ՂՈԻԿԱՍ 22
1 Բաղարջակերքի տօնը՝ որ Զատիկ կը կոչուէր՝ մօտեցաւ,
Cependant approchait la fête des azymes, qu’on appelle Pâque.
2 եւ քահանայապետներն ու դպիրները կը փնտռէին թէ ի՛նչպէս մեռցնեն զայն, քանի որ կը վախնային ժողովուրդէն:
Et les princes des prêtres et les scribes cherchaient comment ils pourraient faire mourir Jésus; mais ils craignaient le peuple.
3 Սատանան մտաւ Իսկարիովտացի մականուանեալ Յուդայի ներսը, որ տասներկուքէն մէկն էր,
Or Satan entra dans Judas, qui était surnommé Iscariote, l’un des douze.
4 եւ ան գնաց բանակցելու քահանայապետներուն ու մեծաւորներուն հետ՝ թէ ի՛նչպէս մատնէ զայն անոնց:
Et il s’en alla, et il conféra avec les princes des prêtres et les magistrats comment il le leur livrerait.
5 Անոնք ուրախացան եւ միաձայնեցան դրամ տալ անոր:
Et ils se réjouirent, et convinrent de lui donner de l’argent.
6 Ինք ալ խոստացաւ, ու կը փնտռէր պատեհութիւն մը զայն մատնելու անոնց՝ առանց բազմութեան:
Il s’engagea donc. Et dès lors il cherchait l’occasion de le livrer en l’absence du peuple.
7 Բաղարջակերքի օրը եկաւ, երբ պէտք էր մորթել զատիկը:
Cependant vint le jour des azymes, où il était nécessaire d’immoler la pâque.
8 Ուստի ղրկեց Պետրոսն ու Յովհաննէսը՝ ըսելով. «Գացէ՛ք, պատրաստեցէ՛ք մեզի զատիկը՝ որպէսզի ուտենք»:
Jésus donc envoya Pierre et Jean, disant; Allez nous préparer la pâque, afin que nous la mangions.
9 Անոնք ալ ըսին անոր. «Ո՞ւր կ՚ուզես որ պատրաստենք»:
Mais eux lui demandèrent: Où voulez-vous que nous la préparions?
10 Ըսաւ անոնց. «Ահա՛ երբ մտնէք քաղաքը, մարդ մը պիտի հանդիպի ձեզի՝ որ ուսին վրայ ունի ջուրի սափոր մը. հետեւեցէ՛ք անոր մինչեւ այն տունը՝ ուր ինք կը մտնէ,
Et il leur répondit: Voici qu’entrant dans la ville, vous rencontrerez un homme portant une cruche d’eau; suivez-le dans la maison où il entrera;
11 եւ ըսէ՛ք տանտիրոջ. «Վարդապետը կ՚ըսէ քեզի. “Ո՞ւր է իջեւանը, ուր պիտի ուտեմ զատիկը աշակերտներուս հետ”:
Et vous direz au père de famille de la maison: Le maître vous dit: Où est le lieu où je pourrai manger la pâque avec mes disciples?
12 Ան ալ պիտի ցուցնէ ձեզի կահաւորուած մեծ վերնայարկ մը. հո՛ն պատրաստեցէք»:
Et il vous montrera un grand cénacle meublé; faites-y les préparatifs.
13 Գացին, գտան ինչպէս ըսաւ իրենց, եւ պատրաստեցին զատիկը:
S’en allant donc, ils trouvèrent comme il leur avait dit, et ils préparèrent la pâque.
14 Երբ ժամը հասաւ՝ սեղան նստաւ, ու տասներկու առաքեալները իրեն հետ:
Et quand l’heure fut venue, il se mit à table, et les douze apôtres avec lui.
15 Եւ ըսաւ անոնց. «Չափազանց ցանկացի որ այս զատիկը ուտեմ ձեզի հետ՝ իմ չարչարուելէս առաջ.
Et il leur dit: J’ai désiré d’un grand désir de manger cette pâque avec vous, avant de souffrir.
16 որովհետեւ կը յայտարարեմ ձեզի. “Ա՛լ բնա՛ւ պիտի չուտեմ ասկէ, մինչեւ որ իրագործուի Աստուծոյ թագաւորութեան մէջ”»:
Car je vous le dis, je ne la mangerai plus désormais, jusqu’à ce qu’elle soit accomplie dans le royaume de Dieu.
17 Ու բաժակը առաւ, շնորհակալ եղաւ եւ ըսաւ. «Առէ՛ք ասիկա ու բաժնեցէ՛ք ձեր մէջ:
Et ayant pris le calice, il rendit grâces, et dit: Prenez, et partagez entre vous,
18 Արդարեւ կը յայտարարեմ ձեզի. “Բնա՛ւ որթատունկին բերքէն պիտի չխմեմ, մինչեւ որ գայ Աստուծոյ թագաւորութիւնը”»:
Car, je vous le dis, je ne boirai plus du fruit de la vigne, jusqu’à ce que le royaume de Dieu vienne.
19 Ապա հաց առաւ, շնորհակալ եղաւ, կտրեց ու տուաւ անոնց, եւ ըսաւ. «Ա՛յս է իմ մարմինս՝ որ կը տրուի ձեզի համար. ըրէ՛ք ասիկա՝ իմ յիշատակիս համար»:
Et ayant pris du pain, il rendit grâces et le rompit, et le leur donna, disant: Ceci est mon corps, qui est donné pour vous: faites ceci en mémoire de moi.
20 Նոյնպէս ալ բաժակը առաւ ընթրիքէն ետք, եւ ըսաւ. «Այս բաժակը նո՛ր ուխտն է՝ իմ արիւնովս, որ կը թափուի ձեզի համար»:
Il donna de la même manière le calice, après qu’il eut soupé, disant: C’est le calice, le nouveau testament en mon sang, qui sera répandu pour vous.
21 «Բայց ահա՛ զիս մատնողին ձեռքը ինծի հետ՝ այս սեղանին վրայ է:
Cependant, voici que la main de celui qui me trahit est avec moi à cette table.
22 Իրաւ է թէ մարդու Որդին կ՚երթայ՝ ինչպէս սահմանուած է. բայց վա՜յ այն մարդուն՝ որուն միջոցով կը մատնուի ան»:
Pour ce qui est du Fils de l’homme, il s’en va, selon ce qui a été déterminé; mais malheur à cet homme par qui il sera trahi!
23 Անոնք ալ սկսան հարցնել իրարու թէ իրենցմէ ո՛վ էր՝ որ պիտի ընէր այդ բանը:
Et ils commencèrent à se demander l’un à l’autre, qui était celui d’entre eux qui devait faire cela.
24 Վէճ մըն ալ եղաւ անոնց մէջ, թէ իրենցմէ ո՛վ պիտի համարուի մեծագոյնը:
Il s’éleva aussi parmi eux une contestation, lequel d’entre eux devait être estimé le plus grand.
25 Ան ալ ըսաւ անոնց. «Հեթանոսներուն թագաւորնե՛րը կը տիրեն իրենց, եւ անոնք որ կ՚իշխեն իրենց վրայ՝ բարերար կը կոչուին:
Mais il leur dit: Les rois des nations les dominent, et ceux qui ont puissance sur elles sont appelés bienfaiteurs.
26 Բայց դուք այնպէս պէտք չէ ըլլաք. հապա ա՛ն որ ձեր մէջ մեծագոյնն է՝ կրտսերին պէս թող ըլլայ, ու հրամայողը՝ սպասարկուին պէս:
Pour vous, ne faites pas ainsi; mais que celui qui est le plus grand parmi vous, soit comme le moindre, et celui qui a la préséance, comme celui qui sert.
27 Քանի որ ո՞վ է մեծը, սեղան նստո՞ղը՝ թէ սպասարկուն: Միթէ սեղան նստողը չէ՞. սակայն ես ձեր մէջ սպասարկուի մը պէս եմ:
Car lequel est le plus grand, celui qui est à table, ou celui qui sert? N’est-ce pas celui qui est à table? Or, moi, je suis au milieu de vous, comme celui qui sert.
28 Եւ դուք անոնք էք՝ որ միշտ ինծի հետ կը մնայիք փորձութիւններուս մէջ.
C’est vous qui êtes demeurés avec moi dans mes tentations.
29 ես ալ թագաւորութիւն մը կը կտակեմ ձեզի, ինչպէս իմ Հայրս թագաւորութիւն մը կտակեց ինծի.
Aussi moi, je vous prépare le royaume, comme mon Père me l’a préparé;
30 որպէսզի դուք ուտէք ու խմէք իմ սեղանէս՝ իմ թագաւորութեանս մէջ, եւ բազմիք գահերու վրայ՝ դատելու Իսրայէլի տասներկու տոհմերը»:
Afin que vous mangiez et buviez à ma table dans mon royaume, et que vous siégiez sur des trônes, pour juger les douze tribus d’Israël.
31 Տէրը ըսաւ. «Սիմո՛ն, Սիմո՛ն, ահա՛ Սատանան շատ ուզեց խարբալել ձեզ ցորենի պէս:
Le Seigneur dit encore: Simon, Simon, voilà que Satan vous a demandés pour vous cribler, comme le froment;
32 Բայց ես աղերսեցի քեզի համար, որպէսզի հաւատքդ չպակսի. եւ դուն երբ դարձի գաս՝ եղբայրնե՛րդ ալ ամրացուր»:
Mais j’ai prié pour toi, afin que ta foi ne défaille point; et toi, quand tu seras converti, confirme tes frères.
33 Իսկ ինք ըսաւ անոր. «Տէ՛ր, ես պատրաստ եմ քեզի հետ թէ՛ բանտ երթալու, թէ՛ մեռնելու»:
Pierre lui dit: Seigneur, je suis prêt à aller avec vous, et en prison, et à la mort.
34 Ան ալ ըսաւ. «Պետրո՛ս, կը յայտարարեմ քեզի. “Այսօր աքաղաղը պիտի չկանչէ, մինչեւ որ դուն երե՛ք անգամ ուրանաս՝ թէ զիս կը ճանչնաս”»:
Mais il lui répliqua: Je te le dis, Pierre, un coq aujourd’hui ne chantera point, que trois fois tu n’aies nié me connaître. Il leur dit ensuite:
35 Նաեւ ըսաւ անոնց. «Երբ ղրկեցի ձեզ առանց քսակի, պարկի ու կօշիկներու, որեւէ բան պակսեցա՞ւ ձեզի»:
Quand je vous ai envoyés sans sac, sans bourse et sans chaussure, quelque chose vous a-t-il manqué?
36 Անոնք ալ ըսին. «Ո՛չ մէկ բան»: Յետոյ ըսաւ. «Բայց հիմա՝ ա՛ն որ քսակ ունի՝ թող առնէ զայն, նմանապէս պարկը. եւ ա՛ն որ սուր չունի, թող ծախէ իր հանդերձը ու սուր մը գնէ իրեն:
Ils répondirent: Rien. Il ajouta donc: Mais maintenant, que celui qui a un sac ou une bourse, les prenne; et que celui qui n’en a point, vende sa tunique, et achète une épée.
37 Քանի որ կը յայտարարեմ ձեզի թէ պէտք է որ սա՛ գրուածն ալ կատարուի իմ վրաս. “Անօրէններու հետ սեպուեցաւ”. որովհետեւ աւարտելու վրայ են ինծի վերաբերող բաները»:
Car, je vous le dis, il faut que ceci encore qui a été écrit, s’accomplisse en moi: Il a été mis au rang des scélérats. Car ce qui me regarde touche à sa fin.
38 Անոնք ալ ըսին. «Տէ՛ր, ահա՛ հոս երկու սուր կայ»: Ան ալ ըսաւ անոնց. «Կը բաւէ»:
Mais eux lui dirent: Seigneur, voici deux épées. Il leur répondit: C’est assez.
39 Յետոյ դուրս ելլելով՝ իր սովորութեան համաձայն գնաց Ձիթենիներու լեռը. աշակերտներն ալ հետեւեցան իրեն:
Et étant sorti, il alla, selon sa coutume, à la montagne des Oliviers; et ses disciples le suivirent.
40 Երբ հասաւ այդ տեղը՝ ըսաւ անոնց. «Աղօթեցէ՛ք՝ որպէսզի փորձութեան մէջ չմտնէք»:
Lorsqu’il fut arrivé à son lieu accoutumé, il leur dit: Priez, de peur que vous n’entriez en tentation.
41 Ապա մեկուսացաւ անոնցմէ՝ քարընկէցի մը չափ, ու ծնրադրելով՝ կ՚աղօթէր
Puis il s’éloigna d’eux à la distance d’un jet de pierre; et, s’étant mis à genoux, il priait,
42 եւ կ՚ըսէր. «Հա՛յր, եթէ փափաքիս՝ հեռացո՛ւր այս բաժակը ինձմէ. բայց ո՛չ թէ ի՛մ կամքս՝ հապա քո՛ւկդ թող ըլլայ»:
Disant: Mon Père, si vous le voulez, éloignez ce calice de moi; cependant que ma volonté ne se fasse pas, mais la vôtre.
43 Երկինքէն հրեշտակ մը երեւցաւ իրեն, ու կը զօրացնէր զինք: Ճգնաժամի մէջ ըլլալով՝ աւելի՛ ջերմեռանդութեամբ կ՚աղօթէր,
Alors lui apparut un ange du ciel, le fortifiant; et étant tombé en agonie, il priait encore plus.
44 եւ իր քրտինքը՝ գետին ինկող արիւնի մեծ կաթիլներու պէս էր:
Et il lui vint une sueur, comme des gouttes de sang découlant jusqu’à terre.
45 Աղօթքէն կանգնելով՝ եկաւ աշակերտներուն քով, ու գտաւ զանոնք՝ տրտմութենէն քնացած:
Et, s’étant levé de sa prière, il vint à ses disciples, et les trouva endormis par suite de leur tristesse.
46 Ըսաւ անոնց. «Ինչո՞ւ կը քնանաք. կանգնեցէ՛ք եւ աղօթեցէ՛ք, որպէսզի չմտնէք փորձութեան մէջ»:
Et il leur dit: Pourquoi dormez-vous? Levez-vous, priez, de peur que vous n’entriez en tentation.
47 Երբ դեռ կը խօսէր, ահա՛ բազմութիւն մը եկաւ. Յուդա կոչուածն ալ՝ տասներկուքէն մէկը՝ կ՚երթար անոր առջեւէն, ու մօտեցաւ Յիսուսի՝ որպէսզի համբուրէ զայն:
Jésus parlant encore, voici venir une troupe, et celui qui s’appelait Judas, l’un des douze, la précédait; et il s’approcha de Jésus pour le baiser.
48 Յիսուս ըսաւ անոր. «Յուդա՛, համբուրելո՞վ կը մատնես մարդու Որդին»:
Mais Jésus lui dit: Judas, c’est par un baiser que tu trahis le Fils de l’homme!
49 Երբ անոր շուրջը եղողները տեսան ինչ որ պիտի ըլլար, ըսին անոր. «Տէ՛ր, զարնե՞նք սուրով»:
Or ceux qui étaient autour de lui, voyant ce qui allait arriver, lui dirent: Seigneur, si nous frappions de l’épée?
50 Եւ անոնցմէ մէկը զարկաւ քահանայապետին ծառային, ու խլեց անոր աջ ականջը:
Et l’un d’eux frappa le serviteur du grand prêtre, et lui coupa l’oreille droite.
51 Յիսուս ըսաւ. «Թոյլատրեցէ՛ք մինչեւ այդ տեղը»: Եւ դպաւ անոր ականջին ու բժշկեց զայն:
Mais Jésus prenant la parole, dit: Arrêtez-vous là. Et ayant touché son oreille, il le guérit.
52 Յիսուս ըսաւ իրեն եկած քահանայապետներուն, տաճարին մեծաւորներուն եւ երէցներուն. «Իբր թէ աւազակի՞ դէմ եկաք՝ սուրերով ու բիրերով:
Puis Jésus dit à ceux qui étaient venus vers lui, princes des prêtres, magistrats du temple et anciens: Vous êtes sortis comme contre un voleur, avec des épées et des bâtons;
53 Ամէ՛ն օր ձեզի հետ էի՝ տաճարին մէջ, եւ ձեռք չերկարեցիք իմ վրաս. բայց ասիկա՛ է ձեր ժամն ու խաւարին իշխանութիւնը»:
Quand j’étais tous les jours avec vous dans le temple, vous n’avez pas mis la main sur moi; mais voici votre heure et la puissance des ténèbres.
54 Բռնելով զայն՝ տարին եւ մտցուցին քահանայապետին տունը. Պետրոս ալ կը հետեւէր անոր հեռուէն:
Se saisissant donc de lui, ils l’amenèrent à la maison du grand prêtre; mais Pierre le suivait de loin.
55 Երբ կրակ վառեցին գաւիթին մէջտեղը ու նստան միասին, Պետրոս ալ նստաւ անոնց մէջ:
Or un feu ayant été allumé au milieu de la cour, et eux s’étant assis autour, Pierre se trouvait au milieu d’eux.
56 Աղախին մը տեսնելով զայն՝ որ նստած էր կրակին քով, ակնապիշ նայեցաւ անոր եւ ըսաւ. «Ասիկա՛ ալ անոր հետ էր»:
Une servante l’ayant vu assis devant le feu, et l’ayant regardé, dit: Celui-ci aussi était avec cet homme.
57 Բայց Պետրոս ուրացաւ զայն՝ ըսելով. «Կի՛ն, չեմ ճանչնար զայն»:
Mais Pierre le nia, disant: Femme, je ne le connais point.
58 Կարճ պահէ մը ետք՝ ուրի՛շ մը տեսաւ զինք եւ ըսաւ. «Դո՛ւն ալ անոնցմէ ես»: Պետրոս ըսաւ. «Մա՛րդ, ես անոնցմէ չեմ»:
Et peu après, un autre le voyant, dit: Toi aussi, tu es de ces gens-là. Mais Pierre dit: Homme, je n’en suis point.
59 Գրեթէ ժամ մը ետք՝ ուրիշ մըն ալ կը պնդէր ու կ՚ըսէր. «Ճշմարտապէս ասիկա՛ ալ անոր հետ էր, որովհետեւ Գալիլեացի է»:
Et un intervalle d’environ une heure s’étant écoulé, un autre l’affirmait, disant: Vraiment, celui-ci aussi était avec lui; car il est également Galiléen.
60 Բայց Պետրոս ըսաւ. «Մա՛րդ, չեմ գիտեր ի՛նչ կը խօսիս»: Անմի՛ջապէս, մինչ ինք դեռ կը խօսէր, աքաղաղը կանչեց:
Et Pierre dit: Homme, je ne sais ce que tu dis. Et aussitôt, lui parlant encore, un coq chanta.
61 Տէրը դարձաւ ու նայեցաւ Պետրոսի: Պետրոս ալ մտաբերեց Տէրոջ խօսքը, որ ըսեր էր իրեն. «Դեռ աքաղաղը չկանչած՝ երե՛ք անգամ պիտի ուրանաս զիս»:
Et le Seigneur se retournant, regarda Pierre. Et Pierre se ressouvint de la parole du Seigneur, lorsqu’il lui avait dit; Avant qu’un coq chante, tu me renieras trois fois.
62 Պետրոս դուրս ելլելով՝ դառնապէս լացաւ:
Et Pierre étant sorti, pleura amèrement.
63 Այն մարդիկը՝ որ բռնած էին Յիսուսը, կը ծաղրէին զայն ու կը ծեծէին.
Et ceux qui tenaient Jésus le raillaient et le déchiraient de coups.
64 Ծածկելով անոր աչքերը՝ կը զարնէին անոր երեսին եւ կը հարցնէին իրեն. «Մարգարէացի՛ր. ո՞վ է ա՛ն՝ որ զարկաւ քեզի»:
Puis, lui ayant bandé les yeux, ils le frappaient au visage, et l’interrogeaient, disant: Prophétise qui est celui qui t’a frappé?
65 Ուրիշ շատ բաներ ալ կ՚ըսէին անոր դէմ՝ հայհոյելով:
Et blasphémant ainsi, ils disaient beaucoup d’autres choses contre lui.
66 Երբ առտու եղաւ՝ ժողովուրդին երէցներու ժողովը, քահանայապետներն ու դպիրները հաւաքուեցան, տարին զայն իրենց ատեանին առջեւ եւ ըսին. «Եթէ Քրիստոսը դո՛ւն ես, ըսէ՛ մեզի»:
Lorsque le jour se fit, les anciens du peuple, les princes des prêtres et les scribes s’assemblèrent, et le firent venir dans leur conseil, disant: Si tu es le Christ, dis-le-nous.
67 Ըսաւ անոնց. «Եթէ ըսեմ ալ ձեզի՝ պիտի չհաւատաք.
Il leur répondit: Si je vous le dis, vous ne me croirez pas;
68 ու եթէ հարցնեմ ձեզի բան մը՝ պիտի չպատասխանէք ինծի, ո՛չ ալ պիտի արձակէք զիս:
Et si je vous interroge, vous ne me répondrez pas, ni ne me renverrez.
69 Ասկէ ետք՝ մարդու Որդին պիտի բազմի Աստուծոյ զօրութեան աջ կողմը»:
Mais désormais le Fils de l’homme sera assis à la droite de la puissance de Dieu.
70 Բոլորը ըսին. «Ուրեմն դուն Աստուծոյ Որդի՞ն ես»: Ինք ալ ըսաւ անոնց. «Դո՛ւք կ՚ըսէք թէ ես եմ»:
Alors ils dirent tous: Tu es donc le Fils de Dieu? Et Jésus répondit: Vous le dites, je le suis.
71 Եւ անոնք ըսին. «Ա՛լ ի՞նչ պէտք ունինք վկայութեան, որովհետեւ մենք իսկ լսեցինք անոր բերանէն»:
Et eux repartirent: Qu’avons-nous besoin d’autre témoignage? Car nous-mêmes nous l’avons entendu de sa propre bouche.
