ԳՈՐԾՔ ԱՌԱՔԵԼՈՑ 28

1 Երբ փրկուեցան, գիտցան թէ այդ կղզիին անունը Մելիտէ էր: Բնիկ ժողովուրդը արտասովոր մարդասիրութիւն ցոյց տուաւ մեզի.

Following the rescue, they learned that the island was called Malta.

2 որովհետեւ կրակ վառեցին եւ մեզ բոլորս ալ ընդունեցին՝ եկած անձրեւին ու ցուրտին պատճառով:

Now the natives showed us unusual kindness, in that they kindled a fire and welcomed us all, because it had begun to rain and was cold.

3 Երբ Պօղոս առատ խռիւ ժողվեց եւ դրաւ կրակին վրայ, ջերմութենէն իժ մը ելաւ ու կառչեցաւ անոր ձեռքին:

But when Paul had gathered a bundle of sticks and placed them on the fire, because of the heat a viper came out and fastened itself on his hand.

4 Երբ բնիկները տեսան այդ անասունը՝ կախուած անոր ձեռքէն, ըսին իրարու. «Անշուշտ ասիկա մարդասպան մըն է. թէպէտ փրկուեցաւ ծովէն, արդարութիւնը չթոյլատրեց որ ան ապրի»:

So when the natives saw the beast hanging from his hand, they started saying to each other, “This man must be a murderer, whom Justice has not allowed to live, even though rescued from the sea.”

5 Իսկ ինք թօթուեց անասունը կրակին մէջ, եւ ո՛չ մէկ վնաս կրեց:

But he just shook the beast off into the fire and suffered no harm.

6 Անոնք ալ կը սպասէին որ ան ուռի, կամ յանկարծ մեռած իյնայ. բայց երբ շատ սպասեցին ու տեսան թէ ո՛չ մէկ անտեղի բան եղաւ անոր, իրենց կարծիքը փոխելով ըսին թէ “աստուած մըն է”:

Well they were expecting him to swell up, or suddenly fall down dead; but after waiting for quite a while and seeing nothing unusual happening to him, they changed their mind and started saying he was a god.

7 Այդ տեղին շրջակայքը կը գտնուէին ագարակները կղզիին գլխաւոր մարդուն, որուն անունը Պոպղիոս էր: Ան ընդունեց մեզ, եւ բարեսրտութեամբ հիւրընկալեց մեզ երեք օր:

Now in that region there were properties belonging to the chief man of the island, named Publius, who welcomed us and in a friendly manner took care of us for three days.

8 Պոպղիոսի հայրը կը պառկէր՝ տենդով ու թանչքով հիւանդացած: Պօղոս մտաւ անոր քով, եւ աղօթելով՝ ձեռքերը դրաւ անոր վրայ ու բժշկեց զայն:

Well it happened that the father of Publius was sick in bed with fever and dysentery; Paul went in to him, prayed, and laying his hands on him, healed him.

9 Երբ ասիկա պատահեցաւ, ուրիշ հիւանդներ ալ՝ որ այդ կղզիին մէջ կը գտնուէին՝ եկան եւ բուժուեցան:

So, when this had happened, the rest of those on the island who had diseases started coming and being healed;

10 Ասոնք ալ մեծապէս պատուեցին մեզ, ու երբ կը մեկնէինք՝ հայթայթեցին մեզի պէտք եղած բաները:

who also honored us in many ways, and when we put to sea they provided the necessary things.

11 Երեք ամիս ետք՝ մեկնեցանք աղեքսանդրիական նաւով մը, որ ձմերած էր այդ կղզին եւ ունէր Դիոսկուրացիներուն զինանշանը:

Now after three months we put to sea in an Alexandrian ship that had wintered in the island, whose figurehead was ‘the Twin Brothers’.

12 Սիրակուսա իջնելով՝ երեք օր մնացինք հոն.

We put in at Syracuse and stayed there three days;

13 անկէ ալ շրջագայելով՝ հասանք Հռեգիոն: Մէկ օր ետք, երբ հարաւային հովը փչեց, երկրորդ օրը հասանք Պատեողոս:

from there we tacked back and forth and arrived at Rhegium. After one day a south wind sprang up, and on the second day we came to Puteoli,

14 Հոն գտանք եղբայրներ, որոնք աղաչեցին որ եօթը օր մնանք իրենց քով. եւ այսպէս գացինք Հռոմ:

where we found brothers who urged us to stay there seven days—that was how we went toward Rome.

15 Երբ եղբայրները լսեցին մեր մասին, անկէ եկան մինչեւ Ապփիոսի Հրապարակը ու Երեք Պանդոկները՝ դիմաւորելու մեզ: Պօղոս ալ տեսնելով զանոնք՝ շնորհակալ եղաւ Աստուծմէ եւ քաջալերուեցաւ:

And the brothers there, when they heard about our circumstances, came out to meet us as far as Appii Forum and Three Inns. When Paul saw them he thanked God and took courage.

16 Երբ մտանք Հռոմ, հարիւրապետը յանձնեց բանտարկեալները զօրագլուխին. իսկ Պօղոսի արտօնուեցաւ որ առանձին բնակի՝ զինք պահող զինուորի մը հետ:

Now when we entered Rome, the centurion delivered the prisoners to the commander; but Paul was allowed to live by himself, with the soldier who guarded him.

17 Երեք օր ետք ան հրաւիրեց Հրեաներուն գլխաւորները, ու երբ համախմբուեցան՝ ըսաւ անոնց. «Մարդի՛կ եղբայրներ, թէպէտ ես ժողովուրդին կամ հայրենական սովորութիւններուն դէմ ոչինչ ըրեր էի, Երուսաղէմի մէջ Հռոմայեցիներուն ձեռքը մատնուեցայ իբր բանտարկեալ:

It happened that after three days Paul called together the leaders of the Jews; and when they had assembled he said to them: “Men, brothers, though I had done nothing against ‘the people’ or the ancestral customs, still I was delivered as a prisoner from Jerusalem into the hands of the Romans,

18 Երբ անոնք հարցաքննեցին զիս՝ ուզեցին արձակել, որովհետեւ իմ վրաս մահուան արժանի ո՛չ մէկ պատճառ կար:

who, when they had examined me, were intending to release me, because I was not guilty of any crime deserving death.

19 Բայց երբ Հրեաները հակաճառեցին, հարկադրուեցայ բողոքել կայսրին, սակայն առանց որեւէ ամբաստանութիւն ունենալու ազգիս դէմ:

But when the Jews spoke against it, I was compelled to appeal to Caesar; not that I had anything about which to accuse my nation.

20 Ուրեմն ասոր համար կանչեցի ձեզ՝ որպէսզի տեսնեմ ձեզ եւ խօսիմ ձեզի. որովհետեւ Իսրայէլի յոյսին համար կը կրեմ այս շղթան»:

For this reason therefore I asked to see you and speak with you; it is because of the hope of Israel that I am bound with this chain.”

21 Անոնք ալ ըսին իրեն. «Մենք քու մասիդ Հրէաստանէն ո՛չ գրութիւն ընդունեցինք, ո՛չ ալ եղբայրներէն մէկը հոս գալով՝ չարութիւն մը պատմեց կամ խօսեցաւ քու մասիդ:

So they said to him: “We have neither received letters from Judea concerning you, nor have any of the brothers who came reported or spoken any evil about you.

22 Բայց արժանավայել է լսել քեզմէ թէ դուն ի՛նչ կը մտածես. որովհետեւ մենք տեղեկացած ենք այդ աղանդին մասին՝ թէ ամէնուրեք ատոր դէմ կը խօսին»:

But we desire to hear from you what you think; because as for this sect, we know that it is spoken against everywhere.”

23 Երբ որոշեցին օր մը անոր հետ, շատեր գացին անոր քով՝ իր հիւրանոցը: Անոնց կը բացատրէր Աստուծոյ թագաւորութիւնը եւ կը վկայէր անոր մասին. առտուընէ մինչեւ իրիկուն կը համոզէր զանոնք՝ փաստարկելով Յիսուսի մասին թէ՛ Մովսէսի Օրէնքէն, թէ՛ ալ Մարգարէներէն:

So arranging a day with him, even more people came to him at his lodging, to whom he kept expounding from morning until evening: solemnly testifying about the Kingdom of God and trying to convince them concerning Jesus, from both the Law of Moses and the Prophets.

24 Ոմանք անսացին ըսածներուն, ոմանք ալ չհաւատացին:

Well some were persuaded by what had been said, and some kept refusing to believe.

25 Իրարու հետ չհամաձայնած՝ բաժնուեցան, երբ Պօղոս խօսք մըն ալ ըսաւ. «Սուրբ Հոգին ճիշդ խօսեցաւ մեր հայրերուն՝ Եսայի մարգարէին միջոցով,

So being in disagreement among themselves they started to leave, after Paul had said this one word: “The Holy Spirit spoke correctly to our fathers through Isaiah the prophet,

26 ըսելով. “Գնա՛ այս ժողովուրդին եւ ըսէ՛. «Շատ պիտի լսէք՝ բայց պիտի չհասկնաք, շատ պիտի տեսնէք՝ բայց պիտի չըմբռնէք:

saying: ‘Go to this people and say, “You will keep on hearing, but never understand; you will keep on seeing, but never perceive”;

27 Որովհետեւ այս ժողովուրդին սիրտը թանձրացաւ. իրենց ականջներով ծանր լսեցին եւ իրենց աչքերը գոցեցին, որպէսզի իրենց աչքերով չտեսնեն, ականջներով չլսեն, սիրտով չհասկնան եւ դարձի չգան, ու ես չբժշկեմ զանոնք»”:

because the heart of this people has become sluggish, and their ears are hard of hearing, and their eyes they have closed; in order that they not see with their eyes, nor hear with their ears, nor understand with their heart, nor turn back, so I could heal them.’

28 Ուրեմն գիտցէ՛ք թէ Աստուծոյ փրկութիւնը ղրկուեցաւ հեթանոսներուն, եւ անո՛նք մտիկ պիտի ընեն»:

Therefore let it be known to you that the salvation of God has been sent to the Gentiles; they will listen!”

29 Ու երբ ըսաւ ասիկա, Հրեաները մեկնեցան՝ սաստիկ վիճաբանելով իրարու հետ:

And when he had said these things the Jews went their way, having a great dispute among themselves.

30 Պօղոս լման երկու տարի բնակեցաւ իր վարձած տունը,

Paul stayed two whole years in his own rented house, and received all who came to see him,

31 ու կ՚ընդունէր բոլոր իրեն եկողները՝ քարոզելով Աստուծոյ թագաւորութիւնը եւ սորվեցնելով Տէր Յիսուս Քրիստոսի մասին՝ ամբողջ համարձակութեամբ, առանց արգելքի:

proclaiming the Kingdom of God and teaching the things concerning the Lord Jesus Christ, with all boldness, without hindrance.