ՅՈՎՀԱՆՆՈԻ 7
1 Ասկէ ետք Յիսուս կը շրջէր Գալիլեայի մէջ, քանի որ չէր ուզեր շրջիլ Հրէաստանի մէջ, որովհետեւ Հրեաները կը ջանային սպաննել զինք:
After these things Jesus continued to travel about in Galilee, for he did not wish to go about in Judea, because the Jews kept trying to kill him.
2 Հրեաներուն Տաղաւարներու տօնը մօտ էր.
When the time of the Jewish feast of Tabernacles drew near,
3 ուստի իր եղբայրները ըսին իրեն. «Մեկնէ՛ ասկէ ու գնա՛ Հրէաստան, որպէսզի աշակերտնե՛րդ ալ տեսնեն քու գործերդ՝ որ կ՚ընես:
his brothers said to him. "Leave here and go into Judea, so that your disciples also may behold the works which you are doing.
4 Որովհետեւ ո՛չ մէկը գաղտնի կ՚ընէ որեւէ բան, երբ կը ջանայ բացորոշապէս ճանչցնել ինքզինք. եթէ կ՚ընես այդ բաները, դուն քեզ բացայայտէ՛ աշխարհի»:
"For no one ever does anything in secret if he himself seeks to be known publicly. If you are performing these signs, show yourself openly to the world."
5 Քանի որ իր եղբայրներն ալ չէին հաւատար իրեն:
For even his own brothers did not believe in him.
6 Յիսուս ըսաւ անոնց. «Իմ ժամանակս դեռ հասած չէ, բայց ձեր ժամանակը պատրաստ է ամէն ատեն:
"My time is not yet come," said Jesus, "but your time is always at hand.
7 Աշխարհը չի կրնար ատել ձեզ, բայց կ՚ատէ զիս, որովհետեւ ես կը վկայեմ անոր մասին թէ իր գործերը չար են:
"The world cannot hate you, but me it does hate, because I am bearing testimony against it, that its ways are wicked.
8 Դո՛ւք բարձրացէք այս տօնին. ես (դեռ) չեմ բարձրանար այս տօնին, որովհետեւ ժամանակս դեռ լրացած չէ»:
Do you go up to the feast. I am not yet going up to this feast, because my time is not yet fully come."
9 Ասիկա ըսելով անոնց՝ ինք մնաց Գալիլեա:
After saying this, he remained in Galilee; but after his brothers had gone up to feast,
10 Բայց երբ իր եղբայրները բարձրացան, ի՛նքն ալ բարձրացաւ տօնին. ո՛չ թէ բացայայտօրէն, հապա՝ գաղտնի:
then he went too - not openly, but as it were a secret.
11 Իսկ Հրեաները կը փնտռէին զինք տօնին ատենը, ու կ՚ըսէին. «Ո՞ւր է ան»:
The Jews meanwhile kept looking for him at feast, and saying, "Where is he?" "I am no longer in the world, but these are in the world, and I come to thee. Holy Father, keep through thine own Name these whom thou hast given me, that they may be one as we are one.
12 Բազմութեան մէջ շատ տրտունջ կար անոր մասին: Ոմանք կ՚ըսէին. «Բարի մարդ է»: Ուրիշներ կ՚ըսէին. «Ո՛չ, այլ ընդհակառակը՝ բազմութի՛ւնը կը մոլորեցնէ»:
and there was much disputing about him among the crowd. Some would say, "He is a good man." Others. "No! he is misleading the people." "While I was with them I kept them by the power of thy name which thou hast given me. I guarded them, and none of them was lost except the son of perdition, that the Scripture might be fulfilled.
13 Սակայն ո՛չ մէկը բացորոշապէս կը խօսէր անոր մասին՝ Հրեաներու վախէն:
No one, however, was speaking openly about him, for fear of the Jews. "But now I am coming to thee, and I am speaking these things while I am in the world, so that they may have my joy in all its fulness in themselves.
14 Իսկ երբ տօնը կէս եղաւ՝ Յիսուս բարձրացաւ տաճարը, եւ կը սորվեցնէր:
But when it was already the middle of the feast, Jesus went up to the Temple and began to teach. "I have given them thy word; and the world has hated them because they are not of the world, even as I am not of the world.
15 Հրեաները կը զարմանային ու կ՚ըսէին. «Ի՞նչպէս ասիկա գիտէ Գիրքերը, քանի բնա՛ւ սորված չէ զանոնք»:
The Jews were amazed. They said, "How does this fellow know the sacred writings when he has never learned them?" "I am not asking that thou wilt take them out of the world, but that thou wilt protect them from the Evil One.
16 Յիսուս պատասխանեց անոնց. «Իմ ուսուցումս՝ ի՛մս չէ, հապա զիս ղրկողի՛նն է:
In reply Jesus said to them; "My teaching is not mine, but is his who sent me. "They are not of the world, even as I am not of the world.
17 Եթէ մէկը ուզէ գործադրել անոր կամքը, պիտի գիտնայ թէ այս ուսուցումը Աստուծմէ՛ է, թէ ես ինձմէ կը խօսիմ:
"If any one wills to do God’s will he shall know concerning my teaching, whether it is from God, or I speak my own authority. "Dedicate them in thy truth; thy word is truth.
18 Ա՛ն որ կը խօսի ինքնիրմէ՝ կը փնտռէ ի՛ր իսկ փառքը, բայց ա՛ն որ կը փնտռէ զինք ղրկողին փառքը՝ անիկա՛ ճշմարտախօս է, եւ անոր քով անիրաւութիւն չկայ:
"The man who speaks on his own authority is always seeking his own glory. But one who is eager for the glory of Him who sent him, he is true, and therefore is nothing false about him.
19 Մովսէս չտուա՞ւ ձեզի Օրէնքը. բայց ձեզմէ ո՛չ մէկը կը գործադրէ Օրէնքը:
"Did not Moses give you the Law? Yet none of you is keeping the Law. Why are you seeking to kill me?"
20 Ինչո՞ւ կը ջանաք սպաննել զիս»: Բազմութիւնը պատասխանեց. «Դե՛ւ կայ քու ներսդ. ո՞վ կը ջանայ սպաննել քեզ»:
The crowd answered. "You have a demon! Who is trying kill you?"
21 Յիսուս պատասխանեց անոնց. «Գործ մը ըրի, եւ բոլորդ ալ կը զարմանաք:
Jesus answered them. "There was one thing I did, and you are all amazed.
22 Մովսէս տուաւ ձեզի թլփատութիւնը, (որ ո՛չ թէ Մովսէսէ էր՝ հապա նախնիքներէն, ) ու մարդ կը թլփատէք Շաբաթ օրը:
"Consider, therefore, Moses has given you circumcision - not that Moses originated it, but the fathers - and you are accustomed to circumcise a child even on the Sabbath.
23 Եթէ մարդ կը թլփատուի Շաբաթ օրը՝ որպէսզի Մովսէսի Օրէնքը չլուծուի, կը դառնանա՞ք ինծի դէմ՝ որ ամբողջ մարդ մը բժշկեցի Շաբաթ օրը:
"If a child receives circumcision on the Sabbath, in order that the Law of Moses may not be broken, how can you be angry with me because I made a man sound and well on the Sabbath?
24 Մի՛ դատէք երեւոյթին համեմատ, հապա դատեցէք արդարութեա՛մբ»:
"Do not judge according to appearance. Judge justly."
25 Ուստի Երուսաղեմացիներէն ոմանք կ՚ըսէին. «Ասիկա չէ՞ ան՝ որ կը ջանան սպաննել:
Then some of the men of Jerusalem were saying. "Is not this the man they are seeking to kill?
26 Ահա՛ համարձակօրէն կը խօսի, ու ոչինչ կ՚ըսեն անոր. միթէ պետերը գիտցա՞ն թէ ճշմա՛րտապէս ա՛յս է Քրիստոսը:
"And look! he is speaking boldly and they are saying nothing to him. Can it possibly be that the rulers have really discovered that he is the Christ?
27 Սակայն մենք գիտե՛նք թէ ասիկա ուրկէ՛ է. բայց երբ Քրիստոս գայ, ո՛չ մէկը պիտի գիտնայ անոր ուրկէ՛ ըլլալը»:
"But we know this man and where he is from; but when the Christ comes no one will know where he comes from."
28 Իսկ Յիսուս՝ սորվեցնելու ատեն՝ տաճարին մէջ աղաղակեց. «Զի՛ս ալ կը ճանչնաք, եւ ուրկէ՛ ըլլալս ալ գիտէք: Ես ինձմէ եկած չեմ, հապա ա՛ն որ ղրկեց զիս՝ ճշմարիտ է: Դուք չէք ճանչնար զայն.
So Jesus cried aloud as he was teaching in the Temple, and said. "You both know me and you know where I am from; and I am not come on my own authority, but he who sent me is trustworthy, and him you do not know.
29 բայց ես կը ճանչնամ զայն, որովհետեւ ես անկէ եմ, եւ ա՛ն ղրկեց զիս»:
"But I now him, because I am from him and he sent me."
30 Ուստի կը ջանային ձերբակալել զինք. բայց ո՛չ մէկը ձեռք բարձրացուց իր վրայ, որովհետեւ իր ժամը դեռ հասած չէր:
Then they kept seeking to arrest him, but no man laid hands on him, because his hour was not yet come.
31 Բազմութենէն շատեր հաւատացին իրեն, ու կ՚ըսէին. «Երբ Քրիստոս գայ, միթէ աւելի՞ նշաններ պիտի ընէ՝ քան անոնք որ ասիկա ըրաւ»:
But many of the crowd believed on him and began to say, "The Christ, when he comes, will he do more signs than this man has done?"
32 Փարիսեցիները լսեցին բազմութեան այս տրտունջը անոր մասին. եւ Փարիսեցիներն ու քահանայապետները սպասաւորներ ղրկեցին՝ որպէսզի ձերբակալեն զայն:
The Pharisees heard the crowd muttering these things about him, and the high priest and Pharisees sent officers to arrest him.
33 Իսկ Յիսուս ըսաւ. «Քիչ մը ժամանակ ալ ձեզի հետ եմ, ապա կ՚երթամ անոր՝ որ ղրկեց զիս:
Then Jesus said to them. "Still for a little longer I am with you, and then I am going my way to him who sent me.
34 Դուք պիտի փնտռէք զիս՝ բայց պիտի չգտնէք, եւ չէք կրնար գալ իմ եղած տեղս»:
"You will search for me and will not find me, and where I am you cannot come."
35 Ուրեմն Հրեաները ըսին իրարու. «Ո՞ւր պիտի երթայ, որ մենք պիտի չգտնենք զինք. միթէ հեթանոսներուն մէջ ցրուածներո՞ւն պիտի երթայ, եւ հեթանոսներո՞ւն պիտի սորվեցնէ:
Then the Jews said to one another. "Where does this fellow intend to go, so that we shall not find him? He is not intending to go to the Dispersion among the Greeks and to teach the Greeks, is he?
36 Ի՞նչ է այն խօսքը՝ որ ըսաւ. “Դուք պիտի փնտռէք զիս բայց պիտի չգտնէք, եւ չէք կրնար գալ իմ եղած տեղս”»:
"What does he mean saying, ‘You shall seek me and you shall not find me,’ and ‘Where I am you cannot come’?"
37 Տօնին վերջին մեծ օրը՝ Յիսուս կայնած էր ու կ՚աղաղակէր. «Եթէ մէկը ծարաւ է, թող գայ ինծի եւ խմէ:
Now the last day, that the great day of the feast, Jesus stood up and cried in a loud voice.
38 Ա՛ն որ հաւատայ ինծի, կենարար ջուրի գետեր պիտի բխին անոր փորէն, ինչպէս Գիրքը կ՚ըսէ»:
"If any man thirst let him come to me and drink. From the heart of him who believes in me will flow, as the Scripture said, rivers of living water."
39 Ասիկա ըսաւ Հոգիին մասին՝ որ իրեն հաւատացողները պիտի ընդունէին. որովհետեւ Սուրբ Հոգին տրուած չէր տակաւին, քանի որ Յիսուս փառաւորուած չէր տակաւին:
Now he said this concerning the Spirit whom those who believed in him should receive. For the Spirit was not yet given, because Jesus had not yet been glorified.
40 Բազմութենէն շատեր՝ երբ լսեցին այս խօսքը՝ կ՚ըսէին. «Ճշմա՛րտապէս ա՛յս է մարգարէն»:
Some of the crowd who had been listening to these discourses began to say, "Without a doubt this man is a Prophet."
41 Ուրիշներ կ՚ըսէին. «Ա՛յս է Քրիստոսը»: Ուրիշներ ալ կ՚ըսէին. «Միթէ Քրիստոս Գալիլեայէ՞ն պիտի գայ:
Other said, "He is the Christ." But others were saying. "Surely the Christ is not to come out of Galilee, is he?
42 Միթէ Գիրքը չ՚ը՞սեր թէ Քրիստոս պիտի գայ Դաւիթի զարմէն ու Դաւիթի եղած գիւղէն՝ Բեթլեհէմէն»:
"Does not the Scripture say that the Christ is coming of the descendants of David, and from Bethlehem, David’s town?"
43 Ուստի պառակտում եղաւ բազմութեան մէջ՝ անոր պատճառով:
So a division arose in the crowd concerning him. Some of them wished to apprehend him, but no one laid hands on him.
44 Անոնցմէ ոմանք ուզեցին ձերբակալել զայն, բայց ո՛չ մէկը ձեռք բարձրացուց անոր վրայ:
Then the officers returned to the chief priest and Pharisees,
45 Ուստի սպասաւորները եկան քահանայապետներուն եւ Փարիսեցիներուն քով, որոնք ըսին անոնց. «Ինչո՞ւ հոս չբերիք զայն»:
and they asked them, "Why have you not brought him?"
46 Սպասաւորները պատասխանեցին. «Ո՛չ մէկը երբե՛ք խօսած է այս մարդուն պէս»:
The officers answered, "Never yet did a man speak like this man."
47 Ուստի Փարիսեցիները պատասխանեցին անոնց. «Միթէ դո՞ւք ալ մոլորեցաք:
"Surely you have not been led astray, have you? answered the Pharisees.
48 Պետերէն կամ Փարիսեցիներէն մէ՛կը հաւատա՞ց անոր.
"Has any one of the rulers believed on him, or of the Pharisees?
49 բայց այս բազմութիւնը՝ որ չի գիտեր Օրէնքը՝ անիծեալ է»:
"As for this mob who do not understand the Law, they are accursed!"
50 Նիկոդեմոս ըսաւ անոնց, (որ նախապէս՝ գիշերուան մէջ գացեր էր իրեն, եւ անոնցմէ մէկն էր.)
Nicodemus, one of their number, he who had formerly visited Jesus, said to them,
51 «Միթէ մեր Օրէնքը կը դատէ՞ մարդ մը, եթէ նախապէս չլսէ զայն, եւ չգիտնայ թէ ի՛նչ կ՚ընէ»:
"Our law does not condemn the accused, does it, before hearing his defense, and finding out what he is doing?"
52 Պատասխանեցին անոր. «Միթէ դո՞ւն ալ Գալիլեայէն ես. զննէ՛ ու նայէ՛, որ Գալիլեայէն մարգարէ չ՚ելլեր»:
In answer they said to him. "You are not from Galilee, are you? Search for yourself, and see that from Galilee arises no prophet."
53 Ապա իւրաքանչիւրը գնաց իր տունը:
Then they departed each to his own house.
