ՂՈԻԿԱՍ 23
1 Անոնց ամբողջ բազմութիւնը կանգնեցաւ, տարին զայն Պիղատոսի,
Tous alors se levèrent en foule et le conduisirent à Pilate!
2 եւ սկսան ամբաստանել զինք ու ըսել. «Ասիկա գտանք, որ կը խոտորեցնէր մեր ազգը, կ՚արգիլէր կայսրին հարկ տալ, եւ կ՚ըսէր իր մասին թէ ինք Քրիստոսն է՝ թագաւորը»:
Leur premier chef d'accusation fut: «Nous avons trouvé cet homme excitant notre peuple à la révolte, l'empêchant de payer le tribut à César, et se disant le Christ-roi.»
3 Պիղատոս հարցուց անոր. «Դո՞ւն ես Հրեաներուն թագաւորը»: Ան ալ պատասխանեց անոր. «Դո՛ւն կ՚ըսես»:
Pilate l'interrogea: «C'est toi qui es le roi des Juifs?» lui demanda-t-il. Jésus répondit ainsi: «Tu le dis.»
4 Ուստի Պիղատոս ըսաւ քահանայապետներուն եւ բազմութեան. «Ես ո՛չ մէկ յանցանք կը գտնեմ այս մարդուն վրայ»:
Pilate, s'adressant aux chefs des prêtres et à la foule: «Chez cet homme je ne trouve rien de coupable», leur dit-il.
5 Բայց անոնք կը պնդէին ու կ՚ըսէին. «Կը գրգռէ ժողովուրդը, եւ կը սորվեցնէ ամբողջ Հրէաստանի մէջ՝ Գալիլեայէն սկսած մինչեւ այստեղ»:
Eux pourtant insistaient avec force, disant: «Il agitait le peuple, il parcourait toute la Judée, en enseignant; et c'est après avoir commencé par la Galilée qu'il est arrivé jusqu'ici.»
6 Պիղատոս՝ լսելով Գալիլեայի մասին՝ հարցուց թէ այդ մարդը Գալիլեացի՛ է:
A ces paroles, Pilate demande si l'homme était Galiléen;
7 Երբ գիտցաւ թէ Հերովդէսի իշխանութեան կը պատկանի՝ ղրկեց զայն Հերովդէսի, քանի որ ա՛ն ալ Երուսաղէմ էր այդ օրերը:
et, apprenant qu'il, était sujet d'Hérode, il l'envoya à celui-ci, lequel se trouvait à Jérusalem ces jours-là.
8 Երբ Հերովդէս տեսաւ Յիսուսը՝ չափազանց ուրախացաւ, որովհետեւ շատո՛նց կ՚ուզէր տեսնել զայն. քանի որ շատ բաներ լսած էր անոր մասին, ու կը յուսար տեսնել նշան մը՝ կատարուած անով:
Pour Hérode, voir Jésus, fut une grande joie. Il y avait longtemps qu'il souhaitait de le connaître; il avait entendu parler de lui; et il espérait lui voir faire un miracle.
9 Շատ խօսքերով հարցաքննեց զայն, բայց ան ոչինչ պատասխանեց անոր:
Aussi l'interrogea-t-il longuement; mais Jésus ne lui répondit rien. —
10 Քահանայապետներն ու դպիրներն ալ կեցած էին, եւ սաստիկ կ՚ամբաստանէին զինք:
Quant aux chefs des prêtres et aux Scribes, ils étaient là debout l'accusant sans relâche. —
11 Հերովդէս ալ՝ իր զօրականներուն հետ՝ անարգեց զայն, ու ծաղրելէն ետք՝ հագցուց անոր փառահեղ տարազ մը եւ ետ ղրկեց Պիղատոսի:
Alors Hérode ne fit plus aucun cas de Jésus; ses soldats et lui le raillèrent, et il le renvoya à Pilate après l'avoir affublé d'une robe blanche.
12 Այդ օրը Պիղատոս ու Հերովդէս բարեկամ եղան իրարու հետ. որովհետեւ նախապէս թշնամութիւն կար իրենց միջեւ:
Hérode et Pilate, qui avaient vécu jusque-là en inimitié, devinrent amis, à dater de ce jour.
13 Պիղատոս հաւաքեց քահանայապետները, պետերն ու ժողովուրդը,
Réunissant les chefs des prêtres, les magistrats et le peuple,
14 եւ ըսաւ անոնց. «Այս մարդը բերիք առջեւս՝ ժողովուրդը խոտորեցնողի մը պէս, բայց ես՝ ձեր առջեւ հարցաքննելով՝ ձեր ամբաստանութիւններէն ո՛չ մէկ յանցանք գտայ այս մարդուն վրայ,
Pilate leur dit: «Vous m'avez présenté cet homme comme excitant le peuple à la révolte, et voilà qu'après enquête faite en votre présence, je ne l'ai trouvé en rien coupable de ce dont vous l'accusez.
15 ո՛չ ալ Հերովդէս, որովհետեւ անոր ղրկեցի ձեզ. եւ ահա՛ մահուան արժանի ոչինչ ըրած է:
Hérode, non plus, car il nous l'a renvoyé. Ainsi il n'a rien fait qui mérite la mort.
16 Ուրեմն պատժեմ զայն, ու արձակեմ»:
Je vais donc, après l'avoir fait frapper de verges, lui rendre la liberté.»
17 (Արդարեւ տօնին ատենը՝ հարկ էր որ մէկը արձակէր անոնց: )
(A chaque fête, il était obligé de leur relâcher un prisonnier).
18 Ամբողջ բազմութիւնը միասին աղաղակեց. «Վերցո՛ւր ասիկա, եւ Բարաբբա՛ն արձակէ մեզի»
Alors tous, d'une seule voix, se mirent à crier «A mort celui-là! délivre-nous Bar-Abbas!»
19 (որ բանտը նետուած էր՝ քաղաքին մէջ եղած ապստամբութեան մը ու մարդասպանութեան համար):
(C'était un homme qui avait été incarcéré pour avoir commis un meurtre à la suite d'une émeute qui avait eu lieu dans la ville.)
20 Իսկ Պիղատոս՝ ուզելով Յիսուսը արձակել՝ դարձեալ խօսեցաւ անոնց:
Pilate, qui désirait délivrer Jésus, leur parla de nouveau.
21 Բայց անոնք կը գոչէին. «Խաչէ՛, խաչէ՛ զայն»:
Ils lui répondirent par des cris: «Crucifie-le! crucifie-le!»
22 Ինք երրորդ անգամ ըսաւ անոնց. «Բայց ի՞նչ չարիք ըրած է. ես մահուան արժանի ո՛չ մէկ պատճառ գտայ անոր վրայ. ուրեմն պատժեմ զայն եւ արձակեմ»:
Pour la troisième fois, il leur demanda: «Mais quel mal a-t-il fait, cet homme? Je ne le trouve coupable de rien qui mérite la mort. Je vais donc, après l'avoir fait frapper de verges, lui rendre la liberté.»
23 Իսկ անոնք կը պնդէին բարձրաձայն աղաղակներով ու կը պահանջէին որ խաչուի. եւ անոնց ու քահանայապետներուն ձայները յաղթեցին:
Mais ils insistaient, ils demandaient à grands cris qu'on le crucifiât, et ce furent leurs cris qui l'emportèrent.
24 Ուստի Պիղատոս վճռեց որ անոնց պահանջածը ըլլայ:
Pilate prononça une sentence conforme à leur demande.
25 Արձակեց անոնց՝ իրենց պահանջած մարդը, որ բանտը նետուած էր ապստամբութեան ու մարդասպանութեան համար, իսկ յանձնեց Յիսուսը անոնց կամքին:
Il mit en liberté, à leur requête, celui qui avait été incarcéré pour émeute et pour meurtre, et il abandonna Jésus à leur volonté.
26 Երբ կը տանէին զայն, բռնեցին Սիմոն Կիւրենացի կոչուած մէկը՝ որ արտէն կու գար, եւ դրին խաչը անոր վրայ, որպէսզի կրէ Յիսուսի ետեւէն:
Comme ils l'emmenaient, ils rencontrèrent un certain Simon de Cyrène qui revenait des champs, et ils le chargèrent de porter la croix derrière Jésus.
27 Ժողովուրդը կը հետեւէր անոր՝ մեծ բազմութեամբ, նաեւ կիներ՝ որոնք կը հեծեծէին ու կ՚ողբային անոր վրայ:
Une immense multitude de peuple le suivait, ainsi que des femmes qui se lamentaient et le pleuraient.
28 Յիսուս դարձաւ անոնց եւ ըսաւ. «Երուսաղէմի՛ աղջիկներ, մի՛ լաք իմ վրաս, հապա լացէ՛ք դուք ձեր վրայ ու ձեր զաւակներուն վրայ:
Se tournant vers elles, Jésus dit: «Filles de Jérusalem, ne pleurez pas sur moi, mais pleurez sur vous et sur vos enfants;
29 Որովհետեւ ահա՛ կու գան օրերը՝ որոնց մէջ պիտի ըսեն. “Երանի՜ ամուլներուն եւ այն որովայններուն՝ որոնք չծնան, ու ծիծերուն՝ որոնք կաթ չտուին՝՝”:
voici, en effet, que viennent des jours où l'on dira: «Heureuses les stériles; heureuses les entrailles qui n'ont point enfanté, et les mamelles qui n'ont point allaité!»
30 Այն ատեն պիտի սկսին ըսել լեռներուն. “Ինկէ՛ք մեր վրայ”, ու բլուրներուն. “Ծածկեցէ՛ք մեզ”:
On se mettra alors à dire aux montagnes: Tombez sur nous! Et aux collines: Recouvrez-nous!»
31 Որովհետեւ եթէ ա՛յսպէս կ՚ընեն դալար փայտին, հապա ի՞նչ պիտի ընեն չորին»:
Car si le bois vert est ainsi traité, qu'arrivera-t-il au bois sec?»
32 Երկու ուրիշներ ալ՝ չարագործներ՝ տարին անոր հետ, որպէսզի մեռցուին:
On emmenait aussi deux autres hommes, des malfaiteurs, pour les mettre à mort avec lui.
33 Երբ հասան Գագաթ կոչուած տեղը, հոն խաչեցին զայն եւ այդ չարագործներն ալ, մէկը աջ կողմը ու միւսը ձախ կողմը:
Ils arrivèrent à l'endroit qui porte le nom de Crâne. Là on le crucifia, ainsi que les deux malfaiteurs, l'un à sa droite, l'autre à sa gauche.
34 Յիսուս ըսաւ. «Հա՛յր, ներէ՛ անոնց, որովհետեւ չեն գիտեր թէ ի՛նչ կ՚ընեն»: Յետոյ անոր հանդերձները բաժնելու ատեն՝ վիճակ ձգեցին:
Jésus disait: «Père! pardonne-leur, car ils ne savent ce qu'ils font!» Ses vêtements furent partagés après avoir été tirés au sort.
35 Ժողովուրդը կայնած՝ կը դիտէր. պետերն ալ անոնց հետ կը քամահրէին զայն ու կ՚ըսէին. «Ուրիշները փրկեց, ինքզի՛նքն ալ թող փրկէ, եթէ ի՛նք է Քրիստոսը՝ Աստուծոյ ընտրեալը»:
Le peuple se tenait tout autour et regardait. Quant à ceux qui étaient les chefs de la nation, ils se moquaient, disant: «Il en a sauvé d'autres; qu'il se sauve lui-même s'il est le Christ, l'Élu de Dieu.»
36 Զինուորներն ալ կը ծաղրէին զայն. կու գային առջեւը, քացախ կը մատուցանէին անոր,
Les soldats aussi le raillaient; ils, s'approchaient, ils lui offraient du vinaigre,
37 ու կ՚ըսէին. «Եթէ դո՛ւն ես Հրեաներուն թագաւորը, փրկէ՛ դուն քեզ»:
ils lui disaient: «Si tu es le Roi des Juifs, sauve-toi!»
38 Եւ գրութիւն մը գրուած էր անոր վրայ՝ յունարէն, լատիներէն ու եբրայերէն գիրերով. «Ա՛յս է Հրեաներուն թագաւորը»:
Au-dessus de lui, il y avait une inscription: CELUI-CI EST LE ROI DES JUIFS.
39 Այդ կախուած չարագործներէն մէկը կը հայհոյէր անոր ու կ՚ըսէր. «Եթէ դո՛ւն ես Քրիստոսը, փրկէ՛ դուն քեզ, նաեւ մե՛զ»:
Un des malfaiteurs suspendus en croix l'injuriait: «N'es-tu pas le Christ? Sauve-toi et nous avec toi!»
40 Իսկ միւսը՝ յանդիմանելով զայն՝ ըսաւ. «Դուն չե՞ս վախնար Աստուծմէ, որովհետեւ նոյն դատապարտութեան մէջ ես:
Mais l'autre éleva la voix pour le reprendre: «Est-ce que, toi non plus, tu ne crains pas Dieu, lui dit-il; toi qui subis le même supplice;
41 Մենք՝ իսկապէս արդարաբար, քանի որ ահա՛ կը ստանանք մեր ըրածներուն արժանաւոր հատուցումը. բայց ասիկա անտեղի ո՛չ մէկ բան ըրաւ»:
et pour nous ce n'est que justice; nous recevons ce qu'ont mérité nos actes; mais celui-ci n'a rien fait de mal.»
42 Եւ ըսաւ Յիսուսի. «Տէ՛ր, յիշէ՛ զիս՝ երբ գաս քու թագաւորութեամբդ»:
Et il disait: «Jésus, souviens-toi de moi quand tu viendras en ton Royaume!» —
43 Յիսուս ալ ըսաւ անոր. «Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ քեզի. “Դուն ա՛յսօր ինծի հետ պիտի ըլլաս դրախտին մէջ”»:
«En vérité, je te le dis, lui répondit Jésus, aujourd'hui tu seras avec moi dans le Paradis.»
44 Գրեթէ վեցերորդ ժամն՝՝ էր, երբ խաւար եղաւ ամբողջ երկրին վրայ՝ մինչեւ ժամը ինը. արեւը խաւարեցաւ,
Il était déjà la sixième heure environ et, le soleil s'étant éclipsé, des ténèbres se firent sur tout le pays jusqu'à la neuvième heure.
45 ու տաճարին վարագոյրը պատռեցաւ մէջտեղէն:
Le rideau du Temple se déchira par le milieu;
46 Յիսուս բարձրաձայն գոչեց. «Հա՛յր, քո՛ւ ձեռքերուդ մէջ կ՚աւանդեմ իմ հոգիս»: Ու երբ ըսաւ ասիկա՝ հոգին տուաւ:
et Jésus dit, en jetant un grand cri: «Père, Je remets mon esprit entre tes mains.» En disant cela, il expira.
47 Հարիւրապետը՝ տեսնելով պատահածը՝ փառաբանեց Աստուած եւ ըսաւ. «Ի՛րապէս այս մարդը արդար էր»:
Voyant ce qui se passait, le centurion glorifia Dieu, disant: «Certainement cet homme était juste!»
48 Այս տեսարանը դիտելու համար հաւաքուած ամբողջ բազմութիւնը՝ պատահածները տեսնելով՝ կը ծեծէր կուրծքը ու կը վերադառնար:
Et tous ceux qui avaient assisté en foule à ce spectacle et avaient été témoins de ce qui était arrivé, s'en retournaient en se frappant la poitrine.
49 Իր բոլոր ծանօթներն ալ հեռուն կայնած էին, նոյնպէս ալ կիները՝ որ ուղեկցեր էին իրեն Գալիլեայէն, եւ կը տեսնէին այս բաները:
Quant à ceux qui l'avaient connu, ils se tenaient tous à distance, ainsi que des femmes qui l'avaient suivi depuis la Galilée, et ils regardaient.
50 Մարդ մը կար՝ Յովսէփ անունով, որ խորհրդական էր, բարի եւ արդար մարդ մը,
Survint un membre du Grand-Conseil appelé Joseph. C'était un homme juste et bon,
51 (ասիկա հաւանութիւն տուած չէր անոնց ծրագիրին ու արարքին, ) Հրեաներուն Արիմաթեա քաղաքէն. ի՛նք ալ կը սպասէր Աստուծոյ թագաւորութեան:
qui ne s'était associé ni aux projets ni aux actes des autres. (Il était d'Arimathée, ville des Juifs.) Lui aussi attendait le Royaume de Dieu.
52 Ասիկա գնաց Պիղատոսի քով եւ խնդրեց Յիսուսի մարմինը:
Il alla trouver Pilate et demanda le corps de Jésus.
53 Ու խաչէն իջեցնելով զայն՝ փաթթեց կտաւով եւ դրաւ վիմափոր գերեզմանի մը մէջ, ուր բնա՛ւ մէկը դրուած չէր:
Puis il le descendit de la croix, l'ensevelit dans un linceul, et le déposa dans un sépulcre taillé dans le roc, où personne encore n'avait été placé.
54 Այդ օրը Ուրբաթ էր, ու Շաբաթը պիտի սկսէր:
C'était un jour de Préparation et un sabbat allait commencera.
55 Այն կիները՝ որ անոր հետ եկեր էին Գալիլեայէն՝ հետեւեցան ու տեսան գերեզմանը, եւ թէ ի՛նչպէս հոն դրուեցաւ անոր մարմինը:
Des femmes, celles qui étaient venues avec Jésus de Galilée, ayant accompagné Joseph, virent le tombeau et comment y fut placé le corps;
56 Ու վերադառնալով՝ բոյրեր եւ օծանելիքներ պատրաստեցին, ու Շաբաթ օրը հանգչեցան՝ պատուիրանին համաձայն:
puis elles s'en retournèrent préparer des aromates et des parfums. Selon le commandement, elles se tinrent en repos le jour du, sabbat.
