Fjalët e urta 27

1 Mos u mburr me ditën e nesërme, sepse nuk di atë që mund të sjellë një ditë.

Non ti vantare del domani, perché non sai neppure che cosa genera l'oggi.

2 Le të të lëvdoj një tjetër dhe jo goja jote, një i huaj dhe jo buzët e tua.

Ti lodi un altro e non la tua bocca, un estraneo e non le tue labbra.

3 Guri peshon dhe rëra është e rëndë, por zemërimi i budallait peshon më tepër se të dyja bashkë.

La pietra è greve, la sabbia è pesante, ma più dell'una e dell'altra lo è il fastidio dello stolto.

4 Tërbimi është mizor dhe zemërimi është i furishëm, por kush mund t’i bëjë ballë xhelozisë?

La collera è crudele, l'ira è impetuosa; ma chi può resistere alla gelosia?

5 Më mirë një qortim i hapur se një dashuri e fshehur.

Meglio un rimprovero aperto che un amore celato.

6 Besnike janë plagët e një shoku, dhe të rreme të puthurat e një armiku.

Leali sono le ferite di un amico, fallaci i baci di un nemico.

7 Kush është i ngopur përçmon huallin e mjaltit; por për atë që ka uri çdo gjë e hidhur është e ëmbël.

Gola sazia disprezza il miele; per chi ha fame anche l'amaro è dolce.

8 Si zogu që endet larg folesë së tij, kështu është njeriu që endet larg shtëpisë së tij.

Come un uccello che vola lontano dal nido così è l'uomo che va errando lontano dalla dimora.

9 Vaji dhe parfumi gëzojnë zemrën, kështu bën ëmbëlsia e një shoku me këshillat e tij të përzërmërta.

Il profumo e l'incenso allietano il cuore, la dolcezza di un amico rassicura l'anima.

10 Mos e braktis mikun tënd as mikun e atit tënd dhe mos shko në shtëpinë e vëllait tënd ditën e fatkeqësisë sate; është më mirë një që banon afër se sa një vëlla larg.

Non abbandonare il tuo amico né quello di tuo padre, non entrare nella casa di tuo fratello nel giorno della tua disgrazia. Meglio un amico vicino che un fratello lontano.

11 Biri im, ji i urtë dhe gëzo zemrën time, kështu do të mund t’i përgjigjem atij që përflet kundër meje.

Sii saggio, figlio mio, e allieterai il mio cuore e avrò di che rispondere a colui che mi insulta.

12 Njeriu mendjemprehtë e shikon të keqen dhe fshihet, por naivët shkojnë tutje dhe ndëshkohen.

L'accorto vede il pericolo e si nasconde, gli inesperti vanno avanti e la pagano.

13 Merr rroben e atij që është bërë garant për një të huaj dhe mbaje si peng për gruan e huaj.

Prendigli il vestito perché si è fatto garante per uno straniero e tienilo in pegno per gli sconosciuti.

14 Ai që bekon të afërmin e tij me zë të lartë në mëngjes herët, do t’ia zënë si mallkim.

Benedire il prossimo di buon mattino ad alta voce gli sarà imputato come una maledizione.

15 Pikëllimi i vazhdueshëm në një ditë shiu të madh dhe një grua grindavece i ngjasin njera tjetrës.

Il gocciolar continuo in tempo di pioggia e una moglie litigiosa, si rassomigliano:

16 Kush arrin ta përmbajë, mban erën dhe zë vajin me dorën e tij të djathtë.

chi la vuol trattenere, trattiene il vento e raccoglie l'olio con la mano destra.

17 Hekuri mpreh hekurin, kështu njeriu mpreh fytyrën e shokut të tij.

Il ferro si aguzza con il ferro e l'uomo aguzza l'ingegno del suo compagno.

18 Kush kujdeset për fikun do të hajë frytin e tij, dhe ai që i shërben zotit të tij do të nderohet.

Il guardiano di un fico ne mangia i frutti, chi ha cura del suo padrone ne riceverà onori.

19 Ashtu si në ujë fytyra pasqyron fytyrën, kështu zemra e njeriut e tregon njeriun.

Come un volto differisce da un altro, così i cuori degli uomini differiscono fra di loro.

20 Sheoli dhe Abadoni janë të pangopur, dhe të pangopur janë gjithashtu sytë e njerëzve. (Sheol h7585)

Come gli inferi e l'abisso non si saziano mai, così non si saziano mai gli occhi dell'uomo. (Sheol h7585)

21 Poçja është për argjendin dhe furra për arin, kështu njeriu provohet nga lëvdata që merr.

Come il crogiuolo è per l'argento e il fornello per l'oro, così l'uomo rispetto alla bocca di chi lo loda.

22 Edhe sikur ta shtypje budallanë në një havan bashkë me grurë me dygeçin e tij, budallallëku nuk do të largohej prej tij.

Anche se tu pestassi lo stolto nel mortaio tra i grani con il pestello, non scuoteresti da lui la sua stoltezza.

23 Përpiqu të njohësh mirë gjendjen e deleve të tua dhe ki kujdes për kopetë e tua,

Preòccupati del tuo gregge, abbi cura delle tue mandrie,

24 sepse pasuritë nuk zgjatin përherë, dhe as një kurorë nuk vazhdon brez pas brezi.

perché non sono perenni le ricchezze, né un tesoro si trasmette di generazione in generazione.

25 Kur merret bari i thatë dhe del bari i njomë dhe mblidhet forazhi i maleve,

Si toglie il fieno, apparisce l'erba nuova e si raccolgono i foraggi dei monti;

26 qengjat do të furnizojnë rrobat e tua, cjeptë çmimin e një are

gli agnelli ti danno le vesti e i capretti il prezzo per comprare un campo,

27 dhe dhitë mjaft qumësht për ushqimin tënd, për ushqimin e shtëpisë sate dhe për të mbajtur shërbëtoret e tua.

le capre latte abbondante per il cibo e per vitto della tua famiglia. e per mantenere le tue schiave.