< يوحنَّا 4 >

فَلَمَّا عَلِمَ ٱلرَّبُّ أَنَّ ٱلْفَرِّيسِيِّينَ سَمِعُوا أَنَّ يَسُوعَ يُصَيِّرُ وَيُعَمِّدُ تَلَامِيذَ أَكْثَرَ مِنْ يُوحَنَّا، ١ 1
A IKE ae la ka Haku, ua lohe ka poe Parisaio he nui na haumana a Iesu i hoohaumana ai, a i bapetizo ai hoi, a he hapa ka loane;
مَعَ أَنَّ يَسُوعَ نَفْسَهُ لَمْ يَكُنْ يُعَمِّدُ بَلْ تَلَامِيذُهُ، ٢ 2
(Aole nae o Iesu iho i bapetizo ai, o kana poe haumana no.)
تَرَكَ ٱلْيَهُودِيَّةَ وَمَضَى أَيْضًا إِلَى ٱلْجَلِيلِ. ٣ 3
Haalele iho la ia ia Iudea, a hoi aku la i Galilaia,
وَكَانَ لَا بُدَّ لَهُ أَنْ يَجْتَازَ ٱلسَّامِرَةَ. ٤ 4
A he pono no ia ke hele aku mawaena o Samaria.
فَأَتَى إِلَى مَدِينَةٍ مِنَ ٱلسَّامِرَةِ يُقَالُ لَهَا سُوخَارُ، بِقُرْبِ ٱلضَّيْعَةِ ٱلَّتِي وَهَبَهَا يَعْقُوبُ لِيُوسُفَ ٱبْنِهِ. ٥ 5
A hiki aku la ia i kekahi kulanakauhale o Samaria, o Sukara ka inoa, e kokoke ana i ka aina a Iakoba i haawi aku ai no kana keiki no Iosepa.
وَكَانَتْ هُنَاكَ بِئْرُ يَعْقُوبَ. فَإِذْ كَانَ يَسُوعُ قَدْ تَعِبَ مِنَ ٱلسَّفَرِ، جَلَسَ هَكَذَا عَلَى ٱلْبِئْرِ، وَكَانَ نَحْوَ ٱلسَّاعَةِ ٱلسَّادِسَةِ. ٦ 6
Ilaila ka punawai o Iakoba. No ka maluhiluhi o Iesu i ka hele ana, noho iho la ia ma ua punawai la: o ke ono paha ia o ka hora.
فَجَاءَتِ ٱمْرَأَةٌ مِنَ ٱلسَّامِرَةِ لِتَسْتَقِيَ مَاءً، فَقَالَ لَهَا يَسُوعُ: «أَعْطِينِي لِأَشْرَبَ». ٧ 7
Hele ae la kekahi wahiue no Samaria e huki wai: i mai la o Iesu ia ia. Ho mai no'u e inu.
لِأَنَّ تَلَامِيذَهُ كَانُوا قَدْ مَضَوْا إِلَى ٱلْمَدِينَةِ لِيَبْتَاعُوا طَعَامًا. ٨ 8
No ka mea, ua hala ae la na haumana ana i ke kulanakauhale e kuai i ai.
فَقَالَتْ لَهُ ٱلْمَرْأَةُ ٱلسَّامِرِيَّةُ: «كَيْفَ تَطْلُبُ مِنِّي لِتَشْرَبَ، وَأَنْتَ يَهُودِيٌّ وَأَنَا ٱمْرَأَةٌ سَامِرِيَّةٌ؟». لِأَنَّ ٱلْيَهُودَ لَا يُعَامِلُونَ ٱلسَّامِرِيِّينَ. ٩ 9
Alaila ninau aku la ka wahine no Samaria ia ia, No ke aha la oe, he Iudaio, e noi mai nei ia'u, i ka wahine no Samaria, i mea inu? No ka mea, aole e launa pu na Iudaio me ko Samaria.
أَجَابَ يَسُوعُ وَقَالَ لَهاَ: «لَوْ كُنْتِ تَعْلَمِينَ عَطِيَّةَ ٱللهِ، وَمَنْ هُوَ ٱلَّذِي يَقُولُ لَكِ أَعْطِينِي لِأَشْرَبَ، لَطَلَبْتِ أَنْتِ مِنْهُ فَأَعْطَاكِ مَاءً حَيًّا». ١٠ 10
Olelo mai la o Iesu ia ia, i mai la, Ina ua ike oe i ka makana o ke Akua, a i ka mea hoi e olelo ana ia oe. Ho mai no'u e inu; ina ua noi mai oe ia ia, a ua haawi aku ia i ka wai oia nou.
قَالَتْ لَهُ ٱلْمَرْأَةُ: «يَا سَيِّدُ، لَا دَلْوَ لَكَ وَٱلْبِئْرُ عَمِيقَةٌ. فَمِنْ أَيْنَ لَكَ ٱلْمَاءُ ٱلْحَيُّ؟ ١١ 11
Olelo aku ia ka wahine ia ia, E ka Haku, aole ou bakeke, a ua hohonu ka punawai; nohea la e loaa'i ia oe ua wai ola la?
أَلَعَلَّكَ أَعْظَمُ مِنْ أَبِينَا يَعْقُوبَ، ٱلَّذِي أَعْطَانَا ٱلْبِئْرَ، وَشَرِبَ مِنْهَا هُوَ وَبَنُوهُ وَمَوَاشِيهِ؟». ١٢ 12
Ua oi aku anei oe mamua o Iakoba o ko makou kupuna, nana i haawi keia punawai no makou, a nana hoi i inu i ka wai, a me kana poe keiki, a me kana poe holoholona?
أَجَابَ يَسُوعُ وَقَالَ لَهاَ: «كُلُّ مَنْ يَشْرَبُ مِنْ هَذَا ٱلْمَاءِ يَعْطَشُ أَيْضًا. ١٣ 13
Olelo mai la o Iesu, i mai la ia ia, O na mea a pau e inu i keia wai, e makewai hou aku no ia.
وَلَكِنْ مَنْ يَشْرَبُ مِنَ ٱلْمَاءِ ٱلَّذِي أُعْطِيهِ أَنَا فَلَنْ يَعْطَشَ إِلَى ٱلْأَبَدِ، بَلِ ٱلْمَاءُ ٱلَّذِي أُعْطِيهِ يَصِيرُ فِيهِ يَنْبُوعَ مَاءٍ يَنْبَعُ إِلَى حَيَاةٍ أَبَدِيَّةٍ». (aiōn g165, aiōnios g166) ١٤ 14
Aka, o ka mea e inu i ka wai a'u e haawi aku ai ia ia, aole loa ia e makewai hou aku; aka, o ka wai a'u e haawi aku ai ia ia, o lilo ia i wai puna iloko ona e pipii ana i ke ola mau loa. (aiōn g165, aiōnios g166)
قَالَتْ لَهُ ٱلْمَرْأَةُ: «يَا سَيِّدُ، أَعْطِنِي هَذَا ٱلْمَاءَ، لِكَيْ لَا أَعْطَشَ وَلَا آتِيَ إِلَى هُنَا لِأَسْتَقِيَ». ١٥ 15
Olelo aku la ka wahine ia ia, E ka Haku, ho mai no'u ua wai la, i ole e makewai hou aku au, i ole hoi e hele hou mai ia nei e huki.
قَالَ لَهَا يَسُوعُ: «ٱذْهَبِي وَٱدْعِي زَوْجَكِ وَتَعَالَيْ إِلَى هَهُنَا». ١٦ 16
Olelo mai la o Iesu ia ia, O hele, e kahea aku i kau kane, a e hele hou mai ia nei.
أَجَابَتِ ٱلْمَرْأَةُ وَقَالتْ: «لَيْسَ لِي زَوْجٌ». قَالَ لَهَا يَسُوعُ: «حَسَنًا قُلْتِ: لَيْسَ لِي زَوْجٌ، ١٧ 17
Olelo aku la ka wahine, i aku la, Aohe a'u kane. I mai la o Iesu ia ia. He pono kau i i mai nei, Aohe a'u kane;
لِأَنَّهُ كَانَ لَكِ خَمْسَةُ أَزْوَاجٍ، وَٱلَّذِي لَكِ ٱلْآنَ لَيْسَ هُوَ زَوْجَكِ. هَذَا قُلْتِ بِٱلصِّدْقِ». ١٨ 18
No ka mea, elima ae nei au mau kane, a o kau mea i keia manawa, aole ia o kau kane; he oiaio kau i i mai nei.
قَالَتْ لَهُ ٱلْمَرْأَةُ: «يَا سَيِّدُ، أَرَى أَنَّكَ نَبِيٌّ! ١٩ 19
Olelo aka la ua wahine la ia ia, E ka Haku, ke ike nei au he kaula oe.
آبَاؤُنَا سَجَدُوا فِي هَذَا ٱلْجَبَلِ، وَأَنْتُمْ تَقُولُونَ إِنَّ فِي أُورُشَلِيمَ ٱلْمَوْضِعَ ٱلَّذِي يَنْبَغِي أَنْ يُسْجَدَ فِيهِ». ٢٠ 20
Maluna o keia manua ko makou poe makua i hoomana'i; aka, ke olelo mai nei oukou, aia ma Ierusalema kahi pono e hoomana aku ai.
قَالَ لَهَا يَسُوعُ: «يَا ٱمْرَأَةُ، صَدِّقِينِي أَنَّهُ تَأْتِي سَاعَةٌ، لَا فِي هَذَا ٱلْجَبَلِ، وَلَا فِي أُورُشَلِيمَ تَسْجُدُونَ لِلْآبِ. ٢١ 21
Olelo mai la o Iesu ia ia, E ka wahine, e manaoio mai i ka'u, e hiki mai auanei ka manawa, aole ma keia mauna, aole hoi ma Ierusalema e hoomana aku ai oukou i ka Makua.
أَنْتُمْ تَسْجُدُونَ لِمَا لَسْتُمْ تَعْلَمُونَ، أَمَّا نَحْنُ فَنَسْجُدُ لِمَا نَعْلَمُ. لِأَنَّ ٱلْخَلَاصَ هُوَ مِنَ ٱلْيَهُودِ. ٢٢ 22
Ke hoomana nei oukou i ka mea a oukou i ike ole ai; ke hoomana nei makou i ka mea a makou i ike ai: no ka mea, no na Iudaio mai ke ola.
وَلَكِنْ تَأْتِي سَاعَةٌ، وَهِيَ ٱلْآنَ، حِينَ ٱلسَّاجِدُونَ ٱلْحَقِيقِيُّونَ يَسْجُدُونَ لِلْآبِ بِٱلرُّوحِ وَٱلْحَقِّ، لِأَنَّ ٱلْآبَ طَالِبٌ مِثْلَ هَؤُلَاءِ ٱلسَّاجِدِينَ لَهُ. ٢٣ 23
Aka, e hele mai ana ka manawa, a o nei hoi ia, o ka poe hoomana oiaio, e hoomana lakou i ka Makua me ka uhane a me ka oiaio: no ka mea, oia ka poe a ka Makua i makemake ai e hoomana aku ia ia.
ٱللهُ رُوحٌ. وَٱلَّذِينَ يَسْجُدُونَ لَهُ فَبِالرُّوحِ وَٱلْحَقِّ يَنْبَغِي أَنْ يَسْجُدُوا». ٢٤ 24
He Uhane ke Akua; a o ka poe hoomana ia ia, he pono no lakou e hoomana aku ia ia me ka uhane a me ka oiaio.
قَالَتْ لَهُ ٱلْمَرْأَةُ: «أَنَا أَعْلَمُ أَنَّ مَسِيَّا، ٱلَّذِي يُقَالُ لَهُ ٱلْمَسِيحُ، يَأْتِي. فَمَتَى جَاءَ ذَاكَ يُخْبِرُنَا بِكُلِّ شَيْءٍ». ٢٥ 25
Olelo aku la ka wahine ia ia, Ua ike no au e hele mai ana ka Mesia, ka mea i oleloia o Kristo; aia hiki mai ia, nana no e hoakaka mai na mea a pau ia makou.
قَالَ لَهَا يَسُوعُ: «أَنَا ٱلَّذِي أُكَلِّمُكِ هُوَ». ٢٦ 26
Olelo mai la o Iesu ia ia, Owau no ia, ka mea e kamailio pu ana me oe.
وَعِنْدَ ذَلِكَ جَاءَ تَلَامِيذُهُ، وَكَانُوا يَتَعَجَّبُونَ أَنَّهُ يَتَكَلَّمُ مَعَ ٱمْرَأَةٍ. وَلَكِنْ لَمْ يَقُلْ أَحَدٌ: «مَاذَا تَطْلُبُ؟» أَوْ «لِمَاذَا تَتَكَلَّمُ مَعَهَا؟». ٢٧ 27
Alaila hoi mai la kana poe haumana, a kahaha iho la ke lakou naau i kana kamailio pu ana me ka wahine: aole nae kekahi i ninau aku ia ia, Heaha kau e imi nei? a no ke aha la kau e kamailio pu me ia?
فَتَرَكَتِ ٱلْمَرْأَةُ جَرَّتَهَا وَمَضَتْ إِلَى ٱلْمَدِينَةِ وَقَالَتْ لِلنَّاسِ: ٢٨ 28
Nolaila haalele ka wahine i kona ipu wai, a hoi aku la i ke kulanakauhale, a olelo aku la i na kanaka,
«هَلُمُّوا ٱنْظُرُوا إِنْسَانًا قَالَ لِي كُلَّ مَا فَعَلْتُ. أَلَعَلَّ هَذَا هُوَ ٱلْمَسِيحُ؟». ٢٩ 29
E hele mai, e ike i ke kanaka, nana i hai mai ia'u na mea a pau a'u i hana'i; aole anei oia ka Mesia?
فَخَرَجُوا مِنَ ٱلْمَدِينَةِ وَأَتَوْا إِلَيْهِ. ٣٠ 30
Alaila puka mai lakou noloko mai o ke kulanakauhale, a hele io na la.
وَفِي أَثْنَاءِ ذَلِكَ سَأَلَهُ تَلَامِيذُهُ قَائِلِينَ: «يَا مُعَلِّمُ، كُلْ». ٣١ 31
A mawaena iho, nonoi aku la kana poe haumana ia ia, i aku la, E Rabi, o ai.
فَقَالَ لَهُمْ: «أَنَا لِي طَعَامٌ لِآكُلَ لَسْتُمْ تَعْرِفُونَهُ أَنْتُمْ». ٣٢ 32
I mai la oia ia lakou. He ai ka'u e ai ai, ka mea a oukou i ike ole ai.
فَقَالَ ٱلتَّلَامِيذُ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ: «أَلَعَلَّ أَحَدًا أَتَاهُ بِشَيْءٍ لِيَأْكُلَ؟» ٣٣ 33
No ia mea, ninau ae la na haumana kekahi i kekahi, Ua lawe mai anei kekahi i ai nana?
قَالَ لَهُمْ يَسُوعُ: «طَعَامِي أَنْ أَعْمَلَ مَشِيئَةَ ٱلَّذِي أَرْسَلَنِي وَأُتَمِّمَ عَمَلَهُ. ٣٤ 34
Olelo mai la o Iesu ia lakou, O ka'u ai keia, o hana au i ka makemake o ka mea nana au i hoouna mai, a e hoopau hoi i kana hana.
أَمَا تَقُولُونَ: إِنَّهُ يَكُونُ أَرْبَعَةُ أَشْهُرٍ ثُمَّ يَأْتِي ٱلْحَصَادُ؟ هَا أَنَا أَقُولُ لَكُمُ: ٱرْفَعُوا أَعْيُنَكُمْ وَٱنْظُرُوا ٱلْحُقُولَ إِنَّهَا قَدِ ٱبْيَضَّتْ لِلْحَصَادِ. ٣٥ 35
Aole anei oukou e olelo, Eha malama i koe, a hiki mai ka ohi palaoa ana? Aia hoi, ke olelo aku nei au ia oukou, E alawa ao ko oukou mau maka, a e nana i na mahinaai; ua keokeo mai ano no ka ohi ana.
وَٱلْحَاصِدُ يَأْخُذُ أُجْرَةً وَيَجْمَعُ ثَمَرًا لِلْحَيَاةِ ٱلْأَبَدِيَّةِ، لِكَيْ يَفْرَحَ ٱلزَّارِعُ وَٱلْحَاصِدُ مَعًا. (aiōnios g166) ٣٦ 36
A o ka mea ohi, loaa no ia ia ka uku, a hoiliili ia i ka hua no ke ola mau loa; i olioli pu ai ka mea nana i lulu me ka mea nana i ohi. (aiōnios g166)
لِأَنَّهُ فِي هَذَا يَصْدُقُ ٱلْقَوْلُ: إِنَّ وَاحِدًا يَزْرَعُ وَآخَرَ يَحْصُدُ. ٣٧ 37
No ka mea, pela i akaka ai, he oiaio ka olelo, Na kekahi e lulu, na kekahi mea e hoi e ohi.
أَنَا أَرْسَلْتُكُمْ لِتَحْصُدُوا مَا لَمْ تَتْعَبُوا فِيهِ. آخَرُونَ تَعِبُوا وَأَنْتُمْ قَدْ دَخَلْتُمْ عَلَى تَعَبِهِمْ». ٣٨ 38
Ua hoouna aku au ia oukou e ohi i ka mea a oukou i luhi ole ai: na hai i hana, a komo oukou iloko o ka lakou hana.
فَآمَنَ بِهِ مِنْ تِلْكَ ٱلْمَدِينَةِ كَثِيرُونَ مِنَ ٱلسَّامِرِيِّينَ بِسَبَبِ كَلَامِ ٱلْمَرْأَةِ ٱلَّتِي كَانَتْ تَشْهَدُ أَنَّهُ: «قَالَ لِي كُلَّ مَا فَعَلْتُ». ٣٩ 39
A nui ko Samaria poe o ua kulanakauhale la i manaoio ia ia, no ka olelo a ka wahine i hoike aku ai, Ua hai mai ia ia'u i na mea a pau a'u i hana'i.
فَلَمَّا جَاءَ إِلَيْهِ ٱلسَّامِرِيُّونَ سَأَلُوهُ أَنْ يَمْكُثَ عِنْدَهُمْ، فَمَكَثَ هُنَاكَ يَوْمَيْنِ. ٤٠ 40
A o ko Samaria i hele aku io na la, nonoi aku la lakou ia ia e noho me lakou; a noho iho la ia malaila i na la elua.
فَآمَنَ بِهِ أَكْثَرُ جِدًّا بِسَبَبِ كَلَامِهِ. ٤١ 41
A nui loa na mea e ae i manaoio ma kana olelo.
وَقَالُوا لِلْمَرْأَةِ: «إِنَّنَا لَسْنَا بَعْدُ بِسَبَبِ كَلَامِكِ نُؤْمِنُ، لِأَنَّنَا نَحْنُ قَدْ سَمِعْنَا وَنَعْلَمُ أَنَّ هَذَا هُوَ بِٱلْحَقِيقَةِ ٱلْمَسِيحُ مُخَلِّصُ ٱلْعَالَمِ». ٤٢ 42
I aku la lakou i ka wahine, Aole makou i manaoio ma kau olelo wale no; no ka mea, o makou iho kekahi i lohe, a ike hoi, o ka Hoola oiaio keia o ke ao nei, o ka Mesia.
وَبَعْدَ ٱلْيَوْمَيْنِ خَرَجَ مِنْ هُنَاكَ وَمَضَى إِلَى ٱلْجَلِيلِ، ٤٣ 43
A mahope iho o na la elua, holo aku la ia mailaila aku, a hiki i Galilaia.
لِأَنَّ يَسُوعَ نَفْسَهُ شَهِدَ أَنْ: «لَيْسَ لِنَبِيٍّ كَرَامَةٌ فِي وَطَنِهِ». ٤٤ 44
No ka mea, ua Iesu no i hoike mai, aole malamaia ke kaula ma kona aina iho.
فَلَمَّا جَاءَ إِلَى ٱلْجَلِيلِ قَبِلَهُ ٱلْجَلِيلِيُّونَ، إِذْ كَانُوا قَدْ عَايَنُوا كُلَّ مَا فَعَلَ فِي أُورُشَلِيمَ فِي ٱلْعِيدِ، لِأَنَّهُمْ هُمْ أَيْضًا جَاءُوا إِلَى ٱلْعِيدِ. ٤٥ 45
A hiki mai la ia i Galilaia, hookipa mai la ko Galilaia ia ia, no ko lakou ike ana i na mea a pau ana i hana'i ma Ierusalema i ka ahaaina: no ka mea, ua hele no lakou i ua ahaaina la.
فَجَاءَ يَسُوعُ أَيْضًا إِلَى قَانَا ٱلْجَلِيلِ، حَيْثُ صَنَعَ ٱلْمَاءَ خَمْرًا. وَكَانَ خَادِمٌ لِلْمَلِكِ ٱبْنُهُ مَرِيضٌ فِي كَفْرِنَاحُومَ. ٤٦ 46
A hele hou aku la o Iesu ma Kana i Galilaia, kahi ana i hoolilo ni i ka wai i waina. A ua mai ke keiki a kekahi alii ma Kaperenau ma.
هَذَا إِذْ سَمِعَ أَنَّ يَسُوعَ قَدْ جَاءَ مِنَ ٱلْيَهُودِيَّةِ إِلَى ٱلْجَلِيلِ، ٱنْطَلَقَ إِلَيْهِ وَسَأَلَهُ أَنْ يَنْزِلَ وَيَشْفِيَ ٱبْنَهُ لِأَنَّهُ كَانَ مُشْرِفًا عَلَى ٱلْمَوْتِ. ٤٧ 47
A lohe ae la ia, ua hiki mai o Iesu i Galilaia mai Iudea mai, hele aku la ia io na la, nonoi aku la ia ia, e iho ae ia e hoola i kana keiki: no ka mea, ua kokoke ia e make.
فَقَالَ لَهُ يَسُوعُ: «لَا تُؤْمِنُونَ إِنْ لَمْ تَرَوْا آيَاتٍ وَعَجَائِبَ». ٤٨ 48
I mai la o Iesu ia ia, Ina aole oukou e ike i na hoailona a me na mea kupanaha, aole oukou e manaoio mai.
قَالَ لَهُ خَادِمُ ٱلْمَلِكِ: «يَا سَيِّدُ، ٱنْزِلْ قَبْلَ أَنْ يَمُوتَ ٱبْنِي». ٤٩ 49
Olelo aku na alii la ia ia, E ka Haku, e iho ae oe, o make e kuu keiki.
قَالَ لَهُ يَسُوعُ: «ٱذْهَبْ. اِبْنُكَ حَيٌّ». فَآمَنَ ٱلرَّجُلُ بِٱلْكَلِمَةِ ٱلَّتِي قَالَهَا لَهُ يَسُوعُ، وَذَهَبَ. ٥٠ 50
Olelo mai la o Iesu ia ia, O hoi; ua ola kau keiki. A manaoio aku ua kanaka la i ka olelo a Iesu i hai mai ai ia ia, a hoi aku la.
وَفِيمَا هُوَ نَازِلٌ ٱسْتَقْبَلَهُ عَبِيدُهُ وَأَخْبَرُوهُ قَائِلِينَ: «إِنَّ ٱبْنَكَ حَيٌّ». ٥١ 51
A i kona iho ana, halawai mai la kana mau kauwa me ia, hai mai la lakou, i mai la, Ua ola kau keiki.
فَٱسْتَخْبَرَهُمْ عَنِ ٱلسَّاعَةِ ٱلَّتِي فِيهَا أَخَذَ يَتَعَافَى، فَقَالُوا لَهُ: «أَمْسِ فِي ٱلسَّاعَةِ ٱلسَّابِعَةِ تَرَكَتْهُ ٱلْحُمَّى». ٥٢ 52
Ninau aku la oia ia lakou i ka hora ona i maha'i. I mai la lakou ia ia, Inehinei i ka hiku o ka hora, i haalele ai ke kuni ia ia.
فَفَهِمَ ٱلْأَبُ أَنَّهُ فِي تِلْكَ ٱلسَّاعَةِ ٱلَّتِي قَالَ لَهُ فِيهَا يَسُوعُ: «إِنَّ ٱبْنَكَ حَيٌّ». فَآمَنَ هُوَ وَبَيْتُهُ كُلُّهُ. ٥٣ 53
No ia mea, ike iho la ka makuakane, oia ka hora i olelo mai ai o Iesu ia ia, Ua ola kau keiki; a manaoio iho la no ia, a me kona ohana a pau.
هَذِهِ أَيْضًا آيَةٌ ثَانِيَةٌ صَنَعَهَا يَسُوعُ لَمَّا جَاءَ مِنَ ٱلْيَهُودِيَّةِ إِلَى ٱلْجَلِيلِ. ٥٤ 54
O keia ka lua o ka hana mana a Iesu i hana'i, i kona hele ana i Galilaia mai Iudea mai.

< يوحنَّا 4 >