Fjalët e urta 1
1 Fjalët e urta të Salomonit, birit të Davidit, mbret i Izraelit,
The proverbs of Solomon, son of David, king of Israel.
2 për të njohur diturinë dhe për të mësuar gjykimet e mënçura;
They are for achieving wisdom and instruction, and to recognize sayings that bring insight.
3 për të ditur si të veprosh me urti, me drejtësi, me gjykim dhe ndershmëri,
They provide education in what makes sense, living right, judging correctly, and acting fairly.
4 për t’u dhënë shkathtësi njerëzve të thjeshtë, njohje dhe reflektim të riut.
They give discernment to the immature, knowledge and discretion to the young.
5 I urti do të dëgjojë dhe do të rritë diturinë e tij; njeriu i zgjuar do të përfitojë këshilla të urta,
Wise people will listen and gain in learning, and those who have good judgment will gain skills in guidance,
6 për të kuptuar një sentencë dhe një enigmë, fjalët e të urtëve dhe thëniet e tyre të errëta.
understanding the proverbs and puzzles, the sayings and questions of the wise.
7 Frika e Zotit është fillimi i njohjes; por njerëzit e pamend përçmojnë diturinë dhe arsimin.
Honoring the Lord is where true knowledge begins, but fools treat wisdom and good advice with contempt.
8 Dëgjo, o biri im, mësimet e atit tënd dhe mos i lër pas dore mësimet e nënes sate,
My son, pay attention to your father's instruction, and don't reject your mother's teaching.
9 sepse janë një nur që zbukuron kokën tënde dhe një stoli në qafën tënde.
They are a wreath of grace to decorate your head; they are pendants for your neck.
10 Biri im, në qoftë se mëkatarët duan të të mashtrojnë, mos prano,
My son, if evil people try to tempt you, don't give into them.
11 në qoftë se thonë: “Eja me ne; kemi ngritur një pritë për të derdhur gjak; i ngritëm gracka të pafajmit pa ndonjë shkak;
They may tell you, “Come with us. Let's go and hide, ready to kill someone. Let's ambush someone for fun!
Let's bury them alive; let's put them in the grave while they're still healthy! (Sheol h7585)
13 ne do të gjejmë lloj-lloj pasurish të çmueshme, do t’i mbushim shtëpitë tona me plaçka;
We'll take from them all kinds of valuable things and fill our homes with the stuff we steal!
14 ti do ta hedhësh në short pjesën tënde me ne, dhe të gjithë ne do të kemi një qese të vetme”;
Come and join us and we'll all share what we get!”
15 biri im, mos shko me ta në po atë rrugë, ndale hapin nga shtegu i tyre,
My son, don't follow their ways. Don't go in that direction with them.
16 sepse këmbët e tyre turren drejt së keqes dhe ata nxitojnë të derdhin gjak.
For they rush to do evil; they hurry to commit violence and murder.
17 Shtrihet më kot rrjeta përpara çdo lloji zogjsh;
There's no point in trying to lure birds into a net when they can see it.
18 por këta kurdisin prita kundër gjakut të vet dhe ngrenë kurthe kundër vetë jetës së tyre.
However, these evil people hide ready to kill others, but they themselves are the victims. They're only ambushing themselves!
19 Të tilla janë rrugët e çdo njeriu të etur për pasuri; ajo ia heq jetën atyre që e kanë.
This is what happens to you if you try to become rich through crime—it kills you!
20 Dituria bërtet nëpër rrugë, zëri i saj dëgjohet nëpër sheshe;
Wisdom calls out in the streets; she shouts aloud in the squares.
21 ajo thërret në vendet ku ka turma dhe ligjëron në hyrje të portave të qytetit;
She cries out at busy corners; she explains her message at the town gates:
22 “Deri kur, o njerëz të thjeshtë, do t’ju pëlqejë thjeshtësia dhe tallësit do të kënaqen duke u tallur dhe budallenjtë do të urrejnë dijen?
“How long will you stupid people love stupidity? How long will scornful people enjoy their mocking? How long will fools hate knowledge?
23 Ejani në vete nga qortimi im; ja, unë do të derdh mbi ju Frymën time dhe do t’ju bëj të njohura fjalët e mia.
Pay attention to my warnings, and I'll pour out my deepest thoughts to you—I'll explain what I know to you.
24 Sepse unë thirra dhe ju nuk keni dashur, shtriva dorën time dhe askush prej jush nuk i kushtoi vëmendje,
For I have called you, but you refused to listen; I reached out my hand to you, but you didn't care.
25 përkundrazi hodhët poshtë të gjitha këshillat e mia dhe nuk pranuat ndreqjen time,
You ignored everything I said; you wouldn't accept any of my warnings.
26 edhe unë do të qesh me fatkeqësinë tuaj, do të tallem kur të vijë ajo që ju druani,
So I'll laugh at you when you're in trouble; I'll mock you when you're in a panic.
27 kur ajo që druani të vijë si një furtunë, dhe fatkeqësia juaj të vijë si një stuhi, kur t’ju mbulojnë fatkeqësia dhe ankthi.
When panic rains down on you like a storm, when trouble hits you like a whirlwind, when sorrow and pain come on you,
28 Atëherë ata do të më thërrasin mua, por unë nuk do të përgjigjem; do të më kërkojnë me kujdes, por nuk do të më gjejnë.
then you'll call out to me for help, but I won't answer; you'll search hard for me, but won't find me.
29 Sepse kanë urryer dijen dhe nuk kanë zgjedhur frikën e Zotit,
Why?—because they hated knowledge, and they didn't choose to respect the Lord.
30 nuk kanë dashur të pranojnë këshillën time dhe kanë përbuzur të gjitha qortimet e mia.
They're not willing to accept my advice; they despise all my warnings.
31 Prandaj do të hanë frytin e sjelljes së tyre dhe do të ngopen me këshillat e tyre.
So they'll have to eat the fruit of their own choices, bloated by their own devious schemes.
32 Sepse përdalja e njerëzve të thjeshtë i vret dhe qetësia e rreme e budallenjve i zhduk;
Stupid people are killed by their rebellion; foolish people are destroyed by their lack of concern.
33 por ai që më dëgjon do të banojë një vend të sigurt, do të jetë me të vërtetë i qetë, pa frikë nga çfarëdo e keqe”.
But everyone who listens to me will be kept safe, and will live without worrying about problems.”
