Fjalët e urta 14

1 Gruaja e urtë ndërton shtëpinë e saj, por budallaqja e shkatërron me duart e veta.

Toute femme sage bâtit sa maison; mais la folle la renverse de ses mains.

2 Kush ecën në drejtësinë e tij ka frikë nga Zoti, por ai që çoroditet në rrugët e tij e përçmon atë.

Celui qui marche dans la droiture, révère l'Éternel; mais celui dont les voies sont perverses, le méprise.

3 Në gojën e budallait gjejmë farën e kryelartësisë, por të urtët e ruajnë gojën e tyre.

La bouche de l'insensé est une verge pour son orgueil; mais les lèvres des sages les gardent.

4 Aty ku nuk ka qe grazhdi është bosh, por bollëku i korrjes qëndron në forcën e kaut.

Où il n'y a point de bœuf, la grange est vide; mais la force du bœuf fait abonder le revenu.

5 Dëshmitari i ndershëm nuk gënjen, por dëshmitari i rremë thotë gënjeshtra.

Le témoin fidèle ne ment jamais; mais le faux témoin avance des faussetés.

6 Tallësi kërkon diturinë dhe nuk e gjen, por dija është një gjë e lehtë për atë që ka mend.

Le moqueur cherche la sagesse et ne la trouve point; mais la science est aisée à trouver pour un homme entendu.

7 Largohu nga njeriu budalla sepse nuk do të gjesh dituri mbi buzët e tij.

Éloigne-toi de l'homme insensé, puisque tu ne connais pas en lui de paroles sages.

8 Dituria e njeriut të matur qëndron në të dalluarit e rrugës së tij, por marrëzia e budallenjve është mashtrim.

La sagesse d'un homme habile est de prendre garde à sa voie; mais la folie des insensés, c'est la fraude.

9 Budallenjtë qeshin me mëkatin, por midis njerëzve të drejtë është falja.

Les insensés se raillent du péché; mais la bienveillance est parmi les hommes droits.

10 Zemra njeh trishtimin e vet, por një i huaj nuk mund të marrë pjesë në gëzimin e saj.

Le cœur de chacun sent l'amertume de son âme; et un autre n'aura point de part à sa joie.

11 Shtëpia e të pabesëve do të shkatërrohet, por çadra e njerëzve të drejtë do të lulëzojë.

La maison des méchants sera détruite; mais la tente des hommes droits fleurira.

12 Éshtë një rrugë që njeriut i duket e drejtë, por në fund ajo të nxjerr në rrugët e vdekjes.

Il y a telle voie qui semble droite à l'homme, mais dont l'issue est la voie de la mort.

13 Edhe kur qesh, zemra mund të jetë e pikëlluar, dhe vetë gëzimi mund të përfundojë në vuajtje.

Même en riant le cœur sera triste; et la joie finit par l'ennui.

14 Zemërpërdali do të ngopet me rrugët e tij, dhe njeriu i mirë do të ngopet me frytet e tij.

Celui qui a le cœur pervers, sera rassasié de ses voies; mais l'homme de bien se rassasie de ce qui est en lui-même.

15 Budallai i beson çdo fjale, por njeriu i matur tregon kujdes të veçantë për hapat e tij.

Un homme simple croit tout ce qu'on dit; mais l'homme bien avisé considère ses pas.

16 Njeriu i urtë i trëmbet së keqes dhe largohet prej saj, por budallai zemërohet dhe është fodull.

Le sage craint, et il évite le mal; mais l'insensé est arrogant et plein de sécurité.

17 Ai që zemërohet me lehtësi kryen marrëzi dhe njeriu që ka qëllime të këqija është i urryer.

L'homme emporté fait des folies; et l'homme rusé est haï.

18 Teveqelit e trashëgojnë budallallëkun, por njerëzit e matur kurorëzohen me dije.

Les imprudents possèdent la folie; mais les bien avisés sont couronnés de science.

19 Njerëzit e këqij do të përkulen përpara njerëzve të mirë dhe të pabesët në portat e të drejtëve.

Les méchants seront humiliés devant les bons, et les impies seront aux portes du juste.

20 Të varfërin e urren vetë miku i tij, por i pasuri ka shumë miklues.

Le pauvre est haï, même de son ami; mais les amis du riche sont en grand nombre.

21 Kush përçmon të afërmin e vet, mëkaton, por ai që ka mëshirë për të varfërit është i lumtur.

Celui qui méprise son prochain, s'égare; mais celui qui a pitié des affligés, est heureux.

22 A nuk devijojnë, vallë nga rruga e drejtë ata që kurdisin të keqen? Por ata që mendojnë të mirën kanë për të gjetur mirësi dhe të vërtetën.

Ceux qui machinent du mal, ne se fourvoient-ils pas? Mais la miséricorde et la vérité seront pour ceux qui procurent le bien.

23 Në çdo mundim ka një fitim, por fjalët e kota çojnë vetëm në varfëri.

En tout travail il y a quelque profit; mais les vains discours ne tournent qu'à disette.

24 Kurora e njerëzve të urtë është pasuria e tyre, por marrëzia e budallenjve është marrëzi.

La richesse est une couronne pour le sage; mais la folie des insensés est toujours folie.

25 Një dëshmitar që thotë të vërtetën shpëton jetën e njerëzve, por një dëshmitar i rremë thotë gënjeshtra.

Le témoin fidèle délivre les âmes; mais celui qui prononce des mensonges, n'est que tromperie.

26 Në frikën e Zotit gjendet një siguri e madhe, dhe bijtë e tij do të kenë një vend strehimi.

Il y a une ferme assurance dans la crainte de l'Éternel; et il y aura une sûre retraite pour les enfants de celui qui le craint.

27 Frika e Zotit është një burim jete, që i shmang leqet e vdekjes.

La crainte de l'Éternel est une source de vie, pour détourner des pièges de la mort.

28 Lavdia e mbretit qëndron në turmën e popullit, por shkatërrimi i princit qëndron në mungesën e njerëzve.

Dans la multitude du peuple est la gloire d'un roi; mais quand le peuple manque, c'est la ruine du prince.

29 Kush është i ngadalshëm në zemërim është shumë i matur, por ai që rrëmbehet me lehtësi vë në dukje marrëzinë e tij.

Celui qui est lent à la colère est d'un grand sens; mais celui qui est prompt à se courroucer, étale sa folie.

30 Një zemër e shëndoshë është jetë për trupin, por lakmia është krimbi brejtës i kockave.

Un cœur tranquille est la vie du corps; mais l'envie est la carie des os.

31 Kush shtyp të varfërin fyen rëndë atë që e ka bërë, por ai që ka mëshirë për nevojtarin e nderon atë.

Celui qui fait tort au pauvre, déshonore celui qui l'a fait; mais celui-là l'honore qui a pitié du nécessiteux.

32 I pabesi përmbyset nga vetë ligësia e tij, por i drejti ka shpresë në vetë vdekjen e tij.

Dans le malheur, le méchant est renversé; mais le juste reste en assurance, même dans la mort.

33 Dituria prehet në zemrën e atij që ka mend, por ajo që është në zemrën e budallenjve merret vesh.

La sagesse repose dans le cœur de l'homme entendu; elle est même reconnue au milieu des insensés.

34 Drejtësia e larton një komb, por mëkati është turpi i popujve.

La justice élève une nation; mais le péché est la honte des peuples.

35 Dashamirësia e mbretit është për shërbëtorin që vepron me urtësi, por zemërimi i tij është kundër atij që sillet me paturpësi.

La faveur du roi est pour le serviteur prudent; mais il aura de l'indignation contre celui qui lui fait honte.