ԳՈՐԾՔ ԱՌԱՔԵԼՈՑ 7
1 Քահանայապետը ըսաւ. «Այդ բաները ա՞յդպէս են ի՛րապէս»:
SAMERO lapalap ap masani: Melel mepukat?
2 Ան ալ ըսաւ. «Մարդի՛կ եղբայրներ ու հայրե՛ր, մտի՛կ ըրէք. փառքի Աստուածը երեւցաւ մեր հօր՝ Աբրահամի, երբ Միջագետքի մէջ էր, դեռ Խառանի մէջ չբնակած, եւ ըսաւ անոր.
A masani: Ri ai o sam ai kan, komail rong, Kot en lingan kotin pwara dong sam atail Apraam ni a kotikot Mesopotamien, ni a saikenta kotikot Aran,
3 “Ելի՛ր քու երկրէդ ու ազգականներէդ, եւ գնա՛ այն երկիրը՝ որ ես պիտի ցուցնեմ քեզի”:
O kotin masani ong i: Kowei sang nan sap om o sang ren sau om, ko wong eu sap, me I pan kasale ong uk!
4 Այն ատեն՝ ելլելով Քաղդէացիներու երկրէն՝ բնակեցաւ Խառանի մէջ, եւ անոր հօր մեռնելէն ետք՝ անկէ փոխադրեց զայն այս երկիրը, ուր դուք կը բնակիք հիմա:
I ap lipa sang nan sap en Kaltäa o kotikot Aran. Sam a lao matalar, a kotin kalua wong i sap wet, wasa komail kotikot ansau wet.
5 Ո՛չ մէկ ժառանգութիւն տուաւ անոր այս երկրին մէջ, ո՛չ իսկ ոտքի քայլի մը չափ տեղ. բայց խոստացաւ ասիկա իբր կալուած տալ իրեն, եւ իրմէ ետք՝ իր զարմին, երբ դեռ ինք զաւակ չունէր:
I ari sota kotin mueid ong i, en sapaneki sap o, sota wasa, me laude ong pat en nä eu, ap kotin inauki ong i, ni ansau saikenta sapwilim a seri, me a pan kotiki ong i o kadaudok a, en sapaneki.
6 Աստուած սա՛պէս խօսեցաւ. “Անոր զարմը պանդուխտ պիտի ըլլայ օտար երկրի մը մէջ, ու զայն ստրուկ պիտի ընեն եւ չարչարեն չորս հարիւր տարի:
A iet duen me Kot kotin masani: Kadaudok a pan kakairu nan sap en men wai, o re pan lidula, o kanaudokala saunpar papuki.
7 Բայց ե՛ս պիտի դատեմ այն ազգը՝ որուն ստրուկ պիտի ըլլան, - ըսաւ Աստուած, - եւ անկէ ետք պիտի ելլեն ու այս տեղին մէջ պիտի պաշտեն զիս”:
O Kot kotin masani: I pan kadeikada toun wei o, me re kin liduliduwi. A murin met re pan lipa sang sap o, ap kaudok ong ia sap wet.
8 Անոր տուաւ թլփատութեան ուխտը, եւ յետոյ Աբրահամ ծնաւ Իսահակը, ու թլփատեց զայն ութերորդ օրը: Իսահակ ծնաւ Յակոբը, Յակոբ ալ՝ տասներկու նահապետները:
I ari kotiki ong irail inau en sirkomsais. A ap wiadar Isaak o sirkomsais i ni ran kawalu, a Isaak wiadar Iakop, a Iakop sam atail ekriamen oko.
9 «Նահապետները՝ նախանձելով Յովսէփի՝ ծախեցին զայն Եգիպտոս տարուելու համար. բայց Աստուած անոր հետ էր,
A sam atail oko peirinki Iosep ap netikilang i Äkipten. A Kot me kotin apwali i,
10 ու ազատեց զայն իր բոլոր տառապանքներէն: Շնորհք եւ իմաստութիւն տուաւ անոր Եգիպտոսի Փարաւոն թագաւորին առջեւ. ան ալ կառավարիչ նշանակեց զայն Եգիպտոսի ու իր ամբողջ տան վրայ:
O kotin dorela i sang ni a apwal akan karos, o kotiki ong i konekon ong kupurokong mon Parao, nanmarki en Äkipten. I ap kasapwilada i, en kaun en Äkipten o a dipisou karos.
11 Երբ Եգիպտոսի եւ Քանանի ամբողջ երկրին մէջ սով եղաւ, ու մեծ տառապանք, մեր հայրերը ուտելիք չէին գտներ:
Muein lek ap kipadi sap en Äkipten karos o Kanaan; i ansau o me apwal melel, o sam atail akan sota diaradar sak ar kisin sak.
12 Յակոբ՝ երբ լսեց թէ Եգիպտոսի մէջ ցորեն կը գտնուի՝ առաջին անգամ ճամբեց մեր հայրերը:
A Iakop lao mangi, me manga mi Äkipten, ap kotin poronelar mas sam atail akan.
13 Երկրորդ անգամ՝ Յովսէփ ճանչցուց ինքզինք իր եղբայրներուն, եւ Յովսէփի ցեղը յայտնի եղաւ Փարաւոնի:
A lao kariapak Iosep ap diarokadar ren ri a ol akan, o sau en Iosep sansaledo ren Parao.
14 Յովսէփ մարդ ղրկեց ու կանչեց իր հայրը՝ Յակոբը, եւ բոլոր ազգականները՝ եօթանասունհինգ անձ:
Iosep ap ilake dong sam a Iakop, pwen kotilang re a o sau i kan karos, irail me isiakan limen.
15 Յակոբ իջաւ Եգիպտոս, ուր վախճանեցան ինք ու մեր հայրերը,
Iakop ap kotidilang Äkipten o matalar, i o sam atail akan.
16 եւ փոխադրուելով Սիւքէմ՝ դրուեցան այն գերեզմանին մէջ, որ Աբրահամ արծաթով գնած էր Սիւքէմի հօր՝ Եմովրի որդիներէն:
Irail ari wisikelang Sikem o saredier nan sousou o, me Apraam netiekida moni kai sang ren nain Emor oko, sam en Sikem.
17 Երբ մօտեցաւ ժամանակը խոստումին՝ որուն համար Աստուած երդում ըրած էր Աբրահամի, ժողովուրդը աճեցաւ ու բազմացաւ Եգիպտոսի մէջ՝
A ansau, me inau en Kot ong Apraam pan pwaida, lao korendor, men Israel ap kaparapar o totolar nan Äkipten.
18 մինչեւ որ ուրիշ թագաւոր մը ելաւ, որ չէր ճանչնար Յովսէփը:
A lao lel amen nanmarki kaunda Äkipten, me sasa Iosep,
19 Ան խորամանկութեամբ վարուեցաւ մեր ցեղին դէմ եւ չարչարեց մեր հայրերը, մինչեւ անգամ անոնց երախաները դուրս նետել տալով, որպէսզի չապրեցնէ:
I me widiwidinga kainok atail oko, o wia sued ong sam (atail) akan, pwe ren kasela nairail kisin seri kan, pwe re de memaurata.
20 «Այդ ատեն Մովսէս ալ ծնաւ, որ գեղեցիկ էր Աստուծոյ առջեւ, ու երեք ամիս մեծցաւ իր հօր տունը:
I ansau me Moses ipwidier, me seri kaselel amen, ap apapwalieta nan im en sam a saunipong silu.
21 Երբ ան դուրս դրուեցաւ, Փարաւոնի աղջիկը տարաւ զայն եւ մեծցուց իբր իր որդին:
A lao lokidokilar, sapwilim en Parao seripein ap dorela i o kakairada dueta udan na.
22 Մովսէս կրթուեցաւ Եգիպտացիներուն ամբողջ իմաստութեամբ, ու զօրաւոր էր իր խօսքերով եւ գործերով:
Moses ari padakeda ni song en lolekong en men Äkipten karos; a i me manaman ni a masan o wiawia kan.
23 Երբ լման քառասուն տարեկան եղաւ, իր սիրտը փափաքեցաւ այցելել իր եղբայրներուն՝ Իսրայէլի որդիներուն:
A lao saunpar paeisok dauer poa, ap lamedar, en tu ong ri a ol akan men Israel.
24 Անիրաւուած տեսնելով Իսրայելացիներէն մէկը՝ պաշտպանեց զայն, եւ ընկճուածին վրէժը առաւ՝ զարնելով Եգիպտացին:
A lao masani amen, me kalokolok mal, ap sauasa i o depuk ong, me kaloke mal, ap kotin kamelar ol en Äkipten.
25 Կը կարծէր թէ իր եղբայրները պիտի հասկնային թէ Աստուած իրենց փրկութիւն պիտի տար իր ձեռքով. բայց անոնք չհասկցան:
Pwe a kupura, me ri a ol akan pan dedeki, me Kot pan kotin kapiti kin ir sang lim a; a re sota dedeki,
26 Հետեւեալ օրը հանդիպեցաւ անոնց՝ երբ կը կռուէին, եւ ուզեց հաշտեցնել զանոնք՝ ըսելով. “Մարդի՛կ, դուք եղբայրնե՛ր էք. ինչո՞ւ կ՚անիրաւէք զիրար”:
A mandan ran o a kotila re’rail ni ar akamai pena, ap men kotin kapol ira la, masani: Koma pirien eu, menda koma wia sapung nan pung oma?
27 Բայց ան որ կ՚անիրաւէր ընկերը՝ վանեց զինք ու ըսաւ. “Ո՞վ քեզ պետ եւ իրաւարար նշանակեց մեր վրայ:
A me wiada sapung ong men imp a o sikon wei i, inda: Is me kasapwil uk adar, pwen at saumas o saunkapung?
28 Զի՞ս ալ կ՚ուզես սպաննել, ինչպէս երէկ սպաննեցիր Եգիպտացին”:
Koe pan kame ia la dueta koe kamela men Äkipten aio?
29 Այս խօսքէն ետք Մովսէս փախաւ ու պանդխտացաւ Մադիամի երկրին մէջ, ուր ծնաւ երկու որդի:
Moses ap tangki sang lokaia pot et o kakairu sili nan sap en Midian eu, wasa a kanaitikieda ol riamen.
30 Երբ քառասուն տարին լրացաւ, Տէրոջ հրեշտակը երեւցաւ անոր Սինա լերան անապատին մէջ՝ մորենիի կրակի բոցով:
Kadekadeo lao par paeisok dauer poa, tounlang amen ap pwara dong i ni nana Sinai nin tuka teketek umpumpul pot.
31 Մովսէս ալ՝ երբ նշմարեց՝ զարմացաւ այդ տեսիլքին վրայ, ու երբ մօտեցաւ դիտելու՝ Տէրոջ ձայնը եկաւ անոր, որ կ՚ըսէր.
Moses lao masani, ap kotin puriamuiki kasansal o. A ni a koti ong, pwen masani, kapitie en Kaun o ap pei dong i:
32 “Ե՛ս եմ քու հայրերուդ Աստուածը, Աբրահամի Աստուածը, Իսահակի Աստուածը եւ Յակոբի Աստուածը”: Մովսէս ալ՝ վախէն դողալով՝ չէր յանդգներ դիտել:
Ngai Kot en sam om akan, Kot en Apraam, o Isaak, o Iakop. Moses ap kotin rerereda o masak udial i.
33 Տէրը ըսաւ անոր. “Հանէ՛ ոտքերուդ կօշիկները, որովհետեւ սուրբ երկիր է այն տեղը՝ ուր կայնած ես:
Kaun o ap kotin masani ong i: Ki sang sut ni nä om akan, pwe wasa koe u ia me saraui!
34 Ի՛րապէս տեսայ Եգիպտոսի մէջ եղող ժողովուրդիս չարչարանքը, լսեցի անոնց հառաչանքը, եւ իջայ զանոնք ազատելու. ու հիմա եկո՛ւր, քեզ ղրկեմ Եգիպտոս”:
I kilanger kankangeranger en nai aramas akan, o I ronger ar sangesang, ap kodi dong kamaio wei ir ala. Ari kodo, I pan kadar uk alang Äkipten!
35 «Այս Մովսէսը, որ ուրացան՝ ըսելով. “Ո՞վ պետ եւ իրաւարար նշանակեց քեզ”, զա՛յն ղրկեց Աստուած իբր պետ եւ ազատարար՝ այն հրեշտակին ձեռքով, որ երեւցաւ անոր մորենիին մէջ:
I Moses, me irail mamaleki ni ar indinda: Is me kasapwil uk ada, pwen at saumas o saunkapung? I me Kot kotin poronela, en saumas o saunkamaur ki lim en tounlang o, me kotin pwara dong i nan tuka teketek.
36 Անիկա՛ դուրս հանեց զանոնք, սքանչելիքներ ու նշաններ ցոյց տալով Եգիպտոսի երկրին եւ Կարմիր ծովուն, ու քառասուն տարի՝ անապատին մէջ:
Iei i, me kalua ir sang o wiadar manaman o kilel akan nan sap Äkipten, o nan sed waitata, o nan sap tan saunpar paeisok.
37 Այս Մովսէսն է որ ըսաւ Իսրայէլի որդիներուն. “Տէրը՝ ձեր Աստուածը՝ ձեր եղբայրներէն պիտի հանէ ձեզի մարգարէ մը՝ ինծի նման. մտի՛կ ըրէք անոր”:
I Moses, me masani ong men Israel: Kot pan kotiki ong komail saukop amen sang nan ipwin ri omail ol akan dueta ngai, i me komail en peiki ong!
38 Ասիկա ա՛ն է որ համախմբումին մէջ էր՝ անապատը, Սինա լերան վրայ իրեն խօսող հրեշտակին եւ մեր հայրերուն հետ: Ան կենարար պատգամներ ընդունեց՝ մեզի տալու.
Iei i, me mi nan momodisou nan sap tan ren tounlang o, me kotin mamasani ong i pon nana Sinai, o me kotin ieiang sam atail akan me kotin aleer masan en kamaur, pwen use dong kit.
39 բայց մեր հայրերը չուզեցին անոր հնազանդիլ, հապա զայն վանեցին իրենցմէ ու Եգիպտոս դարձան իրենց սիրտին մէջ՝
Me sam atail akan kang peiki ong, ap siken wei sang irail i, o nan mongiong arail re men sapalang Äkipten,
40 ըսելով Ահարոնի. “Աստուածնե՛ր շինէ մեզի, որպէսզի երթան մեր առջեւէն. որովհետեւ այդ Մովսէսը՝ որ հանեց մեզ Եգիպտոսի երկրէն, չենք գիտեր թէ ի՛նչ եղաւ անոր”:
Potoan ong Aron: Wiai ong kit at kot akan, me pan tiong mo at, pwe se sasa, da me wiaui ong Moses, me kalua kit sang nan Äkipten!
41 Այն օրերը շինեցին հորթ մը, զոհ մատուցանեցին կուռքին, եւ կ՚ուրախանային իրենց ձեռքերուն գործերով:
Irail ari wiadar dikedik en kaupul amen ni ran oko, o mairong ong kilel en ani mal o, o perenki, wiawia kan en pa arail.
42 Աստուած ալ երես դարձուց ու մատնեց զանոնք պաշտելու երկինքի աստղերը, ինչպէս գրուած է Մարգարէներու գիրքին մէջ. “Միթէ ինծի՞ մատուցանեցիք մորթուած անասուններ եւ զոհեր՝ քառասուն տարի անապատին մէջ, ո՛վ Իսրայէլի տունը:
Kot ap kotin saupei sang irail o kotin mueid ong irail ren kaudok ong usu pan lang akan duen a intingidier nan puk en saukop akan: Iaduen komail men Israel, komail mairongki ong ia man akan nan sap tan ni par paeisok?
43 Հապա կրեցիք Մողոքի վրանը ու ձեր Հռեմփա աստուծոյն աստղը, ձեր կերտած պատկերները՝ անոնց երկրպագելու համար: Ես ալ պիտի տարագրեմ ձեզ Բաբելոնի միւս կողմը”:
Melel komail waroki ong mol ong en Molok, o usu en omail kot Rempan, dikedik kai, me komail wiadar, pwen pongi; a I pan kasapoke komail la palila sang Papilon.
44 «Անապատին մէջ՝ մեր հայրերը ունէին վկայութեան խորանը, ինչպէս Մովսէսի հետ խօսողը պատուիրած էր որ շինէ զայն՝ տեսած տիպարին պէս:
Mol en kadede mi ren sam atail akan nan sap tan duen masan en i, me kotin mamasani ong Moses, me ren wiada duen kilel o, me a kotin udialer.
45 Անոնց յաջորդող մեր հայրերն ալ՝ զայն ստանալով՝ Յեսուի հետ մտցուցին կալուածը այն հեթանոսներուն, որ Աստուած վանեց մեր հայրերուն առջեւէն: Հոն մնաց մինչեւ Դաւիթի օրերը,
Me sam atail akan pil aleer, ap iang Iosua wala ni ar sapaneki sap en men liki kan me Kot kotin koko wei mon silang en sam atail akan lao lel muein Dawid.
46 որ Աստուծոյ առջեւ շնորհք գտաւ եւ ուզեց բնակարան մը կառուցանել Յակոբի Աստուծոյն.
Me konekon ren Kot o kotin anane kauadang Kot en Iakop mol eu.
47 բայց Սողոմո՛ն տուն մը կառուցանեց անոր:
A Salomo me kotin kauada tanpas eu.
48 Սակայն Ամենաբարձրը չի բնակիր ձեռակերտ տաճարներու մէջ, ինչպէս մարգարէն կ՚ըսէ.
A Wasa lapalap sota kin kotikot nan mol, me pa en aramas wiadar duen saukop o kin katitiki:
49 “Երկինքը իմ գահս է, ու երկիրը իմ ոտքերուս պատուանդանն է. ինչպիսի՞ տուն պիտի կառուցանէք ինծի, - կ՚ըսէ Տէրը, - կամ ի՞նչպէս պիտի ըլլայ իմ հանգստավայրիս տեղը.
Nanlang deu i, o sappa utipa i, me Kaun o kotin masani. A im da, me komail men kauadang ia, de ia wasa, I en kamol ia?
50 միթէ իմ ձեռքս չէ՞ շիներ այս բոլորը”:
Kaidin pa i, me wiadar mepukat karos?
51 «Խստապարանոցնե՛ր ու սիրտով եւ ականջով անթլփատնե՛ր, դուք միշտ կ՚ընդդիմանաք Սուրբ Հոգիին, ինչպէս ձեր հայրերը՝ այնպէս ալ դուք:
Komail me katiwo o so sirkomsais nan mongiong o salong omail, komail kin kaokaoe Ngen saraui ansau karos, komail kin dueta sam omail akan.
52 Մարգարէներէն ո՞րը չհալածեցին ձեր հայրերը, ու չսպաննեցին անոնք՝ որ նախապէս ծանուցանեցին այն Արդարին գալուստը: Անոր մատնիչները եւ սպաննողները եղաք հիմա,
Is ren saukop akan me sam omail akan sota kaloke? O re kamata ir ala, me kopador Pung men et, me komail pangalar o kamatalar.
53 դո՛ւք՝ որ ստացաք Օրէնքը հրեշտակներու կարգադրութեամբ, բայց չպահեցիք զայն»:
Komail me aleer kapung ren tounlang kan, ap sota kapwaiada.
54 Այս բաները լսելով՝ անոնք կը մոլեգնէին իրենց սիրտերուն մէջ եւ կը կրճտէին իրենց ակռաները անոր դէմ:
Irail rongadar mepukat, ap olar nan mongiong arail o re teterok ngi ong i.
55 Բայց ան՝ լեցուած Սուրբ Հոգիով՝ ակնապիշ նայեցաւ դէպի երկինք, տեսաւ Աստուծոյ փառքը ու Յիսուսն ալ՝ որ Աստուծոյ աջ կողմը կայնած էր, եւ ըսաւ.
A Stepanus dir en Ngen saraui kangkakil nanlang o udial en Kot a lingan o Iesus a kotikot ni pali maun en Kot,
56 «Ահա՛ կը տեսնեմ երկինքը բացուած, ու մարդու Որդին՝ Աստուծոյ աջ կողմը կայնած»:
Ap katitiki: Kilang, i ududial nanlang kan ar ritida, o Nain aramas a kotikot ni pali maun en Kot.
57 Իսկ անոնք բարձրաձայն աղաղակելով՝ գոցեցին իրենց ականջները, եւ բոլորը միաբանութեամբ խուժեցին անոր վրայ,
Irail ap weriwereda o pinale salong arail o wiaki eu tanga dong i.
58 ու քաղաքէն դուրս հանելով՝ քարկոծեցին զայն. եւ վկաները իրենց հանդերձները պահ դրին երիտասարդի մը ոտքերուն քով, որ կը կոչուէր Սօղոս:
Irail lao sikenewei sang nan kanim o, rap kate i. A saunkadede kan pwilikidier ar likau ni nä en manakap amen, me ad a Saulus.
59 Ու կը քարկոծէին Ստեփանոսը, որ կը գոչէր. «Տէ՛ր Յիսուս, ընդունէ՛ իմ հոգիս»:
Irail ari kate Stepanus ni a kapakap o inda: Maing Iesus, re kotin kasamo ngen i!
60 Եւ ծնրադրելով՝ բարձրաձայն աղաղակեց. «Տէ՛ր, այս մեղքը մի՛ սեպեր ատոնց»: Ասիկա ըսելով՝ ննջեց:
I ari kelepuki o ngil laudeda: Maing re der kapokon ong irail dip wet. A inda met, ap mairedi o ari.
