ՂՈԻԿԱՍ 24
1 Մէկշաբթի օրը՝ առտուն շատ կանուխ՝ եկան գերեզմանը, ու բերին այն բոյրերը՝ որ պատրաստած էին. ուրիշ ոմանք ալ եկան անոնց հետ:
Then on the first day of the week, at early dawn, they went to the tomb carrying the spices they had prepared, along with some others.
2 Գտան քարը՝ գերեզմանէն մէկդի գլորուած,
They found the stone rolled away from the tomb,
3 ու ներս մտնելով՝ հոն չգտան Տէր Յիսուսի մարմինը:
but upon entering they did not find the body of the Lord Jesus.
4 Երբ մեծ տարակոյսի մէջ էին այս մասին, ահա՛ երկու մարդիկ՝ լուսափայլ տարազով՝ հասան անոնց:
And it happened, as they were greatly perplexed about this, that wow, two men stood by them in dazzling clothing!
5 Քանի վախցած ըլլալով՝ խոնարհեցուցին իրենց երեսները դէպի գետին, այդ մարդիկը ըսին անոնց. «Ինչո՞ւ ողջը կը փնտռէք մեռելներուն մէջ:
Then, as they were afraid and bowed their faces to the ground, they said to them: “Why do you seek the living One among the dead?
6 Ան հոս չէ, հապա յարութիւն առաւ. յիշեցէ՛ք թէ ի՛նչպէս խօսեցաւ ձեզի, երբ դեռ Գալիլեայի մէջ էր, ըսելով.
He is not here, but is risen! Remember how He told you while still in Galilee,
7 “Մարդու Որդին պէտք է որ մատնուի մեղաւոր մարդոց ձեռքը, խաչուի, եւ յարութիւն առնէ երրորդ օրը”»:
saying, ‘The Son of the Man must be delivered into the hands of sinful men, and be crucified, and the third day rise again.’”
8 Այն ատեն յիշեցին անոր խօսքերը,
And they remembered His words.
9 ու վերադառնալով գերեզմանէն՝ պատմեցին այս բոլորը տասնմէկին եւ ուրիշներու:
Then they returned from the tomb and reported all these things to the Eleven, and to all the rest.
10 Այս կիներն էին՝ Մարիամ Մագդաղենացին, Յովհաննա, Յակոբոսի մայրը՝ Մարիամ, եւ անոնց հետ ուրիշներ ալ, որոնք պատմեցին այս բաները առաքեալներուն:
They were Mary Magdalene, Joanna, Mary the mother of James, and the others with them, who told these things to the apostles.
11 Սակայն ասոնց առջեւ զառանցանք թուեցան անոնց խօսքերը, ու չէին հաւատար անոնց:
But their words seemed to them like nonsense, and they disbelieved them.
12 Բայց Պետրոս կանգնեցաւ եւ վազեց դէպի գերեզմանը. ծռելով՝ տեսաւ թէ լաթերը առանձին դրուած էին, ու գնաց՝ ինքնիրեն զարմանալով այդ պատահածին վրայ:
(But Peter had gotten up and run to the tomb, and stooping down he saw the linen strips lying by themselves; and he departed, marveling to himself at what had happened.)
13 Եւ ահա՛ նոյն օրը աշակերտներէն երկուքը կ՚երթային Էմմաւուս անունով գիւղ մը, որ Երուսաղէմէն վաթսուն ասպարէզ հեռու էր:
And then that same day two of them were going to a village called Emmaus, which was about seven miles from Jerusalem.
14 Անոնք կը խօսէին իրարու հետ այս բոլոր պատահարներուն մասին:
And they were conversing with each other about all that had happened.
15 Մինչ անոնք կը խօսակցէին ու կը վիճաբանէին, Յիսուս ինք ալ՝ մօտենալով՝ կ՚երթար անոնց հետ.
And then, as they were conversing and discussing, Jesus Himself came up and started going with them.
16 բայց անոնց աչքերը ծածկուած էին, որպէսզի չճանչնան զինք:
But their eyes were restrained, in order that they not recognize Him.
17 Եւ ըսաւ անոնց. «Ինչի՞ մասին կը խօսակցիք՝ իրարու հետ քալելով, ու տրտում ալ էք»:
So He said to them, “What words are these that you are exchanging with one another as you walk, and are gloomy?”
18 Անոնցմէ մէկը՝ որուն անունը Կղէովպաս էր, պատասխանեց անոր. «Միայն դո՞ւն ես որ՝ Երուսաղէմի մէջ պանդխտացած ըլլալով՝ չես գիտեր թէ ինչե՜ր պատահեցան հոն, այս օրերս»:
Then the one whose name was Cleopas answered and said to Him, “Are you the only one living in Jerusalem who doesn't know the things that have happened there in these days?”
19 Ան ալ ըսաւ անոնց. «Ի՞նչ»: Անոնք ալ ըսին անոր. «Ինչ որ կը վերաբերի Նազովրեցի Յիսուսի, որ գործով ու խօսքով եղաւ զօրաւոր մարգարէ մը՝ Աստուծոյ եւ ամբողջ ժողովուրդին առջեւ.
He said to them, “What things?” So they said to Him: “The things concerning Jesus the Natsorean, how the man was a prophet mighty in deed and word before God and all the people,
20 ի՜նչպէս քահանայապետներն ու մեր պետերը մահուան մատնեցին զայն, եւ խաչեցին:
and how the chief priests and our rulers handed him over to be condemned to death, and they crucified him.
21 Իսկ մենք կը յուսայինք թէ ի՛նքն էր որ պիտի ազատագրէր Իսրայէլը: Բացի այս բոլորէն՝ այս երրորդ օրն է, որ այս բաները պատահեցան:
And we were hoping that it was He who was going to redeem Israel! Further, besides all this, today is the third day since these things happened.
22 Նոյնիսկ մեր մէջէն քանի մը կիներ շշմեցուցին մեզ. անոնք առտու կանուխ գացին գերեզմանը,
Moreover certain women of our group astonished us—arriving early at the tomb,
23 ու չգտնելով անոր մարմինը՝ եկան եւ ըսին թէ հրեշտակներու տեսիլք ալ տեսան, որոնք ըսեր են թէ “ան ողջ է”:
and not finding his body, they came saying that they had even seen a vision of angels, who said he was alive.
24 Մեզմէ ոմանք ալ գացին գերեզմանը, ու ա՛յնպէս գտան՝ ինչպէս ըսին այդ կիները. սակայն չտեսան զինք»:
And certain of those who were with us went to the tomb and found it just as the women had said; but him they did not see.”
25 Ան ալ ըսաւ անոնց. «Ո՛վ յիմարներ եւ դանդաղամիտներ՝ հաւատալու այն բոլոր բաներուն, որ մարգարէները խօսեցան:
Then He said to them: “O foolish ones, and slow of heart to believe in all that the Prophets have spoken!
26 Միթէ Քրիստոս պէտք չէ՞ր այսպէս չարչարուէր, ու մտնէր իր փառքը»:
Was it really not necessary for the Christ to suffer these things, and to enter into His glory?”
27 Եւ սկսելով Մովսէսէն ու բոլոր Մարգարէներէն՝՝, կը մեկնէր անոնց՝ ի՛նչ որ գրուած էր իր մասին բոլոր Գիրքերուն մէջ:
And beginning from Moses, and then all the Prophets, He explained to them in all the Scriptures the things concerning Himself.
28 Երբ մօտեցան այն գիւղին՝ ուր կ՚երթային, ինք կը ձեւացնէր թէ պիտի երթար աւելի՛ հեռաւոր տեղ մը:
Then they approached the village where they were going, and He made as though He would keep going.
29 Բայց ստիպեցին զինք՝ ըսելով. «Մնացի՛ր մեր քով, որովհետեւ իրիկունը մօտ է եւ օրը՝ մթնցած»: Ու մտաւ՝ մնալու անոնց հետ:
But they constrained Him, saying, “Stay with us, because it is toward evening, and the day is far spent.” So He went in to stay with them.
30 Երբ սեղան նստաւ՝՝ անոնց հետ, առաւ հացը, օրհնեց, եւ կտրելով տուաւ անոնց:
And then, as He was reclining with them, He took the bread, blessed and broke it, and gave it to them.
31 Այն ատեն անոնց աչքերը բացուեցան ու ճանչցան զինք, իսկ ինք աներեւոյթ եղաւ անոնցմէ:
Then their eyes were opened and they recognized Him; and He became invisible to them.
32 Անոնք ալ ըսին իրարու. «Մեր սիրտերը չէի՞ն բորբոքեր մեր ներսը՝ երբ ինք կը խօսէր ճամբան մեզի հետ, ու Գիրքերը կը բացատրէր մեզի»:
They said to one another, “Were not our hearts burning within us while He talked to us on the road, and while He opened the Scriptures to us?”
33 Եւ կանգնեցան, նոյն ժամուն վերադարձան Երուսաղէմ, ու համախմբուած գտան տասնմէկը եւ անոնց հետ եղողները,
So they got up forthwith and returned to Jerusalem, where they found the Eleven gathered together; also those with them,
34 որոնք կ՚ըսէին. «Ի՛րապէս Տէրը յարութիւն առաւ ու երեւցաւ Սիմոնի»:
who said, “The Lord is risen indeed, and has appeared to Simon!”
35 Իրենք ալ պատմեցին ինչ որ պատահեցաւ ճամբան, եւ թէ ի՛նչպէս ինքզինք ճանչցուց իրենց՝ հացը կտրած ատեն:
Then they described what happened on the road, and how He was known to them in the breaking of the bread.
36 Մինչ անոնք այսպէս կը խօսէին, Յիսուս ինք կայնեցաւ անոնց մէջտեղ ու ըսաւ անոնց. «Խաղաղութի՜ւն ձեզի»:
As they were saying these things, indeed, Jesus Himself stood in their midst, and He said to them, “Peace to you.”
37 Բայց անոնք՝ սարսափած եւ վախցած՝ կը կարծէին թէ ոգի՛ մը կը տեսնեն:
But they, terrified, supposed they were seeing a ghost, and were becoming fearful.
38 Ըսաւ անոնց. «Ինչո՞ւ վրդոված էք, եւ ինչո՞ւ մտածումներ կը ծագին ձեր սիրտերուն մէջ:
And He said to them: “Why are you troubled?” and “Why do doubts arise in your hearts?
39 Տեսէ՛ք ձեռքերս ու ոտքերս, որ ես ինքս եմ. շօշափեցէ՛ք զիս եւ տեսէ՛ք, որովհետեւ ոգին մարմին ու ոսկորներ չ՚ունենար, ինչպէս կը տեսնէք զիս՝ որ ունիմ»:
Look at my hands and feet; it is I myself! Feel me and see; a spirit does not have flesh and bones, as you see I have.”
40 Ասիկա ըսելով՝ ցուցուց անոնց ձեռքերն ու ոտքերը:
And saying this He showed them His hands and His feet.
41 Երբ իրենց ուրախութենէն՝ տակաւին չէին հաւատար եւ զարմանքի մէջ էին, ըսաւ անոնց. «Կերակուր մը ունի՞ք հոս»:
But as they were still disbelieving and marveling, because of the joy, He said to them, “Do you have any food here?”
42 Անոնք ալ կտոր մը խորոված ձուկ ու մեղրախորիսխ տուին իրեն:
So they gave Him a piece of broiled fish and some honeycomb.
43 Առաւ, կերաւ անոնց առջեւ,
And taking it He ate in their presence.
44 եւ ըսաւ անոնց. «Ահա՛ւասիկ այն խօսքերը՝ որ ըսի ձեզի, երբ դեռ ձեզի հետ էի. “Պէտք է որ իրագործուին բոլոր բաները՝ որոնք գրուած են իմ մասիս Մովսէսի Օրէնքին մէջ, Մարգարէներուն մէջ եւ Սաղմոսներուն մէջ”»:
Then He said to them, “These are the words that I spoke to you while I was still with you, that everything that is written in the Law of Moses and the Prophets and the Psalms concerning me must be fulfilled.”
45 Այն ատեն բացաւ անոնց միտքերը՝ որպէսզի հասկնան Գիրքերը,
Then He opened their understanding so as to comprehend the Scriptures.
46 ու ըսաւ անոնց. «Ա՛յս գրուած է, եւ ա՛յսպէս պէտք էր որ Քրիստոս չարչարուէր, ու մեռելներէն յարութիւն առնէր երրորդ օրը.
And He said to them: “Thus it is written, and thus it was necessary for the Christ to suffer and to rise from the dead the third day,
47 եւ անոր անունով ապաշխարութիւն ու մեղքերու ներում քարոզուէր բոլոր ազգերուն մէջ՝ սկսելով Երուսաղէմէն:
and that repentance and forgiveness of sins should be proclaimed in His name to all the nations, beginning from Jerusalem.
48 Դո՛ւք էք այս բաներուն վկաները:
You are witnesses of these things.
49 Եւ ահա՛ ես կը ղրկեմ ձեր վրայ իմ Հօրս խոստումը. բայց դուք կեցէ՛ք Երուսաղէմ քաղաքին մէջ, մինչեւ որ բարձրէն ղրկուած զօրութիւն հագնիք»:
Take note, I am sending the Promise of my Father upon you; but you must stay in the city of Jerusalem until you are clothed with power from on High.”
50 Ու դուրս հանեց զանոնք՝ մինչեւ Բեթանիա, եւ իր ձեռքերը վերցնելով՝ օրհնեց զանոնք:
He led them out as far as Bethany, and lifting up His hands He blessed them.
51 Մինչ կ՚օրհնէր զանոնք՝ զատուեցաւ անոնցմէ, ու վերացաւ երկինք:
And it happened, as He was blessing them, that He left them and was carried up into heaven.
52 Անոնք ալ երկրպագելով անոր՝ վերադարձան Երուսաղէմ մեծ ուրախութեամբ:
Worshiping Him, they returned to Jerusalem with great joy;
53 Եւ ամէն ատեն տաճարին մէջ էին, ու կը գովաբանէին եւ կ՚օրհնէին Աստուած: Ամէն:
and they were continually in the temple, praising and blessing God. Amen.
