ԱՌԱՋԻՆ ԿՈՐՆԹԱՑԻՍ 10
1 Եղբայրնե՛ր, չեմ ուզեր որ անգիտանաք թէ մեր հայրերը՝ բոլո՛րն ալ ամպին տակ էին, բոլո՛րն ալ ծովէն անցան,
My fellow believers, I want to remind you about our(exc) [Jewish] ancestors. They were all under the cloud [by which God miraculously led them and protected them when they left Egypt with Moses]. All those ancestors crossed the [Red] Sea [after God miraculously made the water separate so that they could walk through it].
2 ու բոլո՛րն ալ Մովսէսով մկրտուեցան ամպին եւ ծովուն մէջ:
God caused all of them to begin to live under the authority of [MTY] Moses [when they walked] under that cloud and [walked through the Red] Sea.
3 Բոլո՛րն ալ կերան նոյն հոգեւոր կերակուրը,
All [those ancestors of ours ate the same food that God] miraculously [provided].
4 ու բոլո՛րն ալ խմեցին նոյն հոգեւոր խմելիքը, որովհետեւ կը խմէին այն հոգեւոր վէմէն՝ որ իրենց կը հետեւէր, եւ այդ վէմը՝ Քրիստոսն էր:
They all drank water that [God] miraculously [provided]. That is, they all drank water that God miraculously made come out of the rock. That rock was [a symbol of] [MET] Christ, who went with them. [So we conclude that God helped all of those people in many ways].
5 Բայց անոնցմէ շատերը հաճելի չեղան Աստուծոյ, քանի որ անապատին մէջ փռուած ինկան:
However, [we also conclude that] God was angry [LIT] with most of those people [because they sinned against him. He caused almost all of them to die, and as] a result their bodies were scattered in the desert.
6 Ուրեմն այդ բաները մեզի տիպար եղան, որպէսզի չցանկանք չար բաներու, ինչպէս անոնք ցանկացին:
Those things [that happened long ago] became examples to teach us [the following things]: We should not desire to [do] evil things as those people desired to do.
7 Ո՛չ ալ կռապաշտ ըլլաք՝ անոնցմէ ոմանց պէս, ինչպէս գրուած է. «Ժողովուրդը նստաւ ուտելու եւ խմելու, յետոյ կանգնեցան զբօսնելու»:
We should not worship idols as many of those people did. [Remember that Moses] wrote, “The people sat down. They ate and drank [to honor the golden calf that they had just made]. Then they got up to dance [immorally].”
8 Ո՛չ ալ պոռնկինք՝ ինչպէս անոնցմէ ոմանք պոռնկեցան, ու մէկ օրուան մէջ քսաներեք հազար հոգի ինկան:
We should not have sexual relations with someone to whom we are not married, as many of them did. As a result, God [punished them by] causing 23,000 people to die in [only] one day.
9 Ո՛չ ալ փորձենք Քրիստոսը՝ ինչպէս անոնցմէ ոմանք փորձեցին, եւ օձերէն ջարդուեցան:
We should not try to see how much we can sin without the Lord punishing us. Some of them did that, and as a result they died because [poisonous] snakes [bit them].
10 Ո՛չ ալ տրտնջեցէք՝ ինչպէս անոնցմէ ոմանք տրտնջեցին, ու ջարդուեցան բնաջնջողէն:
We should not complain [about what God does]. Some of them did that, and as a result an angel destroyed them. [So God will certainly punish us if we sin like they did].
11 Իսկ այդ բոլոր բաները կը պատահէին անոնց՝ իբր տիպար, եւ գրուեցան խրատելու համար մեզ՝ որ հասած ենք դարերու վախճանին: (aiōn g165)
All those things [that happened to our ancestors long ago] are examples for us. [Moses] wrote those things to warn us [who are living at this time which is near the end]. We are the people for whom God has done [the things that he decided to do in] the previous periods of time. (aiōn g165)
12 Հետեւաբար ա՛ն որ կը կարծէ թէ հաստատուն կեցած է, թող զգուշանայ՝ որ չիյնայ:
So [I say this to] all those who confidently [think that they will always] steadfastly continue to [believe what God said and will never disobey what he commanded]: Be careful that you [(sg)] do not sin [when you are tempted].
13 Ձեզի պատահած չէ փորձութիւն մը՝ որ մարդկային չըլլայ. բայց Աստուած հաւատարիմ է, եւ պիտի չթոյլատրէ որ փորձուիք ձեր կարողութենէն աւելի, հապա փորձութեան հետ ելք մըն ալ պիտի տայ, որպէսզի կարենաք կրել:
[Remember that] your desires to sin are the same desires that other people have. But when you are tempted to sin, you can trust God [to help you]. He will not permit you to be tempted {anything to tempt you} more than you are able to resist. Instead, when you are tempted {things tempt you}, he will also provide a way [for you] to endure it [without sinning].
14 Ուստի, սիրելինե՛րս, փախէ՛ք կռապաշտութենէն:
So, [I say to] you people whom I love, [avoid] worshipping idols [just like you would] run away from [anything that is dangerous].
15 Կը խօսիմ որպէս թէ իմաստուններու հետ. դո՛ւք դատեցէք ինչ որ կ՚ըսեմ:
It is to people who [think that they] are wise that I write. So, you, as wise people, judge whether what I am writing [is true].
16 Օրհնութեան բաժակը՝ որ մենք կ՚օրհնենք, միթէ Քրիստոսի արիւնին հաղորդութիւնը չէ՞. հացը՝ որ մենք կը կտրենք, միթէ Քրիստոսի մարմինին հաղորդութիւնը չէ՞:
[During the Lord’s Supper, after we ask God to] bless (the [wine]/the [juice]) [in the] cup, we give thanks for it [and drink it]. By doing that, we certainly are [RHQ] sharing in what Christ [did for us when] his blood [flowed from his body when he died. During the Lord’s Supper, when we break] the bread [and eat it], we are certainly sharing in [MTY] what Christ [did for us when] his body [suffered for us on the cross]. [RHQ]
17 Արդարեւ մենք՝ շատ ըլլալով՝ մէ՛կ հաց, մէ՛կ մարմին ենք, որովհետեւ բոլորս ալ բաժնեկից ենք այդ մէկ հացին:
Because it is one loaf of bread that we [break and eat during the Lord’s Supper, it symbolizes that] we who are many are one group, because we all eat from the one loaf.
18 Նայեցէ՛ք մարմնաւոր Իսրայէլին. անոնք որ զոհերէն կ՚ուտեն՝ զոհասեղանին հաղորդակից չե՞ն ըլլար:
Consider [what happens when] the Israeli people [eat the food that the priests] sacrifice on the altar [outside the Temple]. They participate in [what the priests do at] [MTY] the altar. [RHQ] [Similarly, if you eat food that non-believers have offered to an idol in a temple, you are participating in their worship of the idol there].
19 Ուրեմն ի՞նչ կ՚ըսեմ. կուռքը բա՞ն մըն է, կամ կուռքերու զոհուածը բա՞ն մըն է:
By saying that, [I] do not mean that offering food to an idol makes it anything [more than just ordinary food [RHQ].] I do not mean that an idol is anything [more than just an idol].
20 Բայց սա՛ կ՚ըսեմ, թէ այն բաները՝ որ հեթանոսները կը զոհեն, կը զոհեն դեւերո՛ւն, եւ ո՛չ թէ Աստուծոյ. ուստի չեմ ուզեր որ դուք հաղորդակից ըլլաք դեւերուն: Չէք կրնար խմել Տէրոջ բաժակը ու դեւերուն բաժակը.
No! Instead, I mean that what people sacrifice [to idols], they are sacrificing to demons, not to God. So, [if you eat food that has been sacrificed to idols, you are participating in worshipping the demons that the idols represent]. And I do not want you to participate in worshipping demons!
21 չէք կրնար բաժնեկցիլ Տէրոջ սեղանին եւ դեւերու սեղանին:
When you drink the [grape juice/wine in] [MTY] the cup [at the Lord’s Supper], you cannot participate in the [blessings that] the Lord [Jesus] brought to us and at the same time drink the [wine in the] [MTY] cup that people offer to demons! When you eat at the Lord’s table, you cannot participate in the blessings the Lord provided [MTY] when he died for us and at the same time participate in the things that represent demons [by eating food that has been sacrificed to idols]
22 Նախանձի՞ գրգռենք Տէրը. միթէ մենք իրմէ ուժե՞ղ ենք:
[If you participate in honoring demons in that way], you will certainly make the Lord very angry [RHQ]! (Remember that you are certainly not stronger than he is./Do you think that you are stronger than he is?) [RHQ] [Certainly not, so you will not escape his punishing you if you honor demons in that way!]
23 Ամէն բան ինծի արտօնուած է, բայց ամէն բան օգտակար չէ. ամէն բան ինծի արտօնուած է, բայց ամէն բան շինիչ չէ:
[Some people say], “[God] permits [believers to do] anything.” But [I say that] not everything that people do benefits [those who do it! Yes, some people say], “God permits [believers to do] all things.” But not everything that people do helps them to become [spiritually] mature.
24 Ո՛չ մէկը թող փնտռէ միայն իր շահը, հապա ամէն մէկը՝ ուրիշի՛նն ալ:
No one should try to benefit [only] himself. Instead, each person should try to benefit other people [spiritually].
25 Կերէ՛ք ամէն ինչ որ կը ծախուի վաճառանոցը, առանց զննելու՝ խղճմտանքի պատճառով.
[This is what you should do]: Eat any [food] that is sold {that people sell} in the market. Do not ask questions [to find out if that food has been offered] {[someone offered that food]} [to idols, just] because you think it would be wrong [to eat such food].
26 որովհետեւ «Տէրոջն է երկիրը եւ անոր լիութիւնը»:
[Remember that the Psalmist wrote], “Everything on the earth belongs to [the] Lord [God because he created it!]” [So, food that has been offered to idols belongs to the Lord, not to the idols, and you may eat it].
27 Եթէ անհաւատներէն մէկը ճաշի հրաւիրէ ձեզ ու տրամադիր ըլլաք երթալու, կերէ՛ք ամէն ինչ՝ որ կը հրամցուի ձեզի, առանց հարցնելու՝ խղճմտանքի պատճառով:
If a non-believer invites you to a meal, go if you want to, and eat any food that is set {that [he] sets} before you. Do not ask [whether it was offered to idols, just] because you think that it would be wrong [to eat such food].
28 Բայց եթէ մէկը ըսէ ձեզի. «Ատիկա կուռքերու զոհուած է», անո՛ր պատճառով՝ որ ցոյց տուաւ ձեզի, եւ խղճմտանքի՛ պատճառով՝ մի՛ ուտէք:
But if someone says to you, “This is food that was sacrificed [to an idol],” do not eat it, for the sake of the person who told that to you, and also because someone there may think that it is wrong [to eat such food].
29 Սակայն երբ խղճմտանք կ՚ըսեմ՝ ո՛չ թէ քուկդ է, հապա՝ ուրիշինը: Բայց ինչո՞ւ իմ ազատութիւնս կը դատուի ուրիշի մը խղճմտանքէն:
I do not mean that you [should be concerned about whether it is all right to eat such food]. What I mean is that you should be concerned about others who may think that it is wrong to eat such food. Since I know that I (am free/have the right) [to eat such food without God punishing me], no one should [RHQ] say that what I am doing is wrong just because he himself thinks that it is wrong.
30 Եթէ ես շնորհակալութեամբ կը բաժնեկցիմ, ինչո՞ւ հայհոյուիմ այն բանին պատճառով՝ որուն համար ես շնորհակալ կ՚ըլլամ:
If I thank [God] for the food when I eat [food that has been offered to an idol], no one should criticize me for eating food for which I have thanked God [RHQ]!
31 Ուրեմն՝ թէ՛ ուտէք, թէ՛ խմէք, եւ թէ ի՛նչ որ ընէք, ամէնը ըրէք Աստուծոյ փառքին համար:
So [I say to you in conclusion], when you eat [food], or drink [something], or do anything else, do everything in order that [people will] praise God.
32 Մի՛ սայթաքեցնէք ո՛չ Հրեաները, ո՛չ Յոյները, ո՛չ ալ Աստուծոյ եկեղեցին:
Do not do anything that would hinder Jews or Greeks [from becoming believers], and do not do things that would encourage members of God’s congregations to sin.
33 Ինչպէս ես ալ կը հաճեցնեմ բոլորը՝ ամէն բանի մէջ, փնտռելով ո՛չ թէ իմ օգուտս, հապա՝ շատերունը, որպէսզի փրկուին:
[Do as I do]. I try to please everyone in every way. I do this by not seeking to benefit myself. Instead, I try to benefit many others, in order that they may be saved {that [God] may save them} [from the guilt of their sins].
