ԳՈՐԾՔ ԱՌԱՔԵԼՈՑ 19
1 Մինչ Ապողոս Կորնթոսի մէջ էր, Պօղոս՝ վերի երկրամասերը շրջելէ ետք՝ հասաւ Եփեսոս, եւ գտնելով քանի մը աշակերտներ՝
Apolos fe'e sia Korintus ma, Paulus fe'e lao ndule kota-kota sia lete', de ana losa kota Efesus. Sia naa, nandaa no atahori hira mana ramahere Lamatua' Yesus ena.
2 ըսաւ անոնց. «Երբ հաւատացիք, արդեօք ստացա՞ք Սուրբ Հոգին»: Անոնք պատասխանեցին իրեն. «Բայց մենք լսած իսկ չենք՝ թէ Սուրբ Հոգի մը կայ»:
Ana natane se nae, “Toronoo nggare! Fai' naa, lele' hei mimihere Lamatua' Yesus, hei simbo Lamatualain Dula-dale Meumare Na, do hoko'?” Ara rataa rae, “Hoko'. Hai nda fe'e rena oi, Lamatualain na'ena Dula-dale' ona' naa sa.”
3 Ան ալ ըսաւ անոնց. «Հապա ինչո՞վ մկրտուեցաք»: Անոնք պատասխանեցին. «Յովհաննէսի մկրտութեամբ»:
Boe ma Paulus natane fai nae, “Dad'i ara sarani hei, no sarani' bee?” Rataa rae, “Tungga Yohanis sarani na.”
4 Պօղոս ալ ըսաւ. «Յովհաննէս մկրտեց ապաշխարութեա՛ն մկրտութեամբ, ըսելով ժողովուրդին որ հաւատան անոր՝ որ պիտի գար իրմէ ետք, այսինքն՝ Քրիստոս Յիսուսի»:
Paulus nae, “Rena dei! Yohanis sarani atahori fo tao bukti ara raloe' tao sala' ena. Te misined'a ta'o ia! Tungga fai ana nanori atahori Isra'el ra nae, ara musi ramahere Yesus, Atahori fo Lamatua' nae haitua' a.”
5 Երբ ասիկա լսեցին՝ մկրտուեցան Տէր Յիսուսի անունով.
Basa de, ara ro'e Paulus sarani se, fo ara maso' dad'i Lamatua' Yesus bob'onggi Na.
6 ու երբ Պօղոս ձեռք դրաւ անոնց վրայ՝ Սուրբ Հոգին եկաւ անոնց վրայ, եւ լեզուներ կը խօսէին ու կը մարգարէանային:
De Paulus ndae liman neu se ma hule-o'e. Boe ma Lamatualain Dula-dale Meumare Na onda neu se. Ara ola-ola' rendi' ded'eat mata'-mata' fo sira nda rahine' ra sa. Lamatualain o pake se fo rafad'e saa mana nae dad'i'.
7 Բոլորը գրեթէ տասներկու մարդ էին:
Basa se atahori sanahulu rua.
8 Ապա ժողովարանը մտնելով՝ երեք ամիս համարձակութեամբ կը խօսէր Աստուծոյ թագաւորութեան մասին, եւ կը համոզէր:
Lele' Paulus leo sia Efesus, ana hii maso' atahori Yahudi ra ume hule-o'e na fo nanori lutu'-lelo' Lamatualain parenda Na. Ana ola' nda bambi-bambi' sa. Ana tao ta'o naa losa fula telu.
9 Բայց երբ ոմանք կը յամառէին ու չէին անսար՝ անիծելով այդ ճամբան բազմութեան առջեւ, հեռացաւ անոնցմէ, զատեց աշակերտները, եւ ամէն օր կը խօսէր Տիւրան անունով մէկու մը դպրանոցին մէջ:
Te hambu atahori nda simbo nenori na sa, de ara lab'an e. Ara ratatale atahori sia naa, fo afi' tungga Yesus Dala Masod'a Na. Naa de, Paulus no atahori mamahere' ra lao hela ume hule-o'e' a. De reu ra'ab'ue mia ume sakola' esa. Tenu ume' a, atahori sa, naran Tiranus.
10 Ասիկա տեւեց երկու տարի, այնպէս որ ամբողջ Ասիայի մէջ բնակող Հրեաներն ու Յոյները լսեցին Տէրոջ խօսքը:
Paulus nanori se losa too rua; de basa atahori sia nusa Asia rena Lamatua' Yesus Dud'ui Malole Na. Mana rena' ra, atahori Yahudi ro atahori nda Yahudi ra sa.
11 Աստուած արտասովոր հրաշքներ կը գործէր Պօղոսի ձեռքով.
Lele' naa, Lamatualain fee Paulus koasa fo ana tao manadad'i manaseli' mata'-mata'.
12 մինչեւ իսկ անոր մարմինէն թաշկինակներ ու գոգնոցներ կը տարուէին հիւանդներուն, որոնք կ՚ազատէին իրենց ախտերէն ու չար ոգիները դուրս կ՚ելլէին:
Ona' a, mete ma atahori ro'e rala Paulus papa'a langga na, do bob'ori na, fo tao neu atahori mamahed'i' ra, naa hed'i nara hai tute' a. Losa nitu de'ulaka' ra o lao hela atahori boe.
13 Ուստի թափառաշրջիկ Հրեաներէն ոմանք, որոնք ոգիներ կը հանէին՝՝, փորձեցին Տէր Յիսուսի անունը կանչել չար ոգիներ ունեցողներուն վրայ՝ ըսելով. «Կ՚երդմնեցնենք ձեզ Յիսուսով՝ որ Պօղոս կը քարոզէ»:
Sia naa, hambu atahori Yahudi ra malangga agama na esa, no ana tou nara hitu. Nara na, Sakewa. Ana nara reu sud'i' a sia bee-b'ee fo oi nitu ra sia atahori ra. Ara oi sob'a nitu ra no Yesus naran rae, “Ho muhine Yesus fo Paulus nafad'e' naa, do? Ia naa, au parenda nggo pake Yesus nara Na, lao hela atahori ia leo!” Hambu atahori Yahudi mahine' fea' ruma o sob'a tao ta'o naa boe.
14 Այս բանը ընողները՝ Սկեւա կոչուած հրեայ քահանայապետի մը եօթը որդիներն էին:
15 Չար ոգին պատասխանեց անոնց. «Կը ճանչնամ Յիսուսը ու գիտեմ Պօղոսը, բայց դուք ո՞վ էք»:
Lao esa fai, Sakewa ana nara parenda ta'o naa ma, nitu de'ulaka' sa nataa nae, “Au uhine Yesus. Au o uhine Paulus boe. Te hei ia ra, seka?”
16 Եւ այդ մարդը՝ որուն մէջ էր չար ոգին, ցատկեց անոնց վրայ, տիրապետեց ու յաղթեց անոնց, այնպէս որ դուրս փախան այդ տունէն՝ մերկ եւ վիրաւոր:
Boe ma, atahori nitu tao' naa, namanasa seli. Ana tutu se ma tao na'ahina se. Ana sid'a bad'u nara, losa ara rela ro ma'ahola nara mia ume naa.
17 Եփեսոս բնակող բոլոր Հրեաներն ու Յոյները գիտցան այս բանը. վախը համակեց զանոնք բոլորը՝՝, եւ Տէր Յիսուսի անունը կը մեծարուէր:
Basa ma, dud'uit naa nened'ui-b'engga' losa basa atahori Yahudi ma nda Yahudi ra sa sia Efesus bub'ulu'. Basa atahori mana rena dud'uit naa, ramatau ma titindindii'. Ma ara koa-kio Lamatua' Yesus, huu Ana fee koasa monae' naa neu Paulus.
18 Հաւատացեալներէն շատեր կու գային, կը խոստովանէին ու կը յայտարարէին իրենց արարքները:
Boe ma, atahori mamahere feu' ra risi' sira toronoo mamahere nara, fo soi rala nara, ma rataa sala nara.
19 Դիւթութիւն կիրարկողներէն շատեր՝ միասին կը բերէին իրենց գիրքերը, ու կ՚այրէին բոլորին առջեւ: Երբ հաշուեցին անոնց գինը, գտան թէ յիսուն հազար կտոր արծաթ կ՚արժէր:
Sira ruma, mana pake koasa ma'ahatu'. Ara rad'uru basa susura koasa ma'ahatu nara, de lalangge se. Mete ma reken susura naa ra feli na, doi fula' rifon lima nulu.
20 Այսպէս՝ Տէրոջ խօսքը մեծապէս կ՚աճէր ու կը զօրանար:
Atahori ra dui-b'engga Lamatua' Dud'ui Malole Na hatu'-rerelon sia bee-b'ee. Atahori mana mamahere' ra, boe ramaheta, huu Lamatua' Ded'ea-o'ola Na, maso' rala nara.
21 Երբ այս բաները կատարուեցան, Պօղոս հոգիին մէջ որոշեց Երուսաղէմ երթալ՝ Մակեդոնիայէն եւ Աքայիայէն անցնելով, ու կ՚ըսէր. «Հոն ըլլալէս ետք՝ պէտք է Հռոմն ալ տեսնեմ»:
Basa na ma, Paulus na'etu' fo bali Yerusalem neu. Te ralan hii nae neu na'ahulu sia nusa Makedonia ma Akaya, dei fo nisi' Yerusalem. Ana du'a nae, “Malole lena', au uu se'u atahori mamahere' ra sia mamana' ia ra dei. Te ta'o bee o, au musi losa Roma.”
22 Իրեն սպասարկողներէն երկուքը, Տիմոթէոսն ու Երաստոսը, ղրկեց Մակեդոնիա, եւ ինք ժամանակ մըն ալ Ասիա մնաց:
Ana denu nonoo nara Timotius no Erastus, ra'ahulu' Makedonia reu. Te ana fe'e leo doo' sia nusa Asia.
23 Այդ ատեն մեծ խլրտում եղաւ՝ Տէրոջ ճամբային համար:
Lele' naa, hambu ded'eat monae' esa sia kota Efesus so'al Yesus Dala Masod'a Na.
24 Որովհետեւ Դեմետրիոս անունով արծաթագործ մը, որ կը շինէր Արտեմիսի փոքրիկ արծաթէ տաճարներ ու մեծ վաստակ կը բերէր արհեստաւորներուն,
Ded'eat naa huu-pata na ta'o ia: Sia naa, hambu mana tao lilo fula' esa, naran Demetrius. Ana tao ume sosonggo anak ra mia lilo fula', fo seo neu atahori Efesus ra, fo ara songgo lamatua na esa, naran Artemis. Tatao na laku, ma tukan nara, hetar. Naa de, ana hambu doi' nae na seli.
25 համախմբեց զանոնք՝ նոյն արհեստին գործաւորներուն հետ, եւ ըսաւ. «Մարդի՛կ, դուք գիտէք թէ այս գործէ՛ն է մեր եկամուտը.
Lao esa ma, Demetrius na'ab'ue nala tukan nara, ma tukan fea' ra, de ola' no se nae, “Ama nggare no toronoo nggare! Hei bub'ulu' masod'a tara malole' ona' ia, huu hita hambu doi' naen seli mia tatao tara ia.
26 ու կը տեսնէք եւ կը լսէք թէ այս Պօղոսը ո՛չ միայն Եփեսոսի մէջ, այլ նաեւ գրեթէ ամբողջ Ասիայի մէջ մեծ բազմութիւն մը համոզեց ու մոլորեցուց, ըսելով թէ “ձեռքով շինուածները աստուածներ չեն”:
Te ale' ia, hita tita no mata tara ma rena no ndiki tara ena, huu-tonggon mia Paulus o'ola nara. Ana dunggu-mbau atahori hetar, rae saa fo hita tao' ia ra, nda na'ena ngguna saa sa' boe. Ana nae, paton fo hita tao' ia, lamatua leleko'. Nda aka' a atahori sia Efesus rena e sa, te atahori sia basa nusa Asia ra o rena e boe.
27 Ուստի վտանգ կայ, որ ո՛չ միայն այս մեր կողմը անարգուի, այլ մեծ աստուածուհիին՝ Արտեմիսի տաճա՛րն ալ ոչինչ սեպուի, եւ խորտակուի մեծափառութիւնը անո՛ր՝ որ ամբողջ Ասիան ու երկրագունդը կը պաշտեն»:
De rena malolole! Dei fo hita tao sa fai, mete ma basa atahori ra aka' a tungga Paulus se? Ara nda nau hasa saa fo hita tao' ia ra sa ena! Misined'a, o! Ale' ia, atahori hetar koa-bo'u neu Artemis, hita lamatua inan fo mata meulau' naa. Ara rema mia ndule nusa Asia, losa raefafo' suu na, fo songgo Artemis sia ume sosonggo huu' a sia hita kota Efesus ia. Dad'i afi' losa atahori nda toe e sa ena ma nda nau rema sia ia sa ena!”
28 Երբ լսեցին ասիկա, զայրոյթով լեցուած կ՚աղաղակէին. «Մե՜ծ է Եփեսացիներուն Արտեմիսը»:
Ara rena ta'o naa ma, ramanasa reu' ena. De nggasi rae, “Sod'a-mole' neu Artemis! Artemis mata meulau'! Hai atahori Efesus koa-bo'u Artemis!”
29 Ամբողջ քաղաքը լեցուեցաւ խառնաշփոթութեամբ, ու յափշտակելով Գայիոս եւ Արիստարքոս Մակեդոնացիները՝ Պօղոսի ճամբորդակիցները՝ բոլորը միաբանութեամբ վազեցին թատրոնը:
Ara eki-randu ta'o naa ma, atahori mia bee-b'ee reu ra'ab'ue ro se, losa kota' naa sofe' no atahori. Te basa se bingun. Atahori ramue tungga-tungga dala' losa kota a moo loa' na. Ara humu atahori rua de lea ro se risi' naa reu. Ru'a se nara nara, Gayus ma Aristarkus. Atahori ra humu se, huu ru'a se, Paulus ana mana tungga nara mia Makedonia.
30 Իսկ երբ Պօղոս ուզեց մտնել ամբոխին մէջ, աշակերտները չթոյլատրեցին իրեն:
Paulus rena nala ma, ana nau nisi' atahori mana ramue' ra talad'a nara. Te atahori mamahere' sia naa ra nda nau fee ne neu sa.
31 Ասիապետներէն ոմանք ալ, որ իր բարեկամներն էին, մարդ ղրկելով իրեն՝ կ՚աղաչէին որ չյանդգնի երթալ թատրոնը:
Hambu atahori monaen hira mia nusa Asia, rahine Paulus. Ara denu atahori reu rafad'e Paulus fo afi' nisi' atahori mana ramue' ra.
32 Ուստի ոմանք բան մը կ՚աղաղակէին, ուրիշներ՝ ուրիշ բան, որովհետեւ համախմբումը շփոթած էր. շատեր ալ չէին գիտեր թէ ինչո՛ւ համախմբուած են:
Sia moo loa' naa, atahori sangga ded'eat naa huu-pata na. Ruma randu leleko' rae, “Ta'o ia!” Ruma fai nggasi rae, “Ta'o naa!” Tao-tao te atahori hetar nda rita' rae ta'o bee sa' boe. Ara tungga-tungga' a.
33 Ապա բազմութեան մէջէն դուրս քաշեցին Աղեքսանդրոսը, որ Հրեաները յառաջ քշեցին. Աղեքսանդրոս ալ՝ ձեռքը շարժելով՝ կ՚ուզէր ջատագովել ինքզինք ամբոխին առջեւ:
Basa boe ma, atahori Yahudi ruma ramatau. Ara du'a rae, afi' losa atahori naa ra tud'u rae sira mana ratatale fo ded'eat ia dad'i. Naa de, ara ndunduu' atahori esa mata' neu dad'i sira mana ola-ola na. Atahori naa, nara na Aleksander. Ara ro'e fo nasala'e se, rae ded'eat naa, nda atahori Yahudi ra tatao na sa. Aleksander boti' lima na, de ai se fo afi' ramue. Boe ma ana sob'a ola' nasala'e atahori Yahudi ra.
34 Երբ գիտցան թէ ան Հրեայ է, բոլորը միաբերան՝ գրեթէ երկու ժամ աղաղակեցին. «Մե՜ծ է Եփեսացիներուն Արտեմիսը»:
Ara bub'ulu' rae eni atahori Yahudi ma, ara nggasi rahere' fai rae, “Fee had'at neu Artemis! Artemis mata meulau'! Hai atahori Efesus koa-bo'u Artemis!” Ara eki-randu ona' naa, losa jam rua.
35 Սակայն ատենադպիրը՝ հանդարտեցնելով բազմութիւնը՝ ըսաւ. «Եփեսացի՛ մարդիկ, ո՞վ է այն մարդը որ չի գիտեր թէ Եփեսացիներուն քաղաքը՝ պահապանն է մեծ Արտեմիսի ու Դիոսէ ինկած կուռքին տաճարին:
Basa ma malangga mana parenda Efesus nambarii' de ai fee se nenee. Ana ola' nae, “Odi-a'a sia kota Efesus! Basa atahori bub'ulu' hita lamatua Artemis na onda mia lalai a, nema nisi' hita e. Dad'i hita atahori Efesus, mana ta'aboi e. Nda hambu atahori bisa lea hendi hita hak na sa, huu naa dad'i dud'uit de basa atahori bub'ulu' ena. Dad'i, ta'o bee de hei aka' eki-randu ta'o ia? Mae atahori ombon-koson tungga sira hihii nara, hei afi' mimue leli ta'o ia!
36 Ուրեմն, նկատելով որ այս բաները անվիճելի են, դուք պէտք է հանդարտ կենաք եւ յանդգնութեամբ ոչի՛նչ ընէք:
37 Քանի որ դուք հոս բերիք այդ մարդիկը, որոնք ո՛չ տաճար կողոպտողներ են, ո՛չ ալ ձեր աստուածուհիին հայհոյողներ:
Hei mendi atahori karu'a ra sia ia, ona' ara tao de'ulaka'. Tao-tao te ara nda ramana'o saa sa' boe mia Artemis ume sosonggo huu' na sa. Ara nda ola' ra'atutud'a' nara malole na sa. Dad'i hei fee sala' saa neu se?
38 Ուրեմն, եթէ Դեմետրիոս եւ իրեն հետ եղող արհեստաւորները բան մը ունին ոեւէ մէկուն դէմ, դատի օրեր կան ու փոխ-հիւպատոսներ. թող ամբաստանեն զիրար:
Misined'a malole, o! Hita ta'ena mamana nggero ded'eat. Atahori mana nggero ded'eat ra o rahati. De mete ma Demetrius se rae rad'ed'ea, musi tungga dala na dei, fo mendi ded'eat naa nisi' mamana nggero ded'eat.
39 Իսկ եթէ ձեր պահանջը ուրիշ բանի մը մասին է, թող բացատրուի օրինաւոր համախմբումի մէջ:
Ma mete ma rae so'u dala' fea' fai, hela fo reu ma'ira' ro lasi-lasi adat ra.
40 Որովհետեւ մենք ալ այսօրուան եղածին համար՝ իբր ապստամբ ամբաստանուելու վտանգին մէջ ենք, քանի որ պատճառ մը չկայ՝ որով կարենանք հաշիւ տալ այս խառնիճաղանճին համար»:
Afi' losa mana parenda Roma fee sala' neu nggita huu ded'eat ia. Mete ma ara rae rahine huu-pata na, hita tataa saa fai o? Ded'eat ia nda na'ena huu-pata' sa!”
41 Ու երբ այսպէս խօսեցաւ՝ արձակեց համախմբումը:
Ola' basa ta'o naa ma, malangga naa denu basa atahori ra saranggaa. De basa se bali'.
