ԳՈՐԾՔ ԱՌԱՔԵԼՈՑ 28

1 Երբ փրկուեցան, գիտցան թէ այդ կղզիին անունը Մելիտէ էր: Բնիկ ժողովուրդը արտասովոր մարդասիրութիւն ցոյց տուաւ մեզի.

Após chegarmos (excl) sãos e salvos [na praia, ]soubemos que se tratava de uma ilha chamada {que as pessoas chamavam} Malta.

2 որովհետեւ կրակ վառեցին եւ մեզ բոլորս ալ ընդունեցին՝ եկած անձրեւին ու ցուրտին պատճառով:

As pessoas que moravam lá nos acolheram bem/bondosamente. Acenderam uma fogueira e nos convidaram a nos aquecermos, pois chovia e fazia frio.

3 Երբ Պօղոս առատ խռիւ ժողվեց եւ դրաւ կրակին վրայ, ջերմութենէն իժ մը ելաւ ու կառչեցաւ անոր ձեռքին:

Paulo juntou uns galhos e os jogou na fogueira. Mas uma cobra saiu [do fogo, fugindo ]do calor, agarrou-se na mão de Paulo.

4 Երբ բնիկները տեսան այդ անասունը՝ կախուած անոր ձեռքէն, ըսին իրարու. «Անշուշտ ասիկա մարդասպան մըն է. թէպէտ փրկուեցաւ ծովէն, արդարութիւնը չթոյլատրեց որ ան ապրի»:

[Os habitantes da ilha sabiam que a cobra era venenosa, portanto, ]ao vê-la pendente da mão de Paulo, disseram uns aos outros: “Esse homem pode ter matado alguém. Embora tenha escapado de se afogar, [o Deus que retribui ]os pecados [das pessoas ][MTY] vai fazê-lo morrer”.

5 Իսկ ինք թօթուեց անասունը կրակին մէջ, եւ ո՛չ մէկ վնաս կրեց:

Mas Paulo sacudiu a cobra e ela caiu no fogo, sem nada de mal acontecer a ele.

6 Անոնք ալ կը սպասէին որ ան ուռի, կամ յանկարծ մեռած իյնայ. բայց երբ շատ սպասեցին ու տեսան թէ ո՛չ մէկ անտեղի բան եղաւ անոր, իրենց կարծիքը փոխելով ըսին թէ “աստուած մըն է”:

As pessoas esperavam que Paulo ficasse inchado ou caísse morto de repente. Mas após bastante tempo, viram [que a cobra ]não lhe tinha feito nenhum mal. Portanto mudaram de ideia, dizendo [umas às outras: ]“Esse homem não é assassino! Pode até ser um deus”!

7 Այդ տեղին շրջակայքը կը գտնուէին ագարակները կղզիին գլխաւոր մարդուն, որուն անունը Պոպղիոս էր: Ան ընդունեց մեզ, եւ բարեսրտութեամբ հիւրընկալեց մեզ երեք օր:

Próximo ao local onde tinha sido acendida a fogueira, havia um campo agrícola que pertencia a um homem chamado Públio. Ele era o chefe-mor da ilha. Públio nos convidou a [ir hospedar-nos na ]casa dele. [Ele nos levou até lá ]e cuidou de nós durante três dias.

8 Պոպղիոսի հայրը կը պառկէր՝ տենդով ու թանչքով հիւանդացած: Պօղոս մտաւ անոր քով, եւ աղօթելով՝ ձեռքերը դրաւ անոր վրայ ու բժշկեց զայն:

[Naquela altura ]o pai de Públio estava com febre e disenteria e estava deitado [na cama. ]Por isso Paulo o visitou e orou por [ele. Logo ]Paulo lhe impôs as mãos e o curou da doença.

9 Երբ ասիկա պատահեցաւ, ուրիշ հիւանդներ ալ՝ որ այդ կղզիին մէջ կը գտնուէին՝ եկան եւ բուժուեցան:

Após Paulo fazer isso, os demais habitantes da ilha que padeciam de alguma enfermidade vieram ter [com ele/encontrá-lo ]e foram curados {[ele ]os curou}.

10 Ասոնք ալ մեծապէս պատուեցին մեզ, ու երբ կը մեկնէինք՝ հայթայթեցին մեզի պէտք եղած բաները:

Eles nos trouxeram presentes [e mostravam de outras maneiras que ]nos respeitavam profundamente. [Três meses depois, ]quando estávamos [prestes ]a partir, eles nos trouxeram comida e outras coisas de que precisaríamos [no navio].

11 Երեք ամիս ետք՝ մեկնեցանք աղեքսանդրիական նաւով մը, որ ձմերած էր այդ կղզին եւ ունէր Դիոսկուրացիներուն զինանշանը:

Após [ficarmos lá ]durante três meses, [embarcamos ]num navio [que partia com destino à Itália e ]iniciamos nossa viagem. O navio tinha ficado n[um porto ]da ilha durante os meses tormentosos. Tinha vindo da [cidade de ]Alexandria. Havia na proa do navio imagens dos deuses gêmeos, [Cástor e Pólux. ]

12 Սիրակուսա իջնելով՝ երեք օր մնացինք հոն.

[Navegamos da ilha e ]chegamos à [cidade de ]Siracusa [na ilha de Sicília, ]onde passamos três dias.

13 անկէ ալ շրջագայելով՝ հասանք Հռեգիոն: Մէկ օր ետք, երբ հարաւային հովը փչեց, երկրորդ օրը հասանք Պատեողոս:

Então viajamos de navio e chegamos [ao porto de ]Régio, [na Itália. ]No dia seguinte, chegamos à [cidade de ]Putéoli, [onde desembarcamos do navio].

14 Հոն գտանք եղբայրներ, որոնք աղաչեցին որ եօթը օր մնանք իրենց քով. եւ այսպէս գացինք Հռոմ:

Em Putéoli, deparamos com alguns cristãos, que nos convidaram {por quem fomos convidados} a nos hospedar com eles durante uma semana. [Após visitá-los, saímos dali e passamos a viajar por terra, ]com destino à [cidade de ]Roma.

15 Երբ եղբայրները լսեցին մեր մասին, անկէ եկան մինչեւ Ապփիոսի Հրապարակը ու Երեք Պանդոկները՝ դիմաւորելու մեզ: Պօղոս ալ տեսնելով զանոնք՝ շնորհակալ եղաւ Աստուծմէ եւ քաջալերուեցաւ:

[Alguns ]cristãos [que moravam em Roma ]tinham ouvido que nós (excl) [nos aproximávamos da cidade. ]Portanto eles saíram [de Roma ]ao nosso encontro. [Alguns ]deles se encontraram conosco na [cidadezinha que as pessoas chamam ]‘a Feira na [Via ]de Ápio’, e outros vieram ter conosco na [cidadezinha que as pessoas chamam ]‘as Três Vendas’. Quando Paulo se encontrou com esses cristãos, ele deu graças a Deus e ficou mais animado.

16 Երբ մտանք Հռոմ, հարիւրապետը յանձնեց բանտարկեալները զօրագլուխին. իսկ Պօղոսի արտօնուեցաւ որ առանձին բնակի՝ զինք պահող զինուորի մը հետ:

Após chegarmos (excl) em Roma, Paulo obteve licença para morar{[um oficial romano, designado para guardar Paulo, ]permitiu que ele morasse} [numa casa ]independente. [Contudo, havia sempre por perto ]um soldado para guardá-lo.

17 Երեք օր ետք ան հրաւիրեց Հրեաներուն գլխաւորները, ու երբ համախմբուեցան՝ ըսաւ անոնց. «Մարդի՛կ եղբայրներ, թէպէտ ես ժողովուրդին կամ հայրենական սովորութիւններուն դէմ ոչինչ ըրեր էի, Երուսաղէմի մէջ Հռոմայեցիներուն ձեռքը մատնուեցայ իբր բանտարկեալ:

Depois de ficar lá três dias, Paulo mandou um recado aos líderes dos judeus, convidando-os [a virem conversar com ele. Portanto ]eles vieram, e Paulo lhes disse: “Meus irmãos judeus, embora eu não me oponha ao nosso povo, nem fale contra os costumes dos nossos antepassados, [nossos líderes ]em Jerusalém [me prenderam ][MTY]. [Mas antes que me pudessem matar, um comandante romano me resgatou e posteriormente me mandou à Cesareia ]para que [os oficiais ]romanos me [pudessem julgar. ]

18 Երբ անոնք հարցաքննեցին զիս՝ ուզեցին արձակել, որովհետեւ իմ վրաս մահուան արժանի ո՛չ մէկ պատճառ կար:

Os oficiais romanos me interrogaram e quiseram me soltar, pois eu não tinha feito nada [de mal ]pelo qual eles devessem executar-/matar-me.

19 Բայց երբ Հրեաները հակաճառեցին, հարկադրուեցայ բողոքել կայսրին, սակայն առանց որեւէ ամբաստանութիւն ունենալու ազգիս դէմ:

Mas quando os [líderes ]judaicos [SYN] lá se opuseram [àquilo que os oficiais romanos desejavam fazer, ]fui obrigado a pedir formalmente que o Imperador [me julgasse aqui em Roma. ]Mas não fiz isso por querer acusar nossos líderes de nada.

20 Ուրեմն ասոր համար կանչեցի ձեզ՝ որպէսզի տեսնեմ ձեզ եւ խօսիմ ձեզի. որովհետեւ Իսրայէլի յոյսին համար կը կրեմ այս շղթան»:

Por isso pedi que vocês [viessem ]aqui para eu lhes explicar por que estou preso. É porque creio em [MTY] nosso Messias [que Deus prometeu, há muito tempo, mandar ]a nós (incl) judeus”.

21 Անոնք ալ ըսին իրեն. «Մենք քու մասիդ Հրէաստանէն ո՛չ գրութիւն ընդունեցինք, ո՛չ ալ եղբայրներէն մէկը հոս գալով՝ չարութիւն մը պատմեց կամ խօսեցաւ քու մասիդ:

Então os líderes judaicos disseram: “Nós (excl) não recebemos nenhuma carta a seu respeito [dos irmãos judeus ]na Judeia. Como também, nenhum dos nossos irmãos judeus vindos [da Judeia ]disse nada negativo sobre você.

22 Բայց արժանավայել է լսել քեզմէ թէ դուն ի՛նչ կը մտածես. որովհետեւ մենք տեղեկացած ենք այդ աղանդին մասին՝ թէ ամէնուրեք ատոր դէմ կը խօսին»:

Mas desejamos (excl) ouvir o que você acha dessa seita [cristã, ]pois sabemos que em muitos lugares [HYP] se fazem críticas {as pessoas fazem críticas} dela”.

23 Երբ որոշեցին օր մը անոր հետ, շատեր գացին անոր քով՝ իր հիւրանոցը: Անոնց կը բացատրէր Աստուծոյ թագաւորութիւնը եւ կը վկայէր անոր մասին. առտուընէ մինչեւ իրիկուն կը համոզէր զանոնք՝ փաստարկելով Յիսուսի մասին թէ՛ Մովսէսի Օրէնքէն, թէ՛ ալ Մարգարէներէն:

Por isso [eles conversaram com Paulo e resolveram voltar, em outra ocasião, para ouvi-lo falar. Quando chegou o dia oportuno, ]aqueles judeus voltaram ao lugar onde Paulo estava hospedado, trazendo consigo mais judeus. Paulo conversou com eles o dia inteiro {da manhã até a noite} sobre como Deus quer governar [a vida dos seres humanos ][MET]. Ele tentou convencê-los de ser Jesus [o Messias, ]lembrando-lhes o que Moisés e os demais profetas escreveram [MTY].

24 Ոմանք անսացին ըսածներուն, ոմանք ալ չհաւատացին:

Alguns daqueles judeus acreditaram [ser verdade ]o que [Paulo ]disse {que foi dito [por Paulo]} sobre Jesus, mas outros [não deram fé ]às/acreditaram nas palavras dele.

25 Իրարու հետ չհամաձայնած՝ բաժնուեցան, երբ Պօղոս խօսք մըն ալ ըսաւ. «Սուրբ Հոգին ճիշդ խօսեցաւ մեր հայրերուն՝ Եսայի մարգարէին միջոցով,

Por isso eles começaram a discutir uns com os outros. [Paulo percebeu que alguns deles não queriam ouvi-lo, e ]quando eles estavam para sair, ele disse: “O Espírito Santo disse algo aos seus antepassados. Ele proferiu estas palavras a Isaías o profeta, [e aquilo que disse se refere também a vocês: ]

26 ըսելով. “Գնա՛ այս ժողովուրդին եւ ըսէ՛. «Շատ պիտի լսէք՝ բայց պիտի չհասկնաք, շատ պիտի տեսնէք՝ բայց պիտի չըմբռնէք:

Diga aos seus irmãos israelitas: ‘Vocês escutam repetidamente [a mensagem de Deus, ] mas nunca conseguem entender [o que Deus está dizendo. ] Vocês contemplam repetidamente [as coisas que Deus faz, ] mas nunca conseguem entender [o significado delas]’”.

27 Որովհետեւ այս ժողովուրդին սիրտը թանձրացաւ. իրենց ականջներով ծանր լսեցին եւ իրենց աչքերը գոցեցին, որպէսզի իրենց աչքերով չտեսնեն, ականջներով չլսեն, սիրտով չհասկնան եւ դարձի չգան, ու ես չբժշկեմ զանոնք»”:

[Deus disse ao profeta]: “Estas pessoas [não entendem, pois ]se tornaram teimosas/inflexíveis. Têm ouvidos, mas não [entendem o que ]ouvem e fecharam os olhos pois [não querem ver. ] Se tivessem desejado [obedecer aquilo que lhes digo, ]poderiam entender com o coração aquilo que me contemplam [fazer ]e o que me ouvem [dizer. ] Então elas poderiam até afastar-se do seu mau comportamento, e eu as salvaria”. [Foi isso que Deus disse ao profeta Isaías sobre os judeus/israelitas. ]

28 Ուրեմն գիտցէ՛ք թէ Աստուծոյ փրկութիւնը ղրկուեցաւ հեթանոսներուն, եւ անո՛նք մտիկ պիտի ընեն»:

[Mas vocês judeus não querem acreditar na mensagem de Deus. ]Portanto, eu lhes digo que esta mensagem, sobre como Deus salva as pessoas, tem sido mandada aos gentios/não judeus {que [Deus ]tem mandado aos gentios/não judeus esta mensagem sobre como Ele salva as pessoas}, e eles vão ouvi-la [e aceitá-la]”.

29 Ու երբ ըսաւ ասիկա, Հրեաները մեկնեցան՝ սաստիկ վիճաբանելով իրարու հետ:

30 Պօղոս լման երկու տարի բնակեցաւ իր վարձած տունը,

Durante dois anos completos Paulo ficou [lá ]numa casa alugada. Muitas pessoas vieram ter com ele/encontrá-lo, e ele acolhia todas elas com alegria e [conversava com elas. ]

31 ու կ՚ընդունէր բոլոր իրեն եկողները՝ քարոզելով Աստուծոյ թագաւորութիւնը եւ սորվեցնելով Տէր Յիսուս Քրիստոսի մասին՝ ամբողջ համարձակութեամբ, առանց արգելքի:

Ele pregava [e ensinava ]sobre como Deus pode governar [as vidas humanas ][MET] e ensinava as pessoas sobre o Senhor Jesus Cristo. Procedia assim sem medo, e ninguém tentou impedi-lo. Alguns manuscritos gregos acrescentam o versículo 29, “Depois que Paulo disse isso, os judeus foram embora, discutindo com violência”.