Fjalët e urta 23
1 Kur ulesh të hash me një mbret, shiko me kujdes atë që ke përpara;
Wenn du zu Tische sitzest mit einem Herrscher, so bedenke, wen du vor dir hast!
2 dhe vër një thikë në grykë, po të jetë se ke oreks të madh.
Setze ein Messer an deine Kehle, wenn du allzu gierig bist!
3 Mos dëshiro gjellët e tij të mrekullueshme, sepse janë një ushqim mashtrues.
Laß dich nicht gelüsten nach seinen Leckerbissen; denn das ist ein trügerisches Brot!
4 Mos u lodh për t’u pasuruar, hiq dorë nga qëllimi yt.
Bemühe dich nicht, reich zu werden; aus eigener Einsicht laß davon!
5 A do t’i fiksosh sytë e tu mbi atë që po zhduket? Sepse pasuria me siguri do të vërë fletë si një shqiponjë që fluturon drejt qiellit.
Kaum hast du dein Auge darauf geworfen, so ist er nicht mehr da; denn sicherlich schafft er sich Flügel wie ein Adler, der gen Himmel fliegt.
6 Mos ha bukën e atij që ka syrin e keq dhe mos dëshiro ushqimet e tij të shijshme;
Iß kein Brot bei einem Mißgünstigen und sei nicht begierig nach seinen Leckerbissen!
7 sepse, ashtu si mendon në zemër të tij, ashtu është ai; “Ha dhe pi”!, do të thotë, por zemra e tij nuk është me ty.
Denn so sehr es ihm auch in der Seele zuwider ist, so spricht er doch zu dir: «Iß und trink!» aber er gönnt es dir nicht.
8 Do të vjellësh kafshatën që ke ngrënë dhe do të harxhosh kot fjalët e tua të ëmbla.
Den Bissen, den du gegessen hast, mußt du wieder ausspeien, und deine freundlichen Worte hast du verschwendet.
9 Mos i drejto fjalën budallait, sepse ai do të përçmojë mençurinë e ligjëratës sate.
Sprich keinem Toren zu; denn er wird deine weisen Reden nur verachten!
10 Mos e luaj kufirin e vjetër dhe mos hyr në arat e jetimëve,
Verrücke die Grenze der Witwe nicht und betritt nicht das Feld der Waisen!
11 sepse Hakmarrësi i tyre është i fuqishëm; ai do të mbrojë çështjen e tyre kundër teje.
Denn ihr Erlöser ist stark; der wird ihre Sache wider dich führen.
12 Kushtoja zemrën tënde mësimeve dhe veshët e tu fjalëve të diturisë.
Ergib dein Herz der Zucht und neige deine Ohren zu den Lehren der Erfahrung.
13 Mos ia kurse korrigjimin fëmijës; edhe sikur ta rrahësh me thupër, ai nuk do të vdesë;
Erspare dem Knaben die Züchtigung nicht; wenn du ihn mit der Rute schlägst, stirbt er nicht.
Indem du ihn mit der Rute schlägst, rettest du seine Seele vom Tode. (Sheol h7585)
15 Biri im, në se zemra jote është e urtë, edhe zemra ime do të ngazëllojë;
Mein Sohn, wenn dein Herz weise wird, so ist das auch für mein Herz eine Freude!
16 zemra ime do të ngazëllojë, kur buzët e tua do të thonë gjëra të drejta.
Und meine Nieren frohlocken, wenn deine Lippen reden, was richtig ist.
17 Zemra jote mos i pastë zili mëkatarët, por vazhdoftë gjithnjë në frikën e Zotit;
Dein Herz ereifere sich nicht für die Sünder, sondern für die Furcht des HERRN den ganzen Tag!
18 sepse ka një të ardhme, dhe shpresa jote nuk do të shkatërrohet.
Denn sicherlich gibt es eine Zukunft, und deine Hoffnung soll nicht vernichtet werden.
19 Dëgjo, biri im, ji i urtë, dhe drejtoje zemrën në rrugën e drejtë.
Höre, mein Sohn, sei weise, und dein Herz wandle den richtigen Weg!
20 Mos rri me ata që pijnë verë as me grykësit dhe mishngrënësit;
Geselle dich nicht zu den Weinsäufern und zu denen, die sich übermäßigem Fleischgenuß ergeben;
21 sepse pijaneci dhe grykësi do të varfërohen dhe gjumashi do të vishet me lecka.
denn Säufer und Schlemmer verarmen, und Schläfrigkeit kleidet in Lumpen.
22 Dëgjo atin tënd që të ka pjellë dhe mos e përçmo nënën tënde kur të jetë plakë.
Gehorche deinem Vater, der dich gezeugt hat, und verachte deine Mutter nicht, wenn sie alt wird.
23 Bli të vërtetën dhe mos e shit, fito dituri, njohuri dhe gjykim.
Kaufe Wahrheit und verkaufe sie nicht, Weisheit und Zucht und Vernunft!
24 Babai i të drejtit do të gëzohet shumë; kush ka lindur një të urtë do t’ia ndjejë gëzimin.
Ein Vater frohlockt über einen rechtschaffenen Sohn, und wer einen Weisen gezeugt hat, freut sich über ihn.
25 Le të gëzohet ati yt dhe nëna jote dhe le të gëzohet ajo që të ka lindur.
So mögen sich denn Vater und Mutter deiner freuen und frohlocken, die dich geboren hat!
26 Biri im, më jep zemrën tënde, dhe sytë e tu gjetshin gëzim në rrugët e mia.
Gib mir, mein Sohn, dein Herz, und laß deinen Augen meine Wege wohlgefallen!
27 Sepse prostituta është një gropë e thellë dhe gruaja e tjetërkujt një pus i ngushtë.
Denn die Hure ist eine tiefe Grube, und die Fremde ist ein gefährliches Loch.
28 Edhe ajo rri në pritë si një vjedhës dhe rrit midis njerëzve numrin e atyre që janë jo besnikë.
Dazu lauert sie wie ein Räuber und vermehrt die Abtrünnigen unter den Menschen.
29 Për cilin janë “ah-ët”, për cilin “obobo-të”? Për cilin grindjet, për cilin vajtimet? Për cilin plagët pa shkak? Për cilin sytë e skuqur?
Wo ist Ach? Wo ist Weh? Wo sind Streitigkeiten? Wo ist Klage? Wo sind Wunden ohne Ursache? Wo sind trübe Augen?
30 Për ata që ndalen gjatë pranë verës, për ata që kërkojnë verë të droguar.
Bei denen, die sich beim Wein verspäten, die kommen, um Getränke zu versuchen!
31 Mos e shiko verën kur kuqëlon, kur rrëzëllen në kupë dhe shkon poshtë aq lehtë!
Siehe nicht darauf, wie der Wein rötlich schillert, wie er im Becher perlt!
32 Në fund ajo kafshon si një gjarpër dhe shpon si një kuçedër.
Er gleitet leicht hinunter; aber hernach beißt er wie eine Schlange und sticht wie eine Otter!
33 Sytë e tu kanë për të parë gjëra të çuditshme dhe zemra jote do të thotë gjëra të çoroditura.
Deine Augen werden seltsame Dinge sehen, und dein Herz wird verworrenes Zeug reden;
34 Do të jesh si ai që gjendet në mes të detit, si ai që bie të flerë në majë të direkut të anijes.
du wirst sein wie einer, der auf dem Meere schläft und wie einer, der im Mastkorb oben liegt.
35 Do të thuash: “Më kanë rrahur, por nuk më kanë bërë keq; më kanë goditur, por nuk e kam vënë re. Kur të zgjohem, do të kthehem t’i kërkoj përsëri!”.
«Man schlug mich, aber es tat mir nicht weh; man prügelte mich, aber ich merkte es nicht! Wenn ich ausgeschlafen habe, so will ich ihn wieder aufsuchen!»
