ԳՈՐԾՔ ԱՌԱՔԵԼՈՑ 17
1 Ամփիպոլիսէն եւ Ապողոնիայէն անցնելով՝ Թեսաղոնիկէ եկան, ուր Հրեաներուն ժողովարանը կար:
Ils traversèrent Amphipolis et Apollonie et arrivèrent à Thessalonique, où les Juifs avaient une synagogue.
2 Պօղոս ալ՝ իր սովորութեան համաձայն՝ մտաւ անոնց մէջ, ու երեք Շաբաթ օրեր խօսեցաւ անոնց հետ Գիրքերուն մասին,
Selon sa coutume, Paul s'y rendit et, durant trois sabbats, il discuta avec eux, expliquant et démontrant, d'après les Écritures,
3 բացատրելով եւ փաստարկելով անոնց թէ Քրիստոս պէ՛տք է չարչարուէր ու մեռելներէն յարութիւն առնէր. եւ ըսաւ. “Այս Յիսուսը՝ որ ես կը հռչակեմ ձեզի, Քրիստո՛սն է”:
que le Christ devait souffrir et ressusciter d'entre les morts, «et ce Christ, disait-il, c'est le Jésus que je vous annonce.»
4 Անոնցմէ ոմանք անսացին ու միացան Պօղոսի եւ Շիղայի, նաեւ՝ բարեպաշտ Յոյներէն մեծ բազմութիւն մը. առաջնակարգ կիներէն հաւատացողներն ալ սակաւաթիւ չէին:
Paul et Silas gagnèrent quelques Juifs qui se rallièrent à eux, un grand nombre de Grecs «craignant Dieu» et beaucoup de femmes de la meilleure société.
5 Բայց չանսացող Հրեաները նախանձեցան, եւ քանի մը դատարկապորտ, գռեհիկ մարդիկ առնելով՝ բազմութիւն ժողվեցին, ամբողջ քաղաքին մէջ աղմուկ հանեցին, ու Յասոնի տան վրայ յարձակելով կը փնտռէին զանոնք՝ որ ամբոխին տանին:
Mais les Juifs, pleins de jalousie, recrutèrent une bande de vagabonds, de ces vauriens toujours prêts à faire du bruit, et mirent le trouble dans la ville. Ils assaillirent la maison de Jasons et y cherchèrent Paul et Silas pour les mener à l'assemblée populaire.
6 Երբ չգտան զանոնք, Յասոնը եւ քանի մը եղբայրներ քաշկռտելով տարին քաղաքապետներուն առջեւ՝ գոռալով. «Անոնք որ երկրագունդը տակնուվրայ ըրին՝ հոս ալ հասած են,
Ne les trouvant pas, ils traînèrent Jason et quelques frères devant les politarques, en criant: «Ceux qui ont bouleversé le monde entier sont dans la ville,
7 ու Յասոն ընդունած է զանոնք: Ասոնք բոլորը կը գործեն կայսրին հրամաններուն դէմ, ըսելով թէ ուրիշ թագաւոր մը կայ՝ Յիսուս անունով»:
Jason les a reçus: tous ces gens-là sont en révolte contre les édits de l'Empereur; ils ont un autre roi qu'ils appellent Jésus.»
8 Բազմութիւնն ու քաղաքապետները վրդովեցան՝ լսելով այս բաները:
La foule et les politarques qui entendaient ces paroles en furent fort émus,
9 Բայց երբ երաշխիք առին Յասոնէն եւ միւսներէն՝ արձակեցին զանոնք:
et ils ne laissèrent aller Jason et les autres qu'après avoir exigé d'eux une caution.
10 Եղբայրներն ալ իսկոյն՝ գիշերուան մէջ՝ Բերիա ղրկեցին Պօղոսն ու Շիղան, որոնք հոն հասնելով՝ գացին Հրեաներուն ժողովարանը:
Sans tarder, la nuit suivante, les frères firent partir Paul et Silas pour Bérée; en y arrivant, ils se rendirent à la synagogue des Juifs.
11 Ասոնք աւելի ազնիւ էին՝ քան Թեսաղոնիկէի մէջ եղողները. Աստուծոյ խօսքը ընդունեցին լման յօժարութեամբ, եւ ամէն օր կը զննէին Գիրքերը, տեսնելու թէ այդպէ՛ս են այդ բաները:
Ceux-ci étaient mieux élevés que ceux de Thessalonique; ils accueillirent très volontiers la prédication de la Parole, et tous les jours ils étudiaient les Écritures pour y vérifier ce qu'on leur disait.
12 Ուստի անոնցմէ շատերը հաւատացին, ու մեծայարգ յոյն կիներէն եւ այր մարդոցմէն հաւատացողներն ալ սակաւաթիւ չէին:
Beaucoup devinrent croyants, ainsi que des femmes grecques du meilleur monde et un grand nombre d'hommes.
13 Բայց երբ թեսաղոնիկեցի Հրեաները գիտցան թէ Բերիայի մէջ ալ Պօղոս հռչակեց Աստուծոյ խօսքը, հո՛ն ալ եկան ու գրգռեցին բազմութիւնը:
Mais quand les Juifs de Thessalonique apprirent que Paul avait annoncé la Parole de Dieu à Bérée, ils y vinrent pour mettre le trouble dans le peuple.
14 Այն ատեն եղբայրները իսկոյն Պօղոսը ճամբեցին՝ որ երթայ մինչեւ ծովեզերքը, բայց Շիղա եւ Տիմոթէոս մնացին հոն:
Alors les frères firent immédiatement partir Paul dans la direction de la mer: Silas et Timothée restèrent à Bérée.
15 Անոնք որ կը տանէին Պօղոսը՝ հասցուցին զայն մինչեւ Աթէնք, ապա մեկնեցան՝ պատուէր ստանալով Շիղայի ու Տիմոթէոսի համար, որ շուտով գան իրեն:
Ceux qui accompagnèrent Paul le menèrent jusqu'à Athènes, et ils s'en retournèrent, chargés par lui de mander à Silas et à Timothée de venir le rejoindre le plus tôt possible.
16 Մինչ Աթէնքի մէջ Պօղոս կը սպասէր անոնց, իր հոգին գրգռուած էր իր մէջ, տեսնելով քաղաքը՝ լեցուած կուռքերով:
Paul, qui les attendait à Athènes, se sentait indigné jusqu'au fond de l'âme de voir la ville remplie d'idoles.
17 Ուստի ժողովարանին մէջ կը խօսէր Հրեաներուն ու բարեպաշտ մարդոց, նաեւ ամէն օր հրապարակներուն մէջ՝ անոնց որ հանդիպէր:
Cependant il s'entretenait dans la synagogue avec les Juifs et les prosélytes, et sur la place publique, tous les jours, avec les premiers venus.
18 Քանի մը Եպիկուրեան եւ Ստոյիկեան փիլիսոփաներ ալ կը խորհրդակցէին իրեն հետ: Ոմանք կ՚ըսէին. «Ի՞նչ ըսել կ՚ուզէ այս սերմնաքաղը»: Ուրիշներ ալ կ՛ըսէին. «Կը թուի թէ օտար աստուածներու քարոզիչ է». որովհետեւ կ՚աւետէր անոնց Յիսուսը եւ յարութիւնը:
Entre autres, il fut entrepris par quelques philosophes épicuriens et stoïciens. «Que veut donc dire ce radoteur?» disaient les uns. «C'est, paraît-il, un prêcheur de nouveaux dieux», disaient les autres, parce que Paul leur annonçait l'Évangile de Jésus et la résurrection.
19 Ուստի առնելով զայն՝ տարին Արիսպագոս ու կ՚ըսէին. «Կրնա՞նք գիտնալ թէ ի՛նչ է այդ նոր ուսուցումը՝ որ դուն կը քարոզես,
Ils le prirent avec eux et le conduisirent à l'Aréopage, en lui disant: «Pouvons-nous savoir quelle est cette nouvelle doctrine que tu enseignes?
20 որովհետեւ քանի մը տարօրինակ բաներ լսել կու տաս մեզի՝՝: Ուրեմն կ՚ուզենք գիտնալ թէ ի՛նչ կրնան ըլլալ ատոնք»:
car tu nous racontes là des choses étranges; nous désirons bien savoir ce que tout cela signifie.»
21 (Որովհետեւ բոլոր Աթենացիներուն եւ հոն գաղթած օտարականներուն ժամանցը ուրիշ ոչինչ է, քան նոր բան ըսել կամ լսել: )
(Tous les Athéniens et les étrangers domiciliés dans la ville ne s'occupaient qu'à dire ou à apprendre des nouvelles).
22 Հետեւաբար Պօղոս կայնեցաւ Արիսպագոսի մէջ եւ ըսաւ. «Աթենացի՛ մարդիկ, կը նշմարեմ թէ ամէն ինչով չափազանց կրօնասէր էք:
Alors Paul, debout au milieu de l'Aréopage, s'exprima ainsi: «Athéniens, «En tout, je vous trouve le plus religieux des peuples.
23 Քանի որ ես շրջելով ու ձեր պաշտամունքը զննելով՝ գտայ զոհասեղան մը, որուն վրայ գրուած էր. «Անծանօթ Աստուծոյն»: Ուստի ա՛ն՝ որմէ դուք կ՚ակնածիք առանց ճանչնալու, ես զա՛յն կը հռչակեմ ձեզի:
Comme, en effet, je regardais, en passant, vos objets sacrés, j'ai trouvé un autel sur lequel était écrit: A UN DIEU INCONNU. Ce que vous honorez sans le connaître, moi, je viens vous le révéler.»
24 Աստուած՝ որ ստեղծեց աշխարհը եւ անոր մէջ եղած բոլոր բաները, ի՛նք՝ որ Տէրն է երկինքի ու երկրի, ո՛չ կը բնակի ձեռակերտ տաճարներու մէջ,
«Le Dieu qui a fait le monde et tout ce qu'il renferme, étant maître du ciel et de la terre, n'habite point dans des temples faits de main d'homme,
25 ո՛չ ալ կը խնամուի մարդոց ձեռքով՝ իբր թէ որեւէ բանի կարօտ ըլլար. քանի որ ի՛նք կու տայ բոլորին կեանք, շունչ, եւ ամէն ինչ:
et il ne saurait être servi par des mains humaines comme s'il avait besoin de rien, lui qui donne à tous la vie, le souffle et toutes choses.
26 Մէ՛կ արիւնէ ստեղծեց մարդոց բոլոր ազգերը՝ որպէսզի բնակին ամբողջ երկրի մակերեսին վրայ, ու սահմանեց նախապէս որոշուած ժամանակները եւ անոնց բնակարանի սահմանները՝ որ փնտռեն Տէրը,
C'est lui qui a fait naître d'un seul homme toutes les nations, et les a fait habiter sur la surface de la terre, fixant à chacune la durée de son existence et les limites de son domaine.
27 ու թերեւս գտնեն զինք խարխափելով, թէպէտ մեզմէ իւրաքանչիւրէն ալ հեռու չէ:
C'est lui qui leur a donné de le chercher pour voir si elles parviendraient à le trouver et à le toucher quoiqu'il ne soit pas loin de chacun de nous.
28 Արդարեւ անո՛վ կ՚ապրինք, կը շարժինք եւ կանք, ինչպէս ձեր բանաստեղծներէն ոմանք ալ ըսին. “Քանի որ մենք անոր ցեղէն իսկ ենք”:
Car c'est en lui que nous vivons, que nous nous mouvons, que nous existons, comme l'ont dit quelques-uns de vos poètes: «De sa race nous sommes!»
29 Ուրեմն՝ Աստուծոյ ցեղէն ըլլալով՝ պէտք չէ կարծենք՝՝ թէ աստուածութիւնը նման է ոսկիի կամ արծաթի կամ քարի, քանդակուած մարդկային արուեստով ու երեւակայութեամբ՝՝:
«Étant de la race de Dieu nous ne devons pas croire que la Divinité ressemble à l'or, à l'argent, à la pierre sculptés par l'art et le génie de l'homme.
30 Եւ հիմա Աստուած, անտեսելով այս անգիտութեան ժամանակները, ամէնուրեք կը պատուիրէ բոլոր մարդոց՝ որ ապաշխարեն:
Oubliant donc des siècles d'ignorance, Dieu maintenant invite partout tous les hommes à se repentir,
31 Որովհետեւ սահմանած է օր մը, երբ պիտի դատէ երկրագունդը արդարութեամբ՝ իր որոշած մարդուն միջոցով. եւ այս մասին հաւաստիք տուաւ բոլորին՝ մեռելներէն յարուցանելով զայն»:
car il a fixé un jour où il doit juger le monde avec justice, par un homme qu'il a désigné pour cela, et qu'il a accrédité auprès de tous en le ressuscitant d'entre les morts.»
32 Երբ լսեցին մեռելներու յարութեան մասին՝ ոմանք ծաղրեցին, իսկ ուրիշներ ըսին. «Այս մասին դարձեալ մտիկ պիտի ընենք քեզի»:
Quand ils entendirent parler de «résurrection des morts», les uns se mirent à plaisanter, les autres dirent: «Nous t'écouterons là-dessus une autre fois.»
33 Այսպէս Պօղոս մեկնեցաւ անոնց մէջէն:
C'est ainsi que Paul sortit de leur assemblée.
34 Սակայն քանի մը մարդիկ յարեցան իրեն, ու հաւատացին. անոնց մէջ էին Դիոնեսիոս Արիսպագացին, Դամարիս անունով կին մը, եւ իրենց հետ ուրիշներ:
Quelques hommes cependant se joignirent à lui et devinrent croyants, entre autres Denys, membre de l'Aréopage; il y eut aussi une femme du nom de Damaris et d'autres avec eux.
