներ եւ դանդաղամիտներ՝ հաւատալու այն բոլոր բաներուն, որ մարգարէները խօսեցան:
Then Jesus said to them: “O foolish men, slow to accept all that the Prophets have said!
26 Միթէ Քրիստոս պէտք չէ՞ր այսպէս չարչարուէր, ու մտնէր իր փառքը»:
Was not the Christ bound to undergo this suffering before entering upon his Glory?”
27 Եւ սկսելով Մովսէսէն ու բոլոր Մարգարէներէն՝՝, կը մեկնէր անոնց՝ ի՛նչ որ գրուած էր իր մասին բոլոր Գիրքերուն մէջ:
Then, beginning with Moses and all the Prophets, he explained to them all through the Scriptures the passages that referred to himself.
28 Երբ մօտեցան այն գիւղին՝ ուր կ՚երթային, ինք կը ձեւացնէր թէ պիտի երթար աւելի՛ հեռաւոր տեղ մը:
When they got near the village to which they were walking, Jesus appeared to be going further;
29 Բայց ստիպեցին զինք՝ ըսելով. «Մնացի՛ր մեր քով, որովհետեւ իրիկունը մօտ է եւ օրը՝ մթնցած»: Ու մտաւ՝ մնալու անոնց հետ:
but they pressed him not to do so. “Stay with us,” they said, “for it is getting towards evening, and the sun in already low.” So Jesus went in to stay with them.
30 Երբ սեղան նստաւ՝՝ անոնց հետ, առաւ հացը, օրհնեց, եւ կտրելով տուաւ անոնց:
After he had taken his place at table with them, he took the bread and said the blessing, and broke it, and gave it to them.
31 Այն ատեն անոնց աչքերը բացուեցան ու ճանչցան զինք, իսկ ինք աներեւոյթ եղաւ անոնցմէ:
Then their eyes were opened and they recognised him; but he disappeared from their sight.
32 Անոնք ալ ըսին իրարու. «Մեր սիրտերը չէի՞ն բորբոքեր մեր ներսը՝ երբ ինք կը խօսէր ճամբան մեզի հետ, ու Գիրքերը կը բացատրէր մեզի»:
“How our hearts glowed,” the disciples said to each other, “while he was talking to us on the road, and when he explained the Scriptures to us!”
33 Եւ կանգնեցան, նոյն ժամուն վերադարձան Երուսաղէմ, ու համախմբուած գտան տասնմէկը եւ անոնց հետ եղողները,
Then they immediately got up and returned to Jerusalem, where they found the Eleven and their companions all together,
34 որոնք կ՚ըսէին. «Ի՛րապէս Տէրը յարութիւն առաւ ու երեւցաւ Սիմոնի»:
who told them that the Master had really risen, and had appeared to Simon.
35 Իրենք ալ պատմեցին ինչ որ պատահեցաւ ճամբան, եւ թէ ի՛նչպէս ինքզինք ճանչցուց իրենց՝ հացը կտրած ատեն:
So they also related what had happened during their walk, and how they had recognised Jesus at the Breaking of the Bread.
36 Մինչ անոնք այսպէս կը խօսէին, Յիսուս ինք կայնեցաւ անոնց մէջտեղ ու ըսաւ անոնց. «Խաղաղութի՜ւն ձեզի»:
While they were still talking about these things, Jesus himself stood among them, [and said “Peace be with you.” ]
37 Բայց անոնք՝ սարսափած եւ վախցած՝ կը կարծէին թէ ոգի՛ մը կը տեսնեն:
In their terror and alarm they thought they saw a spirit,
38 Ըսաւ անոնց. «Ինչո՞ւ վրդոված էք, եւ ինչո՞ւ մտածումներ կը ծագին ձեր սիրտերուն մէջ:
but Jesus said to them: “Why are you so startled? And why do doubts arise in your minds?
39 Տեսէ՛ք ձեռքերս ու ոտքերս, որ ես ինքս եմ. շօշափեցէ՛ք զիս եւ տեսէ՛ք, որովհետեւ ոգին մարմին ու ոսկորներ չ՚ունենար, ինչպէս կը տեսնէք զիս՝ որ ունիմ»:
Look at my hands and my feet, and you will know that it is I. Feel me, and look at me, for a spirit has not flesh and bones, as you see that I have.”
40 Ասիկա ըսելով՝ ցուցուց անոնց ձեռքերն ու ոտքերը:
[After saying this he showed them his hands and his feet.]
41 Երբ իրենց ուրախութենէն՝ տակաւին չէին հաւատար եւ զարմանքի մէջ էին, ըսաւ անոնց. «Կերակուր մը ունի՞ք հոս»:
While they were still unable to believe it all for very joy, and were wondering if it were true, Jesus said to them: “Have you anything here to eat?”
42 Անոնք ալ կտոր մը խորոված ձուկ ու մեղրախորիսխ տուին իրեն:
They handed him a piece of broiled fish,
43 Առաւ, կերաւ անոնց առջեւ,
and he took it and ate it before their eyes.
44 եւ ըսաւ անոնց. «Ահա՛ւասիկ այն խօսքերը՝ որ ըսի ձեզի, երբ դեռ ձեզի հետ էի. “Պէտք է որ իրագործուին բոլոր բաները՝ որոնք գրուած են իմ մասիս Մովսէսի Օրէնքին մէջ, Մարգարէներուն մէջ եւ Սաղմոսներուն մէջ”»:
“This is what I told you,” he said, “when I was still with you — that everything that had been written about me in the Law of Moses, the Prophets, and the Psalms, must be fulfilled.”
45 Այն ատեն բացաւ անոնց միտքերը՝ որպէսզի հասկնան Գիրքերը,
Then he enabled them to understand the meaning of the Scriptures, saying to them:
46 ու ըսաւ անոնց. «Ա՛յս գրուած է, եւ ա՛յսպէս պէտք էր որ Քրիստոս չարչարուէր, ու մեռելներէն յարութիւն առնէր երրորդ օրը.
“Scripture says that the Christ should suffer, and that he should rise again from the dead on the third day,
47 եւ անոր անունով ապաշխարութիւն ու մեղքերու ներում քարոզուէր բոլոր ազգերուն մէջ՝ սկսելով Երուսաղէմէն:
and that repentance for forgiveness of sins should be proclaimed on his authority to all the nations — beginning at Jerusalem.
48 Դո՛ւք էք այս բաներուն վկաները:
You yourselves are to be witnesses to all this.
49 Եւ ահա՛ ես կը ղրկեմ ձեր վրայ իմ Հօրս խոստումը. բայց դուք կեցէ՛ք Երուսաղէմ քաղաքին մէջ, մինչեւ որ բարձրէն ղրկուած զօրութիւն հագնիք»:
And now I am myself about to send upon you that which my Father has promised. But you must remain in the city until you have been invested with power from above.”
50 Ու դուրս հանեց զանոնք՝ մինչեւ Բեթանիա, եւ իր ձեռքերը վերցնելով՝ օրհնեց զանոնք:
After this, Jesus led them out as far as Bethany, and there raised his hands and blessed them.
51 Մինչ կ՚օրհնէր զանոնք՝ զատուեցաւ անոնցմէ, ու վերացաւ երկինք:
As he was in the act of blessing them, he left them [and was carried up into Heaven.]
52 Անոնք ալ երկրպագելով անոր՝ վերադարձան Երուսաղէմ մեծ ուրախութեամբ:
They [bowed to the ground before him and] returned to Jerusalem full of joy;
53 Եւ ամէն ատեն տաճարին մէջ էին, ու կը գովաբանէին եւ կ՚օրհնէին Աստուած: Ամէն:
and they were constantly in the Temple Courts, blessing God.
