Luka 1
1 Anit gbardang wa mala unyertinu nadu adu na ana malu kulu nanya bit.
提阿非罗大人哪，有好些人提笔作书，述说在我们中间所成就的事，是照传道的人从起初亲眼看见又传给我们的。
2 Alenge na iwa di iyizin yenju ucizunun burne ida so acin ligbulang, ida so acin ligbulang, ida belle arike ku.
3 Nani, udu menku gigime wang nin feru nimoon dert oworu uburnu-nnan nyertine inin dert-udak kitin Theofilus unit ugigime.
这些事我既从起头都详细考察了，就定意要按着次序写给你，
4 Ndi nin su iyinin incasarak nimoon ile na ina masu minu.
使你知道所学之道都是确实的。
5 Nanya nayirin Hiridus, ugon Yahudiya, umong unit wa duku ku priest lisa me Zakariya, unuzun likuran Abijah. Uwani me wa di unuzu anashonon Haruna, lisa me Alisabatu.
当犹太王希律的时候，亚比雅班里有一个祭司，名叫撒迦利亚；他妻子是亚伦的后人，名叫伊利莎白。
6 Vat mine iwa cinu dert mbun Kutelle, icing lau sa utanu vat nanya nadu na Kutelle wa di nin su we.
他们二人在 神面前都是义人，遵行主的一切诫命礼仪，没有可指摘的，
7 Na iwa di nin nonol ba, bara na Alisabatu wa di uwanin sali kumat, vat mun wa di imalu ti akune.
只是没有孩子；因为伊利莎白不生育，两个人又年纪老迈了。
8 Lon liyiri Zakariya wa di kiti katwa me kan ti priest mbun Kutelle.
撒迦利亚按班次在 神面前供祭司的职分，
9 A priest nanya nadu ale na imenen sue ifere Zakariya ku a piro nanya kutiin nlira Kutelle a juju uhadaya.
照祭司的规矩掣签，得进主殿烧香。
10 Ligoo na nite vat wa sosin ndas iyitan nlira kube na iwa jujun hadaye.
烧香的时候，众百姓在外面祷告。
11 Gono kadura Kutelle tunna a nusno mbun me, a yisina likoot ncara ulime kupo napik njujuzun hadaya.
有主的使者站在香坛的右边，向他显现。
12 Zakariya ta zabat kube na awa yeneghe; bara na fiu wa kifoghe kang.
撒迦利亚看见，就惊慌害怕。
13 Gono kadura Kutelle woroghe, “Na uwa lanza fiu ba, Zakariya, bara ina lanza nlira fe. Uwane fe, Alisabatu, ama maru fi gono, uma ni lisa me Yohanna.
天使对他说：“撒迦利亚，不要害怕，因为你的祈祷已经被听见了。你的妻子伊利莎白要给你生一个儿子，你要给他起名叫约翰。
14 Ima se mmang nin kibinai ki mang bara ame, anit gbardang ma lanzu mang nin maru me.
你必欢喜快乐；有许多人因他出世，也必喜乐。
15 Ame ma yitu unit u dya kiti Kutelle. Na a ma sonu nmyen nanab sa ntoro ba, Ima kulu ngeh nin Ruhu Ulau a dutu nanya liburin nna me.
他在主面前将要为大，淡酒浓酒都不喝，从母腹里就被圣灵充满了。
16 A ma ti non Israila grardang i kpilin udak kitin Cikilari Kutelle mine.
他要使许多以色列人回转，归于主—他们的 神。
17 A ma katu mbun me nanyan ruhu nin likaran Iliya. A ma kpiliu nibinai na cif udu kitin nono, a ti anan dortun liru i cunu nanyan yiru nin libau licine. Ama su nani anan ta anit isoo kiti kirum nanya lisosin ncaa ndak Ncikilari.”
他必有以利亚的心志能力，行在主的前面，叫为父的心转向儿女，叫悖逆的人转从义人的智慧，又为主预备合用的百姓。”
18 Zakariya woron gono kadura kutelle, “Nmati iyiziari nyimin kubin dak ni le imone? Bara na meng kukune ari, uwani ning tutung mali ti kuwali.”
撒迦利亚对天使说：“我凭着什么可知道这事呢？我已经老了，我的妻子也年纪老迈了。”
19 Gono kadura Kutelle kpana a woro, “Meere Jibrailu, in yisin mbun Kutelle. I wa tuyi nda bellin fi nda nifi uliru umang ulele.
天使回答说：“我是站在 神面前的加百列，奉差而来对你说话，将这好信息报给你。
20 Yene, uma ti uturo na u ma liru ba se kubi ko na uliru ulele ma kulu, bara unari uyinnu nin tigbulang too ne, ton go na ti ma kulu nanya kubi ku dert.”
到了时候，这话必然应验；只因你不信，你必哑巴，不能说话，直到这事成就的日子。”
21 Nanya nani, anite wa din ncaan Zakariya iyitan Kpilizue iyang ari ta a mini dandauna tituut nanya kutiin nlire nani.
百姓等候撒迦利亚，诧异他许久在殿里。
22 Kube na awa nuzu udas, na ayinno uliru nan ngyinu ba, itunna yinno a di yene amoro Kutelle nanya kutiin nlire. A bela nani nin nacara, nna yinno uliru nin nuu ba.
及至他出来，不能和他们说话，他们就知道他在殿里见了异象；因为他直向他们打手式，竟成了哑巴。
23 Na ayiri katwa me nkulo, a yanya udu kilari.
他供职的日子已满，就回家去了。
24 Na ayirin nda, uwani me Alisabatu ta liburi. A nyeshe litime tipui titaun, adin su,
这些日子以后，他的妻子伊利莎白怀了孕，就隐藏了五个月，
25 “Ile imone Kutelle ari suui mun. Adin yenjii, aba kalui imon ncing nanya na nit.”
说：“主在眷顾我的日子，这样看待我，要把我在人间的羞耻除掉。”
26 Nene nanya mpuin toocin nin ti liburin Alisabatu, itoo gono kadura Kutelle Jibrailu udu nanya nkang kagbirin Galili, lisa kanin Nazarat,
到了第六个月，天使加百列奉 神的差遣往加利利的一座城去（这城名叫拿撒勒），
27 kitin nkong kubura na awa su likawali nin mong unit lisa me Yusufu. A wa di likura nan Dauda, lisa kubure wa di Maryamu.
到一个童女那里，是已经许配大卫家的一个人，名叫约瑟。童女的名字叫马利亚；
28 Gono kaddura Kutelle da kiti me, a woro, “Nliso fi, udi gongong kang! Kutelle di ligowe ninfi!”
天使进去，对她说：“蒙大恩的女子，我问你安，主和你同在了！”
29 A tunna ata kpak nin tigbulang to ne, anin kpiliza sa imus ni yapin ilipp ari ine di.
马利亚因这话就很惊慌，又反复思想这样问安是什么意思。
30 Gono kadure woroghe, “Na uwa lanza fiu ba, Maryamu, fee nse ngongong kiti Kutelle.
天使对她说：“马利亚，不要怕！你在 神面前已经蒙恩了。
31 See, u ma ti liburi u maru gono, u ma ninghe lisa Yesu.
你要怀孕生子，可以给他起名叫耶稣。
32 A ma yitu udya, i ma yicu lisa me Gonon Ngo Udya kitene kani. Kutelle Ucif ma nighe kutett tigo ncif me, Dauda.
他要为大，称为至高者的儿子；主 神要把他祖大卫的位给他。
33 A ma su tigo kitene nakuran Yakubu udu sa ligang, na kutii tigo me ma yitu nin nimalin ba.” (aiōn g165)
他要作雅各家的王，直到永远；他的国也没有穷尽。” (aiōn g165)
34 Maryamu woron gono kadure, “Iyiziari ile imone ma ti, meng tutung du kabura?”
马利亚对天使说：“我没有出嫁，怎么有这事呢？”
35 Gono kadura woro nghe, “Uruhu Ulau ma dak Kiti fe nin likara Ndya kitene kani ma kirinfi. Bara nani, unit ulau une na uma maru i ma yicu lisa me Gono Kutelle.
天使回答说：“圣灵要临到你身上，至高者的能力要荫庇你，因此所要生的圣者必称为 神的儿子。
36 Yene, Alisabatu likura fe wang di nin fisud (liburi) nanya tiwali me. A di nanyan piu untoocin nin libure, vat nin yicue na iwa yicu nghe uwanin diru kumat.
况且你的亲戚伊利莎白，在年老的时候也怀了男胎，就是那素来称为不生育的，现在有孕六个月了。
37 Na imon katin likara Kutelle ba.”
因为，出于 神的话，没有一句不带能力的。”
38 Maryamu woro, “Usoo nani, meng kucin Ncikilari ari.” Na ile imone so dert nafo na ubelle.
马利亚说：“我是主的使女，情愿照你的话成就在我身上。”天使就离开她去了。
39 Nanya nayiri ane Maryamu tunna a fita dedeiughanu udu kipin, udu kang kagbiri nayan Yahudiya.
那时候，马利亚起身，急忙往山地里去，来到犹大的一座城；
40 A pira nanya kilarin Zakariya a liso Alisabatu ku.
进了撒迦利亚的家，问伊利莎白安。
41 Kube na Alisabatu wa lanza ilippin Maryamu, gono nanya liburi me tunna ki metiline, Alisabatu tunna a kulo nin Ruhu Ulau.
伊利莎白一听马利亚问安，所怀的胎就在腹里跳动。伊利莎白且被圣灵充满，
42 A tunna a lirina a ghantina liwui kang a woro, “Fe unan mmari ari nanya nawani, fisudu nanya liburi fe wang di nin mmari.
高声喊着说：“你在妇女中是有福的！你所怀的胎也是有福的！
43 Iyizi ari nta unan Cikilari ning na dak kiti ning?
我主的母到我这里来，这是从哪里得的呢？
44 Kubi kongo na liwui nilip fe wa diu natuf ning, gono nanya liburi ning tunna a zulluno bara ayi aboo.
因为你问安的声音一入我耳，我腹里的胎就欢喜跳动。
45 Ame ulenge na ayinna a di nin mmari, bara na uliru ulenge na ina belin litime unuzu kitin Cikilare ma kuluu.”
这相信的女子是有福的！因为主对她所说的话都要应验。”
46 Maryamu woro, “Ulai ning di liru Kutelle,
马利亚说： 我心尊主为大；
47 Uruhu ning di nayi abo nin Kutelle unan tucu ning.
我灵以 神我的救主为乐；
48 Bara na ana ghantin kuchin me kikimon. Nin nene udu ubun ji ma yicui unan mmari.
因为他顾念他使女的卑微； 从今以后， 万代要称我有福。
49 Bara na Ame Udya na su imoon ididya bara meng, tutung lisa me di lau.
那有权能的，为我成就了大事； 他的名为圣。
50 Nkune-kune me di kitene kuji udu kuji na nit alenge na idin lanzu fiu me.
他怜悯敬畏他的人， 直到世世代代。
51 Ana su imon likara nin cara me; ana malu kiti nin na lenge na idin ghantizunu ati mine.
他用膀臂施展大能； 那狂傲的人正心里妄想就被他赶散了。
52 Ana toltizin ago ketene natet tigo mine, anin ghantina kimon.
他叫有权柄的失位， 叫卑贱的升高；
53 Ana niza anan kukpong imonli icine, anin kko anan nimon naacara sa imong nacara mine.
叫饥饿的得饱美食， 叫富足的空手回去。
54 Ana bun kucin me Israila, anan lizino nin
他扶助了他的仆人以色列，
为要记念亚伯拉罕和他的后裔， 施怜悯直到永远， 正如从前对我们列祖所说的话。 (aiōn g165)
56 Maremu wa so nin Alisabatu tipui titat, anan kpilla udu kilari me.
马利亚和伊利莎白同住，约有三个月，就回家去了。
57 Na kubin Alisabatu wa duru kongo na ama maru gono me a tunna a mara gono.
伊利莎白的产期到了，就生了一个儿子。
58 A doon lisosinn me nan likura me lanza ubeleng inkune-kune mongo na Kutelle su Maremu ku, inung wang su ayi abo ligowe ninghe.
邻里亲族听见主向她大施怜悯，就和她一同欢乐。
59 Ituna, na ayiri linuanu me in kulo ayiri kulir, idaa nda kalu kucuru ngone, iwa din nworu inighe lisan Zakariya, nafo lisan incifme.
到了第八日，他们来要给孩子行割礼，并要照他父亲的名字叫他撒迦利亚。
60 Unan gone kpana a woro, “Babu, ima yicu lisame Yohanna ari.”
他母亲说：“不可！要叫他约翰。”
61 Anite woroghe, “Na umong duku nanya likura mine na idin yicughe nin lisa lole ba.”
他们说：“你亲族中没有叫这名字的。”
62 Itunna i kpiliya ucifin ngone ulire nin nacara inan yinno lisa longo na ibaa yicu gone mun.
他们就向他父亲打手式，问他要叫这孩子什么名字。
63 A joorino nin cara inighe imon nanyert, a tuna a nyertine, “Lisa me Yohanna ari.” Vat mine umamaki kifo ani.
他要了一块写字的板，就写上，说：“他的名字是约翰。”他们便都希奇。
64 Na nin nanzu kubi ba unuume tunna upuuno kidowo lileme buntu, a tuma nliru, nin su liru Kutelle.
撒迦利亚的口立时开了，舌头也舒展了，就说出话来，称颂 神。
65 Fiu tunna fi kifo alenge vat na iwa di ligowe kite itunnan belu nimon ilenge na isu vat nanya kipin natala ucin du Uyahidiya.
周围居住的人都惧怕；这一切的事就传遍了犹太的山地。
66 Vat na lenge na iwa lanza ubeleng nimon ilele itunan kpilizue nanya nibinai mine iworo nenghe, “Ani nene, gono kane ma yitu Iyiziari?” Bara na iwa yinin ucaran Ncikilari di ligowe ninghe.
凡听见的人都将这事放在心里，说：“这个孩子将来怎么样呢？因为有主与他同在。”
67 Ucif me Zakariya wa kulun nin Ruhu Ulau, a tunan belu nimon ilenge na ima su mbun,
他父亲撒迦利亚被圣灵充满了，就预言说：
68 “Liru udu kitin Cikilari, Kutellen Israila, bara na ana dak kiti bit a puuno lbaun nutunu nanitme licin.
主—以色列的 神是应当称颂的！ 因他眷顾他的百姓，为他们施行救赎，
69 Ana ni nari unan likaran tucu nanya likura kucinme Dauda,
在他仆人大卫家中， 为我们兴起了拯救的角，
正如主借着从创世以来圣先知的口所说的话， (aiōn g165)
71 A na ti nari likawalin tucu nacara na nan nivira bit, nin nacara na lenge na inari arik.
拯救我们脱离仇敌 和一切恨我们之人的手，
72 Ana su nani anan durso nkune-kune udu nan kaa bite, anan nin likawale me,
向我们列祖施怜悯， 记念他的圣约—
73 loli likawale isilinari na awa belin udu kitin kaa bit Ibrahim.
就是他对我们祖宗亚伯拉罕所起的誓—
74 A wa su isilin anan nutun nari nanya nacara na nan nikira bit anan ta nari ti sughe katwa sa fiu,
叫我们既从仇敌手中被救出来，
75 nanyan nlau ni su nimon icine mbun me udu ligan nayiri bit.
就可以终身在他面前， 坦然无惧地用圣洁、公义事奉他。
76 A fee, gonon ning, ima yicufi unan liru nin nuu Kutelle Ugo Udya, bara na uma diu mbun Incikilari ukelee anit bara udak me,
孩子啊！你要称为至高者的先知； 因为你要行在主的前面， 预备他的道路，
77 unan buuno anit iyinin use ntucu nshawa nin nalapi mine.
叫他的百姓因罪得赦， 就知道救恩。
78 Kutelle bite ma shawa nin nalapi bite bara nkune-nkune migbardan me, kitenen mon kune-kune, unan tucu ulenge na adi nafo uzun nwui, ma dak unuzu kitene kani a da bun mari.
因我们 神怜悯的心肠， 叫清晨的日光从高天临到我们，
79 A ma ni nkanang kiti nalenge na isosin nanyan nsirti nin kuyelin nkul. Ama dortu nin nabunu bite nanya libau lisosin limanng.”
要照亮坐在黑暗中死荫里的人， 把我们的脚引到平安的路上。
80 Gone tunna ki kuno, ada nin likara kidowo nin ruhu. A wa di so nanya kusho ku kau udu kobi kongo na a wa cizin upicu nanya na nitin Isaraila.
那孩子渐渐长大，心灵强健，住在旷野，直到他显明在以色列人面前的日子。
