Fjalët e urta 20

1 Vera është tallëse, pija dehëse është e turbullt dhe kush jepet pas tyre nuk është i urtë.

Le vin est moqueur, les boissons fortes sont tumultueuses; Quiconque en fait excès n’est pas sage.

2 Frika e mbretit është si ulërima e luanit; kush ia nxit zemërimin mëkaton kundër vetë jetës së vet.

La terreur qu’inspire le roi est comme le rugissement d’un lion; Celui qui l’irrite pèche contre lui-même.

3 Éshtë një lavdi për njeriun t’u shmanget grindjeve, por çdo budalla përzihet në to.

C’est une gloire pour l’homme de s’abstenir des querelles, Mais tout insensé se livre à l’emportement.

4 Përtaci nuk lëron për shkak të të ftohtit; për pasojë do të lypë në kohën e vjeljeve, por nuk do të ketë asgjë.

A cause du froid, le paresseux ne laboure pas; A la moisson, il voudrait récolter, mais il n’y a rien.

5 Këshilla në zemrën e njeriut është si uji i thellë, por njeriu me mend do të dijë të mbushë nga ai ujë.

Les desseins dans le cœur de l’homme sont des eaux profondes, Mais l’homme intelligent sait y puiser.

6 Shumë njerëz shpallin mirësinë e tyre; por kush mund të gjejë një njeri besnik?

Beaucoup de gens proclament leur bonté; Mais un homme fidèle, qui le trouvera?

7 I drejti ecën në ndershmërinë e tij; bijtë e tij do të bekohen pas atij.

Le juste marche dans son intégrité; Heureux ses enfants après lui!

8 Një mbret që ulet mbi fronin e gjyqit davarit me vështrimin e tij çdo të keqe.

Le roi assis sur le trône de la justice Dissipe tout mal par son regard.

9 Kush mund të thotë: “Pastrova zemrën time, jam i pastruar nga mëkati im”?

Qui dira: J’ai purifié mon cœur, Je suis net de mon péché?

10 Peshimi i dyfishtë dhe matja e dyfishtë janë që të dyja gjëra të neveritshme për Zotin.

Deux sortes de poids, deux sortes d’épha, Sont l’un et l’autre en abomination à l’Éternel.

11 Edhe fëmija me veprimet e tij tregon në se ajo që bën është e pastër dhe e ndershme.

L’enfant laisse déjà voir par ses actions Si sa conduite sera pure et droite.

12 Veshin që dëgjon dhe syrin që sheh i ka bërë që të dy Zoti.

L’oreille qui entend, et l’œil qui voit, C’est l’Éternel qui les a faits l’un et l’autre.

13 Mos e duaj gjumin që të mos varfërohesh; mbaji sytë hapur dhe do të kesh bukë sa të ngopesh.

N’aime pas le sommeil, de peur que tu ne deviennes pauvre; Ouvre les yeux, tu seras rassasié de pain.

14 “Éshtë i keq, është i keq”, thotë blerësi; por mbasi ai ka ikur, lavdërohet për blerjen.

Mauvais! Mauvais! Dit l’acheteur; Et en s’en allant, il se félicite.

15 Ka flori dhe margaritarë të shumtë, por buzët e pasura me dije janë një xhevahir i çmuar.

Il y a de l’or et beaucoup de perles; Mais les lèvres savantes sont un objet précieux.

16 Merr rroben e atij që është bërë garant për një të huaj, dhe mbaje si peng për gruan e huaj.

Prends son vêtement, car il a cautionné autrui; Exige de lui des gages, à cause des étrangers.

17 Buka e nxjerrë me hile është e ëmbël për njeriun, por pastaj goja e tij do të mbushet me zaje.

Le pain du mensonge est doux à l’homme, Et plus tard sa bouche est remplie de gravier.

18 Planet bëhen të qëndrueshme nga këshilla; prandaj bëje luftën me këshilla të urta.

Les projets s’affermissent par le conseil; Fais la guerre avec prudence.

19 Ai që shkon poshtë e lart duke përfolur tregon sekretet; prandaj mos u shoqëro me atë që flet tepër.

Celui qui répand la calomnie dévoile les secrets; Ne te mêle pas avec celui qui ouvre ses lèvres.

20 Atij që mallkon të atin dhe të ëmën, llamba do t’i shuhet në terrin më të madh.

Si quelqu’un maudit son père et sa mère, Sa lampe s’éteindra au milieu des ténèbres.

21 Trashëgimia e fituar me nxitim në fillim, nuk do të bekohet në fund.

Un héritage promptement acquis dès l’origine Ne sera pas béni quand viendra la fin.

22 Mos thuaj: “Do t’i përgjigjem së keqes me të keqen”; ki shpresë te Zoti dhe ai do të të shpëtojë.

Ne dis pas: Je rendrai le mal. Espère en l’Éternel, et il te délivrera.

23 Peshimi i dyfishtë është i neveritshëm për Zotin dhe peshorja e pasaktë nuk është një gjë e mirë.

L’Éternel a en horreur deux sortes de poids, Et la balance fausse n’est pas une chose bonne.

24 Hapat e njeriut vijnë nga Zoti; si mund ta njohë, pra, njeriu rrugën e vet?

C’est l’Éternel qui dirige les pas de l’homme, Mais l’homme peut-il comprendre sa voie?

25 Éshtë një kurth për njeriun të marrë një zotim pa e matur mirë dhe, mbasi ta ketë marrë, të mendohet.

C’est un piège pour l’homme que de prendre à la légère un engagement sacré, Et de ne réfléchir qu’après avoir fait un vœu.

26 Një mbret i urtë i shpartallon njerëzit e këqij dhe kalon mbi ta rrotën.

Un roi sage dissipe les méchants, Et fait passer sur eux la roue.

27 Shpirti i njeriut është llamba e Zotit, që vëzhgon tërë skutat më të fshehta të zemrës.

Le souffle de l’homme est une lampe de l’Éternel; Il pénètre jusqu’au fond des entrailles.

28 Mirësia dhe besnikëria ruajnë mbretin; ai e bën të qëndrueshëm fronin e tij me anë të mirësisë.

La bonté et la fidélité gardent le roi, Et il soutient son trône par la bonté.

29 Lavdia e të rinjve është forca e tyre, nderi i pleqve janë thinjat e tyre.

La force est la gloire des jeunes gens, Et les cheveux blancs sont l’ornement des vieillards.

30 Të rrahurat që lënë plagë të thella e heqin të keqen, ashtu si goditjet që vijnë në pjesën më të brendshme të zorrëve.

Les plaies d’une blessure sont un remède pour le méchant; De même les coups qui pénètrent jusqu’au fond des entrailles.