Fjalët e urta 20

1 Vera është tallëse, pija dehëse është e turbullt dhe kush jepet pas tyre nuk është i urtë.

El vino te transforma en un burlador, y el alcohol te vuelve agresivo. Si te dejas engañar por la bebida, eres un tonto.

2 Frika e mbretit është si ulërima e luanit; kush ia nxit zemërimin mëkaton kundër vetë jetës së vet.

Cuando un rey se enoja en gran manera, se escuchará como un león rugiente. Quien haya causado su enojo corre el riesgo de ir a la muerte.

3 Éshtë një lavdi për njeriun t’u shmanget grindjeve, por çdo budalla përzihet në to.

Evitar el conflicto es hacer lo correcto. Pero los necios se apresuran a iniciar la discusión.

4 Përtaci nuk lëron për shkak të të ftohtit; për pasojë do të lypë në kohën e vjeljeve, por nuk do të ketë asgjë.

Los holgazanes no salen a sembrar cuando deberían. Por eso, cuando llega la cosecha, no tienen nada que recoger.

5 Këshilla në zemrën e njeriut është si uji i thellë, por njeriu me mend do të dijë të mbushë nga ai ujë.

Descubrir lo que piensan los demás es como mirar en aguas profundas. Pero el que tiene entendimiento los conocerá.

6 Shumë njerëz shpallin mirësinë e tyre; por kush mund të gjejë një njeri besnik?

Muchos te dirán que son leales, pero ¿podrás hallar a una persona digna de confianza?

7 I drejti ecën në ndershmërinë e tij; bijtë e tij do të bekohen pas atij.

El pueblo de Dios vive con honestidad. ¡Cuán felices son sus hijos si siguen tal ejemplo!

8 Një mbret që ulet mbi fronin e gjyqit davarit me vështrimin e tij çdo të keqe.

Cuando el rey se sienta a emitir un juicio, puede ver lo que no está bien.

9 Kush mund të thotë: “Pastrova zemrën time, jam i pastruar nga mëkati im”?

¿Quién puede decir: “Estoy seguro de que mi conciencia está limpia y estoy limpio de pecado”?

10 Peshimi i dyfishtë dhe matja e dyfishtë janë që të dyja gjëra të neveritshme për Zotin.

El Señor aborrece el peso falso así como la medida falsa.

11 Edhe fëmija me veprimet e tij tregon në se ajo që bën është e pastër dhe e ndershme.

Hasta los niños revelan su carácter por lo que hacen, ya sean acciones buenas o malas.

12 Veshin që dëgjon dhe syrin që sheh i ka bërë që të dy Zoti.

El Señor nos dio orejas para oír y ojos para ver.

13 Mos e duaj gjumin që të mos varfërohesh; mbaji sytë hapur dhe do të kesh bukë sa të ngopesh.

Si te gusta dormir, terminarás pobre. Levántate y trabaja, para que tengas qué comer.

14 “Éshtë i keq, është i keq”, thotë blerësi; por mbasi ai ka ikur, lavdërohet për blerjen.

“Es basura”, dice el que compra, pero luego se jacta delante de otros de haber hecho un buen negocio.

15 Ka flori dhe margaritarë të shumtë, por buzët e pasura me dije janë një xhevahir i çmuar.

Hay oro y muchas piedras preciosas. Pero hablar con sensatez es la joya más valiosa.

16 Merr rroben e atij që është bërë garant për një të huaj, dhe mbaje si peng për gruan e huaj.

Si alguno sirve como codeudor de un extranjero dando su abrigo como garantía de pago, asegúrate de tomarlo. ¡Toma todo lo que haya sido entregado como pago a favor de un extranjero!

17 Buka e nxjerrë me hile është e ëmbël për njeriun, por pastaj goja e tij do të mbushet me zaje.

La comida que es producto del fraude puede tener un dulce sabor, pero después verán sus bocas llenas de gravilla.

18 Planet bëhen të qëndrueshme nga këshilla; prandaj bëje luftën me këshilla të urta.

Con el consejo sabio, los planes son exitosos. Si vas a la guerra, asegúrate de tener la instrucción correcta.

19 Ai që shkon poshtë e lart duke përfolur tregon sekretet; prandaj mos u shoqëro me atë që flet tepër.

El chismoso anda de aquí para allá revelando secretos. Aléjate de aquellos que hablan mucho.

20 Atij që mallkon të atin dhe të ëmën, llamba do t’i shuhet në terrin më të madh.

Todo aquél que maldice a su padre o a su madre apaga su luz y terminará en oscuridad absoluta.

21 Trashëgimia e fituar me nxitim në fillim, nuk do të bekohet në fund.

La riqueza rápida no te hará bien al final de cuentas.

22 Mos thuaj: “Do t’i përgjigjem së keqes me të keqen”; ki shpresë te Zoti dhe ai do të të shpëtojë.

No digas: “Me pagarás por este mal que me has hecho”. Déjaselo al Señor, y él te ayudará.

23 Peshimi i dyfishtë është i neveritshëm për Zotin dhe peshorja e pasaktë nuk është një gjë e mirë.

El Señor aborrece el peso incorrecto. No está bien usar peso falso.

24 Hapat e njeriut vijnë nga Zoti; si mund ta njohë, pra, njeriu rrugën e vet?

El Señor nos muestra el camino a seguir, ¿por qué habríamos de decidir nosotros mismos?

25 Éshtë një kurth për njeriun të marrë një zotim pa e matur mirë dhe, mbasi ta ketë marrë, të mendohet.

Es un error hacerle una promesa el Señor y luego arrepentirnos de lo que hemos prometido.

26 Një mbret i urtë i shpartallon njerëzit e këqij dhe kalon mbi ta rrotën.

Un rey sabio separa a los malvados con un aventador y luego los castiga cuando hace el trillado.

27 Shpirti i njeriut është llamba e Zotit, që vëzhgon tërë skutat më të fshehta të zemrës.

La luz del Señor brilla en la conciencia, revelando nuestros más profundos pensamientos.

28 Mirësia dhe besnikëria ruajnë mbretin; ai e bën të qëndrueshëm fronin e tij me anë të mirësisë.

El amor fiel y la lealtad mantienen al rey a salvo. El amor fiel es el fundamento de su gobierno.

29 Lavdia e të rinjve është forca e tyre, nderi i pleqve janë thinjat e tyre.

Los jóvenes valoran su fuerza, pero los ancianos estiman más la sabiduría que viene con los años.

30 Të rrahurat që lënë plagë të thella e heqin të keqen, ashtu si goditjet që vijnë në pjesën më të brendshme të zorrëve.

Los azotes espantan la maldad; los golpes limpian hasta adentro.