ԳՈՐԾՔ ԱՌԱՔԵԼՈՑ 13
1 Քանի մը մարգարէներ ու վարդապետներ կային Անտիոք եղող եկեղեցիին մէջ.- Բառնաբաս, Շմաւոն՝ որ Նիգեր կը կոչուէր, Ղուկիոս Կիւրենացին, Մանայէն՝ Հերովդէս չորրորդապետին սննդակիցը, եւ Սօղոս:
Il y avait dans l'église d'Antioche des prophètes et des docteurs, Barnabas, Syméon dit Niger, Lucius de Cyrène, ainsi que Manahem, qui avait été élevé avec Hérode le Tétrarque, et Saul.
2 Մինչ անոնք Տէրոջ պաշտօն կը կատարէին ու ծոմ կը պահէին, Սուրբ Հոգին ըսաւ. «Զատեցէ՛ք ինծի Բառնաբասը եւ Սօղոսը՝ այն գործին համար, որուն ես կանչած եմ զանոնք»:
Pendant qu'ils rendaient leur culte au Seigneur et qu'ils jeûnaient, le Saint-Esprit dit: «Mettez-moi à part Barnabas et Saul pour l'oeuvre à laquelle je les ai appelés.»
3 Ուստի՝ ծոմ պահելով ու աղօթելով՝ ձեռք դրին անոնց վրայ եւ ուղարկեցին:
Alors, après qu'ils eurent jeûné et prié, ils leur imposèrent les mains, et les laissèrent aller.
4 Անոնք ալ Սուրբ Հոգիէն ղրկուած՝ Սելեւկիա իջան, եւ անկէ նաւարկեցին դէպի Կիպրոս:
Pour eux, envoyés par le Saint-Esprit, ils descendirent à Séleucie, et de là ils firent voile pour l'île de Chypre.
5 Հասնելով Սաղամինա՝ կը հռչակէին Աստուծոյ խօսքը Հրեաներու ժողովարաններուն մէջ. Յովհաննէս ալ կը սպասաւորէր իրենց:
Arrivés à Salamine, ils annoncèrent la parole de Dieu dans les synagogues des Juifs: Jean les accompagnait en qualité d'aide.
6 Շրջելով այդ (ամբողջ) կղզին մինչեւ Պափոս՝ գտան մոգ մը, Հրեայ սուտ մարգարէ մը, որուն անունը Բարեյեսու էր.
Après avoir parcouru toute l'île jusqu’à Paphos, ils trouvèrent un certain personnage, magicien, faux prophète juif, nommé Bar-jésus,
7 ան փոխ-հիւպատոսին հետ էր, որ կը կոչուէր Սերգիոս Պօղոս, խելացի մարդ մը: Ասիկա՝ կանչելով Բառնաբասը եւ Սօղոսը՝ ուզեց լսել Աստուծոյ խօսքը:
qui vivait auprès du proconsul Sergius Paulus, homme de sens. Le proconsul, ayant fait appeler Barnabas et Saul, témoigna le désir d'entendre la parole de Dieu;
8 Սակայն անոնց ընդդիմացաւ Եղիմաս մոգը (որովհետեւ ա՛յսպէս կը թարգմանուի անոր անունը), որ կը ջանար խոտորեցնել փոխ-հիւպատոսը հաւատքէն:
mais Elymas, le mage (car c'est ce que signifie ce nom) leur faisait opposition et cherchait à détourner le proconsul de la foi.
9 Բայց Սօղոս, որ Պօղոս ալ կը կոչուի, Սուրբ Հոգիով լեցուած՝ ակնապիշ նայեցաւ անոր
Saul, qui s'appelle aussi Paul, rempli du Saint-Esprit, l'ayant regardé fixement, lui dit:
10 ու ըսաւ. «Ո՛վ ամէն նենգութեամբ եւ ամէն չարագործութեամբ լեցուն Չարախօսի՛ որդի, թշնամի ամբողջ արդարութեան, պիտի չդադրի՞ս խեղաթիւրելէ Տէրոջ ուղիղ ճամբաները:
«Homme plein de toute sorte de ruse et de toute sorte de fourberie, fils du diable, ennemi de toute justice, ne cesseras-tu pas de pervertir les voies du Seigneur, qui sont droites?
11 Ահա՛ հիմա Տէրոջ ձեռքը քու վրադ է. կոյր պիտի ըլլաս եւ ատեն մը պիտի չտեսնես արեւը»: Անմի՛ջապէս մթութիւն ու խաւար իջաւ անոր վրայ, եւ շրջելով մէկը կը փնտռէր՝ որ ձեռքէն բռնելով տանէր զինք:
Mais voici, la main du Seigneur va s'appesantir sur toi, et tu seras aveugle, privé pour un temps de la vue du soleil.» Soudain, l'obscurité et les ténèbres tombèrent sur lui, et, allant de droite et de gauche, il cherchait quelqu'un pour le conduire.
12 Այն ատեն փոխ-հիւպատոսը հաւատաց՝ երբ տեսաւ կատարուածը, մեծապէս ապշելով Տէրոջ ուսուցումին վրայ:
Alors le proconsul, témoin de cet événement, embrassa la foi: il était frappé de la doctrine du Seigneur.
13 Պօղոս եւ իր ընկերակիցները նաւարկեցին Պափոսէն, ու գացին Պամփիւլիայի Պերգէն. բայց Յովհաննէս՝ զատուելով անոնցմէ՝ վերադարձաւ Երուսաղէմ:
Paul et ses compagnons s'embarquèrent à Paphos et vinrent à Perge en Pamphylie. Jean les quitta et s'en retourna à Jérusalem.
14 Անոնք ալ գացին Պերգէէն եւ հասան Պիսիդիայի Անտիոքը, ու Շաբաթ օրը մտնելով ժողովարանը՝ նստան:
Pour eux, étant partis de Perge, ils se rendirent à Antioche en Pisidie, et, étant entrés dans la synagogue le jour du sabbat, ils y prirent place.
15 Օրէնքին եւ Մարգարէներուն կարդացուելէն ետք՝ ժողովարանին պետերը մարդ ղրկեցին իրենց ու ըսին. «Մարդի՛կ եղբայրներ, եթէ դուք յորդորական խօսք մը ունիք ժողովուրդին՝ ըսէ՛ք»:
Après la lecture de la Loi et des Prophètes, les chefs de la synagogue leur firent dire: «Frères, si vous avez quelques mots d'exhortation à adresser au peuple, parlez.»
16 Ուստի Պօղոս կանգնեցաւ, եւ շարժելով ձեռքը՝ ըսաւ. «Իսրայելացի՛ մարդիկ, ու դո՛ւք՝ որ կը վախնաք Աստուծմէ, մտի՛կ ըրէք:
Paul se leva, et, ayant fait signe de la main, il dit: «Israélites, et vous qui craignez Dieu, écoutez:
17 Այս ժողովուրդին՝ Իսրայէլի Աստուածը ընտրեց մեր հայրերը, բարձրացուց ժողովուրդը՝ երբ անոնք պանդխտացած էին Եգիպտոսի երկրին մէջ, եւ զօրաւոր բազուկով դուրս հանեց զանոնք:
Le Dieu de ce peuple choisit autrefois nos pères, et éleva bien haut ce peuple pendant son séjour au pays d'Egypte; puis, il l'en tira par la puissance de son bras,
18 Գրեթէ քառասուն տարի կերակրեց զանոնք անապատին մէջ:
et durant quarante ans environ, il en prit soin au désert.
19 Քանանի երկրին մէջ, բնաջնջելով եօթը ազգ, անոնց երկիրը տուաւ իրենց՝ որ ժառանգեն:
Après avoir détruit sept nations dans le pays de Canaan, il le mit en possession de leur territoire.
20 Անկէ ետք՝ գրեթէ չորս հարիւր յիսուն տարի՝ դատաւորներ տուաւ իրենց, մինչեւ Սամուէլ մարգարէն:
Ensuite, durant quatre cent cinquante ans environ, il leur donna des juges jusqu’à Samuel le prophète.
21 Յետոյ թագաւոր ուզեցին, եւ Աստուած տուաւ իրենց Կիսի որդին՝ Սաւուղը, Բենիամինի տոհմէն մարդ մը, քառասուն տարի:
Ils demandèrent alors un roi, et Dieu leur donna Saul, fils de Kis, de la tribu de Benjamin, qui régna quarante ans;
22 Երբ պաշտօնէ հեռացուց զայն, Դաւիթը նշանակեց իրենց վրայ իբր թագաւոր, որուն մասին վկայելով՝ ըսաւ. «Յեսսէի որդին՝ Դաւիթը գտայ, իմ սիրտիս համաձայն մարդ մը, որ պիտի գործադրէ իմ ամբողջ կամքս»:
puis, l'ayant retiré, il leur suscita pour roi David, à qui il a rendu témoignage, disant: «J'ai trouvé David fils d'Issai, homme selon mon coeur, qui exécutera toutes mes volontés.»
23 Ասո՛ր զարմէն Աստուած՝ իր խոստումին համաձայն՝ հանեց Իսրայէլի Փրկիչ մը, Յիսուսը:
C'est de la postérité de ce prince que Dieu, selon sa promesse, a donné à Israël un Sauveur, savoir Jésus.
24 Դեռ ան չեկած, Յովհաննէս նախապէս քարոզեց ապաշխարութեան մկրտութիւնը՝ Իսրայէլի ամբողջ ժողովուրդին:
Immédiatement avant sa venue, Jean avait prêché le baptême de la repentance à tout le peuple d'Israël,
25 Երբ Յովհաննէս կը լրացնէր իր ընթացքը՝ ըսաւ. “Ո՞վ կը կարծէք՝ թէ եմ. ես Քրիստոսը չեմ, հապա ահա՛ իմ ետեւէս կու գայ մէկը՝ որուն ոտքերուն կօշիկները քակելու արժանի չեմ”:
et, arrivé au terme de sa course, il disait: «Qui pensez-vous que je sois? Je ne suis pas le Messie. Mais voici, il vient après moi, celui dont je ne suis pas digne de délier les sandales.»
26 Մարդի՛կ եղբայրներ, Աբրահամի ցեղին որդինե՛ր, այս փրկութեան խօսքը ղրկուեցաւ ձեզի՛, եւ անոնց՝ որ ձեր մէջ աստուածավախ են:
Mes frères, c'est à vous, descendants d'Abraham, et à ceux d'entre vous qui craignent Dieu, que cette parole de salut est envoyée.
27 Քանի որ Երուսաղէմ բնակողները եւ անոնց պետերը՝ ո՛չ զայն ճանչցան, ո՛չ ալ մարգարէներուն ձայները՝ որոնք կը կարդացուին ամէն Շաբաթ օր. բայց իրագործեցին գրուածները՝ դատելով զայն:
Pour les habitants de Jérusalem et leurs magistrats, ils n'ont point reconnu Jésus, et, en le jugeant, ils ont accompli la voix des prophètes, qui se lisent tous les sabbats.
28 Թէպէտ չգտան մահուան արժանի պատճառ մը, խնդրեցին Պիղատոսէն՝ որ ան սպաննուի:
Quoiqu'ils n'aient trouvé en lui aucun crime qui méritât la mort, ils ont demandé à Pilate de le faire mourir.
29 Երբ գործադրեցին ամէն ինչ որ գրուած էր անոր մասին, վար իջեցնելով փայտէն՝ դրին գերեզմանի մը մէջ:
Mais, quand ils eurent accompli tout ce qui est écrit à son sujet, on l'ôta delà croix, et on le plaça dans un sépulcre;
30 Բայց Աստուած մեռելներէն յարուցանեց զայն:
et Dieu l'a ressuscité des morts.
31 Ան շատ օրեր երեւցաւ անոնց՝ որ Գալիլեայէն Երուսաղէմ ելեր էին իրեն հետ. անոնք են հիմա իր վկաները ժողովուրդին առջեւ:
Il est apparu, pendant plusieurs jours de suite, à ceux qui étaient montés avec lui de Galilée a Jérusalem, eux qui lui servent maintenant de témoins auprès du peuple.
32 Մե՛նք ալ կ՚աւետենք ձեզի այն խոստումը՝ որ եղած էր հայրերուն.
Et nous, nous vous annonçons que cette promesse faite à nos pères,
33 Աստուած իրագործեց զայն մեզի համար՝ որ անոնց զաւակներն ենք, յարուցանելով Յիսուսը՝ ինչպէս գրուած ալ է երկրորդ Սաղմոսին մէջ. “Դուն իմ Որդիս ես, ա՛յսօր ծնայ քեզ”:
Dieu l’a accomplie pour nous, leurs enfants, en ressuscitant Jésus, ainsi qu'il est écrit au Psaume premier: «Tu es mon Fils; c'est moi qui j’ai engendré aujourd'hui.»
34 Ան սա՛ կ՚ըսէ զինք մեռելներէն յարուցանելու մասին՝ որ անգա՛մ մըն ալ ապականութեան չվերադառնայ. “Ձեզի պիտի տամ Դաւիթի մնայուն կարեկցութիւնները”:
Que Dieu l’ait ressuscité des morts, pour qu'il ne retournât plus à la corruption, c'est ce qu'il a dit en ces termes: «Je vous donnerai les choses saintes promises à David, lesquelles sont certaines.»
35 Այս մասին ուրիշ Սաղմոսի մը մէջ ալ կ՚ըսէ. “Պիտի չթոյլատրես որ քու Սուրբդ ապականութիւն տեսնէ”:
C'est ce qu'il dit encore dans un autre Psaume: «Tu ne laisseras pas ton Saint voir la corruption; »
36 Որովհետեւ Դաւիթ ննջեց՝ Աստուծոյ ծրագիրով սպասաւորելէ ետք իր սերունդին, դրուեցաւ իր հայրերուն քով եւ ապականութիւն տեսաւ:
en effet, tandis que David, après avoir, pour sa propre génération, servi les desseins de Dieu, s'est endormi, a été recueilli avec ses pères et a vu la corruption,
37 Բայց ա՛ն՝ որ Աստուած յարուցանեց, ապականութիւն չտեսաւ:
celui que Dieu a ressuscité, n'a pas vu la corruption.
38 Ուրեմն գիտցէ՛ք, մարդի՛կ եղբայրներ, թէ ասո՛ր միջոցով մեղքերու ներում կը հռչակուի ձեզի,
Sachez donc, mes frères, que c'est par ce Jésus que le pardon des péchés vous est annoncé,
39 եւ թէ իրմո՛վ ամէն հաւատացեալ կ՚արդարանայ այն բոլոր բաներէն՝ որոնցմէ չկրցաք արդարանալ Մովսէսի Օրէնքով:
et que tout homme qui Croit, trouve en lui la justification de tout ce dont vous ne pouviez être justifiés par la loi de Moïse.
40 Ուրեմն զգուշացէ՛ք, որպէսզի ձեզի չպատահի՝՝ ի՛նչ որ ըսուած է Մարգարէներուն մէջ.
Prenez donc garde qu'il ne vous arrive ce qui est dit dans les Prophètes:
41 “Տեսէ՛ք, արհամարհողներ, եւ զարմացէ՛ք ու ոչնչացէ՛ք. որովհետեւ պիտի կատարեմ արարք մը՝ ձեր օրերուն մէջ, այնպիսի արարք մը, որ եթէ մէկը պատմէ ձեզի՝ պիտի չհաւատաք”»:
«Contempteurs, voyez!... soyez étonnés et disparaissez; car je vais faire une oeuvre en votre temps, une oeuvre que vous ne croiriez point, quand on vous la raconterait.»
42 Երբ անկէ դուրս ելան՝ կ՚աղաչէին, որ հետեւեալ Շաբաթ ալ քարոզեն իրենց նոյն խօսքերը:
A leur sortie, on les pria de parler sur le même sujet au sabbat suivant.
43 Երբ ժողովուրդը արձակուեցաւ, Հրեաներէն եւ բարեպաշտ նորահաւատներէն շատեր հետեւեցան Պօղոսի ու Բառնաբասի, որոնք կը խօսէին անոնց հետ եւ կը յորդորէին զանոնք, որ յարատեւեն Աստուծոյ շնորհքին մէջ:
Quand l'assemblée se sépara, plusieurs Juifs et plusieurs prosélytes pieux accompagnèrent Paul et Barnabas, qui, en s'entretenant avec eux, leur persuadèrent de demeurer attachés à la grâce de Dieu.
44 Հետեւեալ Շաբաթ օրը, գրեթէ ամբողջ քաղաքը հաւաքուեցաւ՝ լսելու Աստուծոյ խօսքը:
Le sabbat suivant, presque toute la ville se rassembla pour entendre la parole de Dieu.
45 Իսկ Հրեաները՝ երբ տեսան բազմութիւնները՝ լեցուեցան նախանձով, ու դէմ կը խօսէին Պօղոսի ըսածներուն՝ հակաճառելով եւ հայհոյելով:
La vue de cette foule remplit les Juifs d'une violente haine; ils contredisaient ce que Paul avançait, ajoutant aux contradictions les injures.
46 Ուստի Պօղոս ու Բառնաբաս համարձակելով ըսին. «Հարկ էր որ Աստուծոյ խօսքը քարոզուէր նախ ձեզի՛. բայց քանի որ կը վանէք զայն ձեզմէ, եւ դուք ձեզ արժանի չէք սեպեր յաւիտենական կեանքի, ահա՛ մենք կը դառնանք հեթանոսներուն: (aiōnios g166)
Paul et Barnabas leur dirent tout ouvertement: «C'est bien à vous qu'il fallait d'abord annoncer la parole de Dieu; mais, puisque vous la repoussez, et que, vous-mêmes, vous ne vous jugez pas dignes de la vie éternelle, eh bien! nous nous tournons vers les Gentils; (aiōnios g166)
47 Որովհետեւ Տէրը սա՛ պատուիրած է մեզի. “Քեզ իբր լոյս դրի հեթանոսներուն, որպէսզի դուն փրկութեան պատճառ ըլլաս՝ մինչեւ երկրի ծայրերը”»:
car c'est ainsi que le Seigneur nous l’a ordonné: «Je t'ai établi pour servir de lumière aux Gentils, pour porter le salut jusqu'au bout de la terre.»
48 Լսելով ասիկա՝ հեթանոսները կ՚ուրախանային ու կը փառաւորէին Աստուծոյ խօսքը, եւ անոնք որ սահմանուած էին յաւիտենական կեանքին՝ հաւատացին: (aiōnios g166)
Les Gentils, qui les entendaient, étaient dans la joie, et glorifiaient la parole du Seigneur. Et tous ceux qui étaient disposés pour la vie éternelle, crurent. (aiōnios g166)
49 Տէրոջ խօսքը կը տարածուէր ամբողջ երկրամասին մէջ:
La parole du Seigneur se propageait par tout le pays.
50 Բայց Հրեաները գրգռեցին բարեպաշտ եւ մեծայարգ կիներն ու քաղաքին գլխաւորները, եւ Պօղոսի ու Բառնաբասի դէմ հալածանք հանելով՝ իրենց հողամասէն դուրս դրին զանոնք:
Mais les Juifs ayant excité les grandes dames dévotes et les principaux de la ville, provoquèrent une persécution contre Paul et Barnabas, et les firent chasser de leur territoire.
51 Անոնք ալ՝ իրենց ոտքերուն փոշին թօթուելով անոնց դէմ՝ գացին Իկոնիոն.
Les apôtres, ayant secoué contre eux la poussière de leurs pieds, se rendirent à Icône.
52 իսկ աշակերտները լեցուած էին ուրախութեամբ եւ Սուրբ Հոգիով՝՝:
Toutefois les disciples étaient remplis de joie et d'esprit saint.
