ՂՈԻԿԱՍ 2
1 Այդ օրերը Օգոստոս կայսրէն հրամանագիր ելաւ, որ ամբողջ երկրագունդը արձանագրուի:
It came to pass then in the days those went out a decree from Caesar Augustus to register all the world.
2 (Այս առաջին աշխարհագիրը եղաւ՝ երբ Կիւրենոս Սուրիայի վրայ կառավարիչ էր: )
This registration first took place when is governing Syria Quirinius.
3 Բոլորը կ՚երթային արձանագրուելու, իւրաքանչիւրը՝ իր քաղաքին մէջ:
And were going all to be registered, each to the (their own *N+kO) city.
4 Յովսէփ ալ՝ Գալիլեայէն, Նազարէթ քաղաքէն, բարձրացաւ դէպի Հրէաստան՝ Դաւիթի քաղաքը, որ Բեթլեհէմ կը կոչուի, (քանի ինք Դաւիթի տունէն եւ գերդաստանէն էր, )
Went up then also Joseph from Galilee out of [the] town of Nazareth to Judea to [the] City of David which is called Bethlehem, because of being him from [the] house and family of David,
5 արձանագրուելու Մարիամի հետ, որ իր նշանածն էր ու յղի էր:
to register with Mary who [was] betrothed to him (wife *k) she being with child.
6 Երբ անոնք հոն էին՝ անոր ծնանելու օրերը լրացան.
It came to pass then in their being them there were fulfilled the days of the giving birth of her,
7 եւ իր անդրանիկ որդին ծնաւ, խանձարուրով փաթթեց զայն ու մսուրին մէջ պառկեցուց, որովհետեւ իջեւանին մէջ տեղ չկար իրենց:
And she brought forth the son of her the firstborn and wrapped in swaddling cloths him and she laid Him in a manger, because not there was for them a place in the inn.
8 Այդ երկրամասը դաշտաբնակ հովիւներ կային, որոնք իրենց հօտերը կը պահպանէին գիշերուան մէջ:
And shepherds were in the region same lodging in the fields and keeping watch by night over the flock of them.
9 Եւ ահա՛ Տէրոջ հրեշտակը անոնց վրայ հասաւ, Տէրոջ փառքը անոնց շուրջը փայլեցաւ, ու սաստիկ վախցան:
And (behold *KO) an angel of [the] Lord stood by them, and [the] glory of [the] Lord shone around them, and they feared [with] fear great.
10 Բայց հրեշտակը ըսաւ անոնց. «Մի՛ վախնաք, որովհետեւ ահա՛ ես մեծ ուրախութեան աւետիս մը կու տամ ձեզի, որ ամբողջ ժողովուրդին պիտի ըլլայ.
And said to them the angel; Not do fear; behold for I bring good news to you [of] joy great which will be to all the people
11 որովհետեւ այսօր՝ Դաւիթի քաղաքին մէջ՝ Փրկիչ մը ծնաւ ձեզի, որ Օծեալ Տէրն է:
For has been born to you today a Savior who is Christ [the] Lord in [the] City of David.
12 Եւ սա՛ ձեզի նշան մը պիտի ըլլայ. երախայ մը պիտի գտնէք՝ խանձարուրով փաթթուած ու մսուրի մէջ պառկած»:
And this [is] to you the sign: You will find a baby swaddled (and *no) lying in a manger.
13 Յանկարծ այդ հրեշտակին հետ երկնային զօրքերու բազմութիւն մը եղաւ, որոնք Աստուած կը գովաբանէին եւ կ՚ըսէին.
And suddenly there came with the angel a multitude of [the] host (heavenly *NK+o) praising God and saying:
14 «Ամենաբարձր վայրերուն մէջ՝ Աստուծոյ փա՜ռք, երկրի վրայ՝ խաղաղութի՜ւն, մարդոց մէջ՝ բարեացակամութի՜ւն»:
Glory in [the] highest to God, and on earth peace among men (of good-will. *N+kO)
15 Երբ հրեշտակները երկինք վերցուեցան անոնցմէ, հովիւները ըսին իրարու. «Եկէ՛ք, երթա՛նք մինչեւ Բեթլեհէմ, ու տեսնե՛նք թէ ի՛նչ է այս եղած բանը՝ որ Տէրը գիտցուց մեզի»:
And it came to pass as they were departing from them into the heaven the angels, (and *ko) the (men *ko) shepherds (were speaking *N+kO) to one another; Let us go through indeed until Bethlehem and let us see declaration this that having happened which the Lord has made known to us.
16 Ուստի գացին աճապարելով, եւ գտան Մարիամն ու Յովսէփը, եւ մսուրին մէջ պառկած երախան:
And they came having hurried and they found both Mary and Joseph and the baby lying in the manger.
17 Երբ տեսան, գիտցուցին այն խօսքը՝ որ այս մանուկին մասին ըսուեցաւ իրենց:
Having seen now (they made known *N+kO) concerning the declaration which having been told to them concerning Child this.
18 Բոլոր լսողները կը զարմանային այն բաներուն վրայ, որ հովիւները կը պատմէին իրենց:
And all those having heard they marveled concerning the [things] having been spoken by the shepherds to them.
19 Իսկ Մարիամ կը պահէր այս բոլոր բաները իր սիրտին մէջ, եւ կը խորհրդածէր:
But Mary all was treasuring up declarations these pondering [them] in the heart of her.
20 Յետոյ հովիւները վերադարձան, փառաբանելով ու գովաբանելով Աստուած այն բոլոր բաներուն համար՝ որ լսեցին եւ տեսան, ինչպէս իրենց ըսուած էր:
And (returned *N+kO) the shepherds glorifying and praising God for all things which they had heard and seen even as it was said to them.
21 Երբ ութ օրերը լրացան՝ մանուկը տարին թլփատելու: Անոր անունը դրուեցաւ Յիսուս, որ հրեշտակին կոչած անունն էր՝ դեռ ինք մօրը որովայնին մէջ չյղացուած:
And when were fulfilled days eight to circumcise (Him *no) (the child *K) then was called the name of Him Jesus, which He had been called by the angel before conceiving He in the womb.
22 Երբ անոնց մաքրութեան օրերը լրացան՝ Մովսէսի Օրէնքին համաձայն, Երուսաղէմ տարին զայն՝ Տէրոջ ներկայացնելու,
And when were fulfilled the days of the purification of them according to the law of Moses, they brought Him to Jerusalem to present to the Lord
23 (ինչպէս գրուած է Տէրոջ Օրէնքին մէջ. «Ամէն արու որ արգանդ կը բանայ՝ պիտի կոչուի “Տէրոջ սրբացած”», )
even as it has been written in [the] law of [the] Lord that Every male opening a womb holy to the Lord will be called;
24 ու Տէրոջ Օրէնքին մէջ ըսուածին համաձայն զոհ մը ընծայելու՝ զոյգ մը տատրակ, կամ աղաւնիի երկու ձագ:
and to offer a sacrifice according to that said in (the *no) law of [the] Lord; A pair of turtle doves or two young pigeons.
25 Այդ ատեն՝՝ Երուսաղէմի մէջ մարդ մը կար, որուն անունը Սիմէոն էր: Ան արդար եւ բարեպաշտ էր, Իսրայէլի մխիթարութեան կը սպասէր, ու Սուրբ Հոգին անոր վրայ էր:
And behold a man there was in Jerusalem whose name [was] Simeon and man this [was] righteous and devout waiting for [the] consolation of Israel; and [the] Spirit was Holy upon him.
26 Ան պատգամ ստացած էր Սուրբ Հոգիէն թէ մահ պիտի չտեսնէր՝ մինչեւ որ տեսնէր Տէրոջ Օծեալը:
And it was to him revealed by the Spirit Holy not to see death before than (when *no) he may see the Christ of [the] Lord
27 Ան ալ՝ առաջնորդուելով Հոգիէն՝ եկաւ տաճարը. ու երբ ծնողները բերին Յիսուս մանուկը՝ որպէսզի Օրէնքին սովորութեան համաձայն կատարեն անոր համար,
And he came in the Spirit into the temple; and in the [time when] bringing in the parents the child Jesus for the [thing] [were] doing they according to that accustomed by the law for Him,
28 ինք ալ առաւ զայն իր գիրկը, օրհնեց Աստուած եւ ըսաւ.
then he himself received Him into the arms (of him *ko) and blessed God and said:
29 «Հիմա, Տէ՛ր, արձակէ՛ ծառադ խաղաղութեամբ՝ քու խօսքիդ համաձայն.
Now You dismiss the servant of You, Lord, according to the declaration of You in peace
30 որովհետեւ աչքերս տեսան քու փրկութիւնդ՝
for have seen the eyes of mine the salvation of You
31 որ պատրաստեցիր բոլոր ժողովուրդներուն առջեւ,
which You have prepared before [the] face of all the peoples,
32 լոյս մը՝ հեթանոսները լուսաւորելու, ու փառք՝ Իսրայէլի, քու ժողովուրդիդ»:
a light for revelation of [the] Gentiles and glory of [the] people of You of Israel.
33 Յովսէփ եւ անոր մայրը զարմացած էին այն բաներուն վրայ՝ որ կը խօսուէին անոր մասին:
And were (the *no) (father *N+KO) of Him and the mother marveling at the [things] being spoken concerning Him.
34 Սիմէոն օրհնեց զանոնք, եւ ըսաւ անոր մօր՝ Մարիամի. «Ահա՛ այս մանուկը սահմանուած է շատ մարդոց իյնալուն ու ելլելուն համար՝ Իսրայէլի մէջ, եւ հակաճառութեան նշան մը ըլլալու համար.
And blessed them Simeon and said to Mary the mother of Him: Behold this [Child] is appointed for [the] falling and rising up of many in Israel and for a sign spoken against.
35 (եւ քու սիրտիդ մէջէն ալ թուր մը պիտի անցնի՝՝.) որպէսզի շատ սիրտերու մտածումները յայտնուին»:
and of you also of her the soul will go through a sword — so that maybe may be revealed of many hearts [the] thoughts.
36 Նաեւ հոն էր Աննա մարգարէուհին, Փանուէլի աղջիկը, Ասերի տոհմէն: Ան յառաջացած տարիք ունէր. ամուսինին հետ եօթը տարի ապրած էր իր կուսութենէն ետք,
And there was Anna a prophetess, daughter of Phanuel, of [the] tribe of Asher; she having advanced in years great, having lived with a husband years seven from the marriage of herself;
37 ու այրի էր՝ գրեթէ ութսունչորս տարեկան: Ան չէր հեռանար տաճարէն, հապա ծոմով եւ աղերսանքով կը պաշտէր Աստուած՝ գիշեր ու ցերեկ:
and she [was] a widow (until *N+kO) years eighty [and] four who not was departing (from *k) the temple with fastings and prayers serving night and day;
38 Այդ նոյն պահուն ան եկաւ, ներբողեց Տէրը, եւ խօսեցաւ անոր մասին բոլոր անոնց՝ որ Երուսաղէմի մէջ կը սպասէին ազատագրութեան:
And (this *k) she at that hour having come up she was giving praise (to God *N+KO) and was speaking concerning Him to all those waiting for [the] redemption (in *k) of Jerusalem.
39 Երբ գործադրեցին ամէն բան՝ Տէրոջ Օրէնքին համաձայն, վերադարձան Գալիլեա, իրենց Նազարէթ քաղաքը:
And when they had performed (everything *N+kO) according to the law of [the] Lord, (they returned *N+kO) to Galilee to (the *k) town (of themselves *N+kO) Nazareth.
40 Եւ մանուկը կը մեծնար ու հոգիով կը զօրանար՝ իմաստութեամբ լեցուած, եւ Աստուծոյ շնորհքը անոր վրայ էր:
And the Child was continuing to grow and He was being strengthened (in spirit *K) being filled (with wisdom, *N+kO) and [the] grace of God was upon Him.
41 Անոր ծնողները ամէն տարի՝ Զատիկի տօնին՝ կ՚երթային Երուսաղէմ:
And were going the parents of Him every year to Jerusalem at the feast of the Passover.
42 Ու երբ ան եղաւ տասներկու տարեկան, բարձրացան Երուսաղէմ՝ տօնին սովորութեան համաձայն:
And when He was years [old] twelve (when were going up *N+kO) they (into Jerusalem *KO) according to the custom of the Feast
43 Երբ օրերը աւարտեցին ու վերադարձան, Յիսուս պատանին մնաց Երուսաղէմ: Բայց Յովսէփ եւ անոր մայրը չէին գիտեր.
and when having completed the days in the returning of them remained behind Jesus the boy in Jerusalem, But not (knew *N+kO) (the parents *NO) (Joseph and the mother *K) of Him.
44 հապա կարծելով թէ ան ուղեկիցներուն հետ է՝ մէկ օրուան ճամբայ գացին, ու կը փնտռէին զայն իրենց ազգականներուն եւ ծանօթներուն մէջ:
Having supposed now Him to be in their company they went a day’s journey and were seeking Him among the relatives and (in *k) the acquaintances.
45 Երբ չգտան՝ Երուսաղէմ վերադարձան զայն փնտռելու:
and not having found (Him *k) they returned to Jerusalem (searching *N+kO) Him.
46 Երեք օր ետք գտան զայն տաճարին մէջ. նստած էր վարդապետներուն հետ, մտիկ կ՚ընէր անոնց եւ բան կը հարցնէր:
And it came to pass after days three they found Him in the temple sitting in [the] midst of the teachers both hearing them and questioning them.
47 Բոլոր զայն լսողները կը զմայլէին անոր խելքէն ու պատասխաններէն:
Were amazed then all those hearing Him at the understanding and at the answers of Him.
48 Երբ տեսան զայն՝ ապշած մնացին, եւ մայրը ըսաւ անոր. «Որդեա՛կ, ինչո՞ւ ա՛յդպէս ըրիր մեզի. ահա՛ հայրդ ու ես կը փնտռէինք քեզ՝ չափազանց մորմոքած»:
And having seen Him they were astonished, and said to Him the mother of Him: Child why You did to us thus? Behold the father of You and I myself and I myself distressing (were seeking *NK+o) You.
49 Ըսաւ անոնց. «Ինչո՞ւ կը փնտռէիք զիս. չէի՞ք գիտեր թէ ես պէտք է ըլլամ իմ Հօրս տունը»:
And He said to them; Why [is it] for you were seeking Me? Surely you knew that in the [house] of the Father of Mine it behooves to be Me?
50 Սակայն անոնք չհասկցան այս խօսքը՝ որ ըսաւ իրենց:
And they themselves not understood the declaration that He spoke to them.
51 Յետոյ իջաւ անոնց հետ ու գնաց Նազարէթ, եւ կը հպատակէր անոնց. բայց անոր մայրը այս բոլոր խօսքերը կը պահէր իր սիրտին մէջ:
And He went down with them and He came to Nazareth and He was subject to them. And the mother of Him was treasuring up all declaration (these *ko) in the heart of her.
52 Յիսուս կը զարգանար իմաստութեամբ ու հասակով, եւ շնորհք գտնելով Աստուծոյ ու մարդոց քով:
And Jesus was continuing to advance (in *n) wisdom and stature and in favor with God and men.
