ԳՈՐԾՔ ԱՌԱՔԵԼՈՑ 9
1 Բայց Սօղոս տակաւին սպառնալիք եւ սպանութիւն կը փչէր Տէրոջ աշակերտներուն դէմ: Քահանայապետին քով գնաց
Meanwhile, Saul angrily continued to say, “I will kill those who believe that [Jesus is] the Lord!” He went to the supreme priest [in Jerusalem]
2 ու նամակներ ուզեց անկէ՝ Դամասկոսի ժողովարանները տանելու, որպէսզի՝ եթէ գտնէ այդ ճամբային հետեւողներ՝ այր մարդիկ կամ կիներ, կապած բերէ Երուսաղէմ:
and requested him [to write] letters [introducing him] to [the leaders of] [MTY] the Jewish meeting places in Damascus [city. The letters asked them to authorize Saul] to seize any men or women who followed the way [that Jesus had taught], and to take them as prisoners to Jerusalem [so that the Jewish leaders could judge and punish them].
3 Երբ կ՚երթար ու մօտեցաւ Դամասկոսի, յանկարծ երկինքէն լոյս մը փայլատակեց իր շուրջը,
Saul took those letters, and while he [and those with him] traveled toward Damascus, as they were approaching the city, suddenly a [brilliant] light from heaven shone around Saul.
4 եւ ինք գետին իյնալով՝ լսեց ձայն մը որ կ՚ըսէր իրեն. «Սաւո՛ւղ, Սաւո՛ւղ, ինչո՞ւ կը հալածես զիս»:
[Immediately] he fell down to the ground. Then he heard the voice [of the Lord] say to him, “Saul, Saul, (stop causing me to suffer!/why are you causing me to suffer?) [RHQ]”
5 Ան ալ ըսաւ. «Դուն ո՞վ ես, Տէ՛ր»: Ու Տէրը ըսաւ. «Ես Յիսուսն եմ, որ դուն կը հալածես. տաժանելի է քեզի՝ աքացել խթանի դէմ»:
Saul asked him, “Lord, who are you?” He replied, “I am Jesus, [and] you [(sg)] are causing me to suffer [by hurting my followers]!
6 Ան ալ՝ դողալով եւ այլայլած՝ ըսաւ. «Տէ՛ր, ի՞նչ կ՚ուզես որ ընեմ»:
Now instead [of continuing to do that], stand up and go into the city! [Someone there] will tell you [(sg)] what I [want] you to do.”
7 Տէրը ըսաւ անոր՝՝. «Կանգնէ՛ ու մտի՛ր քաղաքը, եւ պիտի ըսուի քեզի թէ ի՛նչ պէտք է ընես»: Այն մարդիկը՝ որ իրեն կ՚ուղեկցէին՝ անխօս կեցած էին. միայն ձա՛յնը կը լսէին, բայց ո՛չ մէկը կը տեսնէին:
The men who were traveling with Saul [became so frightened that they] could not say anything. [They just] stood there. They only heard the sound [when the Lord spoke], but they did not see anyone.
8 Սօղոս գետինէն ոտքի ելաւ, սակայն ո՛չ մէկը կը տեսնէր բաց աչքերով. ուստի բռնեցին անոր ձեռքէն ու մտցուցին Դամասկոս:
Saul got up from the ground, but when he opened his eyes he could not see anything. So the men [with him] took him by the hand and led him into Damascus.
9 Երեք օր կեցաւ՝ առանց տեսնելու. ո՛չ կերաւ, ո՛չ ալ խմեց:
For the next three days Saul could not see [anything], and he did not eat or drink anything.
10 Աշակերտ մը կար Դամասկոսի մէջ՝ Անանիա անունով: Տէրը ըսաւ անոր տեսիլքի մէջ. «Անանիա՛»: Ան ալ ըսաւ. «Տէ՛ր, ահա՛ հոս եմ»:
In Damascus there was [a Jew] named Ananias who believed in Jesus. While [Ananias was seeing] a vision, the Lord [Jesus] said to him, “Ananias!” He replied, “Lord, I [am listening].”
11 Տէրը ըսաւ անոր. «Կանգնէ՛ ու գնա՛ այն փողոցը՝ որ Ուղիղ կը կոչուի, եւ հոն՝ Յուդայի տան մէջ փնտռէ՛ Սօղոս անունով Տարսոնցի մը. որովհետեւ ահա՛ ան կ՚աղօթէ,
The Lord Jesus told him, “Go to Straight Street to the house that belongs to Judas. Ask [someone there if you(sg) can talk to] a man named Saul from Tarsus [city], because, surprisingly, at this moment he is praying [to me].
12 ու տեսիլքի մէջ տեսաւ մարդ մը՝ Անանիա անունով, քովը մտած եւ ձեռքը դրած իր վրայ՝ որպէսզի վերստին տեսնէ»:
[Saul has seen] a vision in which a man named Ananias entered [the house where he was staying] and put his hands on him in order that he might see again.”
13 Անանիա ալ պատասխանեց. «Տէ՛ր, շատերէ լսեցի այդ մարդուն մասին թէ ո՛րչափ չարիք ըրաւ քու սուրբերուդ՝ Երուսաղէմի մէջ.
But Ananias [protested], saying, “But Lord, many people have told me about this man! He has done many evil things to the people in Jerusalem who [believe in] you!
14 եւ հո՛ս ալ քահանայապետներէն իրաւասութիւն ունի կապելու բոլոր անոնք՝ որ կը կանչեն քու անունդ»:
And the chief priests have authorized him to come here [to Damascus] in order to seize all of us who believe in you [(sg)] [MTY] [and take us to Jerusalem]!”
15 Տէրը ըսաւ անոր. «Դուն գնա՛, որովհետեւ ան ինձմէ ընտրուած անօթ մըն է՝ իմ անունս կրելու հեթանոսներուն, թագաւորներուն եւ Իսրայէլի որդիներուն առջեւ,
But the Lord [Jesus] told Ananias, “Go to [Saul! Do what I say], because I have chosen him to serve me in order that he might speak about me [MTY] both to non-Jewish people and [their] kings and to the Israeli people.
16 ու ես ցոյց պիտի տամ անոր թէ ո՜րչափ պէտք է չարչարուի իմ անունիս համար»:
I myself will tell him that he must often suffer greatly because of [telling people about] me [MTY].”
17 Ուստի Անանիա գնաց, մտաւ այդ տունը, եւ դնելով ձեռքերը անոր վրայ՝ ըսաւ. «Սաւո՛ւղ եղբայր, Տէ՛րը ղրկեց զիս, այն Յիսո՛ւսը՝ որ ճամբան երեւցաւ քեզի երբ կու գայիր, որպէսզի վերստին տեսնես ու Սուրբ Հոգիով լեցուիս»:
So Ananias went, and [after he found] the house [where Saul was], he entered it. Then, [as soon as he met Saul], he put his hands on him, and he said, “Brother Saul, the Lord Jesus [himself] commanded me to come [to you]. He is the [same] one who appeared to you [(sg)] while you were traveling along the road. [He sent me to you] in order that you might see again and that you might be completely controlled by the Holy Spirit {that the Holy Spirit might completely control you}.”
18 Իսկոյն թեփերու պէս բաներ ինկան անոր աչքերէն, եւ անմի՛ջապէս տեսողութիւնը վերստացաւ. կանգնեցաւ, մկրտուեցաւ,
Instantly, things like [fish] scales fell from Saul’s eyes, and he was able to see again. Then he stood up and was baptized {[Ananias] baptized him} [immediately].
19 ու կերակուր ուտելով՝ զօրացաւ, եւ քանի մը օր կեցաւ Դամասկոսի մէջ եղող աշակերտներուն հետ:
After Saul ate some food, he felt strong again. Saul stayed with the [other] believers in Damascus for several days.
20 Իսկոյն ժողովարաններուն մէջ կը քարոզէր Յիսուսը, թէ ա՛ն է Աստուծոյ Որդին:
Right away Saul began to preach [to people about Jesus] in the Jewish meeting places [in Damascus. He told them] that Jesus is (the Son of/the man who is also) God.
21 Բոլոր լսողները մեծապէս զմայլած էին ու կ՚ըսէին. «Ասիկա չէ՞ ան՝ որ Երուսաղէմի մէջ կը տապալէր այս անունը կանչողները. հոս ալ եկած էր ասոր համար, որպէսզի զանոնք կապած՝ քահանայապետներուն տանի»:
And all the people who heard him [preach] were amazed. [Various ones of] them were saying, “([We(inc) can hardly believe that] this is the [same man] who persecuted the believers in Jerusalem!/Is this really the [same man] who persecuted the believers in Jerusalem?) [RHQ, MTY] And we [(inc)] know that he has [RHQ] come here to seize us and take us to the chief priests [in Jerusalem]!”
22 Բայց Սօղոս ա՛լ աւելի կը զօրանար եւ կը շփոթեցնէր Դամասկոս բնակող Հրեաները, ապացուցանելով թէ ա՛յս է Քրիստոսը:
But [God] enabled Saul [to preach to many people even] more convincingly. He was proving [from the Scriptures] that Jesus is the Messiah. So the Jewish leaders in Damascus could not think of anything (to refute [what he said/to prove that what he said was not true]).
23 Շատ օրեր անցնելէն ետք՝ Հրեաները խորհրդակցեցան որ սպաննեն զայն.
Some time later, [after Saul had left Damascus and then returned], the Jewish [leaders] [SYN] [there] plotted to kill him.
24 բայց Սօղոսի յայտնուեցաւ անոնց դաւադրութիւնը: Ցերեկ ու գիշեր կը հսկէին դռները, որպէսզի սպաննեն զայն:
[During each] day and night those Jews were continually watching [the people passing through] the city gates, in order that [when they saw Saul] they might kill him. However, someone told Saul what they planned to do.
25 Իսկ աշակերտները գիշերուան մէջ առին զայն եւ պարիսպէն վար իջեցուցին՝ զամբիւղի մը մէջ:
So some of those whom he had helped [to believe in Jesus] took him [one] night [to the high stone wall that surrounded the city]. They [used ropes to] lower him in a [large] basket through an opening in the wall. [So he escaped from Damascus].
26 Երբ Սօղոս եկաւ Երուսաղէմ՝ կը ձգտէր միանալ աշակերտներուն. բայց բոլորն ալ կը վախնային իրմէ, չհաւատալով թէ ան աշակերտ էր:
When Saul arrived in Jerusalem, he began trying to associate with other believers. However, [almost] all of them continued to be afraid of him, because they did not believe that he had become a believer.
27 Բայց Բառնաբաս՝ առնելով զայն՝ տարաւ առաքեալներուն ու պատմեց անոնց թէ ի՛նչպէս ճամբան տեսաւ Տէրը՝ որ խօսեցաւ իրեն հետ, եւ թէ ի՛նչպէս համարձակութեամբ քարոզեց Յիսուսի անունով՝ Դամասկոսի մէջ:
But Barnabas took him and brought him to the apostles. He explained to the apostles how, [while Saul was traveling] along the road [to Damascus], he had seen the Lord [Jesus] and how the Lord had spoken to him [there. He] also told them how Saul had preached boldly about Jesus [MTY] [to people] in Damascus. [The apostles believed Barnabas and told the other believers about that].
28 Ուստի կը մտնէր ու կ՚ելլէր անոնց հետ Երուսաղէմի մէջ, համարձակութեամբ քարոզելով Տէր Յիսուսի անունով:
So Saul began to associate with the apostles [and other believers] throughout Jerusalem, and he spoke boldly [to people] about [MTY] the Lord [Jesus].
29 Նաեւ կը խօսէր եւ կը վիճաբանէր Հելլենացիներուն հետ. անոնք ալ կը ձգտէին սպաննել զինք:
Saul was [also] speaking [about Jesus] with Jews who spoke Greek, and he was debating with them. But they were continually trying [to think] ([of a way] to kill him/of [how they could] kill him).
30 Իսկ եղբայրները՝ ասիկա գիտնալով՝ զինք իջեցուցին Կեսարիա, եւ անկէ ճամբեցին Տարսոն:
When the [other] believers heard that [those Jews were planning to kill him, some of] the believers took Saul down to Caesarea [city. There] they arranged for him to go [by ship] to Tarsus, [his hometown].
31 Ուրեմն եկեղեցիները խաղաղութիւն ունեցան ամբողջ Հրէաստանի, Գալիլեայի ու Սամարիայի մէջ, եւ կը շինուէին ու կը բազմանային՝ ընթանալով Տէրոջ վախով եւ Սուրբ Հոգիին մխիթարութեամբ:
So the groups of believers throughout [the entire regions of] Judea, Galilee, and Samaria lived peacefully [because no one was persecuting them any more]. The Holy Spirit was strengthening them [spiritually] and encouraging them. They were continuing to revere/honor the Lord [Jesus, and the Holy Spirit] was enabling many other people [to become believers].
32 Քանի Պետրոս ամէն կողմ կը շրջէր, Լիւդդեա բնակող սուրբերուն քով ալ իջաւ:
While Peter was traveling throughout those [regions, once] he went to [the coastal plain to visit] the believers [who lived] in Lydda [town].
33 Հոն գտաւ մարդ մը՝ Ենեա անունով, որ մահիճը պառկած էր ութ տարիէ ի վեր՝ անդամալոյծ ըլլալով:
There he met a man whose name was Aeneas. Aeneas had not been able to get up from [his] bed for eight years, because he was paralyzed.
34 Պետրոս ըսաւ անոր. «Ենեա՛, Յիսուս Քրիստոս կը բժշկէ քեզ. կանգնէ՛ եւ շտկէ՛ անկողինդ»: Ան ալ իսկոյն կանգնեցաւ:
Peter said to him, “Aeneas, Jesus Christ heals you [(sg) right now]! Get up and roll up your mat!” Right away Aeneas stood up.
35 Լիւդդեայի ու Սարոնի բոլոր բնակիչները տեսան զայն, եւ դարձան Տէրոջ:
Most of the people who lived in Lydda and on Sharon [Plain] saw Aeneas [after the Lord had healed him], so they believed in the Lord [Jesus].
36 Աշակերտ եղած կին մը կար Յոպպէի մէջ՝ Տաբիթա անունով, որ թարգմանութեամբ Այծեմնիկ կը կոչուի. ասիկա լեցուած էր իր ըրած բարի գործերով եւ ողորմութիւններով:
In Joppa [town] there was a believer whose name was Tabitha. [Her name] in the [Greek] language was Dorcas. [Both of these names mean gazelle/deer/antelope]. That woman was continually doing good deeds [for others. Specifically], she was helping poor people [by giving them things that they needed].
37 Այդ օրերը հիւանդացաւ ու մեռաւ: Լուացին զինք, եւ դրին վերնատուն մը:
During the time [that Peter was in Lydda], she became sick and died. [Some women there] washed her body [according to the Jewish custom so that the people could bury it]. Then they [covered her body with cloth and] placed it in an upstairs room [in her house].
38 Լիւդդեա մօտ էր Յոպպէի. ուստի աշակերտները՝ լսելով թէ Պետրոս հո՛ն է՝ ղրկեցին անոր երկու մարդ, աղաչելով որ չյամենայ եւ գայ իրենց քով:
Lydda was near Joppa, so when the believers heard that Peter was [still] in Lydda, they sent two men to [go] to Peter. [When they arrived where Peter was], they repeatedly urged/begged him, “Please come immediately with us [to Joppa]!”
39 Պետրոս ալ կանգնեցաւ ու գնաց անոնց հետ: Երբ հասաւ, հանեցին զինք վերնատունը: Բոլոր այրիները կայնեցան անոր շուրջ, կու լային եւ կը ցուցնէին այն բաճկոններն ու հանդերձները, որ Այծեմնիկ կը շինէր՝ երբ իրենց հետ էր:
So [right away] Peter got ready and went with them. When they arrived [at the house in Joppa], the two men took Peter to the upstairs room [where Dorcas’ body was lying]. All the widows [there] around Peter. They were crying and showing him the cloaks and [other] garments that Dorcas had made for people while she was still alive.
40 Պետրոս ալ՝ դուրս հանելով բոլորը՝ ծնրադրեց, աղօթեց, եւ դառնալով դէպի մարմինը՝ ըսաւ. «Տաբիթա՛, կանգնէ՛»: Ան ալ բացաւ իր աչքերը, ու տեսնելով Պետրոսը՝ ուղիղ նստաւ:
But Peter sent them all out of the room. Then he got down on his knees and prayed. Then, turning toward Tabitha’s body, he said, “Tabitha, stand up!” [Immediately] she opened her eyes and, when she saw Peter, she sat up.
41 Ինք ալ ձեռքը տուաւ անոր, կանգնեցուց զայն, եւ կանչելով սուրբերն ու այրիները՝ ողջ ներկայացուց զայն անոնց առջեւ:
He grasped one of her hands and helped her to stand up. After he had summoned the believers and [especially] the widows [among them to come back in], he showed them that Tabitha was alive [again].
42 Այս բանը գիտցուեցաւ ամբողջ Յոպպէի մէջ, ու շատեր հաւատացին Տէրոջ:
[Soon] people everywhere in Joppa knew about that miracle, and as a result many people believed in the Lord [Jesus].
43 Եւ ինք շատ օրեր մնաց Յոպպէ՝ Սիմոն անունով կաշեգործի մը քով:
Peter stayed in Joppa many days with a man named Simon who made leather [from animal skins].
