Markos 14
1 Uwa lawa ayiri abba isu ubukin Paska nin bukin Burodin salin yist. Adidya kutin nlira nin nanan ninyerte wa din kpilizu libau longo na iba kifi Yisa ku i molughe likire.
逾越节和除酵节前两天，祭司长和宗教老师想方设法用诡计逮捕耶稣，然后将其杀害。
2 I woro nenge, “Na wa ti wa kifoghe kitin buké ba, bara nnun wa fita nan nya nanite.”
但他们暗想：“不可在节日期间下手，免得引发民众暴动。”
3 Kube na Yisa wa di in Baithanya nan nya kilarin Simon ukuturu a sosino nli nimonli, umong uwani da nin libon nnuf mongo na idin yicu minin, “Narda” min nikurfung kang a puno minin a kalaghe liti.
耶稣这段时间在伯大尼。一天他在麻风病人西门家里吃饭时，一个女人前来，拿着一瓶非常昂贵的甘松纯香膏。她打破瓶身，把香膏倒在耶稣的头上。
4 Among wa duku nanya mine na iwa lanza ayi. I lira nati mine iworo, “Bara iyanghari idin nanzun nnuf mone?
那里的人中，有人很生气地说：“为什么这样浪费香膏呢？
5 Nnuf kunya kumang mone batin nworu ileu minin nnu ni dinari akalt atat ini nikimon.” I tunan ngbandulu litin nwani une.
这香膏的钱值一年的薪水，应该用来接济穷人。”他们对她感到很愤怒。
6 Yisa woro nani, “Bara iyanghari idin ngbondulu litime? A suyi imon icine.
但耶稣说：“让她这么做！她对我做了一件美好的事情，为何要批判她？”
7 I sosin nan nikimon ko kishi, iwasa i su nani imon icine vat kubi kongo na nibinai mine yinna, meng tutun anung di nan mi ko kishi ba.
你们常与穷苦人在一起，可以随时帮助他们。但你们不常和我在一起。
8 A su imon ilenge na a wa sa a su: A kelei yari bara liyirin nkul ning.
她已尽其所能在我被安葬之前，提前用香膏涂上我的身体。
9 Kidegen ari mbellin minu, vat kiti kanga na iba belu uliru Kutellẹ ku nanya nyih ulele, imon ilele na uwani ulele su imamang belu uliru mẹ nanyan yï ulele.”
告诉你们实话，无论福音传到世界何处，人们世界都会记得她的所作所为。
10 Yahuda Iskarioti warum nayan nono katwu me likure nin nan wabe do kiti na didya kutin nlira anan lewe Yisa ku nachara mine.
这时，十二门徒中的的加略人犹大跑去见祭司长，要把耶稣出卖给他们。
11 Na adidya kutin nlire nlanza nani, ulire bina nani itunna ita likawali ima nighe ikurfung. A cizina upiziru libau longe na ama kifughe a lew nani.
他们听此甚是欢喜，就答应给他好处，于是犹大就开始寻找出卖耶稣的机会。
12 Liyirin cizinun mbukin Paskan mburodin nsalin yist na iwa malu ubọ kukam nlira, nono katwa me tiringhe, “Ti ba du weri ti di kele fi kiti kanga na uma li imonli ku?”
除酵节的第一天，也是宰杀逾越节羊羔的那一天，门徒问耶稣：“你想要我们到哪里为你预备逾越节晚餐呢？”
13 A to an waba nan nyan nono katwa me aworo nani, “Can nan nya kipine ima zuru nin mong na a torin lidulin mmyen i dofinghe.
耶稣派出两名门徒，对他们说：“你们去城里，看到一个拿着水瓶之人向你们迎面走来，就跟着他。
14 Kilari kanga na a pira ku i wufunghe udu nanyeh, i balle unan kilare, 'Chikilarin nworo, Kuti limara nighe din we ari na nma li imonli ku ligowe nin nono katwa nin?”'
无论他进入谁家，就询问那家的主人，我和门徒应该在哪里庆祝逾越节。
15 Ama dursu minu kong kuti ketene ku pash kongo na ikele kunin gegeme, i kele nari imonle nanye.
他必带你们去楼上一个大房间处，那里已经布置整齐，预备妥当，你们在那里为我们做准备就好了。”
16 Nono katwa we gya udu nanya kipene idi se imone di dirt nafo na a belle, itunna i kelle uciwu nimonlin mbukin Paske.
门徒离开了，他们进了城，果真遇到了耶稣所说之事，于是预备好了逾越节的晚餐。
17 Na kuleleng nta a da ligowe nin likure nin nan wabbe.
到了晚上，耶稣和十二门徒过来了。
18 Na ikilino kutebule nli niimonle Yisa woro, “Kidegen mbelin minu, unit urum nan nya mine na adin nli nimonli ligowe ninme a ma lewi.
在用餐的过程中，耶稣说：“告诉你们实话，你们中间有一个人要出卖我。”
19 Vat mine ayih tunna a nana nani kang, i tirighe na lalarum, “Sa me ari?”
门徒们都很震惊，纷纷询问：“是我吗，是吗？”
20 Yisa kawa a woro nani, “Umong ari nan nya likure nin nan wabbe ulenge na a shono uchara me nanya kishik nimonle ligowe nin mi.
耶稣对他们说：“他是十二门徒里的一人，就是与我分享食物之人中的一个。”
21 Gono in nit ma katu nafo na ina nyertin kitene liti me, kash in lenge na ima ni Gonon nit nachara me! Ukatin nin chaut iworo na iwa na marughe ba.”
正如经文所预言：“人子将逝，但出卖人子之人必有灾祸！而且那人如果没有降生才好。”
22 Na iwa di kileo we, Yisa yauna uburodi, a ta mmari, ku a nyemile unin. A niza nani a woro, “Leon. Kidowo ning ari kane.”
他们用餐时，耶稣拿起饼，祝福后把饼分给众人，说：“拿去吃吧，这是我的身体。”
23 A yauna kakkuke, a tan nlira a nakpa nani vat mine sono nan nya kakkuke.
他又拿起杯子，祝福后把它递给门徒，他们都喝了。
24 A woro nani, “Min nare ingmyi likawali, mongo na ina gutun bara a nit gbardang.
耶稣说：“这是我的血，为众人而流，用于立约。
25 Kidegen ari mbelin minu, na nma kuru nsono mmyen kumat kucha kongone ba, sei liyiri longo na nma sonu minin mi Pesse nan nya kilari tigo Kutellẹ.”
告诉你们实话，从今后我不再喝葡萄酒，直到我在上帝之国品尝新酒。”
26 Na i mala uti nasem, itunna i gya udu kuparan Zaitun.
他们吟唱完圣歌后开始向橄榄山而去。
27 Yisa woro nani, “Vat nghinu ima diu bara meng nafo na ina nyerting, nma kpiu unan, 'libya nakame, Akame ma malu kiti.'
耶稣告诉他们：“你们所有人都会放弃我，因为经文上记着：‘我要攻击牧人，羊群就彻底散了。’
28 Asa ifyayi, ima gyiu nbun mine udu Ugalili.”
但在我复活后，要比你们先到加利利。”
29 Bitrus woroghe, “Andi anite vat ma diu, na meng ma diu ba.”
彼得对他说：“就算所有的人都弃你而去，我也不会。”
30 Yisa woroghe, “Kidegen nbellin fi nin kitic kane, kafin kukulok kolsin tiba fye ba nari titat.”
耶稣对他说：“我告诉你实话，就在今天晚上，鸡叫两遍以前，你会有三次不肯认我的情况。”
31 Bitrus woro, “Asa uso nma ku ninfi na nma narifi ba.” Vat nin yinna nin liru urume.
彼得坚决地说：“就算必须与你同死，我也决不会不认你！”众人也这样说。
32 Ida kiti kanga na idin yicu kinin Jethsaimani, Yisa woro nono katame, “Song kikane ndo ndi ti nlira.”
他们来到一个名叫客西马尼的地方；耶稣对门徒说：“你们坐在这里，我去祷告了。”
33 A yono Bitrus ku nin Yuhana a Yakubu igya ligowe, a cizina uniu ichang nin kpilizu nan nya kibineyi me.
他带上彼得、雅各和约翰，这时开始感到心烦意乱，非常难过。
34 A woro nani, '' Ulai nin dinin tiyom kang, udu ukul wang. Yisinan kikane isu ucha.''
耶稣对他们说：“这痛苦如此煎熬，我感到快死了一样。请留在这里，保持警醒。”
35 Yisa chillina udu ubun, a deu kutin anin tah nlira, asa uma chaunu ukalai kokube.
耶稣稍往前了几步，伏在地上祷告，请求如果可能，那必然发生的事情就不要发生。
36 A woro, “Abba, Uchif, imon vat nsuari kitife. Kalai kakkuk kane litinin, na nafo ubellu nin ba na unfe so.”
他说：“上帝啊，吾父，你无所不能，那么求你让这次的痛苦远离我。但这不应是我所求的，而是你所要的。”
37 Akpilla adase nanin nmoro, anin belle Bitrus ku, “Simon, idin nmora-a? Na iwasa ita kubi kurum nyenju kiti ba?
耶稣回来后发现门徒睡着了，就对彼得说：“西门，你睡着了吗？难道你连一个小时也不能清醒吗？
38 Yenjeng kiti isu nlira bara iwa piru nanya ndumuzunu. Nfip Kutellẹ nyinna kidowe ka nari.”
保持清醒进行祷告，以免被诱惑征服。你们精神虽然有意愿，但肉体却很软弱。”
39 A kuru agya udun nti nlire, a kuru abelle tigulan tirume.
耶稣再次离开去祷告，祷告的内容相同。
40 Ada senanin nmoro tutung, bara nmoro wa di nizi mine ichang na iyinno imong ille na ima bellinghhe ba.
他再回来的时候，看见门徒都睡着了，因为他们实在太疲倦了，也不知道该说些什么。
41 Ada untat ada woro nani, “Idu nmoro nin shinuare? Batan nani! Kube nda. Yenen! Ima nakpu gonon nnit nan nya nachara nanan kulapi.
耶稣第三次回来，对他们说：“你们还在睡觉吗？还在休息吗？那么现在就休息够了，因为时间到了！看，人子即将遭受背叛，将其交给一群罪人。
42 Fitang ti gya. Yenen, ullenge na ama kifi anakpa ndaduru.
起来吧，我们走！出卖我的人来了。”
43 Ayita nlire na idondonoba, Yahuda uwa rum nanya likure nin nan awabe, da nin ligozin nanit gbardang nin titang nan tiyop unuzu kiti nan kubi nlira, anan niyert nan nakune.
耶稣正说话之际，十二门徒中的犹大和一群手拿刀棒之人前来，这些人都是祭司长、宗教老师和长老所派。
44 Ulle na ama lewughe, namo unanin kulap, a belle, vat ulle na ngbindiringhe amere. Kifonghe anan techu natino nya ninghe.
这个叛徒和他们约好一个暗号：“我亲吻谁，谁就是耶稣。抓住他，让士兵把他押走。”
45 Na Yahuda nda, atinna ada kitin Yisa, a woro, “Rabbi!” Anin gbindiringhe.
犹大来了，对耶稣说：“拉比！”然后亲吻耶稣。
46 Inin Kifoghe inyamu.
其他人动手抓住耶稣，把他逮捕。
47 Umong nanya mine nutuno litang lidya a kala kutuf nnan kata ndya kutin nlire.
但站在耶稣身边的一个人拔出自己的刀，砍了大祭司的仆人一刀，削掉他的一只耳朵。
48 Yisa woro nanin, “Ida nafo ima kifu ukiri nin titang nan tiyop ida kifoiya?”
耶稣对他们说：“你们带着刀棒而来，是把我当作危险的罪犯捉拿吗？
49 Na nwadi nan ghinu kolome liri, ndursuzu minu nanya kutin nlira, na ikifei ba. Idin su ile imone bara inyerti nan kullo.
我每天在圣殿中教导众人，跟你们在一起，你们却没有捉拿我。这一切就是为了应验经文所述。”
50 Vat nalle na iwa di nan Yisa wa chom isunghe.
这时候，所有门徒都逃跑了，弃他而去。
51 Nkong Kwanyana dofinghe, na awa kiring nin gudun ubo; ikifoghe
（有一个年轻的追随者，披着一块麻布。
52 a suna ugudume kitene aco fisere.
众人捉住他时，他丢掉麻布，赤身逃跑了。）
53 Ido nin Yisa ubon ndya kutyi nlira. Adidya kutyi nlira, Akune, nan nanan ninyerti vat da zuro nanghe.
他们把耶稣押到大祭司那里，所有的祭司长、长老和宗教老师都聚集在一起。
54 Bitrus tinna adofighe na susut ba, udu duru kiti kutyi ndya nwucu nlire. A so ligowe nan nanan nca, na iwa din lanzu nla.
彼得远远跟着耶稣，走进大祭司的官邸，和差役们一起火炉旁取暖。
55 Udya na didya nin na nan kpilizu me wa din npizuru libo longo na ima se Yisa ku nin Kulapi imolughe. Na ise ba.
屋子内，祭司长和公议会的所有人都在试图找证据控告耶稣，要把他处死，但什么都没有找到。
56 Ngbardang na mon mine dasa nin liru kinu na uliru mine nse upiru ba.
虽然有许多人作假证控告他，但他们的证供相互矛盾。
57 Among fita iyisina isu uliru unkinu litime; i woro,
有几个人站起来，作假证控告他说：
58 “Tina lanzaghe aworo, 'Nma turnu kutyi nlira ko na ina kye nin na chara, nan nya nayiri atat mma kye nkong kongo na ina kye nin na chara ba.'”
“我们听他说过：‘我要拆毁这由人手所建之所，三日之内另建一座并非人手所造的神庙。’”
59 Inug wang na uliru mine wase upiru ba.
但就是这样的证词，也并不能自圆其说。
60 Udya na didya kutyi nlire fita ayisina kitik mine atirino Yisa ku, “Na udi nin tardu ba? Uyapin ulirari ullele na anit din bellu litife?”
大祭司站起来，走到议会面前，问耶稣：“这些人作证控告你的是什么？你没有什么想说的吗？”
61 Vat nin nani amino tik na atardaba. Udya na didyawe kuru atiringhe a woro, “Fere Kristi, usaun Kutellẹ mmarẹ?”
耶稣沉默。大祭司又问他：“你是被祝福的圣子基督吗？”
62 Yisa woro, “Mere ame. Usaun nnit ullenge na ima yenughe a sosin nchara ulime tigo adin cinu nin nawut kitene kani.”
耶稣说：“我是。你们会看到人子站在万能上帝的右边，驾天上云彩降临。”
63 Udya na didya kutyi nlire jarya kulutuk me a woro, “Tidu nin sun mon ukpinu lirikwa?
大祭司于是撕开自己的衣服，说：“我们还要什么证人呢？
64 Anung nlanza tizogo Kutellẹ. Yaghari ukpilliu mine?” Vat mine yinna nworo abatina asso nca nkul.
你们都听见这亵渎之语了。你们认为如何？” 他们都认为他有罪，要求将其处决。
65 Among cizina utufuzinghe nataf i tursuzughe umuro, ikpizoghe i bellinghe, “Su nari uanabci!” Ana ncha ngo Yonghe ikpizoghe.
于是有人开始向他吐唾沫，蒙住他的脸，用拳头打他，对他说：“现在你怎么不预言了，你这个‘预言家’！”士兵把他带到一旁，开始殴打他。
66 Bitrus da yita kadas kutyin nwucu nlira, nkon kubura nanya nanan katah ndya kutyi nlire da seghe.
这时候，彼得坐在外面的院子里，大祭司的一个婢女走过来，
67 Ayene Bitrus ku din nlanzu nla atinna abelle, fewang una yita nin kunan Nazaret, Yisa.”
看见彼得在烤火，那婢女径直看着他说：“你也是那拿撒勒人耶稣一伙的！”
68 Abelle “Kinuwari, na nyinno ile imon na udin nbelle ba.” An gya kiti nanite adi piru kudaru nwucu nliru. Ku kulloke kolsuno.
彼得却否认说：“我不知道你在说什么，不知道你什么意思！”他于是走到前院，这时鸡叫了。
69 Kubure kuru ayeneghe atinna nbellu na lenge na iyissin kite, “Unit ullele umong nan nya minere!”
那婢女看见他在那里，就又对旁边的人说：“这个人也是他们一伙的！”
70 Akuru anari tutung. Nanin dandaunu ba, allenge na iwa yissin kitene tunna nbellun Bitrus ku, “Kidegenere udi nanya mine, bara fewang kunan Galiliari.”
彼得再次否认。过了一会，其他人对彼得说：“你真是他们一伙的，因为你也是加利利人。”
71 Atunna a cizina tizogo nin nisiling, “Na in yiru unit ullele na idin liru litime ba.”
彼得就诅咒发誓说：“我不认得你们说的这个人！”
72 Kukuloke tunna ku kolsuno un ba. Kitenere Bitrus tunna a lizino nin lire na Yisa wa bellinghe: “Kamin kukullok kolsin tiba Uba nari sau titat.” Na alizino nani kidowo me kughe, apuro kuchulu.
此刻听到公鸡第二次打鸣。彼得想起耶稣对他说过的话：“鸡叫两遍以前，你会有三次不肯认我的情况。”想到这里，他痛哭起来。
