ԵԲՐԱՅԵՑԻՍ 11
1 Իսկ հաւատքը՝ յուսացուած բաներուն խարիսխն է, եւ անտեսանելի բաներուն ապացոյցը.
Now our trust in God is the guarantee of what we hope for, the evidence of what we can't see.
2 որովհետեւ անո՛վ նախնիքները ընդունեցին բարի վկայութիւն մը:
People who lived long ago trusted God and this is what gained them God's approval.
3 Հաւատքո՛վ կ՚ըմբռնենք թէ տիեզերքը կազմուեցաւ Աստուծոյ խօսքով, այնպէս որ տեսանելի բաները գոյացան աներեւոյթ բաներէն: (aiōn g165)
Through our trust in God we understand that the whole universe was created by God's command, that what can be seen was made out of what cannot be seen. (aiōn g165)
4 Հաւատքո՛վ Աբէլ աւելի լաւ զոհ մատուցանեց Աստուծոյ՝ քան Կայէն, որով վկայուեցաւ թէ արդար էր, քանի որ Աստուած վկայեց իր ընծաներուն մասին. եւ անով՝ թէպէտ մեռաւ՝ տակաւին կը խօսի:
By trusting him Abel offered God a better sacrifice than Cain, and as a result God identified him as someone who lived right. God showed this by accepting his offering. Even though Abel has been dead for a long time, he still speaks to us through what he did.
5 Հաւատքո՛վ Ենովք փոխադրուեցաւ երկրէն՝ որպէսզի մահ չտեսնէ, ու ո՛չ մէկ տեղ կը գտնուէր, որովհետեւ Աստուած փոխադրեց զայն, քանի որ անոր փոխադրուելէն առաջ վկայուեցաւ թէ հաճելի էր Աստուծոյ:
By trusting God Enoch was taken to heaven so he didn't experience death. He couldn't be found on earth because God took him to heaven. Before this happened he was known as someone God was pleased with.
6 Սակայն առանց հաւատքի անկարելի է հաճելի ըլլալ Աստուծոյ. որովհետեւ ա՛ն՝ որ կը մօտենայ Աստուծոյ, պէտք է հաւատայ թէ Աստուած կայ, եւ կը վարձատրէ անոնք՝ որ կը փնտռեն զինք:
You can't expect God to be pleased with you if you don't trust him! Anyone who comes to God must believe that God exists, and that he rewards those who are searching for him.
7 Հաւատքո՛վ Նոյ, պատգամ ստանալով Աստուծմէ՝ տակաւին անտեսանելի բաներու մասին, երկիւղածութեամբ կերտեց տապան մը՝ իր ընտանիքին փրկութեան համար, որով դատապարտեց աշխարհը եւ ժառանգորդ եղաւ այն արդարութեան՝ որ կ՚ըլլայ հաւատքով:
Noah trusted God, and was warned by him about things that had never happened before. Because Noah paid serious attention to what God said, he constructed an ark to save his family. By trusting God, Noah showed that the world was wrong, and received the reward of being set right by God.
8 Հաւատքո՛վ Աբրահամ հնազանդեցաւ, երբ կանչուեցաւ մեկնելու տեղ մը՝ որ պիտի ստանար իբր ժառանգութիւն, ու մեկնեցաւ՝ առանց գիտնալու թէ ո՛ւր կ՚երթար:
Through trusting God Abraham obeyed when God called him to go to the land God was going to give him. He left, not knowing where he was going.
9 Հաւատքո՛վ պանդխտացաւ խոստացուած երկրին մէջ՝ որպէս թէ օտարութեան մէջ, վրաններու մէջ բնակելով Իսահակի եւ Յակոբի հետ, որոնք ժառանգակիցներն էին նոյն խոստումին.
Trusting in God he lived in the promised land—but as a foreigner, living in tents, together with Isaac and Jacob who shared with him in inheriting the same promise.
10 որովհետեւ ինք կը սպասէր հիմեր ունեցող քաղաքի մը, որուն ճարտարապետն ու կառուցանողը Աստուած է:
For Abraham was looking forward to a city built on foundations that last, with God as its builder and maker.
11 Հաւատքո՛վ Սառա ի՛նք ալ կարողութիւն ստացաւ սերնդագործելու, ու հասունութեան մէջ զաւակ ծնաւ, քանի որ հաւատարիմ համարեց ա՛ն՝ որ խոստացած էր:
By her trust in God even Sarah herself was given the ability to conceive a child though she was too old, because she trusted God who had made the promise.
12 Ուստի այդ մէկէն - որ մեռածի պէս էր - ծնան ա՛յնքան բազմաթիւ՝ որքան երկինքի աստղերը, եւ անհամար՝ ինչպէս ծովեզերքի աւազը:
That is why the descendants of Abraham, (who was as good as dead!), became as numerous as the stars of heaven, as countless as the sand of the sea-shore.
13 Ասոնք բոլորն ալ մեռան հաւատքով՝ առանց ստացած ըլլալու խոստումները, բայց հեռուէն տեսան զանոնք եւ բարեւեցին, ընդունելով թէ իրենք օտարականներ ու գաղթականներ են երկրի վրայ.
They all died still trusting in God. Though they didn't receive the things God promised, they were still looking for them as it were from a distance and welcomed them, acknowledging that on this earth they were foreigners, people just passing through.
14 որովհետեւ անոնք որ կը խօսին այսպիսի բաներ, կը յայտնեն թէ կը փնտռեն բնագաւառ մը:
People who say such things make it clear that they're looking for a country of their own.
15 Արդարեւ, եթէ յիշէին այն հայրենիքը՝ ուրկէ դուրս ելած էին, պատեհութիւն կ՛ունենային հոն վերադառնալու:
For if they cared about the country they'd left behind, they could have returned.
16 Իսկ հիմա կը բաղձան լաւագոյն հայրենիքի մը, այսինքն՝ երկնայինին. ուստի Աստուած ամօթ չի սեպեր անոնց Աստուածը կոչուիլ, որովհետեւ ինք քաղաք մը պատրաստեց անոնց:
But they're looking for a better country instead, a heavenly country. That is why God isn't disappointed with them, and is happy to be called their God, for he has built a city for them.
17 Հաւատքո՛վ Աբրահամ, երբ կը փորձուէր, Իսահակը զոհ մատուցանեց: Ի՛նք՝ որ ընդունած էր խոստումները՝ մատուցանեց իր մէկ հատիկ որդին, -
Abraham trusted God when he was tested and offered Isaac to God. Abraham, who had accepted God's promises, was still ready to offer to God his only son,
18 որուն համար ըսուած էր. «Իսահակի՛ անունով պիտի կոչուի քու զարմդ», -
even though he'd been told, “It's through Isaac that your descendants will be counted.”
19 որովհետեւ կը մտածէր թէ Աստուած կարող է յարուցանել զայն, նոյնիսկ մեռելներէն. ուրկէ ալ ստացաւ զայն՝ որպէս նախատիպար:
Abraham had thought it through and decided that God could bring Isaac back to life from the dead. In a sense that's what did happen—Abraham received Isaac back from the dead.
20 Հաւատքո՛վ Իսահակ, մարգարէանալով գալիք բաներուն մասին, օրհնեց Յակոբն ու Եսաւը:
Trusting in God, Isaac blessed Jacob and Esau in regard to what the future would bring.
21 Հաւատքո՛վ Յակոբ, երբ մահամերձ էր, օրհնեց Յովսէփի որդիներէն իւրաքանչիւրը, ու երկրպագեց՝ յենելով իր գաւազանին ծայրին վրայ:
Trusting in God, Jacob as he was dying blessed each of Joseph's sons, and worshiped God, leaning on his staff.
22 Հաւատքո՛վ Յովսէփ, երբ կը վախճանէր, յիշեց Իսրայէլի որդիներուն մեկնումը Եգիպտոսէն, ու պատուէր տուաւ իր ոսկորներուն համար:
Trusting in God, Joseph too, when his own death approached, spoke about the exodus of the Israelites, and gave instructions about what to do with his bones.
23 Հաւատքո՛վ Մովսէս, երբ ծնաւ, երեք ամիս պահուեցաւ իր ծնողներուն կողմէ, որովհետեւ տեսան գեղեցիկ մանուկը, ու չվախցան թագաւորին հրամանէն:
Trusting in God, Moses' parents hid him for three months after he was born. They recognized he was a special child. They weren't afraid to go against what the king had commanded.
24 Հաւատքո՛վ Մովսէս, երբ մեծցաւ, մերժեց Փարաւոնի աղջիկին որդի կոչուիլ,
Trusting in God, Moses, when he grew up, refused to be known as the adopted son of Pharaoh's daughter.
25 նախընտրելով չարչարուիլ Աստուծոյ ժողովուրդին հետ՝ քան վայելել մեղքին ժամանակաւոր զուարճութիւնը:
Instead he chose to share in the sufferings of God's people rather than to enjoy the temporary pleasures of sin.
26 Աւելի մեծ հարստութիւն համարեց Քրիստոսի նախատինքը՝ քան Եգիպտոսի գանձերը, որովհետեւ կը դիտէր վարձատրութիւնը:
He counted the rejection he experienced from following Christ to be of far greater value than the wealth of Egypt—because he was focused on the reward to come.
27 Հաւատքո՛վ ձգեց Եգիպտոսը՝ առանց վախնալու թագաւորին զայրոյթէն, որովհետեւ հաստատ մնաց որպէս թէ տեսնելով Անտեսանելին:
Trusting in God, he left Egypt and wasn't scared of Pharaoh's anger—he kept going with his eyes fixed on the invisible God.
28 Հաւատքո՛վ կատարեց զատիկը եւ արիւնին հեղումը, որպէսզի անդրանիկները բնաջնջողը չդպչի իրենց:
Trusting in God he observed the Passover and the sprinkling of blood, so that the destroying angel would not touch the Israelites.
29 Հաւատքո՛վ Կարմիր ծովէն անցան՝ որպէս թէ ցամաքէ, ինչ որ Եգիպտացիները փորձեցին՝ սակայն ընկղմեցան:
Trusting in God the Israelites crossed the Red Sea as if it were dry land. When the Egyptians attempted to do the same they were drowned.
30 Հաւատքո՛վ Երիքովի պարիսպները ինկան, երբ Իսրայելացիները եօթը օր դարձան անոնց շուրջը:
Trusting in God, the Israelites marched around the walls of Jericho for seven days, and the walls fell down.
31 Հաւատքո՛վ Ռախաբ պոռնիկը չկորսուեցաւ անհնազանդներուն հետ, խաղաղութեամբ ընդունած ըլլալով լրտեսները:
Trusting in God, Rahab the prostitute didn't die with those who rejected God, because she had welcomed the Israelite spies in peace.
32 Եւ ա՛լ ի՞նչ ըսեմ. որովհետեւ ժամանակը պիտի պակսի՝ պատմելու Գեդէոնի, Բարակի, Սամփսոնի, Յեփթայէի, Դաւիթի, Սամուէլի եւ ուրիշ մարգարէներու մասին,
What other examples should I give? I don't have time to talk about Gideon, Barak, Samson, Jephthah; about David, Samuel, and the prophets.
33 որոնք հաւատքո՛վ պայքարեցան թագաւորութիւններու դէմ, արդարութիւն գործեցին, խոստումներու հասան, առիւծներու երախներ գոցեցին,
Because of their trust in God they conquered kingdoms, did what was good and right, received God's promises, shut the mouths of lions,
34 կրակի զօրութիւն մարեցին, սուրի բերանէ խուսափեցան, տկարութենէ զօրացան, պատերազմի մէջ ուժեղացան, օտարներու բանակներ ընկճեցին:
put out blazing fires, escaped being killed by the sword, were weak but made strong, did mighty deeds in war, and routed enemy armies.
35 Կիներ ընդունեցին իրենց մեռելները՝ յարութիւն առած. իսկ ուրիշներ գանակոծուեցան՝ չընդունելով ազատագրութիւնը, որպէսզի հասնին լաւագոյն յարութեան մը:
Women were given their dead family members back through resurrection. Others were tortured, refusing to compromise and be pardoned, because they wanted to be part of a better resurrection.
36 Ուրիշներ ալ փորձառութիւնը ունեցան ծաղրանքի եւ խարազանի, նաեւ կապերու ու բանտերու.
Yet others suffered insults and whippings; they were put in chains and imprisoned.
37 քարկոծուեցան, սղոցուեցան, տանջուեցան, սուրով սպաննուեցան, ոչխարի մորթերով եւ այծի մորթերով շրջեցան, զրկուելով, տառապելով, չարչարուելով,
Some were stoned, cut in pieces, tempted, killed by the sword. Some dressed in sheepskins and goatskins: destitute, oppressed, and mistreated.
38 (որոնց արժանի չէր աշխարհը, ) մոլորելով անապատներու, լեռներու, քարայրներու եւ երկրի խոռոչներուն մէջ:
The world was not worthy to have such people who wandered in the deserts and mountains, living in caves and holes in the ground.
39 Ասոնք բոլորն ալ ընդունեցին բարի վկայութիւն մը իրենց հաւատքին համար, սակայն խոստումը չստացան,
All of these people, even though they had God's approval, didn't receive what God had promised.
40 քանի որ Աստուած մեզի համար նախատեսած էր աւելի լաւ բան մը, որպէսզի անոնք չհասնին խոստումին իրագործումին՝՝ առանց մեզի:
God has given us something even better, so that they can't be complete without us.
