ՂՈԻԿԱՍ 2
1 Այդ օրերը Օգոստոս կայսրէն հրամանագիր ելաւ, որ ամբողջ երկրագունդը արձանագրուի:
En ce temps-là, on publia un édit de la part de César Auguste, ordonnant un recensement de toute la terre.
2 (Այս առաջին աշխարհագիրը եղաւ՝ երբ Կիւրենոս Սուրիայի վրայ կառավարիչ էր: )
Ce recensement fut le premier et eut lieu pendant que Quirinius était gouverneur de Syrie.
3 Բոլորը կ՚երթային արձանագրուելու, իւրաքանչիւրը՝ իր քաղաքին մէջ:
Et tous allaient se faire enregistrer, chacun dans sa ville.
4 Յովսէփ ալ՝ Գալիլեայէն, Նազարէթ քաղաքէն, բարձրացաւ դէպի Հրէաստան՝ Դաւիթի քաղաքը, որ Բեթլեհէմ կը կոչուի, (քանի ինք Դաւիթի տունէն եւ գերդաստանէն էր, )
Joseph aussi monta de la Galilée en Judée, de la ville de Nazareth à la ville de David, nommée Bethléhem, — parce qu'il était de la maison et de la famille de David, —
5 արձանագրուելու Մարիամի հետ, որ իր նշանածն էր ու յղի էր:
pour se faire enregistrer avec Marie, son épouse, qui était enceinte.
6 Երբ անոնք հոն էին՝ անոր ծնանելու օրերը լրացան.
Pendant qu'ils étaient là, le jour où elle devait accoucher arriva.
7 եւ իր անդրանիկ որդին ծնաւ, խանձարուրով փաթթեց զայն ու մսուրին մէջ պառկեցուց, որովհետեւ իջեւանին մէջ տեղ չկար իրենց:
Elle mit au monde son fils premier-né, l'emmaillota et le coucha dans une crèche, parce qu'il n'y avait point de place pour eux dans l'hôtellerie.
8 Այդ երկրամասը դաշտաբնակ հովիւներ կային, որոնք իրենց հօտերը կը պահպանէին գիշերուան մէջ:
Or, il y avait dans la même contrée des bergers, qui couchaient dans les champs et gardaient leurs troupeaux pendant les veilles de la nuit.
9 Եւ ահա՛ Տէրոջ հրեշտակը անոնց վրայ հասաւ, Տէրոջ փառքը անոնց շուրջը փայլեցաւ, ու սաստիկ վախցան:
Un ange du Seigneur se présenta à eux; la gloire du Seigneur resplendit autour d'eux, et ils furent saisis d'une grande crainte.
10 Բայց հրեշտակը ըսաւ անոնց. «Մի՛ վախնաք, որովհետեւ ահա՛ ես մեծ ուրախութեան աւետիս մը կու տամ ձեզի, որ ամբողջ ժողովուրդին պիտի ըլլայ.
Alors l'ange leur dit: Ne craignez point! Car voici que je vous annonce une bonne nouvelle, qui sera pour tout le peuple la cause d'une grande joie:
11 որովհետեւ այսօր՝ Դաւիթի քաղաքին մէջ՝ Փրկիչ մը ծնաւ ձեզի, որ Օծեալ Տէրն է:
c'est qu'aujourd'hui, dans la ville de David, un Sauveur, qui est le Christ, le Seigneur, vous est né.
12 Եւ սա՛ ձեզի նշան մը պիտի ըլլայ. երախայ մը պիտի գտնէք՝ խանձարուրով փաթթուած ու մսուրի մէջ պառկած»:
Et vous le reconnaîtrez à ce signe: vous trouverez un petit enfant emmailloté et couché dans une crèche.
13 Յանկարծ այդ հրեշտակին հետ երկնային զօրքերու բազմութիւն մը եղաւ, որոնք Աստուած կը գովաբանէին եւ կ՚ըսէին.
Et tout à coup, il y eut avec l'ange une multitude de l'armée céleste, louant Dieu et disant:
14 «Ամենաբարձր վայրերուն մէջ՝ Աստուծոյ փա՜ռք, երկրի վրայ՝ խաղաղութի՜ւն, մարդոց մէջ՝ բարեացակամութի՜ւն»:
Gloire à Dieu au plus haut des cieux, paix sur la terre, bienveillance envers les hommes!
15 Երբ հրեշտակները երկինք վերցուեցան անոնցմէ, հովիւները ըսին իրարու. «Եկէ՛ք, երթա՛նք մինչեւ Բեթլեհէմ, ու տեսնե՛նք թէ ի՛նչ է այս եղած բանը՝ որ Տէրը գիտցուց մեզի»:
Après que les anges les eurent quittés pour retourner au ciel, les bergers se dirent les uns aux autres: Allons jusqu'à Bethléhem; voyons ce qui est arrivé, ce que le Seigneur nous a fait connaître.
16 Ուստի գացին աճապարելով, եւ գտան Մարիամն ու Յովսէփը, եւ մսուրին մէջ պառկած երախան:
Ils s'empressèrent donc d'y aller, et ils trouvèrent Marie, Joseph, et le petit enfant qui était couché dans la crèche.
17 Երբ տեսան, գիտցուցին այն խօսքը՝ որ այս մանուկին մասին ըսուեցաւ իրենց:
Après l'avoir vu, ils publièrent ce qui leur avait été dit de cet enfant.
18 Բոլոր լսողները կը զարմանային այն բաներուն վրայ, որ հովիւները կը պատմէին իրենց:
Tous ceux qui les entendirent étaient dans l'admiration de ce que les bergers leur disaient.
19 Իսկ Մարիամ կը պահէր այս բոլոր բաները իր սիրտին մէջ, եւ կը խորհրդածէր:
Et Marie conservait toutes ces paroles et les repassait dans son coeur.
20 Յետոյ հովիւները վերադարձան, փառաբանելով ու գովաբանելով Աստուած այն բոլոր բաներուն համար՝ որ լսեցին եւ տեսան, ինչպէս իրենց ըսուած էր:
Les bergers s'en retournèrent, glorifiant et louant Dieu de tout ce qu'ils avaient entendu et vu, conformément à ce qui leur avait été dit.
21 Երբ ութ օրերը լրացան՝ մանուկը տարին թլփատելու: Անոր անունը դրուեցաւ Յիսուս, որ հրեշտակին կոչած անունն էր՝ դեռ ինք մօրը որովայնին մէջ չյղացուած:
Quand fut arrivé le huitième jour où l'on devait circoncire l'enfant, on lui donna le nom de Jésus, nom qui lui avait été donné par l'ange avant qu'il fût conçu dans le sein de sa mère.
22 Երբ անոնց մաքրութեան օրերը լրացան՝ Մովսէսի Օրէնքին համաձայն, Երուսաղէմ տարին զայն՝ Տէրոջ ներկայացնելու,
Lorsque furent achevés les jours de leur purification selon la loi de Moïse, ils portèrent l'enfant à Jérusalem, pour le présenter au Seigneur,
23 (ինչպէս գրուած է Տէրոջ Օրէնքին մէջ. «Ամէն արու որ արգանդ կը բանայ՝ պիտի կոչուի “Տէրոջ սրբացած”», )
— ainsi qu'il est écrit dans la loi du Seigneur: «Tout mâle premier-né sera consacré au Seigneur» —
24 ու Տէրոջ Օրէնքին մէջ ըսուածին համաձայն զոհ մը ընծայելու՝ զոյգ մը տատրակ, կամ աղաւնիի երկու ձագ:
et pour offrir le sacrifice prescrit dans la loi du Seigneur: une paire de tourterelles ou deux pigeonneaux.
25 Այդ ատեն՝՝ Երուսաղէմի մէջ մարդ մը կար, որուն անունը Սիմէոն էր: Ան արդար եւ բարեպաշտ էր, Իսրայէլի մխիթարութեան կը սպասէր, ու Սուրբ Հոգին անոր վրայ էր:
Or, il y avait à Jérusalem un homme qui s'appelait Siméon. Cet homme était juste et pieux; il attendait la consolation d'Israël, et l'Esprit saint reposait sur lui.
26 Ան պատգամ ստացած էր Սուրբ Հոգիէն թէ մահ պիտի չտեսնէր՝ մինչեւ որ տեսնէր Տէրոջ Օծեալը:
Il avait été averti divinement par le Saint-Esprit qu'il ne verrait point la mort avant d'avoir vu l'Oint du Seigneur.
27 Ան ալ՝ առաջնորդուելով Հոգիէն՝ եկաւ տաճարը. ու երբ ծնողները բերին Յիսուս մանուկը՝ որպէսզի Օրէնքին սովորութեան համաձայն կատարեն անոր համար,
Il vint donc au temple, poussé par l'Esprit; et comme les parents apportaient l'enfant Jésus, pour accomplir à son égard les prescriptions ordinaires de la loi,
28 ինք ալ առաւ զայն իր գիրկը, օրհնեց Աստուած եւ ըսաւ.
il le prit dans ses bras, bénit Dieu et dit:
29 «Հիմա, Տէ՛ր, արձակէ՛ ծառադ խաղաղութեամբ՝ քու խօսքիդ համաձայն.
Maintenant, Seigneur, tu laisses aller ton serviteur en paix, selon ta parole;
30 որովհետեւ աչքերս տեսան քու փրկութիւնդ՝
car mes yeux ont vu ton salut,
31 որ պատրաստեցիր բոլոր ժողովուրդներուն առջեւ,
que tu as préparé pour être, à la face de tous les peuples,
32 լոյս մը՝ հեթանոսները լուսաւորելու, ու փառք՝ Իսրայէլի, քու ժողովուրդիդ»:
la lumière qui doit éclairer les nations et la gloire de ton peuple d'Israël.
33 Յովսէփ եւ անոր մայրը զարմացած էին այն բաներուն վրայ՝ որ կը խօսուէին անոր մասին:
Son père et sa mère admiraient ce qu'on disait de lui.
34 Սիմէոն օրհնեց զանոնք, եւ ըսաւ անոր մօր՝ Մարիամի. «Ահա՛ այս մանուկը սահմանուած է շատ մարդոց իյնալուն ու ելլելուն համար՝ Իսրայէլի մէջ, եւ հակաճառութեան նշան մը ըլլալու համար.
Et Siméon les bénit, et dit à Marie, sa mère: Voici que cet enfant est destiné à être une cause de chute et de relèvement pour plusieurs en Israël, et un signe qui provoquera la contradiction;
35 (եւ քու սիրտիդ մէջէն ալ թուր մը պիտի անցնի՝՝.) որպէսզի շատ սիրտերու մտածումները յայտնուին»:
à toi-même, une épée te transpercera l'âme. C'est ainsi que les pensées du coeur de plusieurs seront dévoilées.
36 Նաեւ հոն էր Աննա մարգարէուհին, Փանուէլի աղջիկը, Ասերի տոհմէն: Ան յառաջացած տարիք ունէր. ամուսինին հետ եօթը տարի ապրած էր իր կուսութենէն ետք,
Il y avait aussi une prophétesse, Anne, fille de Phanuel, de la tribu d'Asser, qui était fort avancée en âge. Après avoir vécu, depuis sa virginité, sept ans avec son mari,
37 ու այրի էր՝ գրեթէ ութսունչորս տարեկան: Ան չէր հեռանար տաճարէն, հապա ծոմով եւ աղերսանքով կը պաշտէր Աստուած՝ գիշեր ու ցերեկ:
elle était restée veuve. Elle était alors âgée de quatre-vingt-quatre ans, et ne sortait point du temple, servant Dieu nuit et jour dans les jeûnes et les prières.
38 Այդ նոյն պահուն ան եկաւ, ներբողեց Տէրը, եւ խօսեցաւ անոր մասին բոլոր անոնց՝ որ Երուսաղէմի մէջ կը սպասէին ազատագրութեան:
Elle aussi, étant survenue en ce même instant, louait Dieu, et elle parlait de l'enfant à tous ceux qui attendaient la délivrance de Jérusalem.
39 Երբ գործադրեցին ամէն բան՝ Տէրոջ Օրէնքին համաձայն, վերադարձան Գալիլեա, իրենց Նազարէթ քաղաքը:
Après qu'ils eurent tout accompli selon la loi du Seigneur, ils retournèrent en Galilée, à Nazareth, leur ville.
40 Եւ մանուկը կը մեծնար ու հոգիով կը զօրանար՝ իմաստութեամբ լեցուած, եւ Աստուծոյ շնորհքը անոր վրայ էր:
Le petit enfant grandissait et se fortifiait; il était rempli de sagesse, et la grâce de Dieu était sur lui.
41 Անոր ծնողները ամէն տարի՝ Զատիկի տօնին՝ կ՚երթային Երուսաղէմ:
Les parents de Jésus allaient tous les ans à Jérusalem, à la fête de Pâque.
42 Ու երբ ան եղաւ տասներկու տարեկան, բարձրացան Երուսաղէմ՝ տօնին սովորութեան համաձայն:
Quand il eut atteint l'âge de douze ans, ils montèrent à Jérusalem, selon la coutume de la fête.
43 Երբ օրերը աւարտեցին ու վերադարձան, Յիսուս պատանին մնաց Երուսաղէմ: Բայց Յովսէփ եւ անոր մայրը չէին գիտեր.
Les jours de la fête étant passés, comme ils s'en retournaient, l'enfant Jésus demeura à Jérusalem, et ses parents ne s'en aperçurent point.
44 հապա կարծելով թէ ան ուղեկիցներուն հետ է՝ մէկ օրուան ճամբայ գացին, ու կը փնտռէին զայն իրենց ազգականներուն եւ ծանօթներուն մէջ:
Pensant qu'il était avec leurs compagnons de route, ils marchèrent toute une journée, et ils le cherchaient parmi leurs parents et ceux de leur connaissance;
45 Երբ չգտան՝ Երուսաղէմ վերադարձան զայն փնտռելու:
mais, ne l'ayant pas trouvé, ils retournèrent à Jérusalem pour le chercher.
46 Երեք օր ետք գտան զայն տաճարին մէջ. նստած էր վարդապետներուն հետ, մտիկ կ՚ընէր անոնց եւ բան կը հարցնէր:
Au bout de trois jours, ils le trouvèrent dans le temple, assis au milieu des docteurs, les écoutant et leur posant des questions;
47 Բոլոր զայն լսողները կը զմայլէին անոր խելքէն ու պատասխաններէն:
et tous ceux qui l'entendaient étaient ravis de son intelligence et de ses réponses.
48 Երբ տեսան զայն՝ ապշած մնացին, եւ մայրը ըսաւ անոր. «Որդեա՛կ, ինչո՞ւ ա՛յդպէս ըրիր մեզի. ահա՛ հայրդ ու ես կը փնտռէինք քեզ՝ չափազանց մորմոքած»:
En le voyant, ils furent étonnés; et sa mère lui dit: Mon enfant, pourquoi as-tu agi de la sorte avec nous? Voici que ton père et moi nous te cherchions, étant fort en peine.
49 Ըսաւ անոնց. «Ինչո՞ւ կը փնտռէիք զիս. չէի՞ք գիտեր թէ ես պէտք է ըլլամ իմ Հօրս տունը»:
Et il leur dit: Pourquoi me cherchiez-vous? Ne saviez-vous pas qu'il me faut être occupé des affaires de mon Père?
50 Սակայն անոնք չհասկցան այս խօսքը՝ որ ըսաւ իրենց:
Mais eux ne comprirent pas ce qu'il leur disait.
51 Յետոյ իջաւ անոնց հետ ու գնաց Նազարէթ, եւ կը հպատակէր անոնց. բայց անոր մայրը այս բոլոր խօսքերը կը պահէր իր սիրտին մէջ:
Il s'en alla ensuite avec eux et vint à Nazareth; et il leur était soumis. Sa mère conservait toutes ces paroles dans son coeur.
52 Յիսուս կը զարգանար իմաստութեամբ ու հասակով, եւ շնորհք գտնելով Աստուծոյ ու մարդոց քով:
Jésus croissait en sagesse, en stature et en grâce, devant Dieu et devant les hommes.
