Jobi 28
1 “Me siguri ka një minierë për argjendin dhe një vend ku bëhet rafinimi i arit.
“It is true that there are places where men dig to find silver, and there are places where people refine/purify gold [that they have dug].
2 Hekuri nxirret nga toka dhe guri i shkrirë jep bakrin.
People dig iron [ore] out of the ground, and they (smelt copper ore/heat copper ore to get the copper from it).
3 Njeriu i jep fund territ dhe hulumton thellësitë më të mëdha në kërkim të gurëve të varrosur në terr dhe në hijen e vdekjes.
Men use lamps while they work far down under the ground to search for the ore inside the mines where it is very dark.
4 Ai çel një pus larg vendbanimit, në vende të harruara nga këmbësorët; janë pezull dhe lëkunden larg njerëzve.
They dig (shafts/narrow holes very deep down into the ground) in places that are far from where people live, where travelers do not go. They work far away from [other] people, swinging back and forth on ropes [as they descend into the mine shafts].
5 Sa për tokën, prej asaj del buka, por nga poshtë është e trazuar nga zjarri.
Food grows on the surface of the ground, but down under the ground, [where there is no food, ] the miners make fires to break apart the rocks.
6 Gurët e saj janë banesa e safirëve dhe përmbajnë pluhur ari.
The stones [that are dug from under the ground] contain (sapphires/very valuable blue stones), and the dirt contains bits of gold.
7 Shpendi grabitqar nuk e njeh shtegun dhe as syri i skifterit nuk e ka parë kurrë.
[Some birds have very good eyes, ] but even hawks do not know [where the mines are], and falcons/vultures have not seen those places.
8 Bishat e egra nuk e kanë përshkruar dhe as luani nuk ka kaluar kurrë andej.
Lions or [other] proud wild animals have not walked on the roads near those mines.
9 Njeriu vë dorë mbi strallin dhe i rrëzon malet nga rrënjët.
Miners tear apart [MTY] very hard rock; [it is as though] they turn the mountains upside down [to get the ore].
10 Hap galeri ndër shkëmbinj dhe syri i tij sheh gjithçka që është e çmuar.
They cut tunnels through the rocks, and they find (precious/very valuable) things.
11 Zë rrjedhat ujore që të mos rrjedhin, dhe nxjerr në dritë gjërat e fshehura.
They dam up small streams in order that water does not flow, and they bring up into the light valuable things that are hidden [in the ground and in the streams].
12 Po ku mund ta gjesh diturinë, dhe ku është vendi i zgjuarsisë?
“But wisdom: Where can people find that? Where can we find out how to truly understand things?
13 Njeriu nuk ua di vlerën dhe ajo nuk gjendet mbi tokën e të gjallëve.
Humans do not know where to find it; no one can find it [here on this earth] where they are living.
14 Humnera thotë: “Nuk është tek unë”; deti thotë: “Nuk qëndron pranë meje”.
[It is as though] water that is deep [inside the earth] and [water that is in] the seas say [PRS], ‘Wisdom is not here!’
15 Nuk përftohet duke e shkëmbyer me ar të rafinuar as blihet duke peshuar argjend.
[People] cannot buy wisdom by paying for it with silver or gold.
16 Nuk shtihet në dorë me arin e Ofirit, me oniksin e çmuar ose me safirin.
Wisdom is worth much more than fine gold from Ophir [land] or other very valuable stones.
17 Ari dhe kristali nuk mund të barazohen me të dhe nuk këmbehet me enë ari të kulluar.
It is worth much more than gold or beautiful glass, worth more than vases made from fine gold.
18 Korali dhe kristali as që meritojnë të përmenden; vlera e diturisë është më e madhe se margaritarët.
Wisdom is worth more than coral or crystal/pure quartz; the price of wisdom is higher/more than the price of pearls.
19 Topazi i Etiopisë nuk mund të barazohet dhe nuk mund të vlerësohet me ar të kulluar.
The prices of (topaz/very valuable yellow stones) from Ethiopia and of pure gold are lower/less than the price of wisdom.
20 Por atëherë nga rrjedh dituria dhe ku e ka selinë zgjuarsia?
“So, where does wisdom come from? Where can we find out how to truly understand things?
21 Ajo u fshihet syve të çdo të gjalli, është e mbuluar për zogjtë e qiellit.
No living humans can see it [MTY]; and birds cannot see it while they are flying [MTY].
22 Abadoni dhe vdekja thonë: “Kemi dëgjuar të flitet për të me veshët tona”.
[It is as though] the places where people go after they die say [PRS], ‘We have only heard rumors about [where to find wisdom].’
23 Vetëm Perëndia njeh rrugën e saj, vetëm ai e di ku ndodhet,
God [is the only one who] knows how to find wisdom; he knows where it is,
24 sepse ai vë re skajet e tokës dhe sheh tërë ato që ndodhen nën qiejt.
because he can see things even in the most remote/distant places on the earth; he can see everything that is below the sky.
25 Kur caktoi peshën e erës dhe u caktoi ujërave një masë,
When he decided how strongly the winds should blow, and how much rain would be in the clouds,
26 kur bëri një ligj për shiun dhe një rrugë për vetëtimën e bubullimave,
and when he decided where rain [should fall], and what path lightning should take [from the clouds down to the ground],
27 atëherë pa dhe e tregoi, e vendosi dhe madje e hetoi,
at that time he saw wisdom and decided that it is extremely valuable. He examined it and (approved it/said that it was very good).
28 dhe i tha njeriut: “Ja, të kesh frikë nga Zoti, kjo është dituri, dhe t’i largohesh së keqes është zgjuarsi””.
And [then] he said to humans, ‘Listen! To have an awesome respect for me is [what will enable you to become] wise; and to truly understand everything, you must first turn away from doing what is evil.’”
