ԳՈՐԾՔ ԱՌԱՔԵԼՈՑ 25

1 Երբ Փեստոս հասաւ իր իշխանութեան գաւառը, երեք օր ետք բարձրացաւ Կեսարիայէն Երուսաղէմ:

WHEN Festus then was come into the province, after three days he went up to Jerusalem from Caesarea.

2 Քահանայապետն ու Հրեաներուն գլխաւորներն ալ յայտնեցին անոր իրենց ամբաստանութիւնը՝ Պօղոսի դէմ,

And the high-priest and the principal persons among the Jews informed him against Paul, and entreated him,

3 եւ աղաչեցին իրեն ու շնորհք խնդրեցին անոր դէմ՝ որ Երուսաղէմ կանչէ զայն. մինչ իրենք դարան կը պատրաստէին՝ ճամբան սպաննելու համար զայն:

begging it as a favour from him, that he would send him back to Jerusalem, lying in wait for him to kill him on the road.

4 Սակայն Փեստոս պատասխանեց թէ Պօղոս պահուելու էր Կեսարիա, եւ թէ ինք շուտով պիտի մեկնէր հոն:

Then Festus answered, that Paul should be kept in custody at Caesarea, and that he himself was going thither shortly.

5 Ուստի ըսաւ. «Ձեզմէ անոնք որ կարող են՝ թող իջնեն ինծի հետ, ու եթէ յանցանք մը կայ այդ մարդուն վրայ՝ թող ամբաստանեն զինք»:

Let therefore, said he, those among you who are able, go down with me, and accuse him, if there be anything criminal in this man.

6 Հոն ութ կամ տասը օրէ աւելի չկեցաւ՝՝, յետոյ իջաւ Կեսարիա. հետեւեալ օրը դատարանը բազմեցաւ եւ հրամայեց որ բերեն Պօղոսը:

And after staying with them more than ten days, he went down to Caesarea; and on the morrow seated on the bench, commanded Paul to be brought.

7 Երբ ան եկաւ, Երուսաղէմէն իջնող Հրեաները անոր շուրջը կայնեցան ու Պօղոսի վրայ բարդեցին բազմաթիւ եւ ծանր ամբաստանութիւններ, որ չէին կրնար ապացուցանել:

And on his appearing, the Jews who came down from Jerusalem surrounded him, and laid many and heavy accusations against Paul, which they were not able to prove.

8 Արդարեւ Պօղոս կը ջատագովէր ինքզինք՝ ըսելով. «Ես ո՛չ Հրեաներու Օրէնքին, ո՛չ տաճարին, ո՛չ ալ կայսրին դէմ մեղանչած եմ»:

But he pleaded in his defence, That neither against the law of the Jews, nor against the temple, nor against Caesar, have I committed the least offence.

9 Բայց Փեստոս, ուզելով Հրեաներուն շնորհք ընել, պատասխանեց Պօղոսի. «Կ՚ուզե՞ս բարձրանալ Երուսաղէմ ու հոն դատուիլ իմ առջեւս՝ այդ բաներուն համար»:

Then Festus, desirous of ingratiating himself with the Jews, replying to Paul, said, Wilt thou go up unto Jerusalem, and there be judged of these things before me?

10 Պօղոս ալ ըսաւ. «Կայսրին դատարանը կայնած եմ, ուր պէտք է դատուիմ: Հրեաները անիրաւած չեմ, ինչպէս դուն ալ լաւ գիտես:

Then said Paul, I am standing before the tribunal of Caesar, where I have a right to be judged: against the Jews I have committed no offence, as thou also clearly perceivest.

11 Արդարեւ եթէ անիրաւած եմ կամ ըրած եմ մահուան արժանի բան մը, չեմ մերժեր մեռնիլ: Բայց եթէ իմ վրաս ո՛չ մէկը կայ այն բաներէն՝ որոնց համար ասոնք կ՚ամբաստանեն զիս, ո՛չ մէկը կրնայ յանձնել զիս ատոնց: Կայսրի՛ն կը բողոքեմ»:

For indeed if I have committed any crime, or done aught worthy of death, I object not to be put to death: but if there is nothing in those things whereof they accuse me, no man dare gratify them by abandoning me to them.

12 Այն ատեն Փեստոս՝ խօսակցելէ ետք խորհրդականներուն հետ՝ պատասխանեց. «Կայսրի՛ն բողոքեցիր. կայսրի՛ն պիտի երթաս»:

I appeal unto Caesar. Then Festus, after conferring with the council, answered, Hast thou appealed to Caesar? to Caesar shalt thou go.

13 Քանի մը օր անցնելէ ետք, Ագրիպպաս թագաւորը եւ Բերինիկէ եկան Կեսարիա՝ բարեւելու Փեստոսը:

Now when some days were passed, Agrippa and Bernice came to Caesarea to salute Festus.

14 Երբ շատ օրեր մնացին հոն, Փեստոս ներկայացուց թագաւորին Պօղոսի պարագան՝ ըսելով. «Հոս մարդ մը կայ՝ որ Փելիքս բանտարկուած ձգած է:

And as their stay there was extended to a considerable time, Festus communicated to the king Paul’s affairs, saying, There is a certain man left by Felix, a prisoner:

15 Երբ Երուսաղէմ գացի, քահանայապետներն ու Հրեաներուն երէցները յայտնեցին ինծի իրենց ամբաստանութիւնը, դատապարտութեան վճիռ խնդրելով անոր դէմ:

against whom when I was at Jerusalem, the high-priest and the elders of the Jews appeared, desiring judgment against him.

16 Անոնց պատասխանեցի թէ Հռոմայեցիներուն սովորութիւնը չէ մահուան մատնել մարդ մը, մինչեւ որ ամբաստանեալը իր դիմաց չունենայ ամբաստանողները, եւ պատեհութիւն չտրուի իրեն՝ ջատագովելու ինքզինք այդ յանցանքին դէմ:

To whom I replied, That it was not customary for Romans to give up any man gratuitously to destruction, before that the person accused should have his accusers produced face to face, and be allowed opportunity to defend himself against the charge.

17 Ուստի երբ անոնք համախմբուեցան հոս, առանց որեւէ յետաձգումի՝ հետեւեալ օրը դատարանը բազմելով հրամայեցի որ բերեն մարդը:

When therefore they were come here together, making no demur, the very next day I sat on the tribunal, and commanded the man to be brought.

18 Անոր ամբաստանողներն ալ ներկայանալով՝ իմ ենթադրած ամբաստանութիւններէս ո՛չ մէկը յառաջ բերին.

Against whom his accusers standing forth, brought no charge of such things as I expected:

19 Հապա անոր հետ ունէին քանի մը հարցեր՝ իրենց կրօնին վերաբերեալ, ու Յիսուս անունով մեռածի մը մասին, որուն համար Պօղոս կը հաւաստէր թէ ողջ է:

but only pleaded against him certain disputes about their own mode of religious worship, and about one Jesus, who was dead, whom Paul affirmed to be alive.

20 Մինչ կը վարանէի այսպիսի հարցերու քննութեան համար, ըսի իրեն թէ կ՚ուզէ՛ր երթալ Երուսաղէմ եւ հո՛ն դատուիլ այս բաներուն համար:

But being in doubt respecting a question of this sort, I demanded if he would go to Jerusalem, and there be judged of these things.

21 Բայց երբ Պօղոս բողոքեց որ վերապահուի՝ Օգոստափառ կայսրին դիմաց ելլելու, հրամայեցի որ պահեն զինք՝ մինչեւ որ ղրկեմ կայսրին»:

But Paul appealing that he should be reserved for the cognizance of Augustus, I ordered him to be kept in custody until I should send him to Caesar.

22 Ագրիպպաս ըսաւ Փեստոսի. «Ե՛ս ալ կ՚ուզէի մտիկ ընել այդ մարդուն»: Ան ալ ըսաւ. «Վաղը մտիկ կ՚ընես»:

Then Agrippa said to Festus, I wish also myself to hear the man. He said, To-morrow thou shalt hear him.

23 Հետեւեալ օրը, երբ Ագրիպպաս ու Բերինիկէ եկան մեծ հանդէսով եւ մտան ունկնդրութեան տեղը՝ հազարապետներուն ու քաղաքին պատուաւոր մարդոց հետ, Փեստոս հրամայեց որ Պօղոսը բերուի:

On the morrow therefore, when Agrippa was come, and Bernice, with a very splendid retinue, and were entered into the place of audience, with the military tribunes, and the men of superior eminence in the city, then at the order of Festus Paul was produced.

24 Փեստոս ըսաւ. «Ագրիպպա՛ս թագաւոր, եւ դո՛ւք ալ՝ բոլոր մարդիկ՝ որ մեզի հետ ներկայ էք, կը տեսնէ՛ք ասիկա՝ որուն մասին Հրեաներուն ամբողջ բազմութիւնը գանգատեցաւ ինծի Երուսաղէմի մէջ եւ հոս ալ, ու կը գոռային թէ “ա՛լ պէտք չէ որ ան ապրի”:

And Festus said, King Agrippa, and all you, sirs, who are present with us, behold the man, concerning whom the whole multitude of the Jews have set upon me, both at Jerusalem and in this place, clamouring that he ought not to live a moment longer.

25 Բայց ես ըմբռնեցի թէ ան մահուան արժանի ոչինչ ըրած է. եւ քանի որ ինք բողոքեց Օգոստափառ կայսր ին, որոշեցի որ ղրկեմ զայն:

But finding on inquiry that he had done nothing worthy of death, and he himself indeed having appealed to Augustus, I have determined to send him.

26 Անոր մասին ստոյգ բան մը չունիմ գրելու իմ տիրոջս. ուստի ներկայացուցի զայն ձեզի, եւ մա՛նաւանդ քեզի՛, Ագրիպպա՛ս թագաւոր, որպէսզի ունենամ գրելիք բան մը՝ հարցաքննելէ ետք.

Respecting whom I have nothing determinate to write to my sovereign. Wherefore I have brought him forth before you, and especially before thee, king Agrippa, that on a fresh examination taken, I might have something to write.

27 որովհետեւ ինծի անտրամաբանական կը թուի ղրկել բանտարկեալ մը՝ առանց նաեւ մատնանշելու անոր վրայ բարդուած յանցանքները»:

For it appears to me highly unreasonable to send a prisoner, and not also signify the charges against him.