Ligji i Përtërirë 4
1 “Tani, pra, o Izrael, dëgjo statutet dhe dekretet që po ju mësoj, që t’i zbatoni në praktikë, të jetoni dhe të shtini në dorë vendin që Zoti, Perëndia i etërve tuaj, ju jep.
Maintenant, ô Israël, écoute les lois et les ordonnances que je t’enseigne; afin que tu trouves la vie en les observant, et qu’étant entrés dans la terre que le Seigneur le Dieu de vos pères doit vous donner, tu la possèdes comme ton héritage.
2 Nuk do t’i shtoni asgjë atyre që unë ju urdhëroj dhe nuk do t’u hiqni asgjë, por zotohuni të zbatoni urdhrat e Zotit, Perëndisë tuaj, që unë ju porosis.
Vous n’ajouterez ni n’ôterez rien aux paroles que je vous dis. Gardez les commandements du Seigneur votre Dieu que je vous annonce de sa part.
3 Sytë tuaj panë atë që Zoti bëri në Baal-Peor; sepse Zoti, Perëndia juaj, shkatërroi para jush të gjithë ata që kishin shkuar pas Baal-Peorit;
Vos yeux ont vu tout ce que le Seigneur a fait contre Béelphégor, et de quelle manière il a exterminé du milieu de vous tous les adorateurs de cette idole;
4 por ju që i qëndruat besnikë Zotit, Perëndisë tuaj, sot jeni të gjithë të gjallë.
mais vous, qui vous êtes attachés au Seigneur votre Dieu, vous avez tous été conservés vivants jusqu’à ce jour.
5 Ja, unë ju mësova statutet dhe dekretet, ashtu si Zoti, Perëndia im, më ka urdhëruar, me qëllim që t’i zbatoni në vendin në të cilin po hyni për ta shtënë në dorë.
Vous savez que je vous ai enseigné les lois et les ordonnances, selon que le Seigneur mon Dieu me l’a commandé; vous les pratiquerez donc dans la terre que vous devez posséder;
6 Do t’i respektoni, pra, dhe do t’i zbatoni në praktikë; sepse kjo do të jetë dituria dhe zgjuarsia juaj në sytë e popujve, të cilët, duke dëgjuar të flitet për të gjitha këto statute, kanë për të thënë: “Ky komb i madh është një popull i ditur dhe i zgjuar!”.
vous les observerez et vous les accomplirez effectivement. Car c’est en cela que vous ferez paraître votre sagesse et votre intelligence devant les peuples, afin qu’entendant parler de toutes ces lois, ils disent: Voilà un peuple sage et intelligent, voilà une nation grande.
7 Cili komb i madh ka në fakt Perëndinë aq pranë vetes, si Zotin Perëndinë tonë, që është pranë nesh sa herë e kërkojmë?
Il n’y a point en effet d’autre nation, quelque puissante qu’elle soit, qui ait des dieux aussi proches d’elle que notre Dieu est proche de nous et présent à toutes nos prières.
8 Cili komb i madh ka statute dhe dekrete të drejta si gjithë ky ligj që po ju vë përpara sot?
Car où trouver un autre peuple aussi célèbre, qui ait comme celui-ci des cérémonies, des ordonnances pleines de justice, et toute une loi semblable à celle que j’exposerai aujourd’hui devant vos yeux?
9 Vetëm kini kujdes për veten tuaj dhe tregohuni të zellshëm për shpirtin tuaj, në mënyrë që të mos harroni gjërat që sytë tuaj kanë parë dhe këto të mos largohen nga zemra juaj për të gjitha ditët e jetës suaj. Por ua mësoni bijve tuaj dhe bijve të bijve tuaj,
Conserve-toi donc toi-même, et garde soigneusement ton âme. N’oublie point les grandes choses que tes yeux ont vues, et qu’elles ne s’effacent point de ton cœur tous les jours de ta vie. Enseigne-les à tes enfants et à tes petits-enfants,
10 veçanërisht për ditën gjatë së cilës jeni paraqitur para Zotit, Perëndisë tuaj në Horeb, kur Zoti më tha: “Më mblidh popullin dhe ai të dëgjojë fjalët e mia, që të mësojnë të më kenë frikë gjatë të gjitha ditëve që do të jetojnë mbi tokë dhe t’ua mësojnë bijve të tyre”.
toutes ces choses qui se sont passées depuis le jour où tu te présentas devant le Seigneur ton Dieu, près de l’Horeb, lorsque le Seigneur me parla, et me dit: Fais assembler tout le peuple devant moi, afin qu’il entende mes paroles, et qu’il apprenne à me craindre tout le temps qu’il vivra sur la terre, et qu’il donne les mêmes instructions à ses enfants.
11 Atëherë ju u afruat dhe u ndalët në këmbët e malit; dhe mali digjej nga flakët që ngriheshin në mes të qiellit, dhe ishte rrethuar nga terrina, nga re dhe nga një errësirë e dëndur.
Vous approchâtes alors du pied de cette montagne, dont la flamme montait jusqu’au ciel, et qui était environnée de ténèbres, de nuages et d’obscurités.
12 Dhe Zoti ju foli nga mesi i zjarrit; ju dëgjuat tingëllimin e fjalëve, por nuk patë asnjë figurë; dëgjuat vetëm një zë.
Le Seigneur vous parla du milieu de cette flamme. Vous entendîtes la voix qui proférait ces paroles; mais vous ne vîtes en lui aucune forme.
13 Kështu ai ju shpalli besëlidhjen e tij, që ju porositi të respektoni, domethënë të dhjetë urdhërimet; dhe i shkroi mbi dy pllaka prej guri.
Il vous fit connaître son alliance, qu’il vous ordonna d’observer, et les dix commandements, qu’il écrivit sur les deux tables de pierre.
14 Dhe mua, në atë kohë, Zoti më urdhëroi t’ju mësoj statutet dhe dekretet, që t’i zbatoni në vendin ku jeni duke hyrë për t’u bërë zotër të tij.
Il m’ordonna en ce même temps de vous apprendre les cérémonies et les ordonnances que vous deviez observer dans la terre que vous allez posséder.
15 Me qenë, pra se nuk patë asnjë figurë ditën që Zoti ju foli në Horeb nga mesi i zjarrit, tregoni kujdes të veçantë për shpirtërat tuaja,
Appliquez-vous donc avec grand soin à la garde de vos âmes. Vous n’avez vu aucune figure extérieure au jour où le Seigneur vous parla sur l’Horeb du milieu du feu;
16 me qëllim që të mos shthureni dhe të mos gdhendni ndonjë shëmbëlltyrë, në trajtën e ndonjë figure: paraqitjen e një burri apo të një gruaje,
de peur qu’étant séduits, vous ne vous fassiez quelque image de sculpture, quelque figure d’homme ou de femme,
17 paraqitjen e një kafshe që është mbi tokë, paraqitjen e një zogu që fluturon në qiell,
ou de quelqu’une des bêtes qui sont sur la terre, ou des oiseaux qui volent sous le ciel,
18 paraqitjen e çdo gjëje që zvarritet mbi dhe, paraqitjen e një peshku që noton në ujërat poshtë tokës;
ou des animaux qui rampent et se remuent sur la terre, ou des poissons qui sont sous la terre dans les eaux;
19 sepse duke ngritur sytë në qiell dhe duke parë diellin, hënën, yjet, të tëra, domethënë tërë ushtrinë qiellore, ti të mos nxitesh të biesh përmbys përpara këtyre gjërave dhe t’u shërbesh, gjërave që Zoti, Perëndia yt, u ka dhënë tërë popujve që ndodhen nën të gjithë qiejtë;
ou qu’élevant tes yeux au ciel, et y voyant le soleil, la lune et tous les astres, tu ne tombes dans l’illusion et dans l’erreur, et que tu ne rendes un culte d’adoration à des créatures que le Seigneur ton Dieu a faites pour le service de toutes les nations qui sont sous le ciel.
20 por Zoti ju mori dhe ju nxori nga furra e hekurt, nga Egjipti, për të qenë populli i tij, trashëgimia e tij, ashtu siç jeni sot.
Car, pour vous, le Seigneur vous a tirés et fait sortir de l’Egypte comme d’une fournaise où l’on fond le fer, pour avoir un peuple où il établit son héritage, comme on le voit aujourd’hui.
21 Zoti u zemërua me mua për shkakun tuaj, dhe u betua që nuk do ta kaloja Jordanin dhe nuk do të hyja në vendin e mirë që Zoti, Perëndia yt, të jep si trashëgimi.
Et le Seigneur, irrité contre moi à cause de vos murmures, a juré que je ne passerai pas le Jourdain, et que je n’entrerai point dans cet excellent pays qu’il doit vous donner.
22 Kështu unë do të vdes në këtë vend pa kaluar Jordanin; ju do ta kaloni dhe do të shtini në dorë atë vend të mirë.
Je vais donc mourir en ce lieu-ci, et je ne passerai point le Jourdain; mais vous, vous le passerez, et vous posséderez ce beau pays.
23 Ruhuni se harroni besëlidhjen që Zoti, Perëndia juaj, ka lidhur me ju, dhe bëni ndonjë shëmbëlltyrë të gdhendur në trajtën e çfarëdo gjëje që Zoti, Perëndia yt, e ka ndaluar.
Garde-toi d’oublier jamais l’alliance que le Seigneur ton Dieu a faite avec toi, et de te faire en sculpture l’image d’aucune des choses dont le Seigneur a défendu d’en faire;
24 Sepse Zoti, Perëndia yt, është një zjarr që të konsumon, një Zot ziliqar.
parce que le Seigneur ton Dieu est un feu dévorant et un Dieu jaloux.
25 Kur të kesh pjellë bij dhe bij të bijve të tu, dhe të keni banuar për një kohë të gjatë në atë vend, në rast se shthureni dhe sajoni shëmbëlltyra të gdhendura në trajtën e çfarëdo gjëje, dhe bëni të keqen në sytë e Zotit, Perëndisë tuaj, për ta ngacmuar,
Si, après avoir eu des enfants et des petits-enfants, et être demeurés dans ce pays, vous vous laissiez séduire jusqu’à vous fabriquer quelque image sculptée, en commettant devant le Seigneur votre Dieu un crime qui attire sur vous sa colère,
26 unë thërres sot për të dëshmuar kundër jush qiellin dhe tokën, se ju do të zhdukeni shpejt plotësisht nga vendi ku shkoni për t’u bërë zotër të tij, duke kaluar Jordanin. Ju atje nuk do t’i zgjatni ditët tuaja, por do të shkatërroheni plotësisht.
j’atteste aujourd’hui le ciel et la terre, que vous serez bientôt exterminés de ce pays que vous devez posséder après avoir passé le Jourdain. Vous n’y demeurerez pas longtemps, mais le Seigneur vous détruira;
27 Dhe Zoti do t’ju shpërndajë midis popujve, dhe nuk do të mbetet nga ju veçse një numër i vogël njerëzish midis kombeve ku do t’ju çojë Zoti.
il vous dispersera dans tous les peuples, et vous ne resterez qu’en petit nombre parmi les nations où le Seigneur vous aura conduits.
28 Dhe atje do t’u shërbeni perëndive prej druri e prej guri, të bëra nga dora e njeriut, që nuk shohin, nuk dëgjojnë, nuk hanë dhe nuk nuhasin.
Vous adorerez là des dieux qui ont été faits par la main des hommes: du bois et de la pierre, qui ne voient point, qui n’entendent point, qui ne mangent point, et qui ne sentent point.
29 Por aty do të kërkosh Zotin, Perëndinë tënd; dhe do ta gjesh, në rast se do ta kërkosh me gjithë zemër dhe me gjithë shpirt.
Si, dans ces lieux-là, tu cherches le Seigneur ton Dieu, tu le trouveras, pourvu toutefois que tu le cherches de tout ton cœur, et dans toute l’amertume et l’affliction de ton âme.
30 Kur do të jesh në ankth dhe do të kenë ndodhur tërë këto gjëra, në kohën e fundit, do të kthehesh tek Zoti, Perëndia yt, dhe do ta dëgjosh zërin e tij;
Après que tu te seras trouvé accablé de tous ces maux qui t’avaient été prédits, tu reviendras enfin au Seigneur ton Dieu, et tu écouteras sa voix;
31 (sepse Zoti, Perëndia yt, është një Zot mëshirëplotë); ai nuk të ka braktisur dhe nuk do të të shkatërrojë, nuk do të harrojë besëlidhjen për të cilën iu betua etërve të tu.
parce que le Seigneur ton Dieu est un Dieu plein de miséricorde: Il ne t’abandonnera point, et ne t’exterminera point entièrement, et n’oubliera pas l’alliance qu’il a jurée, et qu’il a faite avec tes pères.
32 Pyet gjithashtu kohërat e lashta, që kanë qenë para teje, nga dita që Perëndia krijoi njeriun në tokë, dhe pyet nga një anë e qiellit në tjetrën në se ka pasur ndonjë herë një gjë aq të madhe si kjo ose në se është dëgjuar një gjë e tillë si kjo.
Interroge les siècles les plus reculés qui ont été avant toi, et considère d’une extrémité du ciel jusqu’à l’autre, depuis le jour où le Seigneur créa l’homme sur la terre, s’il s’est jamais rien fait de semblable, et si jamais on a ouï dire
33 A ka pasur vallë ndonjë popull që të ketë dëgjuar zërin e Perëndisë të flasë nga mesi i zjarrit, siç e dëgjove ti, dhe të ketë mbetur gjallë?
qu’un peuple ait entendu la voix de Dieu qui lui parlait du milieu des flammes, comme tu l’as entendue sans avoir perdu la vie;
34 A ka pasur vallë ndonjë Perëndi që ka provuar të shkojë e të marrë për vete një komb në mes të një kombi tjetër me anë provash, shenjash, mrekullish dhe betejash, me dorë të fuqishme, me krahë të shtrirë dhe me ankthe të mëdha terrori, siç bëri për ju Zoti, Perëndia juaj, në Egjipt para syve tuaj?
qu’un Dieu soit venu prendre pour lui un peuple au milieu des nations, en faisant éclater sa puissance par des miracles, par des prodiges, par des combats où il s’est signalé avec une main forte et un bras étendu, et par des visions horribles, selon tout ce que le Seigneur votre Dieu a fait pour vous dans l’Egypte, comme tu l’as vu de tes yeux;
35 Të tëra këto të janë treguar, në mënyrë që të pranosh se Zoti është Perëndi dhe që nuk ka asnjë tjetër veç tij.
afin que tu reconnaisses que le Seigneur est le véritable Dieu, et qu’il n’y en a point d’autre que lui.
36 Nga qielli bëri që të dëgjosh zërin e tij që të të mësojë; dhe mbi tokë të bëri të shikosh zjarrin e tij të madh dhe dëgjove fjalët e tij në mes të zjarrit.
Il t’a fait entendre sa voix du haut du ciel pour t’instruire, et il t’a fait voir son feu sur la terre, un feu effroyable, et tu as entendu sortir ces paroles du milieu du feu;
37 Dhe nga që i deshi etërit e tu, ai zgjodhi pasardhësit e tyre dhe i nxori nga Egjipti në prani të tij, me anë të fuqisë së tij të madhe.
parce qu’il a aimé tes pères, et qu’après eux il a choisi pour lui leur postérité. Il t’a tiré de l’Egypte en marchant devant toi avec sa grande puissance,
38 duke dëbuar para teje kombe më të mëdha dhe më të fuqishme se ti, me qëllim që ti të hyje dhe ta merrje si trashëgimi vendin e tyre.
pour exterminer à ton entrée de très grandes nations, qui étaient plus fortes que toi; pour te faire entrer dans leur pays, et te faire posséder leur terre comme tu le vois toi-même aujourd’hui.
39 Mëso, pra, sonte dhe mbaje në zemrën tënde që Zoti është Perëndi atje lart në qiejt dhe këtu poshtë në tokë, dhe se nuk ka asnjë tjetër.
Reconnais donc en ce jour, et que cette pensée soit toujours gravée dans ton cœur, que le Seigneur est l’unique Dieu, depuis le haut du ciel jusqu’au plus profond de la terre, et qu’il n’y en a point d’autre que lui.
40 Respekto pra statutet dhe urdhërimet e tij që unë po të jap sot, që të jetosh në begati ti dhe bijtë e tu mbas teje dhe të zgjatësh ditët e tua në vendin që Zoti, Perëndiai yt, po të jep për gjithnjë”.
Garde ses préceptes et ses commandements que je te prescris aujourd’hui, afin que tu sois heureux, toi et tes enfants après toi, et que tu demeures longtemps dans la terre que le Seigneur ton Dieu te donnera.
41 Atëherë Moisiu veçoi tri qytete matanë Jordanit, në drejtim të lindjes,
Alors Moïse désigna trois villes au deçà du Jourdain vers l’orient,
42 në të cilët mund të strehohej vrasësi që kishte vrarë të afërmin e tij padashur, pa e urryer më parë, dhe me qëllim që të ruante jetën e tij duke u strehuar në njerin prej këtyre qyteteve:
afin que celui qui aurait tué son prochain contre sa volonté, sans qu’il eût été son ennemi un ou deux jours auparavant, pût se retirer en quelqu’une de ces villes.
43 Betseri në shkretëtirën e krahinës fushore për Rubenitët, Ramothi në Galaad për Gaditët dhe Golani në Bashan për Manasitët.
Ces villes furent Bosor, dans le désert, située dans la plaine qui appartient à la tribu de Ruben; Ramoth de Galaad, qui est de la tribu de Gad; et Golan de Basan, qui est de la tribu de Manassé.
44 Ky është ligji që Moisiu u paraqiti bijve të Izraelit.
C’est là la loi que Moïse proposa aux enfants d’Israël.
45 Këto janë regullat, statutet dhe dekretet që Moisiu u dha bijve të Izraelit kur dolën nga Egjipti,
Ce sont là les préceptes, les cérémonies et les ordonnances qu’il prescrivit aux enfants d’Israël après qu’ils furent sortis d’Egypte,
46 matanë Jordanit, në luginën përballë Beth-Peorit, në vendin e Sihonit, mbretit të Amorejve, që banonte në Heshbon, dhe që Moisiu dhe bijtë e Izraelit i mundën kur dolën nga Egjipti.
au deçà du Jourdain, dans la vallée qui est vis-à-vis du temple de Phogor, au pays de Séhon, roi des Amorrhéens, qui habita à Hésébon, et qui fut défait par Moïse. Car les enfants d’Israël, après être sortis d’Egypte,
47 Ata shtinë në dorë vendin e tij dhe vendin e Ogut, mbretit të Balshanit, dy mbretër të Amorejve, që banonin matanë Jordanit, në drejtim të lindjes,
possédèrent ses terres et les terres d’Og, roi de Basan: c’étaient là les deux rois des Amorrhéens qui régnaient au deçà du Jourdain vers le levant,
48 nga Aroreri, që ndodhet në brigjet e përroit Arnon, deri në malin Sion, (domethënë mali i Hermonit),
depuis Aroër, qui est située sur le bord du torrent de l’Arnon, jusqu’au mont Sion, qui s’appelle aussi Hermon,
49 bashkë me gjithë fushën matanë Jordanit, në drejtim të lindjes, deri në detin e Arabahut, poshtë shpateve të Pisgahut.
c’est-à-dire toute la plaine au deçà du Jourdain vers l’orient, jusqu’à la mer du désert, et jusqu’au pied du mont Phasga.
