Fjalët e urta 24

1 Mos i ki zili njerëzit e këqij dhe mos dëshiro të rrish me ta,

Não tenhas inveja dos homens malignos, nem desejes estar com eles,

2 sepse zemra e tyre mendon për grabitje dhe buzët e tyre thonë se do të bëjnë të keqen.

Porque o seu coração medita a rapina, e os seus lábios falam a malícia.

3 Shtëpia ndërtohet me dituri dhe bëhet e qëndrueshme me maturi.

Com a sabedoria se edifica a casa, e com a inteligência se estabelece:

4 Me dijen mbushen dhomat me lloj-lloj të mirash të çmueshme dhe të pëlqyeshme.

E pelo conhecimento se encherão as câmaras de todas as substâncias preciosas e deleitáveis.

5 Njeriu i urtë është plot forcë, dhe njeriu që ka dituri e rrit fuqinë e tij.

E o varão sábio é forte, e o varão de conhecimento consolida a força.

6 Sepse me këshilla të urta do të mund të bësh luftën tënde, dhe në numrin e madh të këshilltarëve është fitorja.

Porque com conselhos prudentes tu farás a guerra; e há vitória na multidão dos conselheiros.

7 Dituria është shumë e lartë për budallanë; ai nuk e hap kurrë gojën te porta e qytetit.

É demasiadamente alta para o tolo toda a sabedoria; na porta não abrirá a sua boca.

8 Kush mendon të bëjë keq do të quhet mjeshtër intrigash.

Aquele que cuida em fazer mal mestre de maus intentos o chamarão.

9 Synimi i pamend është mëkat dhe tallësi është një neveri për njerëzit.

O pensamento do tolo é pecado, e é abominável aos homens o escarnecedor.

10 Po të mos kesh guxim ditën e fatkeqësisë, forca jote është shumë e pakët.

Se te mostrares frouxo no dia da angústia, a tua força será estreita.

11 Çliro ata që i tërheqin drejt vdekjes dhe mbaji ata që po i çojnë në thertore.

Livra aos que estão tomados para a morte, e aos que levam para matança, se os poderes retirar.

12 Po të thuash: “Ja, ne nuk e dinim”, ai që peshon zemrat a nuk e shikon? Ai që ruan shpirtin tënd nuk e di vallë? Ai do t’i japë secilit simbas veprave të tij.

Se disseres: Eis que o não sabemos: porventura aquele que pondera os corações não o entenderá? e aquele que atenta para a tua alma não o saberá? porque pagará ao homem conforme a sua obra.

13 Biri im, ha mjaltin sepse është i mirë; një huall mjalti do të jetë i ëmbël për shijen tënde.

Come mel, meu filho, porque é bom, e o favo de mel é doce ao teu paladar.

14 Kështu do të jetë njohja e diturisë për shpirtin tënd. Në rast se e gjen, do të ketë një të ardhme dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.

Tal será o conhecimento da sabedoria para a tua alma: se a achares, haverá para ti galardão, e não será cortada a tua expectação.

15 O i pabesë, mos ngre kurthe kundër banesës së njeriut të drejtë, mos shkatërro vendin ku ai pushon,

Não espies a habitação do justo, ó ímpio, nem assoles a sua câmara.

16 sepse i drejti bie shtatë herë dhe ngrihet, kurse të pabesët përmbysen në fatkeqësi.

Porque sete vezes cairá o justo, e se levantará; mas os ímpios tropeçarão no mal

17 Kur armiku yt bie, mos u gëzo; kur është shtrirë për tokë, zemra jote të mos gëzohet,

Quando cair o teu inimigo, não te alegres, nem quando tropeçar se regozije o teu coração.

18 me qëllim që Zoti të mos shikojë dhe të mos i vijë keq, dhe të mos largojë prej tij zemërimin e vet.

Para que o Senhor o não veja, e seja mau aos seus olhos, e desvie dele a sua ira.

19 Mos u zemëro për shkak të atyre që bëjnë të keqen dhe mos i ki smirë të pabesët,

Não te indignes acerca dos malfeitores, nem tenhas inveja dos ímpios,

20 sepse nuk do të ketë të ardhme për të keqin; llamba e të pabesëve do të fiket.

Porque o maligno não terá galardão, e a lâmpada dos ímpios se apagará.

21 Biri im, ki frikë nga Zoti dhe nga mbreti; mos u bashko me ata që duan të ndryshojnë;

Teme ao Senhor, filho meu, e ao rei, e não te entremetas com os que buscam mudança.

22 mjerimi i tyre do të vijë papritmas, dhe shkatërrimin e të dy palëve kush e njeh?

Porque de repente se levantará a sua perdição, e a ruína deles ambos quem a sabe?

23 Edhe këto gjëra janë për të urtit. Nuk është mirë të kesh preferenca personale në gjykim.

Também estes são provérbios dos sábios: Ter respeito a pessoas no juízo não é bom.

24 Ai që i thotë të pabesit: “Ti je i drejtë”, do të mallkohet nga popujt dhe kombet do ta nëmin.

O que disser ao ímpio: Justo és: os povos o amaldiçoarão, as nações o detestarão.

25 Por ata që e qortojnë të pabesin do të gjejnë kënaqësi dhe mbi ta do të zbresin bekimet më të mira.

Mas para os que o repreenderem haverá delícias, e sobre eles virá a benção do bem

26 Ai që jep një përgjigje të drejtë jep një të puthur mbi buzët.

Beijados serão os lábios do que responde com palavras retas.

27 Vër në vijë punët e tua të jashtme, vër në rregull arat e tua dhe pastaj ndërto shtëpinë tënde.

Prepara de fora a tua obra, e aparelha-a no campo, e então edifica a tua casa.

28 Mos dëshmo pa arsye kundër të afërmit tënd dhe mos gënje me buzët e tua.

Não sejas testemunha sem causa contra o teu próximo; porque enganarias com os teus beiços?

29 Mos thuaj: “Ashtu si ma bëri mua, kështu do t’ia bëj edhe unë; do t’ia kthej simbas sjelljes së tij”.

Não digas: Como ele me fez a mim, assim o farei eu a ele: pagarei a cada um segundo a sua obra.

30 Kalova pranë arës së përtacit dhe pranë vreshtit të njeriut që s’ka mend;

Passei pelo campo do preguiçoso, e junto à vinha do homem falto de entendimento;

31 dhe ja, kudo rriteshin ferrat, ferrishtet e zinin tokën dhe muri prej gurësh ishte shembur.

E eis que toda estava cheia de cardos, e a sua superfície coberta de ortigas, e a sua parede de pedra estava derribada.

32 Duke parë këtë, u mendova me kujdes; nga sa pashë nxora një mësim:

O que tendo eu visto, o tomei no coração, e, vendo-o, recebi instrução.

33 të flesh pak, të dremitësh pak, të rrish pak me duar në ije për të pushuar;

Um pouco de sono, adormecendo um pouco; encruzando as mãos outro pouco, para estar deitado.

34 kështu varfëria jote do të vijë si një vjedhës dhe skamja jote si një njeri i armatosur.

Assim te sobrevirá a tua pobreza como um caminhante, e a tua necessidade como um homem armado.