ԳՈՐԾՔ ԱՌԱՔԵԼՈՑ 2
1 Երբ Պենտեկոստէի տօնը հասաւ, բոլորն ալ միաբան՝ մէկ տեղ էին:
No dia em que se comemorava [o festival de ]Pentecostes {quando [os judeus comemoravam o festival de ]Pentecostes}, os [cristãos ]estavam todos reunidos no mesmo lugar [em Jerusalém].
2 Յանկարծ շառաչ մը եղաւ երկինքէն՝ սաստկաշունչ հովի մը ձայնին պէս, ու լեցուց ամբողջ տունը՝ ուր նստած էին:
[Ouviram ]de repente um barulho [vindo ]do céu, [que parecia ]o sopro de um vento bem forte. O barulho ecoava pela casa inteira onde eles estavam sentados.
3 Եւ բաժնուած լեզուներ երեւցան իրենց՝ որպէս թէ կրակէ, ու հանգչեցան անոնցմէ իւրաքանչիւրին վրայ:
Então eles viram [algo que parecia ]chamas de fogo. Essas chamas se separavam [umas das outras], pousando [uma delas na cabeça de ]cada um dos cristãos.
4 Բոլորն ալ լեցուեցան Սուրբ Հոգիով եւ սկսան խօսիլ ուրիշ լեզուներով, ինչպէս Հոգին իրենց խօսիլ կու տար:
Então todos os cristãos ficaram completamente controlados/habilitados pelo Espírito Santo {o Espírito Santo controlou/habilitou completamente todos os cristãos}, capacitando-os a falar outras línguas [MTY] [que não tinham aprendido.]
5 Երուսաղէմ բնակող Հրեաներ կային, բարեպաշտ մարդիկ՝ երկինքի տակ եղած ամէն ազգէ:
Naquela altura, havia em Jerusalém [muitos ]judeus, que foram comemorar o Pentecostes. [Eles eram pessoas que tentavam sempre obedecer às leis judaicas. Haviam chegado ]de muitos e diversos [HYP] países.
6 Երբ այս ձայնը եղաւ, բազմութիւնը համախմբուեցաւ ու շփոթեցաւ, որովհետեւ կը լսէին թէ անոնք կը խօսէին իրենցմէ իւրաքանչիւրին սեփական բարբառով:
Ao ouvir aquele barulho [forte, parecido com o vento], reuniu-se uma multidão [no local onde se encontravam os cristãos]. Aquelas pessoas não sabiam o que pensar, pois todas elas ouviam os cristãos falarem na língua de cada uma delas (OU, Elas ficaram maravilhadas, pois cada uma ouvia [um dos ]cristãos falar na língua própria dela).
7 Բոլորն ալ զմայլած էին եւ կը զարմանային՝ իրարու ըսելով. «Ահա՛ ասոնք բոլորն ալ՝ որ կը խօսին, միթէ Գալիլեացի չե՞ն:
Ficaram maravilhadas e diziam [umas às outras]: “Todos esses homens que estão falando, têm/não têm [RHQ] residido [sempre ]no [distrito ]de Galileia, [não podendo portanto saber nossas línguas]?”
8 Ուրեմն ի՞նչպէս կը լսենք՝ մեր իւրաքանչիւրին սեփական բարբառով, այն երկրին՝ որուն մէջ ծնած ենք.
[Nós (incl) não entendemos ]como esses homens conseguem/Como é que esses homens podem [RHQ] falar nossas próprias línguas?! [Mas ]cada um de nós os ouve fazer [justamente isso]!
9 Պարթեւներ, Մարեր ու Եղամացիներ, եւ անոնք որ կը բնակին Միջագետքի, Հրէաստանի, Կապադովկիայի, Պոնտոսի, Ասիայի,
[Alguns de nós somos das regiões da ]Pártia, da Média e do Elão, e [outros ]residem [na ]Mesopotâmia, na Judeia, na Capadócia, no Ponto e na Ásia.
10 Փռիւգիայի, Պամփիւլիայի ու Եգիպտոսի մէջ, եւ Կիւրենէի մօտ՝ Լիպիայի կողմերը, նաեւ Հռոմէն գաղթած Հրեաներ ու նորահաւատներ,
Há pessoas da Frígia e da Panfília, do Egito e das regiões da Líbia [que ficam perto ]da [cidade ]de Cirene. [Outros de nós ]vieram de Roma para visitar [Jerusalém].
11 Կրետացիներ եւ Արաբներ, կը լսենք թէ անոնք կը խօսին Աստուծոյ մեծամեծ գործերուն մասին՝ մե՛ր լեզուներով»:
[Entre estes há ]judeus [natos], bem como não judeus que aceitaram a doutrina dos judeus. Outrossim, alguns de nós somos oriundos da [ilha de ]Creta e da [região de ]Arábia. [Contudo], enquanto [estas pessoas ]falam nossas línguas [MTY] nós (incl) as ouvimos relatando as coisas grandes/poderosas [que ]Deus tem feito!”
12 Բոլորն ալ զմայլած էին, ու տարակուսած՝ կ՚ըսէին իրարու. «Ի՞նչ կրնայ ըլլալ ասիկա»:
Todas [essas pessoas ]ficaram maravilhadas e não sabiam [o que pensar daquilo que estava acontecendo]. Portanto, elas se perguntavam umas às outras: “O que significa isso”?
13 Ոմանք ալ ծաղրելով կ՚ըսէին. «Անոնք լի են անոյշ գինիով»:
Mas [alguns ]outros zombavam [daqueles que criam em Jesus], dizendo: “[Esses caras/essas pessoas estão falando assim porque ]beberam demais do vinho novo!”
14 Բայց Պետրոս կանգնեցաւ տասնմէկին հետ, բարձրացուց ձայնը եւ ըսաւ անոնց. «Ո՛վ Հրէաստանցիներ, ու դուք բոլորդ՝ որ կը բնակիք Երուսաղէմ, սա՛ գիտցէ՛ք եւ մտի՛կ ըրէք իմ խօսքերս.
Então, levantando-se Pedro em companhia dos [outros ]onze [apóstolos, ]ele falou em voz alta à [multidão de ]pessoas, dizendo: “[Meus ]irmãos judeus e vocês [outros ]que estão visitando Jerusalém, escutem-me e eu lhes explicarei o que está acontecendo.
15 որովհետեւ ասոնք ո՛չ թէ արբեցած են՝ ինչպէս դուք կ՚ենթադրէք, քանի դեռ օրուան երրորդ ժամն՝՝ է,
[Alguns de ]vocês acham que [nós ](excl) [estamos bêbados], mas não estamos. São [apenas ]nove horas da manhã, [e nós nunca ficamos bêbados a esta hora ]do dia!
16 հապա ասիկա ա՛յն է՝ որ ըսուեցաւ Յովէլ մարգարէին միջոցով.
Pelo contrário, isto [que nos acontece é ]a coisa [milagrosa ]descrita [há muito tempo ]pelo profeta Joel {que o profeta Joel descreveu [há muito tempo]}. [Joel ]escreveu: “Deus diz:
17 “Վերջին օրերը, - կ՚ըսէ Աստուած, - իմ Հոգիէս պիտի թափեմ ամէն մարմինի վրայ, եւ ձեր որդիներն ու աղջիկները պիտի մարգարէանան, ձեր երիտասարդները տեսիլքներ պիտի տեսնեն, ու ձեր ծերերը երազներ պիտի տեսնեն:
“Durante os últimos dias, [antes de eu julgar todos os seres humanos, ]darei meu Espírito abundantemente/generosamente às pessoas [SYN] por toda a parte. [Consequentemente, ]seus filhos e filhas contarão [às pessoas ]mensagens recebidas de mim. Os jovens entre vocês contemplarão visões [mandadas por mim, ]e os velhos entre vocês terão sonhos [que eu lhes mandarei. ]
18 Իմ ծառաներուս եւ աղախիններուս վրայ ալ այդ օրերը իմ Հոգիէս պիտի թափեմ, ու պիտի մարգարէանան:
Durante aqueles dias eu darei abundantemente/generosamente do meu Espírito, [inclusive ]aos cristãos de ambos os sexos [que são ]escravos/servos [de outros, ]portanto eles contarão [às pessoas ]mensagens recebidas de mim.
19 Վերը՝ երկինքը՝ սքանչելիքներ ցոյց պիտի տամ, եւ վարը՝ երկիրը՝ նշաններ, արիւն, կրակ ու ծուխի մառախուղ.
Eu farei acontecerem coisas espantosas no céu e farei milagres na terra, os quais mostrarão [que eu sou poderoso. ]Na terra [CHI] [provocarei guerras, então as pessoas derramarão seu ]sangue [e morrerão. ]Haverá fogo e fumaça bem espessa/escura.
20 արեւը պիտի փոխուի խաւարի, եւ լուսինը՝ արիւնի, դեռ Տէրոջ մեծ ու երեւելի օրը չեկած:
[No céu, ]o sol [aparecerá ]escuro [às pessoas], e a lua [lhes parecerá ]vermelha. [Essas coisas acontecerão ]antes do dia importante e esplêndido/espantoso [MTY] [quando eu], o Senhor [Deus, aparecerei e julgarei todo o mundo. ]
21 Եւ ո՛վ որ կանչէ Տէրոջ անունը՝ պիտի փրկուի”:
[Antes daquele tempo, ]todos os que [me ]pedirem [MTY] [para salvá-los da culpa do pecado ]serão salvos {[Eu ]o Senhor salvarei todos os que [me ]pedirem [MTY] para [salvá-los da culpa dos pecados].}’”
22 Իսրայելացի՛ մարդիկ, լսեցէ՛ք սա՛ խօսքերը. Յիսուս Նազովրեցին, Աստուծմէ ձեզի ցոյց տրուած մարդ մը՝ հրաշքներով, սքանչելիքներով ու նշաններով - որ Աստուած անոր միջոցով ըրաւ ձեր մէջ, ինչպէս դուք ալ գիտէք -,
[Pedro continuou: ]“[Meus ]conterrâneos de Israel, escutem-me! [Quando ]Jesus, da [cidadezinha de ]Nazaré, [viveu ]entre vocês, foi-lhes comprovado por Deus {Deus comprovou a vocês} [que Ele o tinha mandado/o enviou, ]capacitando Jesus a praticar muitos milagres estupendos que comprovaram/mostraram [que Ele tinha vindo/veio de Deus. ]Vocês mesmos sabem que [isso é verdade. ]
23 Աստուծոյ որոշած ծրագիրով եւ կանխագիտութեամբ մատնուած ըլլալով՝ առիք եւ սպաննեցիք անօրէններու ձեռքով՝ փայտի վրայ գամելով:
[Mas mesmo sabendo isso, ]vocês [deixaram alguém ]entregar o homem [Jesus ]nas mãos dos seus inimigos. [Contudo, ]isso já tinha sido programado por Deus {Deus já tinha providenciado isso} e Ele sabia tudo que aconteceria. Então vocês instigaram certos homens [SYN] que não obedecem a lei de Deus a matá-lo. Eles assim fizeram, pregando-o numa cruz.
24 Բայց Աստուած յարուցանեց զայն՝ քակելով մահուան ցաւերը, քանի որ կարելի չէր որ ան բռնուէր անկէ:
Jesus sofreu terrivelmente [ao morrer, mas Deus ]não O deixou morto, pois era impossível que Ele [PRS] permanecesse morto. Deus fez com que Ele ficasse vivo novamente.
25 Որովհետեւ Դաւիթ կ՚ըսէ անոր մասին. “Ամէն ատեն կը տեսնեմ Տէրը իմ առջեւս, քանի որ իմ աջ կողմս է՝ որպէսզի չսասանիմ:
[Há muito tempo, o Rei ]Davi escreveu [aquilo que ]o Messias [disse: ] ‘Eu via continuamente [que ]o Senhor [Deus está ]perto de mim. Ele está a meu lado/comigo [MTY], portanto, não terei medo [das pessoas que desejam fazer-me mal. ]
26 Ուստի իմ սիրտս ուրախացաւ եւ իմ լեզուս ցնծաց. նաեւ իմ մարմինս ալ պիտի հանգստանայ յոյսով.
Por causa disso, eu [SYN] [te ]louvo, [ó Deus], com alegria. Também tenho plena confiança de que [tu vais fazer meu corpo ]ficar vivo [de novo. ]
27 որովհետեւ իմ անձս պիտի չթողուս դժոխքին մէջ, ու պիտի չթոյլատրես որ քու Սուրբդ ապականութիւն տեսնէ: (Hadēs g86)
Tu não vais permitir que meu Espírito permaneça no lugar onde habitam os mortos. Tu nem vais deixar meu corpo apodrecer, [pois ]estou consagrado a ti e sempre [te ]obedeço. (Hadēs g86)
28 Կեանքի ճամբաները գիտցուցիր ինծի. քու երեսիդ ուրախութեամբ պիտի լեցնես զիս”:
Tu me disseste que [vais fazer-me ]viver [novamente após ter morrido. ]Tu vais fazer-me muito feliz, [pois ]estarás comigo [para sempre’”.]
29 Մարդի՛կ եղբայրներ, արտօնուած է ինծի համարձակութեամբ խօսիլ ձեզի Դաւիթ նահապետին մասին, որ վախճանեցաւ ու թաղուեցաւ, եւ անոր գերեզմանը մինչեւ այսօր մեր մէջ է:
[Pedro falou ]com ousadia: “Meus irmãos judeus, posso dizer-lhes com confiança/desembaraço que [nosso ]antepassado [real], Davi, morreu, sendo enterrado [o corpo ]dele {que [as pessoas ]enterraram o [corpo ]dele}. E o lugar [onde as pessoas ]enterraram seu corpo [ainda ]fica, até hoje, aqui perto.
30 Ուրեմն, որովհետեւ ան մարգարէ էր, - եւ գիտէր թէ Աստուած երդումով իրեն խոստացաւ, թէ պիտի յարուցանէ մարմինի համեմատ իր մէջքին պտուղէն եղող Քրիստոսը՝ որ բազմի իր գահին վրայ, -
Portanto [nós (incl) sabemos que Davi, com estas palavras, não se referia a si mesmo. Mas], por ser profeta, [ele proferiu as palavras do Messias. ]Davi sabia que Deus lhe tinha prometido fortemente que faria com que um dos descendentes dele se tornasse rei [MTY], à semelhança do próprio Davi. (OU, fosse [o Messias que ]governaria [o povo de Deus, ]como Davi [o ]tinha governado.)
31 ինք կանխատեսութեամբ խօսեցաւ Քրիստոսի յարութեան մասին, թէ անոր անձը դժոխքը չմնաց եւ անոր մարմինը ապականութիւն չտեսաւ: (Hadēs g86)
[Deus capacitou ]Davi para saber de antemão [o que Ele faria, ]portanto ele [pôde ]dizer que Deus faria o Messias viver de novo [após ter morrido. ]Ele disse que Deus não deixaria que Ele/o Messias permanecesse morto, nem que o corpo dele apodrecesse”. (Hadēs g86)
32 Աստուած այս Յիսուսը յարուցանեց, որուն մենք բոլորս ալ վկայ ենք:
[Depois ]de [morrer ]este [homem], Jesus, Deus fez com que Ele ficasse vivo [novamente e Ele viverá eternamente]. Todos nós, [seus seguidores, ]vimos [e sabemos ]que Jesus se tornou vivo novamente.
33 Ուստի Աստուծոյ աջ ձեռքով բարձրանալով ու Հօրմէն ստանալով Սուրբ Հոգիին խոստումը՝ թափեց ասիկա, որ դուք հիմա կը տեսնէք ու կը լսէք:
Jesus tem sido honrado grandemente por Deus {Deus honrou Jesus grandemente}, o qual [O fez governar ]ao lado dele, [MTY] [no céu. ]Jesus recebeu o Espírito Santo de [Deus ]seu Pai, [bem como ]Deus tinha prometido. [Por isso ]Jesus nos deu generosamente/abundantemente o Espírito Santo, [e Ele revela isso pelo que ]vocês estão vendo e ouvindo.
34 Որովհետեւ Դաւիթ երկինք չելաւ, բայց ինք կ՚ըսէ. “Տէրը ըսաւ իմ Տէրոջս. «Բազմէ՛ իմ աջ կողմս,
[Nós (incl) sabemos que Davi não falava de si mesmo, ]pois Davi não subiu ao céu [à semelhança de Jesus. Além disso, ]Davi mesmo disse o seguinte [sobre o Messias: ] ‘O Senhor [Deus ]disse a meu Senhor [o Messias: ]“Reine aqui a meu lado,
35 մինչեւ որ քու թշնամիներդ պատուանդան դնեմ ոտքերուդ»”:
enquanto derroto totalmente [MTY] seus inimigos’”.
36 Ուրեմն Իսրայէլի ամբողջ տունը ստուգապէս թող գիտնայ թէ Աստուած զայն Տէ՛ր ալ ըրաւ, Օծեա՛լ ալ, այդ Յիսուսը՝ որ դուք խաչեցիք»:
[Pedro concluiu]: “[Quero], portanto, [que vocês e ]todos [os demais ]israelitas/judeus [MTY] saibam isto com certeza: Deus fez com que este Jesus fosse [nosso ]Senhor/Governante e o Messias. [Mas Deus considera que ]foram vocês que pregaram Jesus numa cruz”.
37 Երբ լսեցին ասիկա, զղջացին իրենց սիրտին մէջ եւ ըսին Պետրոսի ու միւս առաքեալներուն. «Մարդի՛կ եղբայրներ, ի՞նչ ընենք»:
Quando as pessoas ouviram [as palavras de Pedro], sentiram-se bem culpados. [IDM] Portanto perguntaram a ele e aos demais apóstolos: “Conterrâneos/Amigos, o que nós (excl) devemos fazer [para que Deus nos perdoe”?]
38 Պետրոս ըսաւ անոնց. «Ապաշխարեցէ՛ք, ու ձեզմէ իւրաքանչիւրը թող մկրտուի Յիսուս Քրիստոսի անունով՝ մեղքերու ներումին համար, եւ պիտի ստանաք Սուրբ Հոգիին պարգեւը:
Pedro lhes [respondeu: ]“Cada um de vocês deve voltar-se a Deus, abandonando seu comportamento pecaminoso. Então será batizado {[nós ](excl) vamos batizá-lo}, se [crê agora ]em Jesus Cristo. Então [Deus ]lhe dará o Espírito Santo.
39 Որովհետեւ խոստումը ձեզի համար է, նաեւ ձեր զաւակներուն, ու բոլոր հեռու եղողներուն, որ Տէրը՝ մեր Աստուածը պիտի կանչէ»:
[Deus ]prometeu [fazer isso ][MTY] para vocês e seus descendentes, como também para todos [os outros que crerem nele, ]inclusive aqueles que [moram ]longe [daqui]. O Senhor nosso Deus [dará seu Espírito ]a todos os que Ele convidar [a pertencer ao povo dele]”.
40 Եւ ուրիշ շատ խօսքերով կը վկայէր, կը յորդորէր զանոնք ու կ՚ըսէր. «Ազատեցէ՛ք դուք ձեզ այս կամակոր սերունդէն»:
Pedro falou muito mais, dirigindo- se com força/confiança a eles. Ele lhes rogou: “[Peçam a Deus ]que Ele os salve {para salvá-los}, [para que Ele não os castigue quando vier castigar ]estas pessoas iníquas/perversas [que rejeitaram Jesus”!]
41 Ուստի անոնք՝ որ սիրայօժար ընդունեցին անոր խօսքերը՝ մկրտուեցան. եւ այդ օրը երեք հազար անձի չափ աւելցան եկեղեցիին թիւին վրայ:
Por isso as pessoas que acreditaram na mensagem de Pedro foram batizadas {os [discípulos ]batizaram as pessoas que acreditaram na mensagem de Pedro}. Houve um grupo de uns três mil [daqueles ][SYN] [que ]se uniram aos [cristãos ]naquele dia.
42 Անոնք միշտ կը յարատեւէին առաքեալներուն ուսուցումին ու հաղորդութեան, հաց կտրելու եւ աղօթելու մէջ:
Eles obedeciam continuamente aquilo que os apóstolos ensinavam, e também se reuniam continuamente [com os demais cristãos]. Outrossim, eles costumavam [tomar juntos as refeições, celebrando a Ceia do Senhor, ]e oravam [juntos ]continuamente.
43 Վախը համակեց ամէն անձ՝՝, եւ շատ սքանչելիքներ ու նշաններ կատարուեցան առաքեալներուն միջոցով:
Todos os habitantes [SYN] [de Jerusalém ]reverenciavam grandemente [a Deus, pois ]os apóstolos praticavam com frequência muitos tipos de atos milagrosos.
44 Բոլոր հաւատացեալները միասին էին, եւ բոլոր բաները հասարակաց էին:
Todos os que criam [em Jesus ]estavam unidos [e se congregavam/se encontravam regularmente.] Também compartilhavam tudo que possuíam uns com os outros.
45 Կը ծախէին իրենց ստացուածքներն ու ինչքերը, եւ անոնց գինը կը բաժնէին բոլորին, որո՛ւ որ պէտք ըլլար:
[De vez em quando alguns ]deles vendiam [uma parte das ]suas terras e [outras ]coisas que possuíam, e davam [uma parte ]do dinheiro [da venda ]aos outros [irmãos do grupo, ]segundo suas necessidades.
46 Ամէն օր կը յարատեւէին միաբանութեամբ տաճարը երթալու մէջ, եւ հաց կտրելով իրենց տուներուն մէջ՝ իրենց կերակուրը կ՚ուտէին ցնծութեամբ ու պարզամտութեամբ:
Diariamente eles continuavam congregando-se/encontrando-se no [pátio ]do templo. Diariamente compartilhavam a comida [SYN] uns [com os outros ]com alegria e generosidade, ao tomarem juntos as refeições, e [celebravam a Ceia do Senhor ]nos lares.
47 Աստուած կը գովաբանէին եւ շնորհք կը գտնէին ամբողջ ժողովուրդին առջեւ. ու Տէրը օրէ օր փրկուածներ կ՚աւելցնէր եկեղեցիին թիւին վրայ:
[Comportando-se dessa forma, ]louvavam a Deus, e todos [os demais ]habitantes [de Jerusalém tinham ]uma opinião favorável [sobre eles. Enquanto essas coisas aconteciam, ]o Senhor [Jesus ]aumentava diariamente [o número de pessoas salvas ]{[que Ele salvava]} [da culpa dos seus pecados.]
