Fjalët e urta 1
1 Fjalët e urta të Salomonit, birit të Davidit, mbret i Izraelit,
I PROVERBI di Salomone, figliuolo di Davide, Re d'Israele;
2 për të njohur diturinë dhe për të mësuar gjykimet e mënçura;
Per conoscere sapienza ed ammaestramento, Per intendere i detti di senno;
3 për të ditur si të veprosh me urti, me drejtësi, me gjykim dhe ndershmëri,
Per ricevere ammaestramento di buon senno, Di giustizia, di giudicio e di dirittura;
4 për t’u dhënë shkathtësi njerëzve të thjeshtë, njohje dhe reflektim të riut.
Per dare avvedimento a' semplici. [E] conoscenza, ed accorgimento a' fanciulli.
5 I urti do të dëgjojë dhe do të rritë diturinë e tij; njeriu i zgjuar do të përfitojë këshilla të urta,
Il savio [li] udirà, e [ne] accrescerà la [sua] scienza; E l'[uomo] intendente [ne] acquisterà buoni consigli, e governo;
6 për të kuptuar një sentencë dhe një enigmë, fjalët e të urtëve dhe thëniet e tyre të errëta.
Per comprender le sentenze ed i bei motti, Le parole de' savi ed i lor detti oscuri.
7 Frika e Zotit është fillimi i njohjes; por njerëzit e pamend përçmojnë diturinë dhe arsimin.
IL timor del Signore [è] il capo della scienza; [Ma] gli stolti sprezzano la sapienza e l'ammaestramento.
8 Dëgjo, o biri im, mësimet e atit tënd dhe mos i lër pas dore mësimet e nënes sate,
Ascolta, figliuol mio l'ammaestramento di tuo padre; E non lasciar l'insegnamento di tua madre;
9 sepse janë një nur që zbukuron kokën tënde dhe një stoli në qafën tënde.
Perciocchè saranno un fregio grazioso al tuo capo, E collane al tuo collo.
10 Biri im, në qoftë se mëkatarët duan të të mashtrojnë, mos prano,
Figliuol mio, se i peccatori ti vogliono sedurre, Non acconsentir [loro].
11 në qoftë se thonë: “Eja me ne; kemi ngritur një pritë për të derdhur gjak; i ngritëm gracka të pafajmit pa ndonjë shkak;
Se dicono: Vieni con noi, poniamo agguati al sangue, Insidiamo di nascosto l'innocente impunitamente;
Tranghiottiamoli tutti vivi, come il sepolcro; E tutti intieri, a guisa di quelli che scendono nella fossa; (Sheol h7585)
13 ne do të gjejmë lloj-lloj pasurish të çmueshme, do t’i mbushim shtëpitë tona me plaçka;
Noi troveremo ogni [sorte di] preziosi beni, Noi empieremo le nostre case di spoglie;
14 ti do ta hedhësh në short pjesën tënde me ne, dhe të gjithë ne do të kemi një qese të vetme”;
Tu trarrai la tua sorte con noi; Fra noi [non] vi sarà [che] una sola borsa;
15 biri im, mos shko me ta në po atë rrugë, ndale hapin nga shtegu i tyre,
Figliuol mio, non inviarti con loro; Rattieni il tuo piè dal lor sentiero.
16 sepse këmbët e tyre turren drejt së keqes dhe ata nxitojnë të derdhin gjak.
Perciocchè i lor piedi corrono al male, E si affrettano a spandere il sangue.
17 Shtrihet më kot rrjeta përpara çdo lloji zogjsh;
Perciocchè invano si tende la rete Dinanzi agli occhi d'ogni uccello;
18 por këta kurdisin prita kundër gjakut të vet dhe ngrenë kurthe kundër vetë jetës së tyre.
Ma essi pongono agguati al lor [proprio] sangue, Ed insidiano nascosamente l'anima loro.
19 Të tilla janë rrugët e çdo njeriu të etur për pasuri; ajo ia heq jetën atyre që e kanë.
Tali [sono] i sentieri d'ogni uomo dato all'avarizia; Ella coglie l'anima di coloro in cui ella si trova.
20 Dituria bërtet nëpër rrugë, zëri i saj dëgjohet nëpër sheshe;
LA somma Sapienza grida di fuori; Ella fa sentir la sua voce per le piazze;
21 ajo thërret në vendet ku ka turma dhe ligjëron në hyrje të portave të qytetit;
Ella grida in capo de' luoghi delle turbe; Ella pronunzia i suoi ragionamenti nell'entrate delle porte, nella città,
22 “Deri kur, o njerëz të thjeshtë, do t’ju pëlqejë thjeshtësia dhe tallësit do të kënaqen duke u tallur dhe budallenjtë do të urrejnë dijen?
[Dicendo: ] Infino a quando, o scempi, amerete la scempietà? Ed [infino a quando] gli schernitori prenderanno piacere in ischernire, Ed i pazzi avranno in odio la scienza?
23 Ejani në vete nga qortimi im; ja, unë do të derdh mbi ju Frymën time dhe do t’ju bëj të njohura fjalët e mia.
Convertitevi alla mia riprensione; Ecco, io vi sgorgherò lo spirito mio; Io vi farò assapere le mie parole.
24 Sepse unë thirra dhe ju nuk keni dashur, shtriva dorën time dhe askush prej jush nuk i kushtoi vëmendje,
Perciocchè io ho gridato, e voi avete ricusato [di ascoltare]; Io ho distesa la mano, e niuno ha porto attenzione;
25 përkundrazi hodhët poshtë të gjitha këshillat e mia dhe nuk pranuat ndreqjen time,
Ed avete lasciato ogni mio consiglio, E non avete gradita la mia correzione;
26 edhe unë do të qesh me fatkeqësinë tuaj, do të tallem kur të vijë ajo që ju druani,
Io altresì riderò della vostra calamità; Io mi farò beffe, quando il vostro spavento sarà venuto;
27 kur ajo që druani të vijë si një furtunë, dhe fatkeqësia juaj të vijë si një stuhi, kur t’ju mbulojnë fatkeqësia dhe ankthi.
Quando il vostro spavento sarà venuto, a guisa di ruina, E la vostra calamità sarà giunta, a guisa di turbo; Quando angoscia e distretta vi sarà sopraggiunta.
28 Atëherë ata do të më thërrasin mua, por unë nuk do të përgjigjem; do të më kërkojnë me kujdes, por nuk do të më gjejnë.
Allora essi grideranno a me, ma io non risponderò; Mi ricercheranno sollecitamente, ma non mi troveranno;
29 Sepse kanë urryer dijen dhe nuk kanë zgjedhur frikën e Zotit,
Perciocchè hanno odiata la scienza, E non hanno eletto il timor del Signore;
30 nuk kanë dashur të pranojnë këshillën time dhe kanë përbuzur të gjitha qortimet e mia.
E non hanno gradito il mio consiglio, [Ed] hanno disdegnata ogni mia correzione.
31 Prandaj do të hanë frytin e sjelljes së tyre dhe do të ngopen me këshillat e tyre.
Perciò mangeranno del frutto delle lor vie, E saranno saziati de' lor consigli.
32 Sepse përdalja e njerëzve të thjeshtë i vret dhe qetësia e rreme e budallenjve i zhduk;
Perciocchè lo sviamento degli scempi li uccide, E l'error degli stolti li fa perire.
33 por ai që më dëgjon do të banojë një vend të sigurt, do të jetë me të vërtetë i qetë, pa frikë nga çfarëdo e keqe”.
Ma chi mi ascolta abiterà in sicurtà, E viverà in riposo, fuor di spavento di male.
