ԳՈՐԾՔ ԱՌԱՔԵԼՈՑ 17
1 Ամփիպոլիսէն եւ Ապողոնիայէն անցնելով՝ Թեսաղոնիկէ եկան, ուր Հրեաներուն ժողովարանը կար:
Paul et Silas passèrent par Amphipolis et par Apollonie; puis ils vinrent à Thessalonique, où les Juifs avaient une synagogue.
2 Պօղոս ալ՝ իր սովորութեան համաձայն՝ մտաւ անոնց մէջ, ու երեք Շաբաթ օրեր խօսեցաւ անոնց հետ Գիրքերուն մասին,
Selon sa coutume, Paul s'y rendit, et il discuta avec eux pendant trois sabbats,
3 բացատրելով եւ փաստարկելով անոնց թէ Քրիստոս պէ՛տք է չարչարուէր ու մեռելներէն յարութիւն առնէր. եւ ըսաւ. “Այս Յիսուսը՝ որ ես կը հռչակեմ ձեզի, Քրիստո՛սն է”:
expliquant et démontrant, par les Ecritures, qu'il fallait que le Christ souffrît, et qu'il ressuscitât des morts. Ce Christ, disait-il, c'est Jésus que je vous annonce.
4 Անոնցմէ ոմանք անսացին ու միացան Պօղոսի եւ Շիղայի, նաեւ՝ բարեպաշտ Յոյներէն մեծ բազմութիւն մը. առաջնակարգ կիներէն հաւատացողներն ալ սակաւաթիւ չէին:
Quelques-uns d'entre eux furent persuadés; et ils se joignirent à Paul et à Silas, ainsi qu'une grande multitude de Grecs craignant Dieu, et à plusieurs femmes, des premières de la ville.
5 Բայց չանսացող Հրեաները նախանձեցան, եւ քանի մը դատարկապորտ, գռեհիկ մարդիկ առնելով՝ բազմութիւն ժողվեցին, ամբողջ քաղաքին մէջ աղմուկ հանեցին, ու Յասոնի տան վրայ յարձակելով կը փնտռէին զանոնք՝ որ ամբոխին տանին:
Mais les Juifs, pleins de jalousie, prirent avec eux quelques mauvais sujets des rues, et, ameutant la foule, ils jetèrent le trouble dans la ville. Ils assaillirent la maison de Jason, et ils y cherchèrent Paul et Silas pour les amener devant le peuple.
6 Երբ չգտան զանոնք, Յասոնը եւ քանի մը եղբայրներ քաշկռտելով տարին քաղաքապետներուն առջեւ՝ գոռալով. «Անոնք որ երկրագունդը տակնուվրայ ըրին՝ հոս ալ հասած են,
Ne les ayant pas trouvés, ils traînèrent Jason et quelques-uns des frères devant les magistrats de la ville, en criant: Ces gens, qui ont bouleversé le monde, les voilà maintenant ici!
7 ու Յասոն ընդունած է զանոնք: Ասոնք բոլորը կը գործեն կայսրին հրամաններուն դէմ, ըսելով թէ ուրիշ թագաւոր մը կայ՝ Յիսուս անունով»:
Jason les a reçus chez lui. Or, ils sont tous rebelles aux édits de César, puisqu'ils disent qu'il y a un autre roi, Jésus.
8 Բազմութիւնն ու քաղաքապետները վրդովեցան՝ լսելով այս բաները:
Ces paroles émurent la foule et les magistrats.
9 Բայց երբ երաշխիք առին Յասոնէն եւ միւսներէն՝ արձակեցին զանոնք:
Ceux-ci, cependant, après avoir exigé une caution de Jason et des autres, les relâchèrent.
10 Եղբայրներն ալ իսկոյն՝ գիշերուան մէջ՝ Բերիա ղրկեցին Պօղոսն ու Շիղան, որոնք հոն հասնելով՝ գացին Հրեաներուն ժողովարանը:
Aussitôt, les frères firent partir de nuit Paul et Silas pour Bérée. Lorsqu'ils furent arrivés, ils entrèrent dans la synagogue des Juifs.
11 Ասոնք աւելի ազնիւ էին՝ քան Թեսաղոնիկէի մէջ եղողները. Աստուծոյ խօսքը ընդունեցին լման յօժարութեամբ, եւ ամէն օր կը զննէին Գիրքերը, տեսնելու թէ այդպէ՛ս են այդ բաները:
Ceux-ci eurent des sentiments plus nobles que ceux de Thessalonique, et ils accueillirent la Parole avec beaucoup d'empressement, examinant tous les jours les Écritures, pour vérifier ce qu'on leur disait.
12 Ուստի անոնցմէ շատերը հաւատացին, ու մեծայարգ յոյն կիներէն եւ այր մարդոցմէն հաւատացողներն ալ սակաւաթիւ չէին:
Plusieurs d'entre eux crurent, ainsi que des femmes grecques de haut rang, et des hommes en assez grand nombre.
13 Բայց երբ թեսաղոնիկեցի Հրեաները գիտցան թէ Բերիայի մէջ ալ Պօղոս հռչակեց Աստուծոյ խօսքը, հո՛ն ալ եկան ու գրգռեցին բազմութիւնը:
Mais quand les Juifs de Thessalonique surent que Paul annonçait aussi la parole de Dieu à Bérée, ils y vinrent pour répandre l'agitation et le trouble parmi le peuple.
14 Այն ատեն եղբայրները իսկոյն Պօղոսը ճամբեցին՝ որ երթայ մինչեւ ծովեզերքը, բայց Շիղա եւ Տիմոթէոս մնացին հոն:
Aussitôt, les frères firent partir Paul, dans la direction de la mer, tandis que Silas et Timothée restaient à Bérée.
15 Անոնք որ կը տանէին Պօղոսը՝ հասցուցին զայն մինչեւ Աթէնք, ապա մեկնեցան՝ պատուէր ստանալով Շիղայի ու Տիմոթէոսի համար, որ շուտով գան իրեն:
Ceux qui accompagnaient Paul le conduisirent jusqu'à Athènes; puis ils s'en retournèrent, apportant à Silas et à Timothée l'ordre de le rejoindre au plus tôt.
16 Մինչ Աթէնքի մէջ Պօղոս կը սպասէր անոնց, իր հոգին գրգռուած էր իր մէջ, տեսնելով քաղաքը՝ լեցուած կուռքերով:
Pendant que Paul les attendait à Athènes, il avait le coeur outré à la vue de cette ville toute pleine d'idoles.
17 Ուստի ժողովարանին մէջ կը խօսէր Հրեաներուն ու բարեպաշտ մարդոց, նաեւ ամէն օր հրապարակներուն մէջ՝ անոնց որ հանդիպէր:
Il discutait donc dans la synagogue avec les Juifs et les prosélytes, et, chaque jour, sur la place publique, avec ceux qui s'y rencontraient.
18 Քանի մը Եպիկուրեան եւ Ստոյիկեան փիլիսոփաներ ալ կը խորհրդակցէին իրեն հետ: Ոմանք կ՚ըսէին. «Ի՞նչ ըսել կ՚ուզէ այս սերմնաքաղը»: Ուրիշներ ալ կ՛ըսէին. «Կը թուի թէ օտար աստուածներու քարոզիչ է». որովհետեւ կ՚աւետէր անոնց Յիսուսը եւ յարութիւնը:
Quelques philosophes épicuriens et stoïciens conféraient aussi avec lui. Les uns disaient: Que veut dire ce discoureur? Et d'autres: Il semble annoncer des divinités étrangères. — car Paul leur annonçait Jésus et la résurrection. —
19 Ուստի առնելով զայն՝ տարին Արիսպագոս ու կ՚ըսէին. «Կրնա՞նք գիտնալ թէ ի՛նչ է այդ նոր ուսուցումը՝ որ դուն կը քարոզես,
Ils le prirent avec eux et le menèrent à l'Aréopage, en lui disant: Pourrions-nous savoir quelle est cette nouvelle doctrine que tu enseignes?
20 որովհետեւ քանի մը տարօրինակ բաներ լսել կու տաս մեզի՝՝: Ուրեմն կ՚ուզենք գիտնալ թէ ի՛նչ կրնան ըլլալ ատոնք»:
Car tu nous fais entendre des choses étranges. Nous voudrions bien savoir ce que cela veut dire.
21 (Որովհետեւ բոլոր Աթենացիներուն եւ հոն գաղթած օտարականներուն ժամանցը ուրիշ ոչինչ է, քան նոր բան ըսել կամ լսել: )
Or, tous les Athéniens, aussi bien que les étrangers qui séjournaient à Athènes ne s'occupaient qu'à dire ou à écouter les nouvelles.
22 Հետեւաբար Պօղոս կայնեցաւ Արիսպագոսի մէջ եւ ըսաւ. «Աթենացի՛ մարդիկ, կը նշմարեմ թէ ամէն ինչով չափազանց կրօնասէր էք:
Alors Paul, se tenant au milieu de l'Aréopage, dit: Athéniens, je vois qu'à tous égards vous êtes, pour ainsi dire, dévots à l'excès.
23 Քանի որ ես շրջելով ու ձեր պաշտամունքը զննելով՝ գտայ զոհասեղան մը, որուն վրայ գրուած էր. «Անծանօթ Աստուծոյն»: Ուստի ա՛ն՝ որմէ դուք կ՚ակնածիք առանց ճանչնալու, ես զա՛յն կը հռչակեմ ձեզի:
Car, en parcourant votre ville, et en considérant les objets de votre culte, j'ai trouvé un autel portant cette inscription: Au dieu inconnu. Eh bien, ce que vous honorez sans le connaître, c'est ce que je vous annonce!
24 Աստուած՝ որ ստեղծեց աշխարհը եւ անոր մէջ եղած բոլոր բաները, ի՛նք՝ որ Տէրն է երկինքի ու երկրի, ո՛չ կը բնակի ձեռակերտ տաճարներու մէջ,
Le Dieu qui a fait le monde, et tout ce qui s'y trouve, étant le Seigneur du ciel et de la terre, n'habite pas dans des temples bâtis par la main des hommes.
25 ո՛չ ալ կը խնամուի մարդոց ձեռքով՝ իբր թէ որեւէ բանի կարօտ ըլլար. քանի որ ի՛նք կու տայ բոլորին կեանք, շունչ, եւ ամէն ինչ:
Il n'est pas non plus servi par des mains humaines, comme s'il avait besoin de quoi que ce soit, lui qui donne à tous la vie, la respiration, tous les biens.
26 Մէ՛կ արիւնէ ստեղծեց մարդոց բոլոր ազգերը՝ որպէսզի բնակին ամբողջ երկրի մակերեսին վրայ, ու սահմանեց նախապէս որոշուած ժամանակները եւ անոնց բնակարանի սահմանները՝ որ փնտռեն Տէրը,
Il a fait naître d'un seul homme toutes les nations, et il les a fait habiter sur toute l'étendue de la terre, ayant fixé le temps précis de leur existence et les limites de leur demeure,
27 ու թերեւս գտնեն զինք խարխափելով, թէպէտ մեզմէ իւրաքանչիւրէն ալ հեռու չէ:
afin qu'elles cherchent Dieu et s'efforcent de le trouver comme en tâtonnant, quoiqu'il ne soit pas loin de chacun de nous.
28 Արդարեւ անո՛վ կ՚ապրինք, կը շարժինք եւ կանք, ինչպէս ձեր բանաստեղծներէն ոմանք ալ ըսին. “Քանի որ մենք անոր ցեղէն իսկ ենք”:
Car c'est en lui que nous avons la vie, le mouvement et l'être, comme l'ont dit quelques-uns de vos poètes: «Nous sommes aussi de sa race!»
29 Ուրեմն՝ Աստուծոյ ցեղէն ըլլալով՝ պէտք չէ կարծենք՝՝ թէ աստուածութիւնը նման է ոսկիի կամ արծաթի կամ քարի, քանդակուած մարդկային արուեստով ու երեւակայութեամբ՝՝:
Étant donc de la race de Dieu, nous ne devons pas croire que la divinité soit semblable à l'or, à l'argent ou à la pierre, sculptés par l'art et le génie de l'homme.
30 Եւ հիմա Աստուած, անտեսելով այս անգիտութեան ժամանակները, ամէնուրեք կը պատուիրէ բոլոր մարդոց՝ որ ապաշխարեն:
C'est pourquoi, ne tenant pas compte de ces temps d'ignorance, Dieu invite maintenant tous les hommes, en tous lieux, à se repentir,
31 Որովհետեւ սահմանած է օր մը, երբ պիտի դատէ երկրագունդը արդարութեամբ՝ իր որոշած մարդուն միջոցով. եւ այս մասին հաւաստիք տուաւ բոլորին՝ մեռելներէն յարուցանելով զայն»:
parce qu'il a fixé un jour, où il doit juger le monde avec justice, par l'Homme qu'il a établi pour cela; et il en a donné à tous une preuve certaine en le ressuscitant des morts.
32 Երբ լսեցին մեռելներու յարութեան մասին՝ ոմանք ծաղրեցին, իսկ ուրիշներ ըսին. «Այս մասին դարձեալ մտիկ պիտի ընենք քեզի»:
Quand ils entendirent parler de résurrection des morts, les uns se moquèrent, les autres dirent: Nous t'entendrons là-dessus une autre fois.
33 Այսպէս Պօղոս մեկնեցաւ անոնց մէջէն:
C'est ainsi que Paul se retira du milieu d'eux.
34 Սակայն քանի մը մարդիկ յարեցան իրեն, ու հաւատացին. անոնց մէջ էին Դիոնեսիոս Արիսպագացին, Դամարիս անունով կին մը, եւ իրենց հետ ուրիշներ:
Il y eut cependant quelques personnes qui se joignirent à lui et qui crurent: de ce nombre étaient Denis, membre de l'Aréopage, une femme nommée Damaris, et d'autres encore avec eux.
