ՂՈԻԿԱՍ 18
1 Առակ մըն ալ ըսաւ անոնց, որ գիտնան թէ պէտք է ամէ՛ն ատեն աղօթել՝ առանց ձանձրանալու:
[Jesus] told [his disciples] a parable to teach them that they always ought to pray confidently and not be discouraged [if God does not immediately answer their prayers].
2 Ըսաւ. «Քաղաքի մը մէջ դատաւոր մը կար, որ Աստուծմէ չէր վախնար ու մարդ չէր յարգեր:
He said, “In a certain city there was a judge who did not revere God, and did not care about people, either.
3 Նոյն քաղաքին մէջ այրի մըն ալ կար, որ կու գար անոր եւ կ՚ըսէր. “Պաշտպանէ՛ իմ իրաւունքս՝ ոսոխիս դէմ”:
There was a widow in that city who kept coming to him, saying, ‘Please decide what is just [in the dispute between me and] the man who is opposing me [in court!’]
4 Ան ժամանակ մը չէր ուզեր անոր մտիկ ընել. բայց յետոյ ըսաւ ինքնիրեն. “Թէպէտ Աստուծմէ չեմ վախնար ու մարդ չեմ յարգեր,
For a long time the judge refused [to help her]. But later he thought to himself, ‘I do not revere God and I do not care about people,
5 գո՛նէ պաշտպանեմ այս այրիին իրաւունքը՝ զիս անհանգստացնելուն համար, որպէսզի չգայ ամէն ատեն թախանձէ ինծի”»:
but this widow keeps bothering me! So I will make sure that she is treated justly. [If I do not do that], she will exhaust me by continually coming to me!’”
6 Եւ Տէրը ըսաւ. «Լսեցէ՛ք ի՛նչ կ՚ըսէ անիրաւ դատաւորը:
Then the Lord [Jesus] said, “[Even though] the judge was not a righteous man, think carefully about what he said!
7 Հապա Աստուած պիտի չպաշտպանէ՞ իր ընտրեալներուն իրաւունքը, որոնք կը գոչեն իրեն ցերեկ ու գիշեր, թէեւ համբերատար ըլլայ անոնց հանդէպ:
[Similarly], (God will certainly show that [what you] have done has been right!/will God not show that [what you] have done has been right?) [RHQ] He will do this for you whom he has chosen. [He will do this for you] who pray earnestly to him night and day, asking him to [help you]. He may delay [helping you].
8 Կը յայտարարեմ ձեզի թէ շուտո՛վ պիտի պաշտպանէ անոնց իրաւունքը. բայց երբ մարդու Որդին գայ, արդեօք հաւատք պիտի գտնէ՞ երկրի վրայ»:
But I tell you, [some day] he will show that what you did was right, and he will do it quickly. But when [I], the one who came from heaven, return to earth, (there may not be [many people who will still] be trusting [that I will vindicate them] (OR, who will still be trusting in me)./will there be [many people who will still] be trusting [that I will vindicate them] (OR, who will still be trusting in me)?) [RHQ]”
9 Սա՛ առակն ալ ըսաւ ոմանց, որոնք իրենք իրենց վրայ կը վստահէին թէ արդար են, եւ կ՚անարգէին ուրիշները.
[Jesus] also told a parable [to warn] people who mistakenly thought that they were doing things that made them acceptable to God. Besides, they also despised other people.
10 «Երկու մարդ տաճարը բարձրացաւ աղօթելու, մէկը՝ Փարիսեցի, ու միւսը՝ մաքսաւոր:
[He said this]: “Two men went up to the Temple [in Jerusalem] to pray. One was a Pharisee. The other was a tax collector.
11 Փարիսեցին կայնած էր եւ սա՛պէս կ՚աղօթէր ինքնիրեն. “Ո՛վ Աստուած, շնորհակալ եմ քեզմէ՝ որ ուրիշ մարդոց պէս չեմ, յափշտակող, անիրաւ, շնացող, կամ ալ այս մաքսաւորին պէս.
The Pharisee stood and prayed silently, ‘God, I thank you that I am not like other men. [Some] extort money [from others]; some treat others unjustly; some commit adultery. [I do not do such things. And I am certainly not] like this tax collector [who cheats people]!
12 հապա շաբաթը երկու անգամ ծոմ կը պահեմ, եւ ամբողջ եկամուտիս տասանորդը կու տամ”:
[Our law says that we(exc) should] (fast/abstain from food) [once a week], [but I do more than that. I] fast twice a week! I give [you] ten percent of all that I earn!’
13 Իսկ մաքսաւորը հեռուն կայնած էր, ու չէր ուզեր աչքն ալ բարձրացնել երկինք, հապա՝ ծեծելով իր կուրծքը՝ կ՚ըսէր. “Աստուա՛ծ, ներէ՛ ինծի՝ մեղաւորիս”:
But the tax collector stood far [from the other people in the Temple courtyard because he felt very unworthy]. He would not even look up toward heaven. Instead, he beat on his chest [to show that he was sorry for his sin]. He said, ‘God, I am a sinner; be merciful to me [and forgive me]!’”
14 Կը յայտարարեմ ձեզի թէ ասիկա այն միւսէն աւելի արդարացած իջաւ իր տունը. որովհետեւ ո՛վ որ կը բարձրացնէ ինքզինք՝ պիտի խոնարհի, իսկ ո՛վ որ կը խոնարհեցնէ ինքզինք՝ պիտի բարձրանայ»:
[Then Jesus said], “I tell you [(pl)] that as the tax collector went home, the record of his sins was erased {[God] erased the record of his sins}, not that of the Pharisee. [Remember this]: Those who exalt themselves will be humbled {[God] will humble all those who exalt themselves}, but those who humble themselves will be exalted {[he] will exalt those who humble themselves}.”
15 Երախաներ ալ բերին իրեն՝ որպէսզի դպչի անոնց: Աշակերտները տեսնելով՝ կը յանդիմանէին զանոնք:
[One day when many people were coming to Jesus], they were also bringing small children. They wanted him to put his hands on [the children and bless them]. When the disciples saw that, they rebuked [those who were bringing those children].
16 Բայց Յիսուս իրեն կանչելով զանոնք՝ ըսաւ. «Թո՛յլ տուէք այդ մանուկներուն՝ որ ինծի՛ գան, եւ մի՛ արգիլէք զանոնք, որովհետեւ Աստուծոյ թագաւորութիւնը այդպիսիներո՛ւնն է:
But Jesus called the children [to come to him]. He said to his disciples, “Let the children come to me! Do not stop them! It is people who are [humble and trusting] like they are who can experience God ruling [their lives].
17 Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի. “Ո՛վ որ Աստուծոյ թագաւորութիւնը չընդունի մանուկի մը պէս, բնա՛ւ պիտի չմտնէ անոր մէջ”»:
Note this: Those who do not [trust God and] allow him to direct [their lives], as children [do], will not enter the [MET] place where God rules.”
A [Jewish] leader asked [Jesus], “Good teacher, what shall I do in order to have eternal life?” (aiōnios g166)
19 Յիսուս ըսաւ անոր. «Ինչո՞ւ բարի կը կոչես զիս. Աստուծմէ զատ բարի չկայ:
Jesus said to him, “Only God is good! No one [else] is good! (So you(sg) should consider carefully what [you are implying by] calling me good!/[Do you realize that you are implying that I am God by] calling me good?) [RHQ]
20 Պատուիրանները գիտես. շնութիւն մի՛ ըներ, սպանութիւն մի՛ ըներ, գողութիւն մի՛ ըներ, սուտ վկայութիւն մի՛ տար, պատուէ՛ հայրդ ու մայրդ»:
[But to answer your question], you [(sg)] know the commandments that [God gave Moses. He commanded such things as] ‘do not commit adultery, do not commit murder, do not steal, do not testify falsely [about what you have seen or heard], honor your father and mother.’”
21 Ան ալ ըսաւ. «Պահած եմ այդ բոլորը՝ պատանութենէս ի վեր»:
The man said, “I have obeyed all those [commandments] ever since I was young. [So] ([there must be something else I have not done./is that enough]?)”
22 Լսելով ասիկա՝ Յիսուս ըսաւ անոր. «Տակաւին մէ՛կ բան կը պակսի քեզի. ծախէ՛ ամբողջ ունեցածդ եւ բաշխէ՛ աղքատներուն, ու գանձ պիտի ունենաս երկինքը. ապա հետեւէ՛ ինծի»:
When Jesus heard [him say] that, he replied to him, “There is one thing that you [(sg)] have not [done] yet. Sell all that you own. Then give [the money] to poor people. [The result will be that] you will have [spiritual] riches in heaven. Then come and be my disciple!”
23 Ան ալ՝ երբ լսեց այս խօսքը՝ շատ տրտմեցաւ, որովհետեւ շատ հարուստ էր:
The man became sad when he heard that, because he was very rich [and he did not want to give everything away].
24 Երբ Յիսուս տեսաւ զայն՝ շատ տրտմած, ըսաւ. «Ո՜րչափ դժուար է մտնել Աստուծոյ թագաւորութիւնը անոնց՝ որ դրամ ունին:
Jesus looked at the man [as he left], and said, “It is very difficult for those who are wealthy [to decide] to let God rule [MET] their [lives].
25 Որովհետեւ աւելի դիւրին է՝ որ ուղտը անցնի ասեղին ծակէն, քան թէ հարուստը մտնէ Աստուծոյ թագաւորութիւնը»:
[You would say] that it is impossible for a camel to go through the eye of a needle. It is [almost] as difficult [HYP] for rich people [to decide] to let God rule their [lives].”
26 Անոնք որ լսեցին՝ ըսին. «Ա՛լ ո՞վ կրնայ փրկուիլ»:
[The Jews thought that God favored rich people, so they thought that if God did not save rich people, he would not save others, either]. So [one of the disciples] who heard him say that replied, “If that is so, it seems that no one will be saved {[that God] will not save anyone} [RHQ]!”
27 Ինք ըսաւ. «Մարդոց քով անկարելի եղած բաները՝ Աստուծոյ քով կարելի են»:
But Jesus said, “It is impossible for people [to save themselves]. But [God can save them, because] God can do anything!”
28 Պետրոս ըսաւ. «Ահա՛ մենք թողուցինք ամէն ինչ ու հետեւեցանք քեզի»:
Then Peter said, “[You know that we(exc) have left] everything we had and have become your disciples [RHQ]. [So what about us?] (OR, [So will God accept/save us?]”)
29 Ան ալ ըսաւ անոնց. «Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի. “Չկայ մէկը՝ որ թողուցած ըլլայ տուն, ծնողներ, եղբայրներ, կին, կամ զաւակներ՝ Աստուծոյ թագաւորութեան համար,
He said to them, “Keep this in mind: Those who have left [their] homes, [their] wives, [their] brothers, [their] parents, [their] children, [or any other family members], [to tell others] about how God wants to rule [MET] [people’s lives],
31 Տասներկուքը իր քով առնելով՝ ըսաւ անոնց. «Ահա՛ մենք Երուսաղէմ կը բարձրանանք, ու մարգարէներուն միջոցով մարդու Որդիին մասին բոլոր գրուածները պիտի կատարուին:
[Jesus] took the twelve [disciples] to a place by themselves and said to them, “Listen carefully! We [(inc)] are [now] going up to Jerusalem. [While we are there], everything that has been written by the prophets {that the prophets have written} about [me], the one who came from heaven, will be fulfilled {will occur}.
32 Որովհետեւ հեթանոսներուն պիտի մատնուի եւ պիտի ծաղրուի, պիտի նախատուի ու պիտի թքնեն անոր վրայ,
I will be put into the hands of {[My enemies] will hand me over to} non-Jews. [The non-Jews] will make fun of me and mistreat me and spit on me.
33 պիտի խարազանեն եւ սպաննեն զայն. ու յարութիւն պիտի առնէ երրորդ օրը»:
They will whip me, and [then] they will kill me. But on the third day [after that] I will become alive again.”
34 Բայց անոնք այս բաներէն ո՛չ մէկը հասկցան. այս խօսքը ծածկուած էր անոնցմէ, եւ չէին հասկնար ըսած բաները:
But [the disciples] did not understand any of those things that [he said]. They were prevented {[Something] prevented them} from understanding the meaning of what [he] was telling [them].
35 Երբ ինք Երիքովի կը մօտենար, կոյր մը նստած էր ճամբային եզերքը՝ մուրալու:
As [Jesus and his disciples] came near to Jericho [city], a blind man was sitting beside the road. [He was] begging [for money].
36 Երբ լսեց բազմութեան անցնիլը, հարցափորձեց թէ ի՛նչ էր այդ:
When he heard the crowd [of people] passing by, he asked someone, “What is happening?”
37 Լուր տուին իրեն թէ Յիսուս Նազովրեցին կ՚անցնի:
They told him, “Jesus, [the man] from Nazareth [town], is passing by.”
38 Ան ալ գոչեց. «Յիսո՛ւս, Դաւիթի՛ Որդի, ողորմէ՜ ինծի»:
He shouted, “Jesus, [you who are] descended from [King] David, [the Messiah], pity me!”
39 Անոնք որ առջեւէն կ՚երթային՝ կը յանդիմանէին զայն, որպէսզի լռէ: Բայց ան ա՛լ աւելի կ՚աղաղակէր. «Դաւիթի՛ Որդի, ողորմէ՜ ինծի»:
Those who were [walking] at the front [of the crowd] scolded the man [and] told him to be quiet. But he shouted more loudly, “You who are descended from [King] David, [the Messiah], pity me!”
40 Յիսուս կանգ առնելով՝ հրամայեց որ իրեն բերեն զայն: Երբ ան մօտեցաւ, հարցուց անոր.
Jesus stopped and told [people] to bring the man to him. When [the blind man] came near, Jesus asked him,
41 «Ի՞նչ կ՚ուզես՝ որ ընեմ քեզի»: Ան ալ ըսաւ. «Տէ՛ր, թող աչքերս բացուին՝՝»:
“What do you [(sg)] want me to do for you?” He replied, “Lord, enable me to see [again]!”
42 Յիսուս ըսաւ անոր. «Թող բացուին. հաւատքդ բուժեց քեզ»:
Jesus said to him, “[Then] see! Because you have trusted [PRS] [in me], [I] have healed you!”
43 Անմի՛ջապէս իր աչքերը բացուեցան, եւ կը հետեւէր անոր՝ փառաբանելով Աստուած: Ամբողջ ժողովուրդն ալ՝ երբ տեսաւ՝ գովաբանեց Աստուած:
Immediately he was able to see! And he went with [Jesus], praising God. And when all the people who were [going with Jesus] saw it, they also praised God.
